1 Opracowała Izabela Suckiel W WCIES, marzec 2017Wdrażanie wewnątrzszkolnych systemów doradztwa zawodowego w roku szkolnym 2017/2018 W WCIES, marzec 2017

2 Doradztwo zawodowe wrzesień 2017/2018Realizacja doradztwa zawodowego w dotychczasowej formie wg. opracowanych szkolnych programów doradztwa zawodowego w ramach WSDZ Szkoła Podstawowa Klasa VI Gimnazjum Klasa II i III Technikum LO

3 Godziny na doradztwo zawodoweRealizatorzy Koordynatorzy doradztwa zawodowego w szkołach, PPP, wychowawcy, nauczyciele przedmiotu Godziny na doradztwo zawodowe Lekcje przedmiotowe Godziny wychowawcze Zajęcia dodatkowe

4 Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół Nowe ramowe plany nauczania zaczną obowiązywać, począwszy od roku szkolnego 2017/2018 w: klasach I, IV i VII szkoły podstawowej (w następnych latach w kolejnych klasach szkoły podstawowej); branżowej szkole I stopnia oraz szkole policealnej (począwszy od semestru I szkoły policealnej); szkole specjalnej przysposabiającej do pracy.

5 W roku szkolnym 2017/2018 zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego będą realizowane na podstawie programu nauczania (przygotowanego przez nauczyciela prowadzącego te zajęcia) dopuszczonego do użytku przez dyrektora szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej. Program musi zawierać informacje o zawodach, kwalifikacjach i stanowiskach pracy oraz możliwościach uzyskania kwalifikacji zgodnych z potrzebami rynku pracy, a także predyspozycjami zawodowymi.

6 Nowy program doradztwa zawodowego wrzesień 2017/2018Szkoła Podstawowa klasa VII Opracowane szkolne programy doradztwa zawodowego WSDZ z uwzględnieniem założeń rozporządzenia wskazującym obszary działań doradczych: kwalifikacje na rynku pracy kompetencje zawody przyszłościowe rynek pracy

7 Realizatorzy doradztwa zawodowego w Szkole Podstawowej klasa VIIWyznaczeni przez dyrektora szkoły Szkolni koordynatorzy Pedagodzy Wychowawcy Nauczyciele przedmiotu Koordynatorzy doradztwa zawodowego PPP

8 Nowy program doradztwa zawodowego wrzesień 2017/2018Szkoła Branżowa I Stopnia Opracowane szkolne programy doradztwa zawodowego WSDZ z uwzględnieniem założeń rozporządzenia wskazującym obszary działań doradczych: kwalifikacje na rynku pracy kompetencje zawody przyszłościowe rynek pracy

9 Realizatorzy doradztwa zawodowego w Szkole Branżowej I StopniaWyznaczeni przez dyrektora szkoły Szkolni koordynatorzy Pedagodzy Wychowawcy Nauczyciele przedmiotu Koordynatorzy doradztwa zawodowego PPP

10 Wrzesień 2018/2019 - nowa podstawa programowaRealizacja doradztwa zawodowego wg. nowej podstawy programowej od września 2018/ 2019 przez wszystkie szkoły na każdym poziomie edukacyjnym.

11 Ramowe plany nauczania rozporządzenie w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkółRamowe plany nauczania zawierają również godziny na realizację zajęć edukacyjnych z zakresu doradztwa zawodowego w klasach VII i VIII szkoły podstawowej w wymiarze po 10 godzin minimum w każdej klasie oraz w liceum ogólnokształcącym, technikum, branżowej szkole I stopnia (odpowiednio minimum 10 godzin w całym okresie nauczania). Zajęcia te mają szczególne znaczenie w obecnej dobie wyzwań edukacyjnych i zawodowych stojących przed młodym człowiekiem.

12 UZASADNIENIE WPROWADZENIA DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJKierunki zmian w doradztwie zawodowym jako usługa ekspercka jako element procesu wychowawczego i edukacji całożyciowej Zmiany zachodzące we współczesnym świecie, na rynku pracy wskazują na rosnącą rolę doradztwa zawodowego na różnych etapach rozwoju człowieka

13 Strategie realizacji WSDZ akcja –jednorazowe działania proces-spójne cykliczne działaniaDoradztwo zawodowe

14 3. UZASADNIENIE WPROWADZENIA DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJStrategia uczenia się przez całe życie wymaga umiejętności podejmowania ważnych decyzji –poczynając od wyboru szkoły ponadpodstawowej / ponadgimnazjalnej, kierunku studiów, decyzje o wyborze miejsca pracy, sposobie podnoszenia swoich kwalifikacji, aż do ewentualnych decyzji o zmianie zawodu. Etap szkolny ma tu szczególne znaczenie.

15 Okres szkoły podstawowej to czas rozwoju kompetencji społecznych i kształtowania postaw wobec pracy. Rozwijanie takich cech jak sumienność; uczciwość; systematyczność. Etap wczesnoszkolny to rozwój samopoznania. Samopoznanie jest podstawą samooceny, na bazie której uczeń będzie kierował własnym rozwojem zawodowym.

16 Model rozwoju zawodowego D.E. SuperaFaza wzrostu (od 4 do 14 lat): koncentruje się wokół potrzeb i fantazji. Dziecko identyfikuje się z osobami znaczącymi. Podgląda ich sposób zachowania, czerpie wzory do działania. Faza ta dzieli się na 3 okresy: fantazje, potrzeby, które są realizowane w zabawie w sposób symboliczny (4 do 10 roku), zainteresowania: pojawiają się pierwsze preferencje zawodowe (11 do 12 lat), okres umiejętności: następuje konfrontacja własnych możliwości z preferencjami (13 do 14 lat) W swej teorii Super uznał, że dzieciństwo to czas przechodzenia od zabawy do „orientacji na pracę” Dziecko poprzez doświadczenia w tym okresie nauki kształtuje swoje zainteresowania i pasje

17 Zmiany w WSDZ wrzesień 2017/2018Wszystkie typy szkół zobowiązane są do modyfikacji WSDZ Aktualizacja podstawy prawnej Zmiana treści w doradztwie zawodowym ( nowe scenariusze, tematy)

18 WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWAdokument, który powinna posiadać każda szkoła od 2001 r (Rozporządzenie MEN z dn w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola i publicznych szkół) ⇒ określa działania podejmowane w szkole w celu przygotowania uczniów do wyboru zawodu, poziomu i kierunku kształcenia Działania te powinny: posiadać formę wieloletniego programu oraz być realizowane już na etapie edukacji gimnazjalnej i szkoły podstawowej przypadającej na specyficzny okres rozwojowy, który związany jest ze zmiennymi przeżyciami emocjonalnymi uczniów i często ich nierealnymi wyobrażeniami o sobie oraz swojej przyszłości zawodowej.

19 Konstrukcja WSDZ Tytuł-nazwa Podstawy prawne Wstęp ( założenia )Cele ogólne i szczegółowe Adresaci Koordynator i osoby odpowiedzialne za realizację programu Treści i czas realizacji ,organizacji programu Metody i formy pracy doradczej Współpraca Przewidywane rezultaty (efekty) Ocena i ewaluacja Załączniki: Scenariusze zajęć

20 Opis ról i zadań osób realizujących WSDZDyrektor Doradca zawodowy ( opis zadań doradcy zawodowego, jego rola w WSDZ) Wyznaczony koordynator –zespół Pedagog, psycholog Nauczyciel bibliotekarz- gromadzenie aktualnych publikacji Pozostali nauczyciele uczący różnych przedmiotów-korelacja Podział zadań wg. kompetencji, wiedzy, doświadczenia i umiejętności w zakresie orientacji zawodowej

21 8. CELE OGÓLNE KSZTAŁCENIA W ZAKRESIE DORADZTWA ZAWODOWEGOCele ukierunkowane na: samopoznanie przyszłość rynek pracy na realizację celów związanych z karierę zawodową Przygotowanie młodzieży do podjęcia trafnych decyzji edukacyjno zawodowych, wyboru szkoły ponadpodstawowej / ponadgimnazjalnej zgodnej z zainteresowaniami i uzdolnieniami oraz do roli pracownika na współczesnym rynku pracy. Przygotowanie uczniów do radzenia sobie z ciągłymi zmianami we współczesnym świecie. Kształtowanie proaktywnych postaw we współczesnym świecie.

22 Szkoła podstawowa kl VI kontynuacja programu ,, Mądrze zaplanuj swoją przyszłość !”Propozycje tematów Poznanie siebie - zainteresowania Kim chcę zostać w przyszłości? Poznanie siebie – sposób spędzania czasu, hobby Zawody w moim najbliższym otoczeniu

23 Gimnazjum kontynuacja programu ,, Mądrze zaplanuj swoją przyszłość !”klasy drugie Moduł II Praca jako wartość klasy trzecie Moduł III planowania przyszłości – IPD rynek edukacji i pracy Osobowość zawodowa System edukacyjny - różne ścieżki kariery Predyspozycje zawodowe Kwalifikacje Kompetencje uniwersalne Temperament Wyznaczanie celów Praca jako wartość Rynek pracy Zawody przyszłości Opracowanie IPD

24 Propozycje tematów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnychTechnikum i Liceum Ogólnokształcące kontynuacja programu ,, Mądrze zaplanuj swoją przyszłość !” Propozycje tematów dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych Planowanie kariery edukacyjnej Dokumenty aplikacyjne (życiorys, list motywacyjny) Poznanie predyspozycji zawodowych Autoprezentacja Zainteresowania Źródła informacji o rynku pracy Zawody przyszłości Zakładanie własnej działalności gospodarczej Kierunki studiów Rynek pracy Kompetencje i kwalifikacje

25 Program doradztwa zawodowego w klasach VII-VIII SPKlasa VII Klasa VIII Mocne i słabe strony System edukacji w Polsce Zdolności i umiejętności Cele edukacyjne i zawodowe Zainteresowania Współczesny rynek pracy Predyspozycje zawodowe Ja na obecnym rynku pracy Osobowość zawodowa Praca jako wartość Przygotowanie do zmian w życiu człowieka w kontekście planowania kariery Zawody przyszłości Motywacja Dokumenty aplikacyjne Praca w zespole Autoprezentacja Świat zawodów Co warto wiedzieć o szkołach zawodowych? Kwalifikacje i kompetencje na rynku pracy Alternatywne drogi dojścia do zawodu

26 Korzyści –efekty z WSDZuczeń korzyści rodzic szkoła pracodawcy

27 EFEKTY działań w zakresie doradztwa zawodowego-uczeńUczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: Potrafi dokonać adekwatnej samooceny Rozpoznać mocne i słabe strony Wymienić zdolności, zainteresowania i umiejętności Racjonalnie planować ścieżkę edukacyjno zawodową Dostosować się do zmian Analizować źródła informacji edukacyjno zawodowej Potrafi wybrać szkołę ponadpodstawową/ ponadgimnazjalną zgodną z jego zainteresowaniami. Współpracować w zespole Sporządzać CV i list motywacyjny Skutecznie się zaprezentować Zachować się asertywnie Dopasować kompetencje do zawodu Sprawnie się komunikować Przewidzieć skutki działań

28 ZALECENIA DO REALIZACJI PROGRAMU DORADZTWA ZAWODOWEGODo realizacji programu doradztwa zawodowego w szkole podstawowej należy wykorzystać : wycieczki do szkół zawodowych spotkania z przedstawicielami zawodów organizowanie konkursów zawodoznawczych udział w przedsięwzięciach lokalnych: targi szkół, giełdy, lekcje pokazowe w szkołach wycieczki do firm udział w programach fundacji

29 Pomocne linki doradztwo edukacyjno- zawodowe http://www.ore.edu.plinformacje o uczelniach, kierunki studiów informacje o zawodach, filmy zawodoznawcze informacje o zawodach, rankingi szkół Krajowe Ramy Kwalifikacji Informacje o prognozowanym zapotrzebowaniu  na poszczególne zawody Informacje dotyczące edukacji, scenariusze zajęć , informacje o egzaminach konkursach Katalog zawodów , testy, uczelnie Biuro Edukacji

30 Małgorzata Polkowska malgorzata.polkowska @wcies.edu.plDziękuję za uwagę Małgorzata Polkowska