1 Ochrona a obrona cywilnaValentyna Korol 48809
2 Ochrona ludności obejmuje zarówno działania administracji publicznej, a także działania indywidualne zmierzające do zabezpieczenia życia i zdrowia osób oraz ich mienia. Ponadto celami ochrony ludności są również: a)utrzymanie sprzyjających warunków środowiskowych, b)pomoc socjalna i psychologiczna osobom poszkodowanym, c)ochrona prawna poszkodowanych, d)edukacja.
3 Do podstawowych instytucji zajmujących się ochroną ludności są organy administracji publicznej. Należą do nich zarówno organy administracji rządowej (m.in. Rada Ministrów, Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej, Szef Obrony Cywilnej Kraju oraz wojewodowie), jak i samorządowej (marszałkowie województw, starostowie, burmistrzowie, prezydenci miast oraz wójtowie). Ich zadania są związane z czterema fazami zarządzania kryzysowego – zapobieganiem, przygotowaniem, reagowaniem oraz odbudową .
4 W pierwszej kolejności zadania z zakresu ochrony ludności wykonują w Polsce: a) państwowe służby ratownicze, np. Państwowa Straż Pożarna, Państwowe Ratownictwo Medyczne; b) organizacje ratownicze i humanitarne o charakterze społecznym, m.in. Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, Polski Czerwony Krzyż; c)służby ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, np. policja, straż gminna.
5 FUNKCJONARIUSZE POLICJI BIORĄCY UDZIAŁ W ZABEZPIECZANIU IMPREZY MASOWEJ
6 Obrona cywilna to spełnianie zadań humanitarnych które mają na celu ochronę ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami działań zbrojnych lub klęsk żywiołowych oraz usuwania ich skutków, jak również zapewnienie warunków koniecznych do przetrwania. ZNAK OBRONY CYWILNEJ
7 Centralnym organem administracji rządowej do spraw obrony cywilnej jest Szef Obrony Cywilnej Kraju, do którego obowiązków zalicza się: przygotowywanie projektów działania obrony cywilnej; ustalanie ogólnych zasad realizacji zadań obrony cywilnej; koordynowanie określonych przedsięwzięć oraz sprawowanie kontroli nad realizacją przez organy administracji rządowej i organy samorządu terytorialnego zadań obrony cywilnej; sprawowanie nadzoru nad odbywaniem służby w obronie cywilnej.
8 Zadania obrony cywilnej określa akt nadrzędny, jakim jest Protokół dodatkowy do Konwencji Genewskich z dnia 12 sierpnia 1949 roku, dotyczący ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I) sporządzony w Genewie dnia 8 czerwca 1977 roku część IV - ludność cywilna, rozdział VI obrona cywilna, art.61) ratyfikowany przez Prezydenta RP w dniu 19 września 1991 roku (Dz.U. z 1992 r., Nr 41, poz.275).
9 Zadania obrony cywilnej w czasie pokoju:planowanie przedsięwzięć w zakresie ochrony przed skutkami działań zbrojnych zarówno ludności, jak i zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej oraz dóbr kultury, działalność szkoleniowa i upowszechniająca tematykę z zakresu obrony cywilnej w zakładach pracy i szkołach, przygotowanie społeczeństwa do powszechnej samoobrony, wykrywanie zagrożeń i stwarzanie warunków do ostrzegania i alarmowania ludności, przygotowanie schronów i ukryć dla ludności oraz utrzymanie ich w gotowości do użycia, gromadzenie i przechowywanie indywidualnych środków ochronnych dla formacji obrony cywilnej i ludności, wyposażenie formacji obrony cywilnej w specjalistyczny sprzęt ratowniczy, przyrządy i aparaturę do wykrywania różnego rodzaju zagrożeń, współdziałanie w zwalczaniu klęsk żywiołowych i zagrożeń środowiska oraz usuwanie ich skutków.
10 Zadania obrony cywilnej w czasie wojny:organizacja ewakuacji ludności, zaciemnianie i wygaszanie oświetlenia, organizacja i prowadzenie akcji ratunkowych, udzielanie pomocy medycznej poszkodowanym, organizacja pomieszczeń i zaopatrzenie dla poszkodowanej ludności, doraźne przywracanie działania niezbędnych służb użyteczności publicznej, w tym pomoc w budowie i odbudowie awaryjnych ujęć wody pitnej, zaopatrywanie ludności w sprzęt i środki ochrony indywidualnej, prowadzenie likwidacji skażeń i zakażeń, pomoc w ratowaniu żywności i innych dóbr niezbędnych do przetrwania, udzielanie doraźnej pomocy w pochówku zmarłych.
11 SŁUŻBA OSTRZEGAWCZA. WYKRYWANIE I OZNACZANIE STREF NIEBEZPIECZNYCHDziałania służb związanych z wykrywaniem zagrożeń oraz ostrzeganiem i alarmowaniem polegają na: uzyskaniu informacji o zbliżaniu się lub zaistnieniu na określonym terenie niebezpieczeństwa dla zdrowia i życia ludzi, związanych ze stosowaniem broni masowego rażenia (BMR), broni konwencjonalnej, wystąpieniem klęsk żywiołowych, awarii obiektów technicznych (w tym EJ w krajach sąsiednich), skażeń i zakażeń, powodzi i pożarów lub innych podobnych zdarzeń; określeniu rodzaju, miejsca, skali i skutków zaistniałych zagrożeń oraz określeniu stref niebezpiecznych; ostrzeganiu i alarmowaniu ludności o zbliżającym się niebezpieczeństwie oraz informowaniu o zalecanych zasadach postępowania i zachowania się ludności w zaistniałych sytuacjach.
12 EWAKUACJA Jest jednym z podstawowych działań mających na celu ochronę życia i zdrowia ludzi, zwierząt oraz ratowanie mienia, w tym zabytków oraz ważnej dokumentacji w przypadku wystąpienia wszelkiego rodzaju zagrożeń.
13 PRZYGOTOWANIE I ORGANIZOWANIE SCHRONÓWBudowle ochronne przygotowuje się w okresie pokoju i wojny. Występują one jako budowle wolno stojące lub jako integralna część nowo wznoszonych budynków i budowli. Budowle ochronne dzieli się na schrony i ukrycia. Schrony są obiektami w znacznym stopniu odpornymi na zagruzowanie oraz osłabiają promieniowanie jonizujące więcej niż stukrotnie , natomiast ukrycia zapewniają mniejszą ochronę przed czynnikami rażącymi broni konwencjonalnej, promieniowaniem jonizującym i środkami trującymi.
14 RATOWNICTWO Akcje ratunkowe organizuje się i prowadzi w celu ratowania i udzielania pomocy ludności poszkodowanej w wyniku działań zbrojnych, klęsk żywiołowych i innych podobnych zdarzeń w tym zagrożeń środowiska. Działania ratownicze prowadzą utworzone w czasie pokoju formacje obrony cywilnej przeznaczone do wykonywania zadań związanych z ratownictwem ogólnym, przeciwpowodziowym, budowlanym, komunalnym, energetycznym, przeciwpowodziowym, chemicznym i inne we współdziałaniu z profesjonalnymi służbami ratowniczymi
15 SŁUŻBY MEDYCZNE WŁĄCZAJĄCE W TO PIERWSZA POMOC ORAZ OPIEKĘ MEDYCZNĄ.Udzielanie poszkodowanym pomocy medycznej w wypadku klęsk żywiołowych i innych zdarzeń nadzwyczajnych obejmuje: system pomocy doraźnej (pogotowia ratunkowego) wzmocniony formacjami obrony cywilnej - oddziałami pierwszej pomocy medycznej typu „B”, zabezpieczenie bazy łóżkowej dla osób wymagających hospitalizacji, pomoc medyczno-sanitarną ewakuowanej ludności w oparciu o ambulatoryjną opiekę zdrowotną realizowaną przez publiczne i niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej.
16 Zapewnienie ochrony zdrowia i udzielenie pomocy medycznej poszkodowanym na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa i wojny obejmuje: planowane działania przez administrację publiczną w zakresie zwiększenia możliwości ochrony zdrowia ludności, planowe zwiększenie stacjonarnej bazy szpitalnej ( na mieszkańców), rozwinięcie zastępczych miejsc szpitalnych w obiektach pozyskanych w ramach świadczeń, zabezpieczenie strat sanitarnych przez samodzielną formację obrony cywilnej.
17 ODKAŻANIE I INNE DZIAŁANIA OCHRONNE.Obejmuje prowadzenie wśród ludności zabiegów sanitarnych, odkażania i dezaktywacji obiektów, odzieży, środków transportu, urządzeń i materiałów oraz odkażanie zwierząt gospodarskich, a także usuwanie i unieszkodliwianie pozostałości po przeprowadzonych zabiegach.
18 DOSTARCZANIE DORAŹNYCH POMIESZCZEŃ I ZAOPATRZENIA. Organizowanie doraźnych pomieszczeń i zaopatrzenia dla poszkodowanej lub ewakuowanej ludności obejmuje przygotowanie lokali zastępczych lub warunków do okresowego zamieszkania oraz pomoc w gromadzeniu środków żywnościowych, leków, odzieży i innych środków niezbędnych do przetrwania.
19 Realizuje się je w razie: DORAŹNE PRZYWRÓCENIE DZIAŁAŃNIA NIEZBĘDNYCH SŁUŻB UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ. Realizuje się je w razie: zniszczenia lub uszkodzenia instalacji i urządzeń zapewniających ludności dostawę wody pitnej, ciepła, światła i gazu, uruchomienia transportu publicznego zapewniającego przewóz osób i podstawowego zaopatrzenia, uszkodzenia zakładów pracy wytwarzających artykuły pierwszej potrzeby. DORAŹNE GRZEBANIE ZMARŁYCH. Organizuje się w przypadku masowych zgonów lub dużej liczby zabitych, w celu zapobieżenia epidemii bądź ograniczenia w jej rozprzestrzenianiu.
20 POMOC W RATOWANIU DÓBR NIEZBĘDNYCH DO PRZETRWANIA.Polega ona na określeniu minimalnego zapasu żywności i dóbr, gwarantującego przeżycie ludności oraz funkcjonowanie zakładu pracy, gminy, powiatu, województwa i państwa, a także na planowanym gromadzeniu i rozśrodkowaniu ich zasobów utrzymywanych w gospodarstwach domowych oraz ratowaniu ich przed zniszczeniem lub skażeniem w przypadku wystąpienia zagrożeń. Przedsięwzięcia związane z zapewnieniem środków do przetrwania ludności: należności i możliwości zaopatrzenia w żywność, możliwości zaopatrzenia w leki, potrzeby i możliwości zaopatrzenia w opał i paliwo, zastępcze źródła energii elektrycznej.
21 Projekt ustawy o ochronie ludnościCelem jest uzupełnienie obowiązujących regulacji prawnych o regulacje na poziomie aktu rangi ustawowej dotyczące ochrony ludności m.in. poprzez: wprowadzenie do porządku prawnego zdefiniowanego pojęcia „ochrony ludności”; czytelne określenie zadań z zakresu ochrony ludności dla organów administracji publicznej właściwych w sprawach ochrony ludności; wskazanie organów administracji publicznej właściwych w sprawach ochrony ludności odpowiedzialnych za realizację zadań z zakresu ochrony ludności, w tym określenie zadań z zakresu ochrony ludności na szczeblu gminy, powiatu, województwa i kraju; określenie nowego sposobu realizacji przez państwo zadań z zakresu obrony cywilnej, o których mowa w Protokole Dodatkowym z 12 sierpnia 1949 r. do Konwencji Genewskich dotyczących ochrony ofiar międzynarodowych konfliktów zbrojnych (Protokół I)
22 W celu wprowadzenia tych uregulowań powstanie konieczność zmian w dotychczas obowiązujących przepisach. Realizacja zadań z zakresu ochrony ludności będzie obejmowała trzy zasadnicze obszary zadań: ostrzeganie, alarmowanie i informowanie o zagrożeniach; ratowanie życia, zdrowia, mienia i środowiska; udzielanie pomocy doraźnej, polegającej na zapewnieniu podstawowych warunków do przetrwania.
23 Bibliografia: 1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 września 1993 r. w sprawie obrony cywilnej, 2. ,