1 O PRZEDSIĘBIORCZOŚCI Wykład nr 2 7 października 2014 Janusz Olearnik

2 Różne ujęcia przedsiębiorczościPrzedsiębiorczość - filozofia działania Przedsiębiorczość - zbiór cech osoby Przedsiębiorczość – sposób podejmowania i prowadzenia działań Przedsiębiorczość - proces Janusz Olearnik

3 Przedsiębiorczość jako filozofia działaniaPogoń za rynkową szansą bez względu na aktualnie dysponowane zasoby. Zwycięzca bierze wszystko Ekspansja i biznes globalny SUKCES Kreuj produkty - „wymiatacze” Taka przedsiębiorczość jest po to, aby w biznesie wygrać szanse, być w czołówce, zdominować.

4 Przedsiębiorczość jako zbiór cech osobyCechy wrodzone Kreatywność Zaradność Pracowitość Inicjatywa Odwaga Zmysł rywalizacji Komunikatywność Upór Cechy nabyte Odpowiedzialność Otwartość Samodyscyplina Wiedza Odporność na stres Silna motywacja Pragmatyzm Wstrzemięźliwość Taka przedsiębiorczość jest po to, aby człowiek przez biznes zdobywał pieniądze, bogacił się.

5 Przedsiębiorczość jako sposób podejmowania i prowadzenia działańPrzedsiębiorczość małego biznesu Przedsiębiorczość organizacji non-profit Przedsiębiorczość gospodarczych systemów zorganizowanych Przedsiębiorczość międzynarodowa Taka przedsiębiorczość jest po to, aby skuteczny i efektywny był biznes organizacji, w której pracuję.

6 Przedsiębiorczość jako procesPoszukiwanie pomysłu na coś nowego, na zmianę Organizowanie wsparcia dla realizacji pomysłu Wdrożenie pomysłu w życie Samodzielne działanie Taka przedsiębiorczość jest po to, aby wyrazić uporządkowaną sekwencję działań przedsiębiorczych. Janusz Olearnik

7 Przedsiębiorczość próba definicji uniwersalnej S. SudołPrzedsiębiorczość jest cechą, postawą przedsiębiorcy, menedżera lub całego przedsiębiorstwa, przez którą rozumie się: - gotowość i zdolność do podejmowania oraz rozwiązywania w sposób twórczy i nowatorski nowych problemów, przy świadomości i akceptacji związanego z tym ryzyka; - umiejętność wykorzystywania pojawiających się szans i okazji; - elastyczność przystosowywania się do zmieniających się warunków otoczenia, w powiązaniu ze stałą i czujną jego obserwacją. Janusz Olearnik

8 Przedsiębiorczość innowacyjnośćNie istnieje przedsiębiorczość bez innowacyjności S.Sudoł Innowacja jest specyficznym narzędziem przedsiębiorczości P.F.Drucker Innowacje są sercem przedsiębiorczości R.Hisrich, M.Peters NOWE, NOWE, NOWE …. Janusz Olearnik NOWE MUSI BYĆ LEPSZE ….

9 Przedsiębiorczość - ekspansywnośćAmbitne zadania + krótki czas =szybki rozwój i dobre wyniki WIĘCEJ, SZYBCIEJ, LEPIEJ Janusz Olearnik

10 Przedsiębiorczość przestępcza (oszukańcza)Przedsiębiorczość zmierzająca do realizacji celów niezgodnie z prawem i normami życia społecznego może być prymitywna i prostacka, ale nieraz jest przebiegła i na wysokim poziomie; rozwija się intensywniej w czasach przełomów, kryzysów, często jest wynikiem wad systemu prawnego – luk, sprzeczności i braku jego stabilności Janusz Olearnik

11 Jest czas ludzi przedsiębiorczychJanusz Olearnik

12 1 Jest czas ludzi przedsiębiorczychPolska gospodarka potrzebuje ludzi przedsiębiorczych.

13 Jest czas ludzi przedsiębiorczych2 Przedsiębiorstwa marzą o pracownikach energicznych, pomysłowych, skutecznych.

14 Jest czas ludzi przedsiębiorczych3 Trzeba podnieść stosunkowo niski poziom innowacyjności (patentów, wzorów użytkowych).

15 Jest czas ludzi przedsiębiorczych4 Łatwiej samodzielnie podejmować działalność, a młodzi wykształceni ludzie szukają dla siebie miejsca w biznesowej rzeczywistości.

16 Jest czas ludzi przedsiębiorczych5 Środki unijne wspomagają przedsiębiorczość.

17 Bariery rozwoju przedsiębiorczości w Polsce

18 1 Bariery przedsiębiorczości w Polsceniedobre tradycje w przeszłości, niedostatek kultury przedsiębiorczości w świadomości i postawach ludzi Janusz Olearnik

19 2 Bariery przedsiębiorczości w Polsceniewystarczający system nauczania przedsiębiorczości na różnych szczeblach edukacji Janusz Olearnik

20 3 Bariery przedsiębiorczości w Polscewysokie podatki i opłaty przedsiębiorców, skomplikowany system podatkowy, Janusz Olearnik

21 4 Bariery przedsiębiorczości w Polsceobszerny zakres ingerencji państwa: duża liczba i szczegółowość regulacji prawnych, biurokracja Janusz Olearnik

22 5 Bariery przedsiębiorczości w Polsceniska kultura prawna i etyczna, przestępczość, Janusz Olearnik

23 Mimo to własną działalność prowadzi tylko 7 procent osób w tym wieku.W Polsce wśród osób do 30 roku życia aż 81 procent ma pozytywny stosunek do samozatrudnienia i prowadzenia własnego biznesu. Mimo to własną działalność prowadzi tylko 7 procent osób w tym wieku. Pod względem łatwości założenia firmy Polska jest na 116 miejscu wśród 189 krajów przebadanych przez Bank Światowy. (Newseek, 20 I 2014) Janusz Olearnik

24 Skąd bierze się przedsiębiorczość człowieka ?W każdej populacji jest tylko 1-2% ludzi przedsiębiorczych (Wall Street Journal) Tylko 28% młodych obywateli (15-24 lata) z krajów „dawnej Unii Europejskiej” zamierza założyć własną firmę w ciągu najbliższych 5 lat. A ilu młodych Polaków? 48% Polaków!!! Janusz Olearnik

25 Skąd bierze się przedsiębiorczość człowieka ?Talent jako źródło przedsiębiorczości, cechy odziedziczone, wrodzone Wykształcenie i doświadczenie jako źródła cech przedsiębiorczych nabytych + Janusz Olearnik

26 Jak stać się przedsiębiorczym ?Przejąć w genach po rodzicach Nauczyć się w szkole - średniej i wyższej Ukończyć specjalne kursy Podglądać najlepszych Ukształtować przez doświadczenia praktyczne Mix kilku powyższych sposobów Janusz Olearnik

27 Wykształcenie a sukces przedsiębiorcyCzy wykształcenie jest niezbędne do osiągnięcia sukcesu w biznesie? Czy koniecznie trzeba studiować ekonomię albo zarządzanie, aby zostać przedsiębiorcą? Janusz Olearnik

28 Wykształcenie a sukces przedsiębiorcy ODPOWIEDŹ 1Czy wykształcenie jest niezbędne do osiągnięcia sukcesu w biznesie? - Wykształcenie jest przydatne, ale nie jest niezbędne. - Wykształcenie formalne ma mniejsze znaczenie, ważniejsza jest WIEDZA, to ona zwiększa prawdopodobieństwo sukcesu biznesowego. - Można ją nabyć w szkole (łatwiej i szybciej) albo przez doświadczenia życiowe (dłużej i drożej). Janusz Olearnik

29 Wiedza a przykłady sukcesów i porażek biznesowychPrzypadek LTCM (Long Term Capital Management) Eurogeddon - Armagedon Przypadek Andrew Carnegie Bill Gates Janusz Olearnik

30 Przypadek LTCM ( ) LTCM – amerykański fundusz inwestycyjny Long Term Capital Management, Specjalność – operacje finansowe oparte na specjalnych modelach finansowych zbudowanych przez zatrudnionych naukowców, w tym 2 laureatów Nagrody Nobla; Początkowy sukces (40% zwrotu), potem krach jako skutek nie przewidzianego kryzysu w Rosji. Janusz Olearnik

31 Eurogeddon - ArmagedonFundusz Inwestycyjny Eurogeddon powstały w lutym 2012, oparty na prognozach i założeniach Profesora Krzysztofa Rybińskiego, przez niego założony; Do X’2013 – 50% strat (!) Janusz Olearnik

32 Przypadek Andrew CarnegieUr. 1835r. w Szkocji, wyemigrował do USA, tam zarabiał na życie prostymi pracami, ale ukończył szkołę podstawową i pracował jako listonosz; Uzupełniał wiedzę na własną rękę, czytając sporo książek z ekonomii i kultury, ale nigdy nie zdobył formalnego wykształcenia; W wieku 20 lat zainwestował pierwsze 500 dolarów w kolejnictwo, które przeżyło boom po wojnie domowej, Carnegie stał się zamożnym biznesmenem, założycielem największego koncernu stalowego. Odszedł na emeryturę w 1901r. jako multimilioner (250 mln dolarów). Człowiek wszechstronny, oczytany, inteligentny – liczne inicjatywy dobroczynne wspierające m.in. edukację (Carnegie Institute of Technology).

33 Przypadek Billa GatesaUr. 1955r. w USA, w zamożnej rodzinie. B. dobry uczeń, programista komputerowy. W 1973r. podjął studia matematyczne na Harvardzie, które przerwał w 1976 i nigdy ich nie ukończył. W 1976r. wraz z Paulem Allenem założył firmę Microsoft - dziś czołową spółkę na świecie; Najbogatszy człowiek na świecie ( ). Mimo braku formalnego wykształcenia – doktor honoris causa wielu prestiżowych uczelni, w tym Harvardu.

34 Wykształcenie a sukces przedsiębiorcy ODPOWIEDŹ 2Czy koniecznie trzeba studiować ekonomię albo zarządzanie, aby zostać przedsiębiorcą? Niekoniecznie, choć jest to łatwiejsze dla absolwentów tych kierunków. - Skuteczni przedsiębiorcy często są absolwentami innych kierunków. Ale wtedy na ogół podnoszą kwalifikacje (studia podyplomowe, studia MBA, kursy, szkolenia, staże). Janusz Olearnik

35 Czy warto uczyć się przedsiębiorczości?Absolwenci, którzy kończyli programy z zakresu przedsiębiorczości: Wykazywali 3-krotnie większą skłonność do zakładania własnych firm Podejmowali 3-krotnie częściej pracę na własny rachunek Ich roczne dochody były średnio o 27% wyższe, a aktywa – o 62%; Ich poziom satysfakcji z wykonywanej pracy był wyższy w porównaniu do absolwentów, którzy nie brali udziału w takich programach. Z badań absolwentów uniwersytetu w Arizonie (USA): Charney A., Libecap G.D: Impact of Entrepreneurship Education, Kauman Center for EL, Boston, 2000 za J. Cieślik Janusz Olearnik

36 POLSKA PRZEDSIĘBIORCZOŚĆJanusz Olearnik

37 Polska przedsiębiorczość 1Przedsiębiorczość akademicka i studencka Pracownicy uczelni – transfer wiedzy do biznesu, Doktoranci – połączenie prac doktorskich z praktyką biznesu, Studenci – wcześniejszy start, Absolwenci – wsparcie kariery zawodowej. Przedsiębiorczość akademicka, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), Raport z badania, 2009 Janusz Olearnik

38 Polska przedsiębiorczość 22. Inkubatory przedsiębiorczości Różnorodne formy wsparcia dla startujących samodzielnie w biznesie (lokal, preferencje czynszowe, pomoc doradcza, usługi księgowe, prawne, marketingowe, itp.) Janusz Olearnik

39 Polska przedsiębiorczość 33. Finansowanie nowych przedsięwzięć oferty banków anioły biznesu franchising środki UE granty ministerialne, samorządowe konkursy Janusz Olearnik

40 Polska przedsiębiorczość 44. Przedsiębiorczość rodzinna ORGANIZACJE Stowarzyszenie Inicjatywa Firm Rodzinnych w Warszawie Instytut Biznesu Rodzinnego w Poznaniu Fundacja Firmy Rodzinne w Warszawie PUBLIKACJE Jeżak J., Popczyk W., Winnicka-Popczyk A., Przedsiębiorstwo rodzinne, funkcjonowanie i rozwój; Warszawa: Difin, 2004. Badanie firm rodzinnych. Raport końcowy, PARP, PENTOR, grudzień 2009 Janusz Olearnik

41 Polska przedsiębiorczość 55. Przedsiębiorczość kobiet Przejście z obowiązków rodzinnych i domowych do zawodowej aktywności Awans zawodowy, kobiety jako menedżerowie Priorytet dla przedsiębiorczości kobiet w programach UE Janusz Olearnik

42 Polska przedsiębiorczość 66. Przedsiębiorczość w kształceniu akademickim Kształcenie specjalistyczne – kierunek, specjalność studiów Nauczanie przedsiębiorczości na kierunkach nie związanych z zarządzaniem i ekonomią Kształcenie podyplomowe Problem kontaktu z praktyką biznesu Problem doświadczonych wykładowców Janusz Olearnik

43 Polska przedsiębiorczość 77. Przechodzenie menedżerów w średnim wieku z dużych firm do własnej działalności biznesowej – tendencja w krajach wysoko rozwiniętych, oczekiwana w Polsce Janusz Olearnik

44 KONIEC wykładu 2 Janusz Olearnik