1 Oddziaływania w przyrodziePowtórzenie

2 Oddziaływania w przyrodzieRodzaje oddziaływań w przyrodzie. Siła jako miara oddziaływań. Oddziaływania mechaniczne i ich skutki. Zasady dynamiki Newtona. Prawo powszechnej grawitacji. Oddziaływania grawitacyjne. Oddziaływania elektrostatyczne. Oddziaływania magnetyczne.

3 Rodzaje oddziaływań w przyrodzie.Oddziaływania mechaniczne: to oddziaływania wymagające bezpośredniego kontaktu ciał, np. piłeczka tenisowa uderzona rakietą, piłka kopnięta przez piłkarza, zderzenia kul bilardowych. Oddziaływania na odległość: to oddziaływania nie wymagające bezpośredniego kontaktu ciał ze sobą, np. grawitacyjne, elektrostatyczne, magnetyczne.

4 Siła jako miara oddziaływań.Siła: to miara oddziaływań ciał, wielkość wektorowa, a jej graficznym obrazem jest strzałka, zwana wektorem siły. Siła wypadkowa: to siła zastępująca działanie kilku sił, to znaczy powodująca takie same skutki statyczne lub dynamiczne.

5 Oddziaływania mechaniczne i ich skutki.Statyczne skutki oddziaływań: to odkształcenia ciał np. zgniecenie, ugięcie, rozciągnięcie, złamanie. Dynamiczne skutki oddziaływań: to zmiany prędkości, np. zmiana kierunku ruchu, zatrzymanie ciała, wprawianie ciała w ruch.

6 I zasada dynamiki Newtona:       Jeżeli na ciało nie działa żadna siła lub siły działające równoważą się (siła wypadkowa ma wartość zerową), to ciało pozostaje w spoczynku lub porusza się ruchem jednostajnym prostoliniowym.

7 II zasada dynamiki Newtona:    Jeżeli siły działające na ciało nie równoważą się (czyli gdy siła wypadkowa jest różna od zera), to ciało porusza się ruchem zmiennym z przyspieszeniem, którego wartość jest wprost proporcjonalna do wartości siły wypadkowej.

8 III zasada dynamiki Newtona:Oddziaływania ciał są zawsze wzajemne; siły wzajemnego oddziaływania dwóch ciał mają takie same wartości, taki sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia. Siły te nie równoważą się bo działają na dwa różne ciała.

9 Prawo powszechnej grawitacji.Każde dwa ciała przyciągają się wzajemnie siłami grawitacji, a wartość siły tego wzajemnego oddziaływania jest wprost proporcjonalna do iloczynu ich mas i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między ich środkami.

10 Oddziaływania grawitacyjne.W Układzie Słonecznym planety obiegają Słońce po torach, które (w przybliżeniu) są okręgami. Aby ciało mogło poruszać się po okręgu, musi działać na nie siła dośrodkowa. Rolę siły dośrodkowej w ruchu każdej planety wokół Słońca pełnią siły grawitacji między Słońcem a tą planetą.

11 Oddziaływania elektrostatyczne.       Prawo Coulomba: wartość siły wzajemnego oddziaływania dwóch naelektryzowanych kulek jest wprost proporcjonalna do iloczynu wartości ładunków zgromadzonych na kulkach i odwrotnie proporcjonalna do kwadratu odległości między ich środkami.

12 Oddziaływania magnetyczne.Każdy magnes posiada dwa bieguny: północny (N) i południowy (S). Różnica w oddziaływaniach magnetycznych i elektrostatycznych polega na tym, że ładunki elektryczne dodatnie i ujemne można rozdzielić, a biegunów magnesów rozdzielić nie można.

13 Źródła Podręcznik „Fizyka z astronomią dla zasadniczych szkół zawodowych”, wyd. ZAMKOR.