1 opracowała: Katarzyna płatekROZWÓJ MORALNY CZŁOWIEKA opracowała: Katarzyna płatek
2
3 WNIOSKOWANIE MORALNE Lawrence Kohlberg oparł swą teorię rozwoju moralnego na pracy Jeana Piageta.
4 Jean Piagett- stadia rozwojuOKRES INTELGENCJI SENSORYCZNO- MOTORYCZNEJ- -DO 2 ROKU ŻYCIA OKRESINTELIGENCJI PRZEDOPERACYJNEJ 2-7 LAT OKRES INTELIGENCJI KONKRETNEJ (OPERACYJNEJ) LAT OKRES INTELIGENCJI FORMALNEJ (ABSTRAKCYJNEJ)- OD 11 ROKU ŻYCIA DO ZAKOŃCZENIA OKRESU DOJRZEWANIA
5 WNIOSKOWANIE MORALNE Na sposób oceny sytuacji , jakim człowiek posługuje się w swym postępowaniu ma wpływ określony przyjęty przez niego system wartości.
6 Poziom prekonwencjonalny (Interesowność)(w przybliżeniu między drugim a siódmym rokiem życia) 1 - orientacja na karę i posłuszeństwo Nastawienie charakteryzujące się ślepym posłuszeństwem dla władzy starszych dla uniknięcia kar. To, czy postępowanie oceniane jest jako dobre czy złe, zależy od konsekwencji, jakie powoduje.
7 POZIOM PIERWSZY- prekonwencjonalnyDziecko widzi siebie jako podporządkowanego innym i podejmuje się danego działania wyłącznie dlatego, że się boi kary /strach przed karą dominuje motywacje/. Dziecko jest zatroskane o siebie.
8 POZIOM PIERWSZY- prekonwencjonalnyDominuje posłuszeństwo temu, który ma władzę. Działania są oceniane po ich fizycznych konsekwencjach.
9 Poziom prekonwencjonalny2 - wymiana ("oko za oko") Czynem dobrym jest taki czyn, który podporządkowuje zaspokajanie potrzeb innych osób własnemu interesowi.
10 POZIOM DRUGI- prekonwencjonalnyStopień ten oparty jest na indywidualizmie i egocentryzmie działającej osoby. Wartością, która dominuje przy wyborze działania jest wyłącznie egoizm przejawiający się w postawie ”by inny człowiek odpłacił mi tym samym”. To swoisty handel wymienny: ja tobie daję to i ty musisz oddać mi coś innego, ale podobnego.
11 POZIOM DRUGI- prekonwencjonalnyPodstawowym motywem działania jest zaspokojenie moich własnych potrzeb. „Nie obchodzą mnie potrzeby drugiego, chyba, że przyniesie mi to jakąś korzyść”
12 Poziom konwencjonalny (Aprobata społeczna)(w przybliżeniu między siódmym a jedenastym rokiem życia) 3 - wzajemność interpersonalna ("Traktuj innych tak, jak byś chciał, żeby inni traktowali ciebie") Dążenie do zyskania opinii „dobrego chłopca" czy „dobrej dziewczynki".
13 POZIOM TRZECI – konwencjonalnyDopiero ten stopień jest próbą otwarcia na prawdziwe wartości. Dostrzega się tu zorientowanie na grupę ludzi i podporządkowanie się jej normom.
14 POZIOM TRZECI – konwencjonalnyMotywem jest bycie fajnym, akceptowanym. Człowiek w swym postępowaniu chce być zauważony jako istota czyniąca dobro i akceptowana przez otoczenie ze względu na czynione dobro. Egoizm, który i tu uwidacznia się w postępowaniu wynika z zupełnie innych przesłanek niż poprzednio.
15 POZIOM TRZECI – konwencjonalnyChodzi tu o pokazanie stereotypu postępowania, polegającego na czynieniu dobra jako naturalnego przyzwyczajenia danego człowieka (przez co uzyska akceptację otoczenia).
16 Poziom konwencjonalny4 - system społeczny i sumienie ("Co daję społeczeństwu") Aprobata tego, co głoszą autorytety, niezmiennych reguł i istniejącego porządku społecznego.
17 POZIOM CZWARTY – konwencjonalnyZorientowany jest na porządek społeczny. Chodzi tu o honor i powinność, utrzymanie zasad panujących w społeczeństwie. Chodzi tu też o akceptację i przestrzeganie ustalonych praw przez daną osobę.
18 POZIOM CZWARTY – konwencjonalnyCzłowiek poprzestaje dalszych poszukiwań wzrostu moralnego zadowala się przyjęciem i przestrzeganiem danego prawa jako utartych norm moralnych. Człowiek tak myślący ślepo wierzy w prawo i nie ma zamiaru czynić niczego, co by poza to prawo wychodziło. Wiele osób kończy tu swój rozwój moralny.
19 Poziom postkonwencjonalny- Abstrakcyjne ideałyPoziom postkonwencjonalny (mniej więcej od 12 roku życia) 5 - kontrakt społeczny, użyteczność, prawa indywidualne. Źródłem wartości jest „umowa społeczna”. Nacisk na „prawny punkt widzenia", ale… Dostrzeganie też możliwości zmiany prawa, jeśli przemawiałyby za tym względy użyteczności społecznej.
20 POZIOM PIĄTY – postkonwencjonalnyOd tego stopnia zaczyna się prawdziwy rozwój moralny. Człowiek charakteryzujący się tym poziomem zaczyna dostrzegać, że istnieje coś więcej niż prawo.
21 POZIOM PIĄTY – postkonwencjonalnyWidzi on iż prawo nie w każdej sytuacji daje możliwość poprawnego wyboru. Istnieje możliwość zmiany prawa w konkretnych i odpowiednich potrzebach.
22 Stadium 6 - uniwersalne zasady etyczne6 - uniwersalne zasady etyczne Uznanie za najwyższą instancję decyzji własnego sumienia. Akceptacja samodzielnie wybranych zasad etycznych, dążenie do tego, aby były uniwersalne i spójne. W systemie zasad moralnych centralne są nie szczegółowe przepisy zachowania, lecz ogólne zasady sprawiedliwości, wzajemności i równości ludzkich uprawnień, zakładające szacunek dla każdego człowieka jako odrębnej osoby.
23 POZIOM SZÓSTY – postkonwencjonalnyUniwersalne pryncypia etyczne. To osiągnięcie pełnego człowieczeństwa przez rozwój moralny. W tym poziomie następuje poszukiwanie własnych wartości, na bazie których dany człowiek pragnie oprzeć swe postępowanie.
24 POZIOM SZÓSTY – postkonwencjonalnyFundamentem dla odnajdywania takiego poziomu moralnego jest kształtowanie w odpowiedni sposób własnego sumienia, tak, aby każdy czyn był oparty na poszanowaniu sprawiedliwości i wyznawanych pryncypiów etycznych.
25 POZIOM SZÓSTY – postkonwencjonalnyROZWÓJ MORALNY UZALEŻNIONY JEST Z JEDNEJ STRONY OD PRACY NAD UKSZTAŁTOWANIEM W KAŻDEJ OSOBIE ODPOWIEDNIEGO SUMIENIA OPARTEGO NA WARTOŚCIACH Z DRUGIEJ STRONY OD CIAGŁEGO PROCESU ODKRYWANIA TYCHŻE WARTOŚCI.
26 Człowiek w swym postępowaniu kieruje się miłością ku innym.POZIOM SIÓDMY- Agape Człowiek w swym postępowaniu kieruje się miłością ku innym.
27 KOCHAM BO… POZIOM 1:Kocham ciebie, boję, że mnie ukarzesz.POZIOM 2:Kocham ciebie, ale dlatego, bo ty kochasz mnie. POZIOM 3:Kocham ciebie, bo chcę być dobrym i uchodzić w oczach innych za grzecznego.
28 KOCHAM BO… POZIOM 4:Kocham ciebie, bo tak mnie nauczono /wpojono taki kodeks/. POZIOM 5:Kocham ciebie i zgadzam się na wiele, choć stawiam pewne warunki.
29 KOCHAM BO… POZIOM 6:Kocham ciebie i w tej relacji uczę się ciebie i siebie, odnajduję nasze człowieczeństwo. POZIOM 7:Kocham ciebie i nieważne jest co zrobisz i tak będę cię kochać.
30
31
32
33 Źródło: Biuletyn metodyczny dla nauczycieli, JACEK T. GNIATOWSKI „Teoria Kohlberga”