1 O fluktuacjach, zapadkach i ruletce, czyli jak wygrać przegrywającJan Iwaniszewski 2003 3 tfns

2 Przypadki chodzą po ludziachPrzepisy regulujące ruch miejski i korzystanie z ulic. Art. 7 Ochlapywanie przechodniów jest zabronione. Wstawić zdjęcia chlapiącego samochodu, widza telewizyjnego i wiercenia w ścianie. 2003 3 tfns

3 Zjawiska losowe - fluktuacje i szumSzumią jodły na gór szczycie, szumią sobie w dal... Szumi dokoła las... Tutaj muzyka z obrazkami ilustrującymi tekst. Czy to jawa czy sen... 2003 3 tfns

4 Ruchy Browna Robert Brown (1773-1858) cząsteczki aktywnePrzy omawianiu molekuł aktywnych pokazać ruchy Browna na odkurzaczu cząsteczki aktywne 2003 3 tfns

5 Nagroda Nobla 1926 za prace nad strukturą materiiBadacze Albert Einstein ( ) Marian Smoluchowski ( ) Jean Babtiste Perrin ( ) Nagroda Nobla 1926 za prace nad strukturą materii Einstein, Smoluchowski, Perrin 2003 3 tfns

6 Doświadczenia losowe rzut monetą tablica (deska) Galtonadyfuzja barwnika zależność tempa dyfuzji od temperatury i wysokości bariery do pokonania n rzutów k razy orzeł n-k razy reszka Porzeł  k/n Preszka  (n-k)/n Porzeł = Preszka = 0.5 2003 3 tfns

7 Czy szum jest zły? ALE... Losowe czynniki zewnętrzne (szum)są niekorzystne - zakłócanie, destrukcja ALE... Szum jest także pożyteczny!!! Dwa cytaty z rozszumiały się, potem ach jak przyjemnie 2003 3 tfns

8 Niech żyje szum!!! ułatwianie przebiegu reakcji chemicznych (podgrzewanie) tworzenie nowych stanów układu wzmacnianie słabych sygnałów transport Na końcu zdjęcie kajaków i melodia ach jak przyjemnie 2003 3 tfns

9 Mechanizm zapadkowy Rysunek lub model mechanizmuWyprostowany profil zębatki Doświadczenie z toczeniem walca po zapadce 2003 3 tfns

10 Jak to działa? Rysunki prz4ełączanych potencjałów obrazujące transport2003 3 tfns

11 Gdzie to działa? transport materiału i ładunkówrozdzielanie różnych substancji elementy półprzewodnikowe silniki molekularne – transport w układach biologicznych 2003 3 tfns

12 Universidad Complutense de MadridModel Parrondo Juan Manuel Rodriguez Parrondo Universidad Complutense de Madrid Zdjęcie Parrondo 2003 3 tfns

13 Gra Parrondo GRA I GRA II X X+1 X-1 P1 = 0.5 -  = Pwygr P2 = 0.75 - kapitał gracza X P2 =  P3 = 0.1-  Pwygr   Schemat gry X+1 wygrana X-1 przegrana 2003 3 tfns

14 Rzuć monetę, rzuć monetę...No to grajmy... index.html Rzuć monetę, rzuć monetę... 1 3 2 2003 3 tfns

15 Gra w zapadkę P1 1-P1 P2 1-P2 P3 1-P3 P1 1-P1 P2 1-P2 P3 1-P3 16 15 1714 19 18 20 16 P2 1-P2 15 P3 17 1-P3 14 19 18 20 16 P1 1-P1 15 17 14 19 18 20 16 15 17 14 19 18 20 16 P2 1-P2 15 P3 17 1-P3 14 19 18 20 Skrótowo wyniki obliczeń (prawdopodobieństwa wygranych) Applet z symulacjami obu gier i gry Parrondo Wytłumaczenie paradoksu 2003 3 tfns

16 Echa światowe GACETA COMPLUTENSE La paradoja de Parrondo:perder + perder = ganar Look out Las Vegas, here comes Parrondo's paradox. Gambling on mistakes Good news for losers (29/12/00) Skazany Na Sukces? PIOTR CIESLINSKI. Hasard mathématique et chaos biologique Qui perd gagne Il paradosso di Parrondo, l'affascinante teoria di un fisico spagnolo Paradox in game theory: Losing strategies that win Playing Both Sides Alternate game play ratchets up winning: It's the law

17 Gra Parrondo poza fizykąekonomia – giełda polityka – Clinton-Lewinsky story Zdjęcie Clintona i Lewinsky 2003 3 tfns

18 Post scriptum Gra Parrondo? ... Nic z tego!!! 2003 3 tfns

19 Zastrzeżenia Wszelkie podobieństwo opisywanych osób i zdarzeń do istniejących osób i rzeczywistych faktów, jeżeli nie było zamierzone, było całkowicie przypadkowe. Wszystkie przykłady i rezultaty demonstracji ilustrujących zjawiska przypadkowe były całkowicie nieprzypadkowe. 2003 3 tfns