1 Oparzenia termiczne i chemiczne
2 Oparzenia to na ogół niegroźne, ale bolesne urazy Rzadziej mamy do czynienia z oparzeniem na tyle poważnym, że konieczna jest pomoc lekarska lub leczenie szpitalne. Niezbyt częste są na szczęście przypadki śmiertelne, których przyczyną jest oparzenie. Jednak ból, wolne gojenie się ran powstałych w wyniku oparzeń oraz rozległe szpecące blizny są ważnym powodem, dla którego należy poświęcić uwagę zapobieganiu i postępowaniu w takich wypadkach. Oparzenia często dotykają dzieci. Nie potrafią one unikać sytuacji, które mogą być dla nich groźne. Praktycznie każde oparzenie wymaga właściwego postępowania leczniczego. Dzieci mają dużo bardziej wrażliwą skórę i tkanki podskórne niż dorośli, przez co ich urazy mają daleko bardziej poważne konsekwencje, niż podobne przypadki u dorosłych. Właściwe postępowanie z oparzeniem stwarza możliwości zmniejszenia jego skutków pod warunkiem odpowiedniej i szybko zastosowanej procedury ratowniczej.
3 Oparzenia termiczne Oparzenie termiczne to uszkodzenie ciała - zmiany powłok skórnych lub tkanek wewnętrznych, których przyczyną jest działanie wysokiej temperatury. Źródłem oparzenia termicznego dzieci są najczęściej: gorące płyny - mleko, woda, zupa; para wodna - czajniki, garnki; bezpośredni kontakt z rozgrzanym przedmiotem - żelazko, grzejnik, grzałka, pogrzebacz, fajerka, pokrywka; lub rzadziej bezpośredni kontakt z płomieniem.
4 Objawy oparzenia termicznego:· rumień (zaczerwienienie skóry), · ból, · obrzęk, · pęcherze, · wstrząs (przy rozległych oparzeniach), · duszność·, kaszel, trudności w oddychaniu (przy oparzeniach dróg oddechowych), · utrata przytomności.
5
6 Postępowanie przy oparzeniach termicznych· jak najszybciej schłodzić oparzone miejsce, · w trakcie schładzania usunąc odzież poprzez rozcięcie, · w trakcie schładzania usunąć pierścionki, kolczyki, itp., · po zakończeniu schładzania rany oparzeniowe osłonić opatrunkiem jałowym lub hydrożelowym, schładzającym, · w miarę możliwości unieruchomić i unieść oparzoną część ciała, · w przypadku stwierdzenia objawów wstrząsu - blada spocona skóra, szybkie tętno, pobudzenie psychoruchowe - należy chorego ułożyć·w pozycji na wznak z uniesionymi kończynami dolnymi, · zapewnić komfort cieplny, · oparzonego należy chronić przed urazami wtórnymi
7
8 Powikłania • wstrząs oparzeniowy • ostra niewydolność nerek • zapalenie płuc odoskrzelowe z powodu zachłyśnięcia się gazami • zakażenie i rozwijający się wstrząs septyczny • przykurcze po oparzeniach okolicy stawów, blizny •przewlekłe owrzodzenia.
9 Oparzenia chemiczne Oparzenia chemiczne są wynikiem kontaktu człowieka z kwasami lub ługami. Jeśli dojdzie do zażycia doustnego, w żadnym wypadku nie należy prowokować wymiotów, co najwyżej powinno się podać pacjentowi do picia płyny obojętne (woda, herbata) i w ten sposób rozcieńczyć żrącą substancję. Wskazane jest zabezpieczenie resztek trucizny, aby personel medyczny mógł dobrać odpowiednie leczenie neutralizujące. Po kontakcie skóry ze środkami żrącymi najlepiej jest użyć wody do spłukania jej resztek z ciała poszkodowanego, nie dopuszczając przy tym do kontaktu zdrowej skóry ze szkodliwym środkiem, np. poprzez wodę użytą do spłukiwania. Ratownik winien zachować szczególną ostrożność, aby samemu nie ulec poparzeniu.
10 ZASADY POSTĘPOWANIA PRZY OPARZENIACH CHEMICZNYCH:-W pierwszej kolejności należy usunąć skażoną odzież używając rękawic ochronnych. -Dokładnie przemyć miejsce oparzone dużą ilością bieżącej, chłodnej wody. Uwaga ! Przy oparzeniu wapnem niegaszonym nie wolno od razu przemywać wodą! W takim przypadku wapno należy najpierw usunąć mechanicznie (zetrzeć), a dopiero później wypłukać wodą.
11 W przypadku oparzeń chemicznych konieczna jest konsultacja lekarska.UWAGA! PRZY ZAOPATRYWANIU OPARZEŃ NIE WOLNO: -Zrywać odzieży, która przykleiła się do skóry. -Dotykać ran oparzeniowych, opatrywać niejałowymi materiałami (np. chusteczkami higienicznymi, watą). -Smarować miejsca oparzonego takimi środkami, jak różnego rodzaju maści, kremy, tłuszcz, białko jaja kurzego, spirytus, ani używać żadnych innych tzw. domowych sposobów. -Nakłuwać lub przebijać samodzielnie pęcherzy.
12 Przykłady: - możemy rozlać niebezpieczny płyn i starać się go nieumiejętnie posprzątać - wtedy może dojść do oparzenia skóry palców, rąk i całego ciała, - możemy rozlać na ubranie żrący płyn - dochodzi wtedy do niebezpiecznych oparzeń różnych części ciała, - możemy wypić żrący płyn przechowywany w butelce, która ma etykietę i kształt pojemnika produktu spożywczego, - podczas czyszczenia spływu wody żrącym płynem lub środkiem sproszkowanym, wydzielające się opary powodują podrażnienie oczu, które przecieramy zabrudzoną ręką.
13 Objawy: -ostry kłujący ból, - rumień lub plamiste przebarwienia skóry, - pęcherze, - złuszczanie martwiczych tkanek
14 Postępowanie w przypadku oparzeń kawasami i zasadami- odsłonić oparzoną powierzchnię przez rozcięcie ubrania, - spłukiwać oparzoną miejsce min 15 min bieżącą wodą, - wezwij pogotowie lub przetransportuj poszkodowanego do szpitala
15 Zasady pomocy doraźnej w oparzeniu chemicznym:1. Natychmiast odsłonić oparzoną powierzchnię poprzez rozcięcie i zdjęcie ubrania. 2. Usunąć ze skóry resztki związku powodującego obrażenie. 3. Oparzoną powierzchnię skóry obficie spłukiwać bieżącą wodą przez 10 – 20 minut. 4. Zabezpieczyć ranę jałowym opatrunkiem. 5. Wezwać pogotowie lub przetransportować poszkodowanego do szpitala. Zasadą postępowania, gdy w obecności dziecka dojdzie do zagrożenia oparzenia substancją żrącą, jest wezwanie na pomoc osobę dorosłą. Gdy jest to niemożliwe, a doszło do kontaktu skóry z taką substancją, należy skażone miejsce obficie spłukiwać wodą, uważając, by spłukiwana woda z rozpuszczoną niebezpieczną substancją nie miała kontaktu z innymi częściami ciała.
16 Jak postępować? 1. Należy możliwie szybko spłukać oparzoną okolicę obficie pod bieżącą wodą. Następstwa jej działania będą minimalne, jeśli dokona się tego w ciągu 2 minut od momentu skażenia .Trzeba zwrócić uwagę, aby spłukująca woda odpływała najkrótszą drogą, możliwie nie kontaktując się ze zdrową skórą. Spłukiwanie powinno trwać do chwili przybycia lekarza. 2. Jeżeli nie ma dostępu do wody należy żrącą substancję usunąć dotknięciem czystej tkaniny. 3. Przesiąknięte ubranie należy natychmiast zdjąć.
17 Podział oparzeń w zależności od głębokości
18 I stopień – powierzchowne.II stopień – niepełnej grubości skóry.
19 III stopień – pełnej grubości skóry.IV stopień – dotyczy głębszych struktur.