1 Pedagogika Kanta dr Genowefa Janczewska-Korczagin www.wiktor.horyzont.net

2 Co jest zagrożeniem dla dziecka? Wychowanie w dziecku fałszywego wyobrażenia o świecie zewnętrznym: to np. strach z powodu pająków, żab, ludzi...

3 Co nauczyciel powinien obserwować w dziecku? 1.Ciało dziecka, jego świadomą kontrolę poruszania się. 2.Jego organy czucia. Celem jest sprawdzanie możliwości ciała i czucia dziecka oraz sytuacje ograniczeń z powodu strachu jednych albo drugich funkcji po to, aby dziecko nie lękało się, bo strach ma tendencję wzrastającą. 3.Dzieci nie wolno straszyć, zastraszać i zawstydzać, bo to rodzi też kłamstwo i nieśmiałość.

4 Wola pokonuje w dziecku jego naturalne ograniczenia I. Dlatego nie wolno odmawiać dziecku dobra i miłości dorosłych (Nie ulegając władzy dziecka). 2.Dzieci nie mogą być zabawką w rękach rodziców wtedy, gdy zaczynają mówić. Bunt w dzieciach jest naturalną rzeczą. Ale gdy dorośli łamią wolę dziecka, to powoduje to niewolnicze myślenie a naturalne przeciwdziałanie powoduje rozwój posłuszeństwa.

5 Kulturę moralną należy rozwijać poprzez oparcie jej na regułach. 1.Bo dyscyplina ogranicza wprawdzie łamanie kultury moralnej poprzez rozwijanie przyzwyczajenia ale ono wygasa z wiekiem, 2. Reguły rozwijają myślenie. Należy działać w/g reguł, to wymaga wielkiej uwagi ze strony nauczycieli (Gdy dziecko kłamie, nie należy go karać ale traktować z pogardą, aby nie kłamał dla własnej wygody).

6 Kultura fizyczna To dyscyplina i ćwiczenia. Tu nie są potrzebne reguły - dyscyplina kultury fizycznej ma charakter pozytywny.

7 Najpierw dyscyplina a potem nauczanie 1.Dziecko nie powinno przeszkadzać ludziom, społeczności. 2.Ale też dziecko nie powinno podporządkowywać się społeczeństwu,bo dziecko powinno być śmiałe i odważne. 3.Jesteśmy różni i świata starczy dla wszystkich różniących się między sobą.

8 Kultura duszy. Nauczyciel powinien rozróżnić. 1.Tworzenie reguł dla wolności. To poważne zadanie, w konsekwencji praca, której dziecko uczy się w szkole. 2. I wychowywać według reguł natury.To swoboda zabawy, one są zawsze w dziecku. Uwaga: to są różne rzeczy i człowiekowi nie wolno tego zepsuć.

9 Ogólna kultura moralna Wynika z REGUŁ a nie z dyscypliny. Kultury moralnej nie można wychować w oparciu o przykłady, groźby i nakazy. Uczeń ma postępować ze swoimi regułami, które są dobre, bo cała moralność jest oparta na regułach dobra. I dlatego jest to wychowanie AKTYWNOŚCI - a uczeń powinien widzieć przyczynę i zależność wszelkiego działania i rozróżniać pojęcie ZOBOWIĄZANIA.

10 Kultura osobista To rozwój umiejętności poznawczych, uczuć, pamięci, wyobraźni (fantazję obuzdywać- bajki niepotrzebne-ale dawać materiał do wyobraźni-to Landkarta).Ćwiczyć koncentrację uwagi (a fantazje i błyskotliwości odnoszą się do niskich umiejętności rozsądku).

11 Czas uczenia się dziecka - to praca. A reszta to zabawa.

12 Metody wychowania 1.Zabawa to cel sam w sobie. A czy można uczyć żartując? Efektem może być śmiech z potrzeby poznawania świata. To Kultura DUCHA, forma działania, której nie można mieszać z pracą. Ona ma miejsce w innym czasie niż Kultura rozumu. 2. Kultura ROZUMU (rozum to zdolność widzenia ogólnego ze szczegółami) – to jest MYŚLENIE. Uczyć dzieci należy, przygotowując je do życia. Uczenie się to praca. A praca jest celem człowieka. Rozróżnić tu trzeba przymuszanie od niewolnictwa!

13 Co jest szkodliwe w wychowaniu? 1.Szkodliwe jest, aby dziecko na wszystko patrzyło jak na zabawę. 2.Szkodliwe jest uczynienie z dziecka niewolnika. 3.Wyobraźnia powinna być wychowywana w granicach rozsądku. 4.Niższe duchowe możliwości –rozwijają się zawsze w tyle za wyższymi możliwościami.

14 Uwaga! Pamięć bez MYŚLENIA - to żywa encyklopedia, żywy słownik.

15 Rozwijać uwagę Koncentracja uwagi na jednym przedmiocie- to talent ale upór w koncentracji na jednym przedmiocie jest też słabością naszego świata wewnętrznego, który musi być giętki. Dekoncentracja - to wróg wychowania. Pamięć jest oparta na uwadze.

16 Rozumowanie Potrzebuje bystrości poznawczej (niebezpieczne, bo nie należy mylić bystrości poznawczej z błyskotliwością, która może się zamienić w błyskotliwość bez rozumowania-frywolność, wulgaryzmy, banalność).

17 Rozsądek To poznanie ogólnego z umiejętnością SĄDZENIA.

18 A ROZUM To stosowanie ogólnych praw w stosunku do szczegółów.

19 Człowiek jest tak zorganizowany: Rozsądek słucha wewnętrznej percepcji a pamięć to podtrzymuje.

20 Nauczanie języka Najważniejsza Praktyka. A gramatyka powinna trochę wyprzedzać problem praktyczny. W nauce języka najpierw poznanie słuchowe a potem czytanie.

21 Historia To najwspanialszy sposób ćwiczenia Rozsądku i Sądzenia.

22 Dekoncentracja UWAGI W szkole jest niebezpieczna. Jest to ważny problem. Należy ją ciągle ćwiczyć. Największe talenty przepadają z powodu dekoncentracji Uwagi.

23 Pamięć Pamięć służy do zapamiętywania rzeczy ważnych i mających znaczenie. Czytanie powieści osłabia pamięć, dzieci wymyślają fabuły, oddają się marzeniom bezmyślnie. Ważne: a) Zaczynać od zapamiętywania imion w opowiadaniach. b) Czytać w rozumie a nie głośno, aby zrozumieć czytanie. c) Ucząc języka-najpierw słuchowo a potem czytać.

24 Wiedzę i umiejętności Rozwijać razem, powoli, najlepiej zaczynając od matematyki, potem ćwiczyć mówienie-przemawianie, zwracając uwagę na gramatyczność i piękno wypowiedzi. Wiedzę wiązać z umiejętnością mówienia. Dziecko powinno jak najwcześniej rozróżniać Wiedzę od Opinii (punktu widzenia) albo uwierzenia.

25 Rozwijać gotowość sądzenia Aby tym aktem umysłowym wyrażać stosunek do treści wypowiadanych MYŚLI, według środków utwierdzających modalność powiedzianego związanego zazwyczaj ze stanem psychicznego przekonania lub wiary. SĄD ma charakter oceniający i tym się różni od wypowiedzi. I dlatego potrzebne są reguły rozwijania Rozsądku. Te reguły to definicje, których należy nauczać łącznie ze stosowaniem.

26 Wyższa gotowość ROZSĄDKU To gotowość Sądzenia i Rozum. Rozsądek można wychować pasywnie przez przykłady reguł- definicje - albo podbierając regułę dla jednostkowego przypadku. Umiejętność sądzenia pokazuje, jak wykorzystać rozsądek. Rozsądek jest potrzebny przy ROZUMIENIU i Uczeniu się, aby rozumieć to, czego się człowiek uczy i mówi.

27 Przy pomocy ROZUMU Wnikamy w przyczyny, ale ten rozum u ucznia podporządkowany jest kierowaniu przez nauczyciela. Nauczyciel nie powinien rezonować-ma spowodować ROZUMIENIE.To nie może być spekulacja tylko rozmowa –refleksja w stosunku do tego, co istnieje w rezultacie przyczyny i konsekwencji następstw-to rozum praktyczny. Uwaga: niektórzy czytają i słuchają bez rozumienia, przyjmując wszystko na wiarę, to wtedy jest potrzebna jest wyobraźnia i przedmioty i obraz.

28 Duchowe uzdolnienia Wychowują się najlepiej wtedy, gdy człowiek sam wszystko robi. Natychmiast zastosowana reguła gramatyczna, gdy mapa jest rysowana samodzielnie. To samouczki.

29 Jak wychować ROZUM Jak SOKRATES (zachował to wszystko w postaci zapisanej PLATON). Uwaga dzieci muszą same dochodzić do wiedzy rozumowej, wiedza nie może pochodzić z zewnątrz. Ona w MYŚLENIU powinna się rodzić.