1 Opcje Ćwiczenia do wykładu „Zarządzanie portfelem inwestycyjnym” 1 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW
2 Opcje © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 2 Narysuj: Profil wypłaty dla nabywcy opcji kupna. Profil wypłaty dla nabywcy opcji sprzedaży. Profil wypłaty dla wystawcy opcji kupna. Profil wypłaty dla wystawcy opcji sprzedaży.
3 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 3 Firma ALFA kupiła opcję europejską call na 150.000$. Data realizacji opcji 30 czerwca, cena realizacji 4,0650, zapłacona premia opcyjna 0,0300. Przy jakim kursie walutowym firma zrealizuje opcję: a) 4,1050 b) 4,0480 c) 4,0690 1/ Jaki łączny wydatek poniesie firma ALFA, aby zakupić 150.000$ przy powyższych kursach walutowych uwzględniając koszt opcji? 2/Jaki byłby koszt zakupu 150.000$ 30 czerwca, gdyby firma ALFA nie kupiła wcześniej opcji, przy powyższych kursach? Przykład 1 – opcje walutowe
4 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 4 Przykład 1 – opcje walutowe odpowiedź Całkowity koszt nabycia 150.000 USD Kurs referencyjny Firma kupiła opcję z kursem realizacji 4,065 płacąc premię 0,0300 Firma nie posiada opcji A4,1050Wykonujemy opcję 150.000*4,065+150.000*0,03= 614. 250150.000*4,1050=615. 750 B4,0480Nie wykonujemy opcji 150.000*4,0480+150.000*0,03=150.000*4,0480= C4,0690Wykonujemy opcję 150.000*4,0650+150.000*0,03=150.000*4,0690= Firma zrealizuje opcję w przypadku, gdy kurs referencyjny będzie większy niż kurs realizacji opcji.
5 Firma ALFA kupiła opcję put w tymi samymi warunkami. Policz całkowity przychód dla ALFA z tytułu sprzedaży waluty. Całkowity przychód ze sprzedaży 150.000 USD Kurs referencyjny Firma kupiła opcję z kursem realizacji 4,065 płacąc premię 0,0300 Firma nie posiada opcji A4,1050 B4,0480 C4,0690 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 5
6 6 Firma BETA wystawiła europejską opcję call koron norweskich na kwotę 360.000 NOK. Data realizacji opcji 15 czer, kurs realizacji 0,5210, premia opcyjna 0,0361. 1/ Jaki jest próg rentowności tej opcji? 2/ Jaki kurs rynkowy w dniu 15 czer (powyżej/poniżej) kursu realizacji preferowałby wystawca opcji? Dlaczego? 3/ Przedstaw funkcję wypłaty dla wystawcy. Przykład 2 – opcje walutowe
7 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 7 Firma EXOTIC wystawiła europejską opcję put na 100.000 EUR, z datą realizacji 15 grudnia, kurs realizacji wynosi 4,7930. Za wystawienie opcji otrzyma premię w wysokości 0,0500. 1/ Jaki będzie wynik firmy EXOTIC, jeśli w dacie realizacji kurs referencyjny (rynkowy) wyniesie 4,7720 ? 2/ Przedstaw funkcję wypłaty dla wystawcy tej opcji. Przykład 3 – opcje walutowe
8 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 8 Firma XYZ kupiła europejską opcję put na 100.000 EUR. Data realizacji opcji 15 marca, cena realizacji 4,7550, premia opcyjna 0,0300 1/ Czy firma zrealizuje opcję, gdy kurs spot w dacie realizacji wyniesie: a) 4,6250 b) 4,7580 c) 4,8970 2. Jaki łączny przychód osiągnie firma XYZ ze sprzedaży 100.000 EUR, przy powyższych kursach, z uwzględnieniem kosztu opcji. 3. Oblicz próg rentowności opcji. 4. Porównaj przychód jaki osiągnie firma XYZ przy danym kursie spot w dacie realizacji korzystając z zabezpieczenia opcyjnego i nie korzystając. 5. Przedstaw na wykresie funkcję wypłaty dla firmy. Przykład 4 – opcje walutowe
9 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 9 Firma Blue kupiła opcję call na 100.000 USD. Opcja jest typu europejskiego, kurs realizacji wynosi 3,0100 a premia wynosi 0,0100. 1 Określ próg rentowności. 2 Określ wynik z transakcji opcyjnej,jeśli zostanie ona rozliczona gotówkowo przy kursie referencyjnym 3,0230. 3 Przedstaw funkcję wypłaty z opcji. Przykład 5 – opcje walutowe
10 © 2009; Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 10 Przykład 6 – kupno opcji na rynku EUR/USD Przewidywany scenariusz rynkowyInwestor przewiduje iż oczekiwania związane ze wzrostem stóp procentowych w strefie euro mogą doprowadzić do umocnienia euro w odniesieniu do dolara w perspektywie najbliższego miesiąca. Aktualny kurs EUR/USD 1,2700 Aktualny kurs USD/PLN 3,11 Nominał transakcji100 000 EUR © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 10
11 © 2009; Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 11 Przykład 6 cd – kupno opcji na rynku EUR/USD Napływające z rynku sygnały wydają się jednoznacznie wskazywać na możliwość wzrostu kursu. Inwestor podejmuje ryzyko i kupuje opcję. Otwarta pozycjaKupiona opcja call (kupno EUR/sprzedaż USD) Kurs wykonania opcji 1,2700 Termin wygaśnięcia opcji1 miesiąc Koszt transakcji3548 zł (0,0114 punktów) Próg rentownościInwestor osiągnie zysk na transakcji jeżeli w dniu zamknięcia pozycji kurs na rynku EUR/USD będzie wyższy niż 1,2814 (1,2700 + 0,0114) © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 11
12 12 Przykład 6 cd – kupno opcji na rynku EUR/USD W dniu rozliczenia opcji kurs na rynku EUR/USD osiągnął poziom 1,2900. W dniu rozliczenia inwestor wykona opcję, jego dochód wynosi 6220 zł. Poniesiony koszt premii - 3545 zł sprawia, iż całkowity wynik na transakcji osiągnął wartość 2675 zł. Kurs rozliczeniowy opcji1,2900 Aktualny kurs USD/PLN 3,11 Wynik z rozliczenia opcji6220 zł = (1,2900-1,2700)*100 000 * 3,11 Koszt transakcji3545 zł (0,0114 punktów*100 tys*3,11) Wynik na transakcji 2675 zł = 6220 zł -3545 zł 12
13 13 WIG201.800 pkt OczekiwaniaWzrost WIG20 o 150 pkt (do poziomu 1.950 pkt) DecyzjaKupno opcji kupna Dostępne opcje kupna z kursami wykonania 1.700 pkt 1.800 pkt 1.900 pkt 2.000 pkt 2.100 pkt Zarobimy wybierając jedną z serii z kursami wykonania 1.700, 1.800, 1.900. Najdroższa jest seria z kursem wykonania 1.700 Najtańsza jest seria z kursem wykonania 1.900. Przykład 1 – na podstawie opcji na WIG20 Kupno opcji na WIG20 – przykład 7 13
14 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 14 Przykład 1 – na podstawie opcji na WIG20 WIG201.800 pkt OczekiwaniaWzrost WIG20 o 150 pkt (do poziomu 1.950 pkt) DecyzjaKupno opcji kupna Wśród wielu serii opcji decydujemy się na serię z kursem wykonania 1.900 pkt Premia250 zł WIG20 w dniu wygaśnięcia1.950 pkt Kwota rozliczenia(1.950 pkt - 1.900 pkt) x 10 zł = 500 zł Kwota zysku500 zł – 250 zł = 250 zł Stopa zwrotu100% Kupno opcji – przykład 7 cd 14
15 15 WIG202.000 pkt OczekiwaniaSpadek WIG20 o 150 pkt (do poziomu 1.850 pkt) DecyzjaKupno opcji sprzedaży Dostępne opcje sprzedaży z kursami wykonania 1.700 pkt 1.800 pkt 1.900 pkt 2.000 pkt 2.100 pkt Zarobimy wybierając jedną z serii z kursami wykonania 1.900, 2.000, 2.100. Najdroższa jest seria z kursem wykonania 2.100 Najtańsza jest seria z kursem wykonania 1.900. Przykład 2 – na podstawie opcji na WIG20 Kupno opcji WIG20 – przykład 8 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 15
16 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 16 Przykład 2 – na podstawie opcji na WIG20 WIG202.000 pkt OczekiwaniaSpadek WIG20 o 150 pkt (do poziomu 1.850 pkt) DecyzjaKupno opcji sprzedaży Wśród wielu serii opcji decydujemy się na serię z kursem wykonania 1.900 pkt Premia220 zł WIG20 w dniu wygaśnięcia1.850 pkt Kwota rozliczenia(1.900 pkt - 1.850 pkt) x 10 zł = 500 zł Kwota zysku500 zł – 220 zł = 280 zł Stopa zwrotu127% Kupno opcji WIG20 – przykład 8 cd 16
17 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 17 1.Możliwość zarabiania na: Wzroście wartości instrumentu bazowego – kupno opcji kupna Spadku wartości instrumentu bazowego – kupno opcji sprzedaży 2.Zysk Nieograniczony Może znacznie przewyższyć zaangażowany kapitał 3.Strata Ograniczona Maksymalnie tracimy zapłaconą premię opcyjną Kupno opcji podsumowanie 17
18 © Dr Renata Karkowska; Wydział Zarządzania UW 18 Funkcja wystawcyInwestor który w zamian za premię gwarantuje nabywcy opcji wypłatę kwoty rozliczenia (wygranej z opcji) Kiedy zarabia?Gdy oczekiwania nabywców opcji co do zmiany wartości indeksu okażą się błędne Zarabia gdy: dla opcji kupna – indeks WIG20 NIE WZROŚNIE powyżej kursu wykonania opcji dla opcji sprzedaży – indeks WIG20 NIE SPADNIE poniżej kursu wykonania opcji Ile zarabia?Zysk ograniczony - premia opcyjna (opłata za wystawienie opcji) Koszt początkowy? Brak Utrzymuje depozyt zabezpieczający Wystawienie opcji 18