1 Omówienie „Sprawozdania UW z oceny własnej 2015. Monitorowanie, przegląd i podnoszenie zasobów do nauki oraz publikowanie informacji na temat kształcenia” - wnioski i zadania dla WZZJK Paweł Stępień i Agata Wroczyńska Warszawa, 08.04.2016 r.
2 Formularz sprawozdania zawierał pytania odnoszące się do obszarów zapewniania jakości kształcenia, które w przywołanym już Zarządzeniu nr 76 wymienione zostały jako 4., 5. i 6. spośród sześciu obszarów branych pod rozwagę przy tworzeniu regulacji jednostkowych systemów zapewniania i doskonalenia jakości kształcenia. Obszary te dotyczą (§ 2 ust. 2 pkt 4-6): – „monitorowania, przeglądu i podnoszenia poziomu zasobów do nauki (m.in. bibliotek, komputerów z dostępem do Internetu) oraz środków wsparcia dla studentów i doktorantów (np. opieki naukowej czy doradztwa)”, – „gromadzenia, analizowania i wykorzystania informacji na temat kształcenia w jednostce z wykorzystaniem m.in. USOS”, – „publikowania informacji na temat kształcenia w jednostce”. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 2
3 Sprawozdania potwierdzają rozpoznanie, że w większości jednostek wymienione działania uznawane są przez zespoły zapewniania jakości za mniej pilne bądź mniej istotne niż te, które wiążą się ze wskazanymi w § 2 ust. 2 Zarządzenia nr 76 pierwszymi trzema obszarami: – „zatwierdzania, monitorowania i okresowego przeglądu programów nauczania i ich efektów”, – „oceniania studentów i doktorantów”, – „zapewnienia jakości kadry dydaktycznej”. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 3
4 Uwagi zawarte w części sprawozdań ujawniają przekonanie, że kompleksowe ujęcie w system wszystkich obszarów zapewniania jakości jest niemożliwe lub bezcelowe. Pogląd ten nie zawsze łączy się ze świadomością, że zgodnie z założeniami systemu zapewniania jakości kształcenia na Uniwersytecie Warszawskim zespoły zapewniania jakości pełnią funkcję doradczą, a regulacje systemowe mają prowadzić do pozyskiwania informacji, by możliwe było diagnozowanie mocnych i słabych stron oraz proponowanie rozwiązań naprawczych bądź doskonalących. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 4
5 Sprawozdania dowodzą, że znacząco wzrosła świadomość wagi danych z USOS oraz Internetowej Rejestracji Kandydatów. W większości jednostek są one poddawane analizie, a jej wyniki wpływają na decyzje dotyczące różnych aspektów kształcenia. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 5
6 Mimo upływu blisko dziewięciu lat od wprowadzenia systemowych badań ankietowych na Uniwersytecie Warszawskim, w niedostatecznej mierze uwzględnia się wyniki prowadzonych przez Pracownię Ewaluacji Jakości Kształcenia ankiet ogólnouniwersyteckich. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 6
7 W przeważającej większości jednostek zespoły zapewniania jakości nie analizują raportów z badań ogólnouniwersyteckich, a w sprawozdaniach określenie „ankieta ogólnouniwersytecka” bardzo często używane jest – błędnie – w odniesieniu do kwestionariusza oceny zajęć dydaktycznych. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 7
8 W skali uczelni w niewielkim stopniu prowadzone są również badania opinii na temat funkcjonowania administracji. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 8
9 Sprawozdania wskazują, że nie we wszystkich jednostkach dokonywana jest cykliczna analiza kompletności, jakości i aktualności informacji publikowanych w katalogu USOS oraz na stronach www wydziałów. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 9
10 Analiza sprawozdań jako narzędzia uczelnianego systemu zapewniania i doskonalenia jakości prowadzi do wniosku, że na wielu wydziałach ich przygotowywanie postrzegane jest nadal jako uciążliwy wymóg biurokratyczny, a nie okazja do rozważenia zasadności, trafności i efektywności przyjętych w jednostce rozwiązań systemowych. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 10
11 Zauważalny jest korzystny wpływ prac nad strategiami wydziałów na kompleksowe ujęcie zagadnień zapewniania jakości. Stan działań na rzecz zapewnienia i doskonalenia jakości odnoszących się do monitorowania, przeglądu i podnoszenia zasobów do nauki oraz publikowania informacji na temat kształcenia 11
12 Do dobrych praktyk wskazanych w sprawozdaniach należą: 1) Przeprowadzanie przygotowanych przy udziale jednostkowego zespołu zapewniania jakości kształcenia ankiet studenckich i doktoranckich, oceniających m.in. działania administracji, a następnie konsekwentne wdrażanie opracowanych przez zespół rekomendacji. 2) Bieżący monitoring orzecznictwa w sprawach studenckich. 3) Intensywna współpraca studenckich kół naukowych z nauczycielami akademickimi i władzami jednostek w celu podnoszenia aktywności naukowej i integracji środowiska studenckiego (organizacja wyjazdów naukowych, seminariów, warsztatów, dyskusji) oraz popularyzacji nauki (festyny naukowe, wystawy fotograficzne, przeglądy filmów itp.). 4) System regularnego przeglądu katalogu USOS w celu weryfikacji, czy zajęcia obligatoryjne, fakultatywne i specjalistyczne pozwalają osiągnąć wszystkie efekty kształcenia zdefiniowane w programie studiów. 5) Wprowadzenie nowoczesnej, przejrzystej, stale aktualizowanej strony internetowej jednostki w języku polskim i angielskim oraz profilu jednostki na Facebooku. Dobre praktyki 12
13 1) Publikacja sprawozdań z oceny własnej 2015 wydziałów i innych jednostek organizacyjnych UW na stronie www Biura ds. Jakości Kształcenia (www.bjk.uw.edu.pl) (termin: do 8 kwietnia 2016).www.bjk.uw.edu.pl 2) Zorganizowanie spotkania roboczego z przewodniczącymi wydziałowych (jednostkowych) zespołów zapewniania jakości kształcenia, poświęconego m.in. przypomnieniu funkcji, znaczenia i praktycznych aspektów sprawozdań z oceny własnej jako jednego z narzędzi systemu zapewniania i doskonalenia jakości kształcenia na Uniwersytecie Warszawskim (termin: 8 kwietnia 2014). 3) Uwzględnienie problematyki Sprawozdania z oceny własnej 2015 w prezentacjach i dyskusjach 9. Konferencji z cyklu Dobre praktyki w zapewnianiu i doskonaleniu jakości kształcenia na Uniwersytecie Warszawskim (2014) (termin: 8 czerwca 2016). Harmonogram działań na rzecz zapewnienia jakości kształcenia, ustalony w wyniku analizy sprawozdań z oceny własnej 13
14 Pełnomocnik Rektora ds. Jakości Kształcenia Prof. dr hab. Paweł Stępień, E-mail: [email protected] Tel. 0 692 15 62 64 Biuro ds. Jakości Kształcenia Kierownik: mgr Agata Wroczyńska ([email protected]) mgr Katarzyna Wileńska ([email protected]) www.bjk.uw.edu.pl E-mail: [email protected] Tel. (022) 55 24 072, (022) 55 24 073, Fax (022) 55 24 071 Siedziba: ul. Karowa 18, p. 203