1 Patologia ciąży wczesnej PoronienieKatedra i Klinika Położnictwa i Perinatologii PAM Rafał Rzepka

2 Przyczyny krwawienia z dróg rodnych w I trymestrze ciążyPoronienie Ciąża ektopowa Ciążowa choroba trofoblastyczna Polip szyjki macicy Zapalenie szyjki macicy i pochwy Nadżerka szyjki macicy Żylaki pochwy i sromu Rak szyjki macicy Krwawienie implantacyjne Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

3 Najczęstsze patologie I trymestru ciążyPoronienie Ciąża pozamaciczna Ciążowa choroba trofoblastyczna Niepowściągliwe wymioty ciężarnych Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

4 Poronienie to wydalenie jaja płodowego przed 22 tyg. ciąży Częstość występowania poronień ok. 50% Częstość rozpoznań poronienia 15 – 25%  Poronienie biochemiczne – to typ poronienia przebiegający bez objawów klinicznych, ustalenie rozpoznania możliwe dzięki badaniom -hCG Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

5 Patologia ciąży wczesnej - Rafał RzepkaPrzyczyny poronień Przyczyny poronień Częstość występowania Genetyczne 50% Hormonalne 25% Anatomiczne 10% Infekcyjne 5% Inne Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

6 Przyczyny genetyczne 50%50% aneuploidia  50% - trisomia 15 – 25% monosomia 15% - triploidia 5% - tetraploidia 50% euploidia Inne zaburzenia genetyczne, mutacje jedno i wielogenowe tzw. strukturalne (np. geny dla kolagenu) Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

7 Przyczyny hormonalne 25%Niewydolność fazy lutealnej Hyperprolaktynemia Zespół antyfosfolipidowy Niedoczynność tarczycy Niewyrównana cukrzyca Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

8 Niewydolność fazy lutealnejNieprawidłowy stosunek progesteronu do estradiolu utrudnia przemianę doczesnową, zapłodnienie i zagnieżdżenie Niepłodność lub wczesna strata ciąży Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

9 Diagnostyka niewydolności fazy lutealnejBiopsja endometrium Rozbieżność między dniem cyklu a zmianami w błonie śluzowej nie może przekroczyć 3dni Oznaczenia stężenia progesteronu w surowicy krwi Określenie krzywej wydzielania progesteronu w ciągu całej fazy lutealnej Jednorazowy pomiar stężenia progesteronu Stężenie poniżej 10ng/ml może wskazywać na niewydolność fazy lutealnej Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

10 Niewydolność fazy lutealnejHyperprolaktynemia Hypotyreoza Nieprawidłowa sekrecja gonadotropin Niewydolność fazy lutealnej Niedobór LDL choroby metaboliczne Choroby przewlekłe Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

11 Leczenie niewydolności fazy lutealnejSubstytucja progesteronem w II fazie cyklu, w cyklach poprzedzających koncepcję oraz w I trymestrze ciąży Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

12 Przyczyny anatomiczne 10%Wady wrodzone narządu rodnego np. Macica dwurożna, macica podwójna Mięśniaki macicy podśluzówkowe Zrosty wewnątrzmaciczne zespół Ashermana Niewydolność szyjki macicy Endometrioza miednicy małej Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

13 Zespół Ashermana - przyczynyChoroba wywołana jatrogennie Przyczyny: Wyłyżeczkowanie jamy macicy po porodzie Wyłyżeczkowanie jamy macicy po poronieniu Wyłyżeczkowanie diagnostyczne jamy macicy Wyłuszczenie, elektroresekcja mięśniaka podśluzówkowego Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

14 Zespół Ashermana - rozpoznanieUSG TV HSG (hysterosalpingografia) Hysteroscopia Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

15 Zespół Ashermana - leczenieHysteroskopowe przecięcie zrostów Zapobieganie powstawaniu kolejnych zrostów Wkładka wewnątrzmaciczna lub cewnik Foley’a na 2-3 cykle Antybiotykoterapia Estrogenoterapia przez 2-3 miesiące Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

16 Niewydolność cieśniowo-szyjkowaSamoistne rozwieranie się szyjki macicy Bez czynności skurczowej Bez dolegliwości bólowych Bez krwawienia z dróg rodnych Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

17 Przyczyny infekcyjne 5%Ureaplasma urealyticum Listeria monocytogenes Mycoplasma hominis Toksoplazmoza Infekcje wirusowe różyczka, cytomegalia, HSV 2 Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

18 Patologia ciąży wczesnej - Rafał RzepkaInne 10% Choroby układowe Choroby nerek Układowe choroby tkanki łącznej Choroby układu krążenia Inne Czynniki środowiskowe Papierosy Alkohol Narkotyki Czynnik immunologiczny Płód jako przeszczep allogeniczny Wiele innych Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

19 Podział patomorfologiczny poronieńPoronienie zupełne Poronienie niezupełne Poronienie jednoczasowe - wczesne Poronienie dwuczasowe - późne Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

20 Podział patomorfologiczny poronieńPoronienie zupełne Poronienie niezupełne Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

21 Podział kliniczny poronieńPoronienie zagrażające – Abortus imminens Poronienie w toku – Abortus in tractu Resztki po poronieniu – Residua post abortum Poronienie zatrzymane – Graviditas obsoleta Puste jajo płodowe – Blind ovum Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

22 Poronienie zagrażające rozpoznanieObjawy kliniczne Plamienie lub krwawienie z dróg rodnych Niewielkie pobolewania podbrzusza Badanie ginekologiczne: Część pochwowa sformowana Kanał szyjki macicy zamknięty Wzrost napięcia mięśnia macicy Badanie USG krwiak zakosmówkowy lub podowodniowy Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

23 Poronienie zagrażające leczenieBrak możliwości skutecznego leczenia Niewydolność fazy lutealnej, niewydolność cieśniowo – szyjkowa – leczenie przyczynowe W pozostałych przypadkach: Oszczędzający tryb życia Gestageny ? Środki uszczelniające naczynia ? Spazmolityki ? Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

24 Poronienie w toku rozpoznanieObjawy kliniczne: Znaczne krwawienie z dróg rodnych Dolegliwości bólowe podbrzusza o charakterze skurczów macicy Badanie ginekologiczne: Drożny kanał szyjki macicy Tkanki jaja płodowego w kanale szyjki macicy lub w pochwie Badanie USG Brak wskazań do diagnostyki ultrasonograficznej Poronienie w toku rozpoznajemy w każdym przypadku pęknięcia błon płodowych przed 22 tyg. ciąży Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

25 Poronienie w toku leczenieZależne od Stopnia krwawienia Dużego stopnia: wyłyżeczkowanie jamy macicy Małego stopnia: postępowanie zależne od: Typu poronienia Zupełne – postępowanie zachowawcze Niezupełne – wyłyżeczkowanie jamy macicy Poronienie ciąży wyższej niż 8 Hbd jest najczęściej poronieniem niezupełnym i wymaga instrumentalnej kontroli jamy macicy Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

26 Resztki po poronieniu Poronienie niezupełneObjawy kliniczne Krwawienie z dróg rodnych Pobolewania podbrzusza Badanie ginekologiczne Część pochwowa sformowana kanał szyjki macicy zamknięty TM miernie obkurczony, dość twardy, znacznie mniejszy niż wg daty OM Badanie USG Jama macicy zawiera elementy hyperechogenne, „świecące” Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

27 Resztki po poronieniu leczenieWyłyżeczkowanie jamy macicy Leki obkurczające macicę Osłona antybiotykowa Badanie histopatologiczne /różnicowanie z ciążą ektopową/ Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

28 Patologia ciąży wczesnej - Rafał RzepkaPoronienie zatrzymane-ciąża obumarła missed abortion vel graviditas obsoleta Sytuacja kliniczna w której nie doszło do wydalenia z jamy macicy obumarłego zarodka bądź płodu w ciągu 8 tygodni od jego obumarcia Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

29 Ciąża obumarła rozpoznanieObjawy kliniczne Opóźniony wzrost wielkości macicy Krwawienie lub plamienie z dróg rodnych Ustąpienie subiektywnych objawów ciąży Badanie ginekologiczne Macica mniejsza od wielkości charakterystycznej dla wieku ciążowego Badania USG W jamie macicy pęcherzyk ciążowy o nieprawidłowym kształcie z widocznym polem płodowym bez tętna płodu Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

30 Puste jajo płodowe Blind ovumSytuacja kliniczna, w której w jamie macicy rozwija się jajo płodowe, kosmówka bez elementów zarodka Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

31 Puste jajo płodowe Blind ovumObjawy kliniczne Opóźniony wzrost wielkości macicy Krwawienie lub plamienie z dróg rodnych Ustąpienie subiektywnych objawów ciąży Badanie ginekologiczne Macica mniejsza od wielkości charakterystycznej dla wieku ciążowego Badania USG W jamie macicy pęcherzyk ciążowy bez echa płodowego Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

32 Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

33 Inne typy poronień Poronienie szyjkowe Poronienia nawykoweSytuacja w której roniące się jajo płodowe znajduje się w szyjce macicy z powodu zamkniętego jej ujścia zewnętrznego RÓŻNICOWANIE Z CIĄŻĄ POZAMACICZNĄ SZYJKOWĄ Poronienia nawykowe Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka

34 Patologia ciąży wczesnej - Rafał RzepkaPoronienia nawykowe Definicja Występujące po sobie 3 poronienia samoistne Najczęstsze przyczyny Genetyczne Anatomiczne Hormonalne Immunologiczne Postępowanie Ustalenie przyczyny Badanie genetyczne rodziców, poronionych tkanek Diagnostyka i leczenie chirurgiczne zaburzeń anatomicznych Diagnostyka i wczesne leczenie niewydolności szyjki macicy Diagnostyka hormonalna i immunologiczna Ciąża po poronieniach nawykowych jest ciążą wysokiego ryzyka Patologia ciąży wczesnej - Rafał Rzepka