1 Nowotwory złośliwe skóryRobert Gryczka Katedra Onkologii UM w Poznaniu
2 Nowotwory złośliwe skóryRaki: rak podstawnokomórkowy rak kolczystokomórkowy rak płakonabłonkowy Czerniak
3 Nowotwory złośliwe skóry- rak podstawnokomórkowynajczęściej występujący rak skóry klinicznie niezłośliwy leczenie chirurgiczne: margines wycięcia > 2mm radioterapia
4 Nowotwory złośliwe skóry - rak kolczystokomórkowydrugi co do częstości występowania przerzuty do węzłów chłonnych leczenie: chirurgiczne: margines wycięcia 1 cm radioterapia leczenie skojarzone
5 Nowotwory złośliwe skóry - rak płakonabłonkowyrak złośliwy klinicznie przerzuty do węzłów chłonnych i odległe częściej u mężczyzn leczenie: chirurgiczne: margines wycięcia cm radioterapia leczenie systemowe
6 Czerniak - czynniki predysponująceekspozycja na promieniowanie słoneczne powyżej 2800 godzin rocznie rasa biała jasna karnacja i jasny kolor włosów nadmierna reakcja na opalanie występowanie licznych znamion czerniak występujący rodzinnie
7 Czerniak - postacie histologiczneCzerniak szerzący się powierzchownie (superficial spreding melanoma malignum SSMM) występuje najczęściej ok. 80 % wszystkich przypadków I etap - zwiększanie powierzchni II etap - przyrost na grubość mało agresywny
8 Czerniak - postacie histologiczneCzerniak guzowaty (melanoma malignum nodularis MMN) występowanie ok % wszystkich zachorowań jednoczasowy przyrost na grubość i zwiększanie powierzchni postać agresywna
9 Czerniak - postacie histologiczneCzerniak z plamy soczewicowatej (lentigo maligna melanoma LMM) występuje głównie u starszych osób w miejscach wystawianych na promieniowanie UV postać mało agresywna
10 Czerniak - postacie histologiczneCzerniak podpaznokciowo-kończynowy (acral lentigo melanoma ALM) występuje w 5 do 8 % przypadków stosunkowo trudny do rozpoznania trudne leczenie
11 Czerniak - objawy System ABCD (USA) Skala Glasgow (GB) A-asymetriaB-brzegi C-kolor duży rozmiar ( > 7 mm) Skala Glasgow (GB) zmiana rozmiaru (>7 mm) zmiana kształtu zmiana koloru stan zapalny sączenie lub krwawienie zmiany czucia
12 Czerniak - diagnostykaBadania podstawowe podmiotowe przedmiotowe pracowniane rtg klatki piersiowej Usg jamy brzusznej TK głowy USG węzłów chłonnych
13 Czerniak - diagnostykaBadania dodatkowe TK i RM klatki piersiowej i jamy brzusznej dermatoskopia badanie fluorescencyjne zmian barwnikowych biopsja węzła wartowniczego
14 Czerniak - zaawansowanie kliniczne
15 Czerniak - zaawansowanie kliniczneMikroprzerzuty - oceniane w biopsji węzła wartowniczego lub w elektywnej limfadenektomii Makroprzerzuty - oceniane klinicznie
16 Czerniak - zaawansowanie kliniczneM0 - bez przerzutów M1a - przerzuty w skórze tkance podskórnej lub w węzłach chłonnych pozaregionalnych M1b - przerzuty do narządów miąższowych
17 Czerniak - stopnie zaawansowania klinicznegoIA- pT1, N0, M0 IB - pT2, N0, M0 IIA - pT3, N0, M0 IIB - pT4, N0, M0 III - pT1-4, N1-2, M0 IV- pT1-4, N1-2, M1
18 Czerniak - rokowanie (5-letnie przeżycie)Stopień IA % Stopień IB % Stopień IIA % Stopień IIB % Stopień III % Stopień IV - < 10 %
19 Czerniak - marginesy chirurgicznego wycięciaTis - 2 mm T1 i T2 - 1 cm T3 - 2 cm T4 - 3 cm Głębokość wycięcia - cała grubość skóry do powięzi
20 Czerniak - leczenie chirurgiczne1. Biopsja wycinająca - margines 1 cm (zawsze oś długa blizny w kierunku regionalnych węzłów chłonnych) 2. Wycięcie blizny dla T3 i T4 3. Biopsja węzła wartowniczego 4. Limfadenektomia (gdy przerzuty do węzła wartowniczego)
21 Czerniak - schematy leczenia1. Stopień zaawansowania I i IIA - chirurgiczne wycięcie ogniska - limfadenektomia (gdy meta w węźle wartowniczym 2. Stopień zaawansowania IIB i III 3. Stopień zaawansowania IV - chirurgiczne usunięcie zmian pierwotnych i przerzutowych - systemowe: cytostatyki, immunoterapia - napromienianie przerzutów
22 Czerniak - leczenie przerzutów1. Chirurgiczne: - zmniejszenie dolegliwości - zmniejszenie masy guza - pozyskanie materiału do autoszczepionek 2. Chemioterapia - leczenie systemowe 3. Radioterapia: - przerzuty do kości - przerzuty do mózgu
23 Czerniak - niepowodzenia1. Wznowa miejscowa - nawrót guza po poprzedniej operacji, najczęściej w wyniku subklinicznych przerzutów do okolicznych naczyń chłonnych 2. Przerzuty „in transit” - rozwijają się pomiędzy ogniskiem pierwotnym a regionalną grupą węzłów chłonnych
24 Czerniak - obserwacja po leczeniu1. Co 3 miesiące przez pierwsze 2 lata 2. Co 6 miesięcy przez następne 3 lata 3. Raz do roku w następnych latach