1 Opracowanie programu ochrony północnego korytarza ekologicznego

2 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoProjekt polegający na opracowaniu Programu ochrony północnego korytarza ekologicznego stanowi część większego projektu Aktywna ochrona populacji nizinnej rysia w Polsce realizowanego przez Fundację WWF Polska.

3 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoProjekt Aktywna ochrona populacji nizinnej rysia: dotyczy populacji nizinnej rysia, skoncentrowanej w północno-wschodniej Polsce, liczącej ok. 40 osobników, populacja „wzmacniana” osobnikami z Estonii (osobniki wypuszczane wyposażone w obroże z nadajnikami GPS), „born to be free” młode osobniki wypuszczane na wolność na bazie autorskiej metody dr A. Krzywińskiego, monitoring populacji w północno-wschodniej Polsce, regularne tropienia zimowe, odpowiednia gospodarka populacją kopytnych, wspomaganie bazy żerowej

4 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoUzasadnienie podjęcia tematu: słaby kontakt między poszczególnymi metapopulacjami zasiedlającymi kompleksy leśne pł-wsch Polski dla trwałego funkcjonowania populacji nizinnej konieczna „wymiana osobników” brak rekolonizacji obszarów w zachodniej części kraju Żródło: Jędrzejewski i in. 2002

5 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoBrak możliwości migracji między poszczególnymi płatami środowiska (zarówno tymi, które są aktualnie zasiedlone przez rysie, jak i potencjalnie nadającymi się do rekolonizacji) uniemożliwia odbudowę populacji rysia, wpływa na jej niską liczebność, zagęszczenie oraz niską zmienność genetyczną. Schmidt K Program ochrony rysia Lynx lynx w Polsce. Istnieje zatem pilna potrzeba uzupełnienia innych działań na rzecz ochrony gatunku o poprawę warunków migracji między płatami dogodnych siedlisk.

6 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoCelem opracowania jest stworzenie programu, składającego się z kompleksowych działań, zmierzających do zachowania i poprawy warunków migracji gatunków: ryś wilk i łoś (gatunki uzupełniające)

7 Program Ochrony Północnego Korytarza Ekologicznego

8 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoProgram ochrony PKE skupia się na wschodniej części korytarza (na wschód od doliny Wisły)

9 Program Ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoDziałania dotyczą 5 odcinków korytarza, na których szczególnie zagrożona jest jego funkcjonalność: Dolina Biebrzy – Puszcza Knyszyńska, Puszcza Piska – Bagna Biebrzańskie, Puszcza Augustowska – Puszcza Romincka – Puszcza Borecka – Puszcza Piska, Lasy Iławskie – Bory Tucholskie.

10 I Opracowanie metodyki wyznaczania szlaków migracji dużych ssaków.Etapy realizacji I Opracowanie metodyki wyznaczania szlaków migracji dużych ssaków. Wybór i szczegółowy opis metodyki wyznaczania szlaków migracji w oparciu o wyniki prac naukowych w tym zakresie i praktyczne, krajowe doświadczenia. Wykorzystanie technologii GIS do wyznaczania przebiegu szlaków migracji. Realizacja przy pomocy metody LCP (least cost path – ścieżka najniższego skumulowanego kosztu).

11 I Opracowanie metodyki wyznaczania szlaków migracji dużych ssaków.Etapy realizacji I Opracowanie metodyki wyznaczania szlaków migracji dużych ssaków. Na zakończenie I Etapu prac odbyło się spotkanie konsultacyjne metodyki wyznaczania szlaków migracji dużych ssaków, na które zostali zaproszeni przedstawiciele urzędów odpowiedzialnych za ochronę środowiska szczebla regionalnego i krajowego, urzędów i instytucji odpowiedzialnych za planowanie przestrzenne na szczeblu regionalnym, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad i oddziałów regionalnych GDDKiA, zarządów dróg wojewódzkich, PKP Polskich Linii Kolejowych, Regionalnych Dyrekcji Lasów Państwowych, świata nauki i ekologicznych organizacji pozarządowych.

12 II Wyznaczenie łączników północnego korytarza ekologicznego.Etapy realizacji II Wyznaczenie łączników północnego korytarza ekologicznego. Opracowanie map przebiegu łączników/korytarzy pomiędzy poszczególnymi obszarami węzłowymi (dużymi zwartymi kompleksami leśnymi) w obrębie Północnego Korytarza Ekologicznego.

13 Etapy realizacji II Wyznaczenie łączników północnego korytarza ekologicznegoPlan udrażniania północnego i karpackiego korytarza ekologicznego w czterech wybranych miejscach. IBS PAN, Fundacja WWF Polska, 2011.

14 Etapy realizacji II Wyznaczenie łączników północnego korytarza ekologicznego

15 III Tworzenie programu ochronyEtapy realizacji III Tworzenie programu ochrony Walidacja łączników w terenie oraz analiza dokumentów planistycznych

16 Dokumenty planistyczneAnaliza wykonana na poziomie: wojewódzkim – plany zagospodarowania przestrzennego województw gminnym – studia uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, miejscowe planu zagospodarowania przestrzennego Wynikiem analiz są ew. wskazania do zmian lub rekomendacje dla tworzonych w przyszłości dokumentów planistycznych.

17 Dokumenty planistyczne przykładowy wynik analiz

18 III Tworzenie programu ochrony, walidacja łączników w terenieEtapy realizacji III Tworzenie programu ochrony, walidacja łączników w terenie Wizja terenowa szczególnie istotna w potencjalnie konfliktowych miejscach. Wybór lokalizacji z ortofotomapy – miejsca o ograniczonej funkcjonalności korytarza (duże obszary otwarte, obiekty liniowe) Wizja w terenie, potwierdzenie i opis problemu 3. Propozycja działań ochronnych

19 III Tworzenie programu ochrony, walidacja łączników w terenie Przykładowa mapa wynikowa

20 III Tworzenie programu ochrony, walidacja łączników w terenie Dokumentacja fotograficzna miejsc problemowych

21 III Tworzenie programu ochrony, walidacja łączników w terenieGłówne grupy propionowych działań ochronnych: miejscowe dolesienia wyznaczenie przejść po powierzchni drogi (wraz z ograniczeniem prędkości) wyznaczenie lokalizacji przejść górnych utrzymanie struktury krajobrazu, propozycja zmian w kształtowaniu przestrzeni

22 III Tworzenie programu ochronyEtapy realizacji III Tworzenie programu ochrony Po analizie dokumentów planistycznych, strategicznych i weryfikacji terenowej opracowany został projekt Programu ochrony składający się z części: 1) ogólnej 2) szczegółowej

23 Program ochrony Północnego Korytarza EkologicznegoEtapy realizacji Program ochrony Północnego Korytarza Ekologicznego Szczegółowe informacje „plany działań” dla każdego z 5 wytypowanych uprzednio odcinków PKE. Analiza uwarunkowań prawnych ochrony korytarzy ekologicznych. Ocena problemów i możliwości wdrożenia Programu.

24 Zebranie uwag i włączenie w ostateczną wersję Programu ochrony.Etapy realizacji IV Konsultacje Programu ochrony północnego korytarza ekologicznego – marzec 2014 Pięć spotkań konsultacyjnych dla każdego z odcinków Korytarza dla którego opracowano szczegółowe plany działań. Zebranie uwag i włączenie w ostateczną wersję Programu ochrony.

25 Program Ochrony Północnego Korytarza Ekologicznego – zawartość dokumentuInformacje o projekcie Charakterystyka gatunków objętych opracowaniem Charakterystyka całego Północnego Korytarza Ekologicznego Metodyka badań Szlaki najdogodniejszej dyspersji (migracji) dużych ssaków oraz łączniki na odcinkach Północnego Korytarza Ekologicznego Odcinki Północnego Korytarza Ekologicznego o zagrożonej ciągłości

26 Program Ochrony Północnego Korytarza Ekologicznego – zawartość dokumentuProgram działań dla udrożnienia 5 odcinków Północnego Korytarza Ekologicznego Analiza dokumentów planistycznych Walidacja terenowa Szczegółowy program działań dla udrożnienia odcinka Wąskie gardła realizacji Programu Ochrony Północnego Korytarza Ekologicznego (wraz z szacowaniem kosztów wdrożenia Programu) Analiza wrażliwości Skutki wdrożenia Programu Ochrony Północnego Korytarza Ekologicznego Prawne uwarunkowania ochrony korytarzy ekologicznych

27 e-mail: [email protected] Adres korespondencyjny:Dziękuję za uwagę. Wojciech Lewandowski tel Adres korespondencyjny: Behave Eco Marcin Pchałek ul. Pachnąca 77 Warszawa