1 Optymalny System MonetarnyPrzeprojektowanie systemu monetarnego

2 Porównanie systemów monetarnychSystem waluty złotej (historyczny) System pieniądza zadłużającego (obecny) Optymalny system monetarny

3 Cechy optymalnego systemu monetarnegoNiezaleśność od systemu bankowego Brak arbitralnych decyzji Ilość pieniędzy zależna od potrzeb gospodarki Odporność na szoki Rynkowe stopy procentowe Płynny kurs walutowy

4 Niezaleśność od systemu bankowegoOd stopnia rozwoju bankowości Od popytu na kredyt Od popytu na gotówkę

5 Optymalna ilość pieniędzyNie powoduje zatorów płatniczych Nie wymaga wydłużania terminów płatności Nie wywołuje szoków popytowych Nie wywołuje presji inflacyjnej

6 Optymalna ilość pieniędzyOQM = (1 − a) * mGDP OQM = MI + MC − HS OQM − Optimum Quantity of Money (optymalna ilość pieniądza) mGDP − Monthly Gross Domestic Product (miesięczne PKB) a − oczekiwana wartość MV/mGDP MI − Money Issued (pieniądze wyemitowane przez rząd) MC − Money Created (pieniądze wykreowane) HS − Hidden Savings (środki nie użyte w transakcjach)

7 Produkt Krajowy Bruttoprodukcja globalna − zużycie pośrednie dochody z pracy + dochody z kapitału + dochody państwa + amortyzacja Konsumpcja + inwestycje + wydatki rządowe + eksport − import + zmiana stanu zapasów Begg, D. Makroekonomia, 2007

8 Tłumienie dodatniego szoku popytowegoSpadek stanu zapasów Skrócenie terminu płatności Zaliczki na dostawy Opóźnionia emisja pieniądza Pula kredytów

9 Bezpośrednie sterowanie ilością pieniądzaComiesięczna optymalna emisja przez rząd Rezerwa obowiązkowa równa kreacji pieniądza Brak możliwości refinansowania banku komercyjnego w banku centralnym

10 Ograniczenie puli kredytówGotówka zdeponowana w bankach Lokaty terminowe Rezerwa obowiązkowa Brak możliwości refinansowania banku komercyjnego w banku centralnym MC ≤ MI

11 Tłumienie inflacji Wzrost cen wymaga wydłużenia terminu płatnościOpóźnionia emisja pieniądza Pula kredytów

12 Zalety przeprojektowanego systemu monetarnegoDodatkowe stabilne przychody budżetowe Bezkosztowe użycie ukrytych oszczędności Brak zadłużania państwa oraz kosztów obsługi zadłużenia Odporność na kreatywną księgowość Niezależność od systemu bankowego Kontrolowany, samostabilizujący poziom MV Brak arbitralnych decyzji Bezszokowa implementacja systemu

13 Wady systemu pieniądza zadłużającegoZależność od systemu bankowego oraz transakcji bezgotówkowych Zależność od popytu na kredyt oraz od zdolności kredytowej Generowanie szoków oraz inflacji Optymalne zadłużenie L = mGDP + D + HS − ΔMV − MI Optymalne zadłużenie rośnie szybciej niż GDP Obiektywny limit zadłużenia Arbitralność decyzji opracowanie własne na podstawie:

14 Wady systemu waluty złotejDuża zależność od zasobów oraz dostępu do złota Duża zależność od popytu na kredyt oraz od zdolności kredytowej Generowanie szoków oraz inflacji Optymalne zadłużenie L = mGDP + D + HS − ΔMV − MI Optymalne zadłużenie może rośnąć szybciej niż GDP Obiektywny limit zadłużenia opracowanie własne na podstawie: Adam Smith Bogactwo Narodów

15 mgr Marcin Mach [email protected]Dziękuję za uwagę! mgr Marcin Mach