1 Opracowała Dominika DyrkaSkarga kasacyjna Opracowała Dominika Dyrka
2 Wniesienie skargi kasacyjnejSkarga kasacyjna przysługuje od wybranych, prawomocnych orzeczeń sądu II instancji. Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia prawomocnych orzeczeń sądu II instancji. Wszczyna odrębny od postępowania przed sądami powszechnymi etap postępowania sądowego. Podmiotami uprawnionymi do wniesienia skargi kasacyjnej są strony, Prokurator Generalny, Rzecznik Praw Dziecka i Rzecznik Praw Obywatelskich. Uprawnienie Prokuratora Generalnego i Rzecznika Praw Obywatelskich nie jest uzależnione od tego, czy brali udział we wcześniejszych fazach postępowania. Organizacje występujące w procesie dla ochrony praw obywatelskich, do których stosuje się odpowiednio przepisy o prokuratorze, mają prawo wniesienia skargi kasacyjnej o ile uczestniczyły co najmniej w postępowaniu apelacyjnym.
3 Wniesienie skargi kasacyjnejZaskarżeniu skargą kasacyjną podlegają wyłącznie orzeczenia sądu II instancji, dlatego zarzuty wypełniające podstawy skargi kasacyjnej mogą dotyczyć tylko uchybień sądu II instancji, nigdy sądu I instancji, nawet gdyby przed nim doszło do nieważności postępowania. Skarga kasacyjna przysługuje od wyroków wstępnych i wyroków częściowych wydanych przez sąd II instancji oraz od wyroków oddalających apelację od wyroku wstępnego lub częściowego, wydanych przez sąd II instancji. W postępowaniu nieprocesowym, skarga kasacyjna przysługuje od wydanego przez sąd II instancji postanowienia co do istoty sprawy oraz od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie.
4 Postanowienia sądu II instancjiOprócz wyroków, zaskarżeniu skargą kasacyjną podlegają wydane przez sąd II instancji postanowienia w przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie. Użycie w przepisie zwrotu "w przedmiocie" wskazuje, że chodzi zarówno o wydane przez sąd II instancji postanowienia o odrzuceniu pozwu lub umorzeniu postępowania, jak i o postanowienia, którymi sąd II instancji oddalił zażalenie na postanowienie sądu I instancji, odrzucające pozew lub umarzające postępowanie w sprawie. Postanowieniem sądu II instancji "w przedmiocie odrzucenia pozwu", kończącym postępowanie jest orzeczenie oddalające zażalenie na postanowienie sądu I instancji odrzucające pozew, orzeczenie zmieniające postanowienie sądu I instancji oddalające, na podstawie art. 222 KPC, zarzut którego uwzględnienie uzasadniałoby odrzucenie pozwu, a także orzeczenie, wydane w wyniku uwzględnienia apelacji, mocą którego uchylono zaskarżony wyrok i pozew odrzucono.
5 Niedopuszczalność wniesieniaSkarga kasacyjna jest niedopuszczalna w sprawach o prawa majątkowe: 1) w których wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż złotych, 2) w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych niższa niż złotych. Skarga kasacyjna jest niedopuszczalna także w sprawach: 1) o rozwód, o separację, o alimenty, o czynsz najmu lub dzierżawy oraz o naruszenie posiadania; 2) dotyczących kar porządkowych, świadectwa pracy i roszczeń z tym związanych oraz o deputaty lub ich ekwiwalent; 3) rozpoznanych w postępowaniu uproszczonym, 4) w postępowaniu egzekucyjnym. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych skarga kasacyjna przysługuje niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia w sprawach o przyznanie i o wstrzymanie emerytury lub renty oraz o objęcie obowiązkiem ubezpieczenia społecznego. Niezależnie od wartości przedmiotu zaskarżenia skarga kasacyjna przysługuje także w sprawach o odszkodowanie z tytułu wyrządzenia szkody przez wydanie prawomocnego orzeczenia niezgodnego z prawem. Niedopuszczalna jest skarga kasacyjna od wyroku ustalającego nieistnienie małżeństwa lub orzekającego unieważnienie małżeństwa, jeżeli choćby jedna ze stron po uprawomocnieniu się wyroku zawarła związek małżeński.
6 Dopuszczalność skargi kasacyjnejBez względu na wartość przedmiotu zaskarżenia skarga kasacyjna przysługuje od orzeczeń sądu II instancji: Z zakresu ochrony konkurencji, Z zakresu regulacji energetyki, Z zakresu regulacji telekomunikacji i poczty, Z zakresu regulacji transportu kolejowego. Skarga kasacyjna przysługuje także od postanowienia sądu apelacyjnego: W przedmiocie uznania orzeczenia sądu zagranicznego (art § 3 KPC), W przedmiocie nadania klauzuli wykonalności orzeczeniu sądu zagranicznego (art § 3 KPC).
7 Dopuszczalność skargi kasacyjnej w postępowaniu nieprocesowymSkarga kasacyjna przysługuje : Od wydanego przez sąd II instancji postanowienia co do istoty sprawy, Od postanowienia w przedmiocie odrzucenia wniosku i umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie – w sprawach z zakresu prawa osobowego, rzeczowego i spadkowego. W sprawach z zakresu prawa rodzinnego, opiekuńczego i kurateli skarga kasacyjna przysługuje tylko w sprawach o: Przysposobienie, podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami, chyba że wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż złotych. W postępowaniu rejestrowym skarga kasacyjna przysługuje jedynie od postanowień sądu drugiej instancji w przedmiocie wpisu lub wykreślenia z rejestru podmiotu podlegającego rejestracji. Skarga kasacyjna nie przysługuje w sprawach dotyczących: 1) przepadku rzeczy; 2) zarządu związanego ze współwłasnością lub użytkowaniem; 3) zabezpieczenia spadku i spisu inwentarza, wyjawienia przedmiotów spadkowych, zarządu spadku nieobjętego oraz zwolnienia wykonawcy testamentu; 4) zniesienia współwłasności i działu spadku, jeżeli wartość przedmiotu zaskarżenia jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych; 5) likwidacji niepodjętych depozytów.
8 Podstawy skargi kasacyjnejKwestionowanie orzeczenia sądu II instancji może odbywać się w ramach jednej z dwóch podstaw kasacyjnych: naruszenia prawa materialnego, naruszenie przepisów postępowania, jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Z przepisu art § 1 pkt 2 KPC wynika, że w skardze kasacyjnej nie można podnosić nawet takich uchybień, które co prawda mogły mieć wpływ na wynik sprawy, jednak wpływ ten nie był "istotny", tzn. naruszenia określonego przepisu nie przesądziło, chociażby potencjalnie o rozstrzygnięciu sprawy co do meritum. Skutecznie zarzucane w skardze kasacyjnej naruszenie przepisów postępowania powinno być zatem tego rodzaju, aby wyrok takiej treści, jak wydany przez sąd II instancji, nie mógł się ostać. W ramach kontroli kasacyjnej SN nie kontroluje samej oceny dowodów, a jedynie jej legalność. Skarżący może zatem zakwestionować stanowiącą podstawę ustaleń faktycznych ocenę dowodów, gdy oparta jest na materiale dowodowym zebranym z naruszeniem przepisów regulujących postępowanie dowodowe, w takim wypadku jednak obowiązkiem skarżącego jest przytoczenie tych przepisów i wyjaśnienie, jaki wpływ na treść rozstrzygnięcia miało to naruszenie. Każdy zarzut skargi kasacyjnej, który ma na celu polemikę z ustaleniami faktycznymi sądu II instancji, chociażby pod pozorem błędnej wykładni lub niewłaściwego zastosowania określonych przepisów prawa materialnego z uwagi na jego sprzeczność z art § 3 KPC jest a limine niedopuszczalny, a jeżeli skarga oparta jest tylko na takich zarzutach, podlega odrzuceniu.
9 Podstawy skargi kasacyjnejWymogi skargi kasacyjnej Prokuratora Generalnego i RPO są dalej idące niż skarg wnoszonych przez inne podmioty. Poza ogólnymi wymogami Prokurator Generalny musi wykazać, że przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego zaś RPO, naruszenia konstytucyjnych wolności albo praw człowieka i obywatela. Nie spełnienie tych kwalifikowanych wymogów skutkuje odrzuceniem skargi kasacyjnej. Rzecznik Praw Dziecka wnosząc skargę kasacyjną musi wykazać, że przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia praw dziecka.
10 Treść skargi kasacyjnejSkarga kasacyjna powinna czynić zadość wymaganiom przewidzianym dla pisma procesowego, a w sprawach o prawa majątkowe powinna zawierać również oznaczenie wartości przedmiotu zaskarżenia oraz zawierać: 1) oznaczenie orzeczenia, od którego jest wniesiona, ze wskazaniem, czy jest ono zaskarżone w całości czy w części; 2) przytoczenie podstaw kasacyjnych i ich uzasadnienie; 3) wniosek o uchylenie lub uchylenie i zmianę orzeczenia z oznaczeniem zakresu żądanego uchylenia i zmiany. 4) wniosek o przyjęcie do rozpoznania i jego uzasadnienie. Do skargi kasacyjnej dołącza się także dwa jej odpisy przeznaczone do akt Sądu Najwyższego oraz dla Prokuratora Generalnego, chyba że sam wniósł skargę.
11 Właściwość sądu Termin do wniesienia skargi kasacyjnej został wydłużony do dwóch miesięcy. Dla Prokuratora Generalnego, Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka termin ten wynosi sześć miesięcy. Termin do wniesienia skargi kasacyjnej jest terminem ustawowym. Jego skrócenie albo wydłużenie jest więc niedopuszczalne. Możliwe natomiast jest żądanie przywrócenia tego terminu na zasadach ogólnych.
12 Braki formalne Skarga kasacyjna może być odrzucona przez sąd II instancji albo przez Sąd Najwyższy. Odrzucenie skargi kasacyjnej może nastąpić a limine albo po bezskutecznym przeprowadzeniu postępowania naprawczego. Odrzuceniu podlega także spóźniona albo niedopuszczalna skarga. Zwykłe wymogi formalne skargi kasacyjnej – art § 2 i 3 kpc. Jeśli skarga nie spełnia tych wymagań - przewodniczący w sądzie drugiej instancji wzywa skarżącego do usunięcia braków w terminie tygodniowym pod rygorem odrzucenia skargi, czyli stosuje tryb naprawczy. Wymogi konstrukcyjne skargi kasacyjnej - art § 1 kpc, a także wymóg należytego opłacenia skargi rygor odrzucenia skargi kasacyjnej. Skarga kasacyjna podlega odrzuceniu także, gdy jej braków nie usunięto w terminie lub jest z innych przyczyn niedopuszczalna.
13 Odpowiedź na skargę Wniesienie odpowiedzi na skargę kasacyjną nie jest obowiązkowe. Podobnie jak w przypadku odpowiedzi na apelację, termin do wniesienia pisma wynosi dwa tygodnie i liczony jest od doręczenia stronie skargi kasacyjnej. Inaczej niż w przypadku odpowiedzi na apelację, odpowiedź na skargę kasacyjną można wnieść wyłącznie do sądu II instancji. Z charakteru postępowania kasacyjnego, jako weryfikującego legalność zaskarżonego orzeczenia wynika niedopuszczalność powoływania w odpowiedzi na skargę kasacyjną nowych faktów i dowodów. Wniesienie odpowiedzi na skargę kasacyjną, z mocy art KPC, objęte jest przymusem adwokacko-radcowskim.
14 Stanowisko Prokuratora GeneralnegoW sytuacji, gdy SN wystąpi do Prokuratora Generalnego o zajęcie na piśmie stanowiska co do złożonej skargi kasacyjnej, zdaje się wynikać ze względów o charakterze ustrojowym obowiązek Prokuratora Generalnego do zajęcia takiego stanowiska. Jednak - jak wynika ze stylistyki zd. 2 art § 1 KPC – kwestia udziału Prokuratora Generalnego w postępowaniu kasacyjnym, którego przedmiotem jest wystąpienie SN należy do jego uznania. Stanowisko Prokuratora Generalnego w postaci pisma procesowego doręcza się stronom, które mogą się do niego ustosunkować w terminie czternastu dni, nie później jednak niż na rozprawie kasacyjnej. Przewidziany w art § 2 KPC czternastodniowy termin do ustosunkowania się stron do stanowiska Prokuratora Generalnego nie jest obwarowany żadnymi sankcjami, przyjąć więc należy, że jego przekroczenie nie rodzi dla stron ujemnych skutków procesowych. Oczywiście najpóźniej strony mogą wypowiedzieć się na rozprawie przed SN.
15 Przyjęcie do rozpoznaniaSąd Najwyższy kierując się ustawowo określonymi przesłankami przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, albo uznając, że brak do tego podstaw, odmawia przyjęcia skargi do rozpoznania. Instytucja przedsądu jest ściśle powiązana z wynikającym z art § 2 KPC obowiązkiem zamieszczenia w skardze kasacyjnej wniosku o przyjęcie skargi do rozpoznania i uzasadnieniem tego wniosku. Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do rozpoznania, jeżeli: 1) w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne; 2) istnieje potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów; 3) zachodzi nieważność postępowania lub 4) skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. O przyjęciu lub odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania Sąd Najwyższy orzeka w składzie jednoosobowym postanowieniem na posiedzeniu niejawnym. Postanowienie to podlega uzasadnieniu.
16 Skład Sądu NajwyższegoArtykuł zd. 1 KPC określa skład SN rozpoznającego skargę kasacyjną. Jest to skład trzech sędziów. Także w składzie trzech sędziów, ale wynikającym z odesłania zawartego w art § 3 KPC, SN orzeka o: - zażaleniach na postanowienia sądów II instancji odrzucające skargę kasacyjną, - zażaleniach na postanowienia sądów II instancji, na które przysługuje zażalenie do SN na podstawie art § 2 KPC. W pozostałych wypadkach SN orzeka w składzie jednego sędziego. Skład jednoosobowy wynika również z odesłania zawartego w art § 3 KPC. Dotyczy on: postanowień o przyjęciu lub odmowie przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania, postanowień o odrzuceniu niedopuszczalnego wniosku lub zażalenia, w analogicznych kwestiach w postępowaniu ze skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia.
17 Rozpoznanie Skargi KasacyjnejPo pozytywnym zakończeniu postępowania wstępnego przed sądem II instancji a następnie przed SN oraz po przyjęciu skargi kasacyjnej do rozpoznania następuje etap rozpoznania skargi kasacyjnej. Zasadą wprowadzoną jest rozpoznanie skargi kasacyjnej przez SN na posiedzeniu niejawnym. Rozpoznając kasację od wyroku na posiedzeniu niejawnym, SN orzeka w formie wyroku. Rozpoznanie skargi kasacyjnej na rozprawie: jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne i skarżący złożył w skardze wniosek o jej rozpoznanie na rozprawie, gdy przemawiają za tym inne względy. Decyzja w tym przedmiocie należy do SN. Za wyznaczeniem rozprawy może przemawiać społeczna doniosłość rozstrzyganego zagadnienia prawnego, czy precedensowy charakter rozstrzyganych problemów.
18 Zawieszenie postępowaniaPrzypadki, w których postępowanie kasacyjne ulega zawieszeniu są ściśle określone. Wypadki zawieszenia wymienione w art. 173–1751 KPC, to: zawieszenie z mocy prawa, obligatoryjne zawieszenie postępowania z urzędu, śmierć pełnomocnika procesowego obligatoryjnego. W każdej z wymienionych sytuacji zawieszenie jest obowiązkowe. Także w postępowaniu przed SN strony są uprawnione złożyć zgodny wniosek o zawieszenie postępowania. Sąd Najwyższy nie jest wnioskiem związany.
19 Rozpoznanie Skargi Kasacyjnej w granicach zaskarżeniaRamy rozpoznania skargi kasacyjnej przez SN wyznaczone są przez granice zaskarżenia (zaskarżenie w całości, w części, wartość przedmiotu zaskarżenia), podstawy kasacyjne wraz z wypełniającymi je zarzutami, zakaz reformationis in peius, nieważność postępowania. Związanie SN granicami zaskarżenia jest bezwzględne, nie uchyla go stwierdzenie nieważności postępowania w zakresie szerszym niż zaskarżenie. Aby zrobić użytek z podstaw skargi kasacyjnej trzeba je "wypełnić" zarzutami wskazującymi in concreto przepisy prawa, które naruszył sąd II instancji, z wyjaśnieniem na czym owo naruszenie polegało. Wielokrotnie w orzecznictwie SN podkreślano, iż SN nie rozważa naruszenia przez sąd II instancji innych przepisów prawa - poza tymi wyraźnie sprecyzowanymi przez skarżącego - choćby ich naruszenie wynikało z wywodów zawartych w uzasadnieniu skargi kasacyjnej. Artykuł § 2 KPC ustanawia zasadę związania SN ustaleniami faktycznymi stanowiącymi podstawę zaskarżonego orzeczenia oraz zakaz powoływania w postępowaniu kasacyjnym nowych faktów i dowodów. Skarżący może przytoczyć nowe uzasadnienie podstaw kasacyjnych.
20 Oddalenie Skargi KasacyjnejJeżeli zaskarżone orzeczenie jest zgodne z prawem materialnym i prawem procesowym, skarga kasacyjna podlega oddaleniu. Istnieją dwie grupy przyczyn uzasadniających oddalenie skargi kasacyjnej. W pierwszej grupie mieszczą się przyczyny wskazujące na brak uzasadnionych podstaw skargi kasacyjnej, w drugiej zaś przyczyny, które pozwalają na ocenę, że wprawdzie zaskarżone orzeczenie jest wadliwie uzasadnione, ale mimo to odpowiada prawu. Związanie SN granicami i zaskarżenia oraz podstawami skargi kasacyjnej sprawia, że skarga kasacyjna będzie podlegać oddaleniu, mimo iż orzeczenie sądu II instancji jest dotknięte wadami prawnymi. Wady te nie powodowały jednak nieważności postępowania, a skarżący ich nie dostrzegał albo nie zdołał wyartykułować w ramach podstaw kasacyjnych. O oddaleniu skargi kasacyjnej od wyroku SN orzeka w formie wyroku, a od postanowienia, w formie postanowienia.
21 Uchylenie zaskarżonego orzeczeniaTypowym skutkiem stwierdzenia przez Sąd Najwyższy trafności zarzutów wypełniających podstawy kasacyjne, jest uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy sądowi II instancji do ponownego rozpoznania. Inaczej jest, gdy przyczyną uchylenia orzeczenia sądu II instancji jest nieważność postępowania przed tym sądem. W tym przypadku, stosując odpowiednio art. 386 § 2 w zw. z art KPC, SN uchylając zaskarżone orzeczenie i przekazując sprawę do ponownego rozpoznania, znosi postępowanie w zakresie, w jakim było ono dotknięte nieważnością. Uchylając wyrok SN orzeka wyrokiem, a uchylając postanowienie, postanowieniem. Art. 415 KPC nakazuje sądowi uchylającemu lub zmieniającemu wyrok na wniosek restytucyjny skarżącego, orzec o zwrocie spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywróceniu stanu poprzedniego – jest to norma adresowana do sądu II instancji.
22 Orzeczenie co do istoty sprawySąd Najwyższy w postępowaniu kasacyjnym nie jest "sądem faktów" lecz "sądem prawa". Typowym orzeczeniem SN uwzględniającym skargę kasacyjną jest uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi II instancji do ponownego rozpoznania. Regulacja zawarta w art KPC stanowi wyłom w obu wymienionych regułach. Przepis ten stanowi w systemie kasacyjnym koncesję na rzecz systemu rewizyjnego, służy też ekonomii procesu cywilnego. Sąd Najwyższy uprawniony jest orzec co do istoty sprawy tylko wtedy, gdy podstawa naruszenia prawa materialnego jest oczywiście uzasadniona i strona złożyła w skardze kasacyjnej wniosek o wydanie orzeczenia reformatoryjnego. Dalszym warunkiem zastosowania przez SN art KPC jest brak oparcia skargi na drugiej podstawie kasacyjnej lub też ocena sądu, że podstawa ta jest nieuzasadniona. Jeśli strona wskazuje w skardze kasacyjnej obie podstawy to wniosek o wydanie orzeczenia reformatoryjnego należy złożyć jako wniosek ewentualny. W postępowaniu kasacyjnym SN nie jest uprawniony do badania zasadności ustaleń faktycznych i oceny dowodów dokonanych przed sądem II instancji, nie może też dokonywać własnych ustaleń faktycznych odmiennych od przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku. Obowiązek odpowiedniego zastosowania art. 415 KPC, inaczej niż w przypadku art § 1 KPC, obciąża SN. Oznacza to, że orzekając co do istoty sprawy, SN na wniosek zawarty w skardze kasacyjnej, orzeka o zwrocie spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywróceniu stanu poprzedniego.
23 Powiększenie składu orzekającegoPrzedmiot regulacji ujęty został wąsko, obejmuje tylko kompetencję "zwykłego" składu SN rozpoznającego skargę kasacyjną do przedstawienia powiększonemu składowi tego sądu zagadnienia prawnego budzącego poważne wątpliwości. Zagadnienie musi wyłaniać się na tle rozpoznawanej skargi kasacyjnej. Przedstawienie zagadnienia prawnego przyjmuje postać uzasadnionego postanowienia sądu. Postanowienie to jest niezaskarżalne. Z art. 59 SNU wynika, że skład powiększony w rozumieniu art § 1 KPC, to skład siedmiu sędziów SN. Sąd Najwyższy podejmuje uchwałę, a jeśli uzna, że przedstawione zagadnienie prawne nie wymaga wyjaśnienia, odmawia podjęcia uchwały, jeśli jej podjęcie stało się zbędne, umarza postępowanie (art. 61 § 1 SNU). Uchwała powiększonego składu SN wiąże w danej sprawie wszystkie sądy. Nie oznacza to jednak, że przesądza o wyniku sprawy. Wpływa na wynik sprawy dając wiążącą wykładnię obowiązującego prawa (art § 2 KPC). Sąd Najwyższy w powiększonym składzie może przejąć sprawę do swego rozpoznania.
24 Koszty procesu Artykuł KPC zawiera kolejne odstępstwo od zasady odpowiedzialności za wynik sprawy obligując SN do wzajemnego zniesienia kosztów postępowania kasacyjnego, gdy skargę kasacyjną wniósł Prokurator Generalny lub RPO. Przepis ten stanowi kontynuację idei wyrażonej w art KPC. Wzajemne zniesienie kosztów oznacza, że każda ze stron pozostaje przy swoich kosztach związanych z udziałem w sprawie. Przepis obejmuje wszystkie koszty jakie strona poniosła biorąc udział w postępowaniu wywołanym wniesieniem skargi kasacyjnej przez Prokuratora Generalnego lub RPO, nie wyłączając kosztów zastępstwa procesowego. Wzajemne zniesienie kosztów na podstawie art KPC nie będzie aktualne, gdy skargę kasacyjną wniosła i strona i Prokurator Generalny lub RPO.
25 Odrzucenie pozwu albo umorzenie postępowaniaO ile skutkiem orzeczenia reformatoryjnego z art KPC była merytoryczna zmiana orzeczenia co do istoty, to skutkiem zastosowania art KPC, jest orzeczenie nie merytoryczne, ale orzeczenie formalne, kończące postępowanie. Może ono przybrać postać odrzucenia pozwu lub umorzenia postępowania. Skarga kasacyjna przysługuje wyłącznie od orzeczenia istniejącego. Jeśli jej skutkiem ma być odrzucenie pozwu, to zaskarżone orzeczenie albo zawiera rozstrzygnięcie co do istoty, albo jest orzeczeniem umarzającym postępowanie w sprawie. Jeśli zaś skutkiem skargi kasacyjnej ma być umorzenie postępowania, to zaskarżone orzeczenie rozstrzyga co do istoty sprawy. Na wniosek skarżącego, SN odrzucając pozew lub umarzając postępowanie w sprawie, orzeka również o zwrocie spełnionego lub wyegzekwowanego świadczenia lub o przywróceniu stanu poprzedniego, orzeka również o kosztach procesu, jako całości.
26 Związanie sądu wykładnią SNZwiązanie wykładnią ograniczone jest wyłącznie do dokonanej wykładni prawa. Związanie wykładnią prawa, dokonaną przez SN nie jest bezwzględne. Wykładnia utraci aktualność: w razie podjęcia przez SN, w późniejszym czasie uchwały, która uzyska moc zasady prawnej, a która dokona odmiennej wykładni prawa niż wykładnia dana uprzednio w wyroku kasatoryjnym, - w razie zmiany stanu prawnego będącej skutkiem aktywności Ustawodawcy albo orzeczenia TK. Także SN, rozpoznając sprawę po raz kolejny, jest związany oceną prawną dokonaną uprzednio. Kasacji nie można oprzeć na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa ustaloną w tej sprawie przez SN. Jeśli strona skarżąca oparła jednak kasację na wykładni prawa sprzecznej z wykładnią dokonaną uprzednio w tej sprawie przez SN, to kasacja taka podlega oddaleniu. Związanie wykładnią prawa dokonaną w sprawie przez SN obejmuje nie tylko sąd, ale i strony, które nie mogą skutecznie oprzeć skargi kasacyjnej od wyroku wydanego po ponownym rozpoznaniu sprawy na podstawach sprzecznych z wykładnią prawa dokonaną przez SN.
27 Odpowiednie stosowanie przepisów o postępowaniu apelacyjnymPrzepis art KPC odsyła do odpowiedniego stosowania przepisów o apelacji. To odesłanie obejmuje również art. 391 KPC, który w braku przepisów szczególnych odsyła do odpowiedniego stosowania przepisów o postępowaniu przed sądem I instancji.
28 Bibliografia Marszałkowska-Krześ E. (red.), Kodeks Postępowania Cywilnego. Komentarz, Warszawa 2017, Legalis BeckOnline.