1 Opcje na indeks WIG20 Wprowadzenie Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.

2 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 2 Plan prezentacji WprowadzenieWprowadzenie Co to jest opcjaCo to jest opcja PrzykładyPrzykłady Specyfikacja opcji na WIG20Specyfikacja opcji na WIG20 Zasady obrotuZasady obrotu Od czego zależy cena opcji?Od czego zależy cena opcji? Podstawowe strategie opcyjnePodstawowe strategie opcyjne Dalsze informacjeDalsze informacje

3 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 3 Wprowadzenie Dlaczego opcjeDlaczego opcje ›zapotrzebowanie rynku, ›Uzupełnienie oferty produktowej, ›Nowe możliwości inwestycyjne dla inwestorów, ›Poprawa płynności innych instrumentów, ›Pozyskanie nowych inwestorów.

4 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 4 Czym jest opcja Opcja to instrument dający nabywcy prawo do: kupna (opcja kupna) lub sprzedaży (opcja sprzedaży) w przyszłym terminie po określonej z góry cenie wykonania instrumentu bazowego dla tej opcji

5 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 5 Czym jest opcja Nabywca opcji za swoje prawo płaci sprzedawcy opcji (wystawcy) premię opcyjną (cena opcji) w zamian za premię wystawca przyjmuje zobowiązanie do: ›sprzedaży instrumentu bazowego (w przypadku opcji kupna) ›kupna instrumentu bazowego (w przypadku opcji sprzedaży) na żądanie posiadacza opcji na żądanie posiadacza opcji

6 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 6 Prawa i obowiązki stron transakcji NABYWCA WYSTAWCA OPCJA KUPNAOPCJA SPRZEDAŻY Prawo do kupnaPrawo do sprzedaży Zobowiązanie do sprzedaży Zobowiązanie do kupna

7 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 7 Kiedy warto wykonać opcję (1) PRZYKŁAD Opcja kupna akcji X z ceną wykonania 100 zł Cena akcji X na rynku = 150 zł Posiadacz opcji kupna: 1.wykonuje opcję korzysta z prawa kupna i kupuje akcje X za 100 zł od wystawcy. 2.sprzedaje akcje X na rynku po 150 zł 3.realizuje zysk = 150 zł – 100 zł = 50 zł Cena akcji X na rynku = 80 zł Posiadacz opcji kupna nie wykona opcji ponieważ na rynku kupi akcje X taniej.

8 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 8 Kiedy warto wykonać opcję (2) PRZYKŁAD Opcja sprzedaży akcji Y z ceną wykonania 100 zł Cena akcji Y na rynku = 70 zł Posiadacz opcji sprzedaży 1.kupuje akcje na rynku po 70 zł 2. wykonuje opcję korzystając z prawa sprzedaży i sprzedaje akcje za 100 zł wystawcy 3.realizuje zysk = 100 zł – 70 zł = 30 zł Cena akcji Y na rynku = 120 zł Posiadacz opcji kupna nie wykona opcji ponieważ na rynku może sprzedać akcje drożej niż wykonując opcje.

9 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 9 Kiedy warto wykonać opcję (3) Opcja kupna – gdy kurs instrumentu bazowego większy niż kurs wykonania Opcja sprzedaży – gdy kurs instrumentu bazowego niższy niż kurs wykonania

10 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 10 Sposób rozliczenia opcji Rozliczenie wykonania opcji może następować przez: dostawę instrumentu bazowegodostawę instrumentu bazowegolub rozliczenie różnicy między ceną instrumentu bazowego (cena rozliczeniowa) a ceną wykonania, wypłatę wypłata kwoty rozliczeniarozliczenie różnicy między ceną instrumentu bazowego (cena rozliczeniowa) a ceną wykonania, wypłatę wypłata kwoty rozliczenia Sposób rozliczenia określa standard opcji Opcje na indeks rozliczane są pieniężnie

11 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 11 Opcja kupna - p. długa 100 5 X - cena wykonania opcji kupna 100 premia (cena opcji) 5 S - cena rozliczeniowa cenakwota rozliczeniakwota rozl. rozlicz. bez uwzględnianiauwzględnienie kosztów kosztów 200max(0,(200-100))=100100-5=+95 180max(0,(180-100))=8080-5=+75 150max(0,(150-100))=5050-5=+45 100max(0,(100-100))=00-5=-5 80max(0,(80-100))=00-5=-5 50max(0,(50-100))=00-5=-5

12 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 12 Opcja kupna - p. długa S Z/S (X) - Cena wykonania P. DŁUGA FUTURES P. DŁUGA OPCJA max(0,(S-X))

13 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 13 Opcja sprzedaży- p. długa 100 5 cenakwota rozliczeniakwota rozl. rozl. bez uwzględnianiauwzględnienie kosztów kosztów 200max(0,(100-200))=00-5=-5 180max(0,(100-180))=00-5=-5 150max(0,(100-150))=00-5=-5 100max(0,(100-100))=00-5=-5 80max(0,(100-80))=2020-5=+15 50max(0,(100-50))=5050-5=+45 cena wykonania opcji sprzedaży 100 premia (cena opcji) 5

14 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 14 Opcja sprzedaży - p. długa Profil wypłaty S Z/S X- cena wykonania P. KRÓTKA FUTURES P. DŁUGA OPCJA max(0,(X-S))

15 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 15 Opcja kupna - p. krótka 100 5 cena wykonania opcji kupna 100 premia (cena opcji) 5 cena Z/SZ/S rozl.pozycjapozycja długakrótka 200+95-95 180+75-75 150+45-45 100--5+5 80-5+5 50-5+5

16 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 16 Opcja kupna S Z/S P. DŁUGA P. KRÓTKA

17 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 17 Opcja sprzedaży- p. krótka 100 5 cenaZ/S Z/S rozl. pozycjapozycja długakrótka 200-5+5 180-5+5 150-5+5 100-5+5 80+15-15 50+45-45 cena wykonania opcji sprzedaży 100 premia (cena opcji) 5

18 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 18 Opcja sprzedaży PROFIL WYŁATY S Z/S P. KRÓTKA P. DŁUGA

19 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 19   OPCJA EUROPEJSKA Kiedy można wykonać opcję  OPCJA AMERYKAŃSKA początek notowania serii dzień wygaśnięcia początek notowania serii dzień wygaśnięcia

20 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 20 Kiedy można wykonać opcję Opcje na WIG20 są europejskie, więc wykonywane są wyłącznie w dniu wygaśnięcia.Opcje na WIG20 są europejskie, więc wykonywane są wyłącznie w dniu wygaśnięcia. Wykonywanie jest automatyczne w dniu wygaśnięcia.Wykonywanie jest automatyczne w dniu wygaśnięcia.

21 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 21 Jak zamknąć swoją pozycję ? Opcje są przedmiotem obrotu giełdowego- więc zamknąć swoją pozycję w dowolnym dniu do dnia wygaśnięcia włącznie poprzez zawarcie transakcji przeciwstawnej, tzn. sprzedaż opcji tej samej serii, gdy wcześniej opcja została nabytasprzedaż opcji tej samej serii, gdy wcześniej opcja została nabyta Kupno opcji tej samej serii, gdy wcześniej opcja została wystawionaKupno opcji tej samej serii, gdy wcześniej opcja została wystawiona

22 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 22 Kurs a cena opcji Indeks WIG20 podawany w punktach, więc notowanie opcji również odbywa się w punktach Cena (w złotych) to kurs * mnożnik (10zł) Kurs opcji 15 pkt - cena opcji 150 zł Kurs rozliczeniowy 1.600 pkt - cena rozliczeniowa 16.000 zł Kurs wykonania 1.400 pkt - cena wykonania 14.000 zł

23 Przykłady wykorzystania opcji

24 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 24 Wykorzystanie opcji kupna(1) Indeks WIG20 = 1470 pkt. Inwestor oczekuje na wzrost kursów, więc kupuje opcje kupna z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 70 pkt (cena = 700 zł)Inwestor oczekuje na wzrost kursów, więc kupuje opcje kupna z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 70 pkt (cena = 700 zł) Inwestor czeka do wygaśnięcia. Za trzy miesiące kurs rozliczeniowy = wysokość indeksu WIG20 wynosi 1630 (wzrost o 10,9%)Za trzy miesiące kurs rozliczeniowy = wysokość indeksu WIG20 wynosi 1630 (wzrost o 10,9%) Inwestor otrzymuje kwotę rozliczenia = 1300 zł = (1630 pkt – 1500 pkt) *10 złInwestor otrzymuje kwotę rozliczenia = 1300 zł = (1630 pkt – 1500 pkt) *10 zł Zwrot z inwestycji (1300 –700)/700 = 86%

25 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 25 Wykorzystanie opcji kupna(2) Indeks WIG20 = 1470 pkt. Inwestor oczekuje na wzrost kursów, więc kupuje opcje kupna z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 70 pkt (cena = 700 zł)Inwestor oczekuje na wzrost kursów, więc kupuje opcje kupna z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 70 pkt (cena = 700 zł) Indeks po miesiącu osiąga 1570 pkt (wzrost o 6,8%). Kurs opcji rośnie do poziomu 113,6pkt (cena 1136zł).Kurs opcji rośnie do poziomu 113,6pkt (cena 1136zł). Inwestor zamyka pozycje na rynku i zarabia 436 zł (1136-700) co daje zwrot na poziomie 62 %.Inwestor zamyka pozycje na rynku i zarabia 436 zł (1136-700) co daje zwrot na poziomie 62 %.

26 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 26 Wykorzystanie opcji kupna(3) Indeks WIG20 = 1470 pkt. Inwestor oczekuje na wzrost kursów, więc kupuje opcje kupna z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 70 pkt (cena = 700 zł)Inwestor oczekuje na wzrost kursów, więc kupuje opcje kupna z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 70 pkt (cena = 700 zł) Indeks w czasie tej samej sesji rośnie do poziomu 1500pkt (ok. 2%). Kurs opcji rośnie do poziomu 84 pkt (cena 840zł).Kurs opcji rośnie do poziomu 84 pkt (cena 840zł). Inwestor zarabia 140 zł (840 zł (840-700) co daje zwrot na poziomie 20 %. Inwestor zarabia 140 zł (840 zł (840-700) co daje zwrot na poziomie 20 %.

27 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 27 Wykorzystanie opcji kupna(4) Indeks WIG20 w okresie od 27/06 do 29/08 rośnie o 28% 27/06/03 = 1250 pkt 29/08/03 = 1600 pkt Zakup w dniu 27/06 opcji kupna na WIG20 wygasającej 19/09 (zmienność 25%, stopa procentowa 6%) Kurs wykonania [pkt] Kurs opcji [pkt] w dniu 27/06 Kurs opcji [pkt] w dniu 29/08 Zmiana % 130045,80319,45597% 140017,95227,801169%

28 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 28 Wykorzystanie opcji sprzedaży Sytuacja 1) WIG20 = 1510 pkt Inwestor oczekuje na spadek kursów Kupuje opcje sprzedaży z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące.Kupuje opcje sprzedaży z kursem wykonania 1500 pkt wygasającą za trzy miesiące. Kurs opcji wynosi 60 pkt. Cena = 600 zł = 60 pkt * 10 złKurs opcji wynosi 60 pkt. Cena = 600 zł = 60 pkt * 10 zł Inwestor czeka do wygaśnięcia. Po trzech miesiącach kurs rozliczeniowy = wysokość indeksu WIG20 wynosi 1350Po trzech miesiącach kurs rozliczeniowy = wysokość indeksu WIG20 wynosi 1350 Inwestor otrzymuje kwotę rozliczenia = 1500 zł = (1500 pkt – 1350 pkt) *10 złInwestor otrzymuje kwotę rozliczenia = 1500 zł = (1500 pkt – 1350 pkt) *10 zł Zwrot z inwestycji (1500 –600)/600 = 150% (więcej niż przy sprzedaży kontraktu terminowego)Zwrot z inwestycji (1500 –600)/600 = 150% (więcej niż przy sprzedaży kontraktu terminowego)

29 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 29 Opcje – zalety Możliwość zarabiania na spadkachMożliwość zarabiania na spadkach możliwość osiągania zysków porównywalnych (i przewyższających) zyski z kontraktów terminowych.możliwość osiągania zysków porównywalnych (i przewyższających) zyski z kontraktów terminowych. możliwość inwestycji z dźwignią bez konieczności wnoszenia i utrzymywania depozytów zabezpieczającychmożliwość inwestycji z dźwignią bez konieczności wnoszenia i utrzymywania depozytów zabezpieczających z góry znany maksymalny poziom ryzykaz góry znany maksymalny poziom ryzyka Ryzyka opcyjne 1.Utrata całej premii 2.Ryzyko płynności (rozpiętość ofert i wolumeny ofert) 3.Ryzyko kosztów transakcyjnych

30 Opcje na WIG20 - specyfikacja Opcje na WIG20 - specyfikacja

31 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 31 Standard opcji (1) Instrument bazowy WIG20Instrument bazowy WIG20 Mnożnik 10 złMnożnik 10 zł Jednostka notowania pktJednostka notowania pkt Krok NotowaniaKrok Notowania ›Dla kursu mniejszego od 5 pkt 0,01 pkt ›Dla kursu większego od 5 pkt 0,05 pkt Miesiące wygaśnięcia dwa najbliższe z marcowegoMiesiące wygaśnięcia dwa najbliższe z marcowego cyklu kwartalnego cyklu kwartalnego

32 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 32 Standard opcji (2) Nazwa skr ó conaNazwa skr ó cona ›OXYZkrccc, gdzie: O – rodzaj instrumentu,O – rodzaj instrumentu, XYZ – kod określający nazwę instrumenty bazowego (WIG20),XYZ – kod określający nazwę instrumenty bazowego (WIG20), k – kod określający typ i miesiąc wygaśnięcia opcji (identycznie jak dla warrant ó w);k – kod określający typ i miesiąc wygaśnięcia opcji (identycznie jak dla warrant ó w); –Opcje kupna – mar. C, cze. F, wrz. I, gru. L, –Opcje sprzedaży – mar. O, cze. R, wrz. U, gru. X. r – ostatnia cyfra roku wygaśnięcia,r – ostatnia cyfra roku wygaśnięcia, ccc – oznaczenie kursu wykonania (kurs wykonania bez ostatniej cyfry);ccc – oznaczenie kursu wykonania (kurs wykonania bez ostatniej cyfry); –Kurs wykonania 1200 – oznaczenie kursu wykonania 120, –Kurs wykonania 950 – oznaczenie kursu wykonania 095. ›Przykład – opcja kupna wygasająca w czerwcu 2003 r. o kursie wykonania 1200 pkt, ›OW20F3120.

33 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 33 Standard opcji (3) Kursy wykonania (1)Kursy wykonania (1) ›Różnice pomiędzy kursami wykonania kolejnych serii 100 pkt dla kursów wykonania równych co najmniej 1000 pkt i powyżej tej wielkości.100 pkt dla kursów wykonania równych co najmniej 1000 pkt i powyżej tej wielkości. 50 pkt dla kursów wykonania od 500 pkt do 950 pkt,50 pkt dla kursów wykonania od 500 pkt do 950 pkt, 25 pkt dla kursów wykonania od 25 pkt do 475 pkt,25 pkt dla kursów wykonania od 25 pkt do 475 pkt, ›Kursy wykonania mogą przyjmować zatem następujące wartości 25, 50, 75,..., 47525, 50, 75,..., 475 500, 550, 600,..., 950500, 550, 600,..., 950 1000, 1100, 1200, 1300, 1400.......1000, 1100, 1200, 1300, 1400.......

34 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 34 Standard opcji (4) Kursy wykonania (2)Kursy wykonania (2) ›W pierwszym dniu notowania opcji wprowadza się do obrotu na każdy termin wygaśnięcia oraz dla każdego typu opcji (kupna i sprzedaży) trzy serie opcji; Jedną serię at-the-money,Jedną serię at-the-money, Jedną serię out-of-the-money,Jedną serię out-of-the-money, Jedną serię in-the-money.Jedną serię in-the-money. ›Podczas debiutu pojawi się zatem 12 serii opcji ›Późniejsze każdorazowe wprowadzenie opcji z nowym terminem wygaśnięcia oznacza wprowadzenie 6 serii opcji (3 kupna i 3 sprzedaży)

35 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 35 Standard opcji (5) Kursy wykonania (3)Kursy wykonania (3) ›Dodatkowe wprowadzanie serii opcji w przypadku gdy: Wartość zamknięcia WIG20 > kursu wykonania o najwyższej wartości,Wartość zamknięcia WIG20 > kursu wykonania o najwyższej wartości, Wartość zamknięcia WIG20 < kursu wykonania o najniższej wartości,Wartość zamknięcia WIG20 < kursu wykonania o najniższej wartości, ›Nowe serie opcji znajdą się w obrocie od następnej sesji po wystąpieniu powyższego zdarzenia.

36 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 36 Standard opcji (6) Cena wykonania = kurs wykonania x mnożnikCena wykonania = kurs wykonania x mnożnik Opcje o europejskim stylu wykonania i rozliczeniu pieniężnymOpcje o europejskim stylu wykonania i rozliczeniu pieniężnym ›Dzień wygaśnięcia – trzeci piątek miesiąca wygaśnięcia, ›Wykonanie automatycznie w przypadku jeżeli opcja jest in-the-money, ›Możliwość rezygnacji z wykonania opcji. Kwota rozliczenia kalkulowana wg wzorów;Kwota rozliczenia kalkulowana wg wzorów; ›Dla opcji kupna: c(T) = max{[S(T) – m];0} ›Dla opcji sprzedaży: c(T) = max{[m – S(T)];0} gdzie: c(T) – kwota rozliczenia określana w dniu wykonania, S(T) – cena rozliczeniowa określana w dniu wykonania, m – cena wykonania, T – dzień wykonania.

37 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 37 Standard opcji (7) Cena rozliczeniowa = kurs rozliczeniowy x mnożnikCena rozliczeniowa = kurs rozliczeniowy x mnożnik Kurs rozliczeniowy kalkulowany w identyczny sposób jak w przypadku kontraktów terminowych na WIG20Kurs rozliczeniowy kalkulowany w identyczny sposób jak w przypadku kontraktów terminowych na WIG20 Kurs rozliczeniowy jest określony w dniu wygaśnięcia opcji jako średnia arytmetyczna ze wszystkich wartości indeksu WIG20 w czasie ostatniej godziny notowań ciągłych, oraz wartości tego indeksu ustalonej na zamknięcie sesji giełdowej.

38 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 38 Zasady obrotu (1) Notowania ciągłe w godzinach 9:00 – 16:20 (godziny notowania kontraktów terminowych oraz jednostek indeksowych)Notowania ciągłe w godzinach 9:00 – 16:20 (godziny notowania kontraktów terminowych oraz jednostek indeksowych) Możliwość wykorzystania wszystkich rodzajów zleceń oprócz zleceń: Po Każdej Cenie (PKC), oraz Po Cenie Rynkowej na Otwarcie (PCRO),Możliwość wykorzystania wszystkich rodzajów zleceń oprócz zleceń: Po Każdej Cenie (PKC), oraz Po Cenie Rynkowej na Otwarcie (PCRO), Brak ograniczeń wahań kursów,Brak ograniczeń wahań kursów, Rynek wspomagany działaniami animatorów rynku.Rynek wspomagany działaniami animatorów rynku.

39 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 39 Zasady obrotu (2) Kurs odniesienia = teoretyczna wartość opcji kalkulowana codziennie w oparciu o model wyceny opcji Black’a-Scholes’a (na podstawie parametrów ryzyka- zmienność, stopa wolna od ryzyka, otrzymywanych od KDPW)Kurs odniesienia = teoretyczna wartość opcji kalkulowana codziennie w oparciu o model wyceny opcji Black’a-Scholes’a (na podstawie parametrów ryzyka- zmienność, stopa wolna od ryzyka, otrzymywanych od KDPW) Konieczne posiadanie numeru NIK – jeden numer dla wszystkich instrumentów pochodnych,Konieczne posiadanie numeru NIK – jeden numer dla wszystkich instrumentów pochodnych, Funkcjonalność zapytania Request For Quotes (RFQ) – funkcjonalność daje możliwość wezwania animatora rynku do złożenia ofert.Funkcjonalność zapytania Request For Quotes (RFQ) – funkcjonalność daje możliwość wezwania animatora rynku do złożenia ofert.

40 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 40 Depozyty zabezpieczające (1) Depozyty zabezpieczające wymagane tylko i wyłącznie od wystawców opcji,Depozyty zabezpieczające wymagane tylko i wyłącznie od wystawców opcji, Wartość depozytu powinna przynajmniej pokrywać różnicę pomiędzy ceną teoretyczną opcji (w oparciu o wartość zamknięcia indeksu), a ceną rynkową (zazwyczaj cena opcji w zleceniu)Wartość depozytu powinna przynajmniej pokrywać różnicę pomiędzy ceną teoretyczną opcji (w oparciu o wartość zamknięcia indeksu), a ceną rynkową (zazwyczaj cena opcji w zleceniu)

41 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 41 Depozyty zabezpieczające (2) Do naliczania depozytów KDPW wykorzystuje Model Portfelowej Kalkulacji RyzykaDo naliczania depozytów KDPW wykorzystuje Model Portfelowej Kalkulacji Ryzyka Wyznaczanie ryzyka całego portfela instrumentów pochodnych z uwzględnieniem korelacji (zmniejszających wymagany depozyt) pomiędzy instrumentami opartymi na tym samym instrumencie bazowymWyznaczanie ryzyka całego portfela instrumentów pochodnych z uwzględnieniem korelacji (zmniejszających wymagany depozyt) pomiędzy instrumentami opartymi na tym samym instrumencie bazowym Badanie 16 scenariuszy zmian cen oraz zmiennościBadanie 16 scenariuszy zmian cen oraz zmienności

42 Jak kształtuje się cena opcji

43 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 43 Wartość opcji Wartość opcji=Wartość opcji= wartość wewnętrzna wartość wewnętrzna +wartość czasowa

44 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 44 Wartość wewnętrzna i czasowa Wartość wewnętrzna – wartość jaką inwestor uzyskuje wykonując opcjeWartość wewnętrzna – wartość jaką inwestor uzyskuje wykonując opcje Opcja kupna = max{0, (S – X)} Opcja sprzedaży = max{0, (X – S)} Wartość czasowa – wynika z szansy, że zmiana ceny instrumentu bazowego będzie korzystna dla posiadacza opcjiWartość czasowa – wynika z szansy, że zmiana ceny instrumentu bazowego będzie korzystna dla posiadacza opcji

45 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 45 Składniki ceny opcji - opcja kupna

46 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 46 Składniki ceny opcji - opcja sprzedaży

47 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 47 Opcje - in, at, out - of the money 1. in-the-money (opcja z wartością wewnętrzną) - opcja kupna - cena wykonania cena instrumentu bazowego 2. at-the-money - opcja kupna - cena wykonania  cena instrumentu bazowego - opcja sprzedaży - cena wykonania  cena instrumentu bazowego 3. out-of-the-money(opcja bez wartości wewnętrznej) - opcja kupna - cena wykonania > cena instrumentu bazowego - opcja sprzedaży - cena wykonania < cena instrumentu bazowego

48 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 48 Opcja in-the-money opcja, która posiada dodatnią wartość wewnętrzną opcja sprzedaży opcja kupna

49 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 49 Opcja out-of-the-money opcja, która posiada zerową wartość wewnętrzną i jednocześnie cena rynkowa instr. bazowego jest różna od ceny wykonania opcja kupna opcja sprzedaży

50 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 50 Opcja at-the-money opcja, która posiada zerową wartość wewnętrzną i jednocześnie cena rynkowa instr. bazowego jest równa cenie wykonania opcja sprzedaży opcja kupna

51 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 51 Czynniki wpływające na cenę opcji cena wykonania (wartość stała)cena wykonania (wartość stała) cena instrumentu bazowegocena instrumentu bazowego czas do wygaśnięciaczas do wygaśnięcia zmienność (volatility)zmienność (volatility) stopy procentowe na rynkustopy procentowe na rynku dywidendydywidendy

52 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 52 Wyznaczanie wartości teoretycznej opcji Cena instr. bazowego Cena wykonania Czas do wygaśnięcia Zmienność Stopa procentowa minus stopa dywidendy Model Wartość teoretyczna opcji

53 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 53 Czynniki wpływające na cenę opcji

54 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 54 Podstawowe strategie opcyjne

55 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 55

56 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 56 Bull call spread 1. Składowe - kupno opcji kupna (cena wykonania A), - sprzedaż opcji kupna (cena wykonania B), - różne ceny wykonania A B)

57 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 57 Bull call spread S(t) Z/S kupno opcji kupna A sprzedaż opcji kupna B Bull call spread

58 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 58 Bear put spread 1. Składowe - kupno opcji sprzedaży (cena wykonania A), - sprzedaż opcji sprzedaży (cena wykonania B), - różne ceny wykonania A>B. 2. Oczekiwania - spadek rynku. 3. Strata - ograniczona równa różnicy pomiędzy premią opcji kupionej a premią opcji wystawionej (strata gdy cena inst. bazowego > A) 4. Zysk - ograniczony równy sumie różnic (A - B) + (premia B - premia A) (zysk gdy cena inst. bazowego < B)

59 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 59 Bear put spread S(t) Z/S B sprzedaż opcji sprzedaży kupno opcji sprzedaży A Bear put spread

60 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 60 Long straddle 1. Składowe - kupno opcji kupna (cena wykonania A), - kupno opcji sprzedaży (cena wykonania A), - te same ceny wykonania. 2. Oczekiwania - niepewność co do kierunku zmiany ceny - oczekiwany wzrost zmienności. 3. Strata - ograniczona, możliwa do osiągnięcia gdy cena instr. bazowego znajdzie się w przedziale (A- suma premii, A+suma premii) maksymalna strata równa sumie premii kupionej opcji kupna i sprzedaży 4. Zysk - nieograniczony możliwy do osiągnięcia gdy cena instrumentu bazowego znajdzie się poza przedziałem (A- suma premii, A+suma premii)

61 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 61 S(t) Z/S A Long straddle kupno opcji sprzedaży kupno opcji kupna long straddl e

62 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 62 Short straddle 1. Składowe - sprzedaż opcji kupna (cena wykonania A), - sprzedaż opcji sprzedaży (cena wykonania A), - te same ceny wykonania. 2. Oczekiwania - cena akcji waha się w pobliżu ceny wykonania 3. Strata - nieograniczona możliwa do osiągnięcia gdy cena akcji znajdzie się poza przedziałem (A- suma premii, A+suma premii) 4. Zysk - ograniczony, możliwy do osiągnięcia gdy cena akcji znajdzie się w przedziale (A- suma premii, A+suma premii) maksymalny zysk równa sumie premii sprzedanych opcji kupna i sprzedaży

63 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 63 S(t) Z/S A Short straddle sprzedaż opcji kupna sprzedaż opcji sprzedaży short straddl e

64 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 64 Long strangle 1. Składowe - kupno opcji kupna (cena wykonania B), - kupno opcji sprzedaży (cena wykonania A), - różne ceny wykonania (B>A) 2. Oczekiwania - niepewność co do kierunku zmiany ceny, spodziewana znaczna zmiana ceny 3. Strata - ograniczona, możliwa do osiągnięcia gdy cena akcji znajdzie się w przedziale (A- suma premii, B+suma premii) maksymalna strata równa sumie premii kupionej opcji kupna i sprzedaży strata mniejsza niż dla strategii long straddle 4. Zysk - nieograniczony możliwy do osiągnięcia gdy cena akcji znajdzie się poza przedziałem (A- suma premii, B+suma premii)

65 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 65 S(t) Z/S Long strangle A kupno opcji sprzedaży kupno opcji kupna B long strangl e

66 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 66 Short strangle 1. Składowe - sprzedaż opcji kupna (cena wykonania B), - sprzedaż opcji sprzedaży (cena wykonania A), - różne ceny wykonania (B>A) 2. Oczekiwania - spodziewana stagnacja ceny. 3. Strata - nieograniczona, możliwa do osiągnięcia gdy cena akcji znajdzie się poza przedziałem (A- suma premii, B+suma premii) w przypadku znacznej zmiany ceny strata mniejsza niż w strategii short straddle 4. Zysk - ograniczony możliwy do osiągnięcia gdy cena akcji znajdzie się w przedziale (A- suma premii, B+suma premii) maksymalny zysk równy sumie wystawionych opcjikupna i sprzedaży

67 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 67 S(t) Z/S Short strangle A sprzedaż opcji sprzedaży sprzedaż opcji kupna B short strangl e

68 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 68 Long butterfly 1. Składowe - kupno opcji kupna - cena wykonania A, - kupno opcji kupna - cena wykonania B, - sprzedaż 2 opcji kupna - cena wykonania C, - różne ceny wykonania (A

69 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 69 S(t) Z/S Long butterfly A kupno opcji kupna B sprzedaż 2opcji kupna long butterfly C

70 Masz pytanie ? napisz na [email protected] 70 Dalsze informacje Strona internetowa GPW http:// www.gpw.plStrona internetowa GPW http:// www.gpw.plwww.gpw.pl Mail [email protected] odpowiedź w ciągu 24h (bez sobót i niedziel)Mail [email protected] odpowiedź w ciągu 24h (bez sobót i niedziel)[email protected] Na podstawie pytań będzie utworzona sekcja pytania i odpowiedzi.Na podstawie pytań będzie utworzona sekcja pytania i odpowiedzi.