1

2 Perspektywiczne rynki dla ekspansji zagranicznej polskich firm i warunki skutecznego rozwoju w oparciu o eksport Toruń

3 HANDEL MIĘDZYNARODOWY w 2016 r.W ciągu minionych 25 lat wartość polskiego eksportu wzrosła aż 21-krotnie o 2069 % (badanie Grant Thornton, w dolarach) Polskie produkty są na rynkach ponad 200 państw Udział polskiego eksportu w PKB 51,1% w 2016 r. i będzie nadal rósł, szacuje się 51,9% w 2017 r. 

4 HANDEL MIĘDZYNARODOWY w 2016 r.Wartość światowego eksportu ,36 mld euro (spadek o 552,9 mld euro w stosunku do 2015 r.) Wartość światowego importu ,84 mld euro (spadek o 531 mld euro w stosunku do 2015 r.) 10 największych światowych eksporterów: Chiny, USA, Niemcy, Japonia, Holandia, Hong Kong, Korea Płd., Francja, Włochy, W. Brytania Polska zajmuje 23 miejsce w światowym rankingu eksporterów 177,51 mld euro (wzrost o 2,32 mld euro w stosunku do 2015 r.)

5 Polski eksport w marcu 2017 r. wyniósł 17,4 mld euroPolski eksport w marcu 2017 r. wyniósł 17,4 mld euro. Był o 15,9% większy niż w lutym i jednocześnie o 12,6% większy niż w marcu 2016 r. Liczony w złotych eksport wyniósł 74,8 mld zł.

6 Główne produkty eksportowe w światowym rankingu w 2016 r.Maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części (HS85) Maszyny, urządzenia mechaniczne, reaktory jądrowe, kotły; ich części (HS84) Paliwa mineralne, oleje mineralne i produkty ich destylacji; substancje bitumiczne (HS27) Pojazdy inne niż kolejowe lub tramwajowe, tabor oraz ich części i akcesoria (HS87)

7 Główne produkty eksportowe w światowym rankingu w 2016 r.Perły naturalne lub hodowlane, kamienie szlachetne lub półszlachetne, metale szlachetne, metale platerowane (HS71) Tworzywa sztuczne i wyroby z nich (HS39) Optyczne, fotograficzne, kinematograficzne, pomiarowe, kontrolne, precyzyjne, medyczne lub chirurgiczne (HS90) Produkty farmaceutyczne (HS30)

8 Polskie produkty eksportowe w światowym rankingu w 2016 r.Maszyny, urządzenia mechaniczne, reaktory jądrowe, kotły; ich części (HS84) Pojazdy inne niż kolejowe lub tramwajowe, tabor oraz ich części i akcesoria (HS87) Maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części; do rejestracji i odtwarzania dźwięku, telewizory (HS85) Meble; pościel, materace, poduszki podpory i podobne artykuły wypychane (HS94) Tworzywa sztuczne i wyroby z nich (HS39)

9 Polskie produkty eksportowe w światowym rankingu w 2016 r.Artykuły z żeliwa lub stali (HS73) Paliwa mineralne, oleje mineralne i produkty ich destylacji; substancje bitumiczne (HS27) Kauczuk i wyroby z kauczuku (HS40) Mięso i jadalne podroby (HS02) Papier i tektura; wyroby z masy papierniczej, … (HS48) Drewno i artykuły z drewna; węgiel drzewny (HS44)

10 Niemcy 27% W. Brytania 6,6% Czechy 6,5% Francja 5,5% Włochy 4,8% Holandia 4,4% Rosja 2,9% Szwecja Hiszpania 2,8% Węgry 2,6%

11 Główni importerzy produktów z Polski w 2016 rGłówni importerzy produktów z Polski w 2016 r. (79% eksportu trafia na rynki UE, w tym ok. 27% do Niemiec): Niemcy 47,91 mld euro (wzrost o 8,4 mld euro do 2015 r.) W. Brytania 11,73 mld euro (spadek o 0,2 mld euro do 2015 r.) Czechy 11,52 mld euro (wzrost o 0,9 mld euro do 2015 r.) Francja 9,74 mld euro (spadek o 9,2 mln euro do 2015 r.) Włochy 8,54 mld euro (wzrost o 116 mln euro do 2015 r.) Holandia 7,83 mld euro (wzrost o 146 mln euro do 2015 r.) Rosja 5,23 mld euro (wzrost 86,67 mln euro do 2015 r.) Szwecja 5,11 mld euro (wzrost o 318,10 mln euro do 2015 r.) Hiszpania 4,91 mld euro (wzrost o 207,8 mln euro do 2015 r.) Węgry 4,68 mld euro (wzrost o 25,07 mln euro do 2015 r.)

12 Główni importerzy produktów z Polski w 2016 rGłówni importerzy produktów z Polski w 2016 r. (79% eksportu trafia na rynki UE, w tym ok. 27% do Niemiec): Coraz więcej produktów z Polski kupują m.in. Hiszpanie (wzrost o 6,4%), Holendrzy (3,4%) czy Włosi (1,8%). W 2016 r. zwiększyła się też (o 6,7% w stosunku do 2015 r.) sprzedaż do krajów rozwiniętych spoza Unii Europejskiej.

13 Główni importerzy produktów z Polski w 2016 r.Źródło: Market Analysis and Research, International Trade Centre (ITC)

14 Polski eksport w 2016 r. sprzedaż polskich towarów za granicę rośnie (udział Polski w obrotach światowego handlu wzrósł przez ostatnie 25 lat 2,5 krotnie); szczególnie silnie rozwija się eksport „spożywki” choć w 2016 r. wzrósł zaledwie o 1,2% (24,1 mld zł); wartość eksportu towarów i usług w relacji do PKB wzrosła z 27,2% w r. do 51,1% w 2016 r. (51,9% prognoza na 2017 r.); dynamika polskiego eksportu ;

15 Polski eksport w 2016 r. przez półtorej dekady Polska zmniejszyła eksportowy dystans, jaki dzielił nas od Niemiec. W 2000 r. eksport Niemiec był ponad 17-krotnie większy niż Polski, a w 2016 r. już niespełna 7-krotnie; dynamika polskiego eksportu powiązana jest z tempem wzrostu gospodarczego Niemiec, które są „oknem na świat”; poprawiliśmy też swoją pozycję w stosunku do Francji – jej eksport był w 2000 r. większy ponad 10 razy od eksportu z Polski, a obecnie jest większy, ale tylko nieco ponad 2,5-krotnie; w przypadku Wielkiej Brytanii relacje te wypadają – odpowiednio – 9 i 2,3 razy; Włoch – 7,6 i 2,4 razy; Holandii – 7,3 i 2,9 razy; Belgii – 5,9 i 2,1 razy więcej niż Polski;

16 Polski eksport w 2016 r. największa ekspansja polskich produktów nastąpiła w Europie, na „starych rynkach”, gdzie polscy eksporterzy sprzedawali, gdyż otworzyły się one na tańsze produkty z Polski; rodzime firmy z coraz większym powodzeniem konkurują na nowych, trudniejszych i bardziej wymagających rynkach: w Afryce, Azji i Indiach; eksport to nie jedynie Unia Europejska - polskie produkty radzą sobie coraz lepiej również na rynkach pozaeuropejskich (w USA i Norwegii w ostatnim roku sprzedaż wzrosła odpowiednio o 20,6% i 26,3% ; w Chinach obywatele chwalą polski nabiał przewyższający jakością produkty z ich rodzimego rynku;

17 Polski eksport w 2016 r. cały czas ważnym dla Polski rynkiem pozostają kraje WNP, gdzie ubiegłoroczny eksport wyniósł 15,3 mld euro zaś roczny wzrost to 7,8% (co roku przodują Białoruś, Rosja i Ukraina); warto rozejrzeć się dalej i wyjść poza Europę np. Ameryka Łacińska (600 mln mieszkańców, tempo wzrostu 13% w latach , prawie 10% szacowane w latach ). Do Ameryki Łacińskiej eksportujemy głównie: maszyny i urządzenia, produkty chemiczne, profile i kątowniki stalowe, samochody, części samochodowe i meble; importujemy produkty rolne (soja, kawa, wino, owoce tropikalne), surowce i produkty przetworzone np. brazylijskie samoloty Embrarer czy sprzęt medyczny;

18 Polski eksport w 2016 r. głównym czynnikiem stojącym za sukcesem eksportowym Polski w ubiegłych latach były: niskie koszty pracy – to ulega zmianie ze względu na zmiany demograficzne w Polsce, wykorzystanie szansy, którą przyniósł światowy kryzys (m.in. wykorzystanie kryzysu w Europie Płd.) poprzez zwiększenie udziału w rynku europejskim (zwiększenie sprzedaży na Litwę, Łotwę, do Bułgarii) i dywersyfikację rynków np. eksport poza UE (Białoruś, Brazylia, Meksyk, kraje arabskie i azjatyckie);

19 Polski eksport w 2016 r. struktura produktowa eksportu poprawia się choć nadal dominuje sprzedaż dóbr pośrednich (ponad 31%), a nie finalnych – powolny wzrost udziału w sprzedaży produktów innowacyjnych, o wyższym stopniu przetworzenia; w polskim eksporcie dominują wyroby przemysłu elektromaszynowego gł. z branży motoryzacyjnej (23,33 mld euro, wzrost o 2,55%), znaczny udział mebli (10,64 mld euro, wzrost o 7,6%), mięso i jadalne podroby (3,9 mld euro, 1,34%).

20 Szanse eksportowe polskich produktówW rankingu Eksportowe TOP50 za 2016 r. na 1 miejscu wśród produktów eksportowych są meble i akcesoria wyposażenia wnętrz. Sprzedaż w branży rośnie sukcesywnie od lat. Polska jest czwartym największym eksporterem mebli (po Niemcach, Włochach i Chińczykach), roczny obrót około 9,56 mld euro. Pod względem wolumenu sprzedaży zajmujemy drugie miejsce na świecie (pow. 3 mln ton rocznie). W 2016 r. produkcja wzrosła o 8% do poprzedniego roku osiągając rekordową wartość 42,5 mld zł.

21 Szanse eksportowe polskich produktówRok 2017 także może okazać się bardzo dobry. Według szacunków OIGPM produkcja sprzedana w branży meblarskiej może osiągnąć wartość około 45 mld zł, wzrost o 5-8%. Eksport mebli z Polski może przekroczyć po raz pierwszy w historii wartość 10 mld euro, czyli wzrosnąć o około 4% w stosunku do 2016 r.

22 Szanse eksportowe polskich produktówDobre perspektywy branży meblarskiej i budowlanej w Niemczech. Także branża meblarska w Wielkiej Brytanii i Francji ma szansę na odbicie. We Francji, po trzech latach spadków, zauważalny jest wzrost w sektorze, zwłaszcza w segmencie kuchennym. W W. Brytanii możliwe przejściowe ograniczenie popytu w związku Brexitem, ale w dłuższej perspektywie analitycy przewidują wzrost wspomagany osłabieniem waluty i wzrostem eksportu.  Dla mebli otwierają się nowe rynki jak indyjski, amerykański, arabski. Akcesoria wyposażenia trafiają gł. na rynki europejskie, ale i do Chin, USA czy Kanady.

23 Szanse eksportowe polskich produktówW rankingu Eksportowe TOP50 na 2. miejscu znalazły się przetwory ze zbóż, mąki, mleka. Wartość eksportu to zaledwie 1% całości, ale duża dynamika (+20,7%). 3. miejsce zyskały skóry futerkowe i sztuczne futra. Polska jest czołowym eksporterem futer w Europie, a branża szybko się rozwija (eksport ok. 1,7 mld zł; wzrost w 2016 r. +47,2% r/r). Według rankingu w najbliższych latach wzmocni się pozycja maszyn i urządzeń. Najprężniejszy rozwój branży automotive (6. miejsce) i statków powietrznych i kosmicznych (11. miejsce).

24 Szanse eksportowe polskich produktówPrognozuje się rozwój branży kosmetycznej oraz preparatów czyszczących (mydeł, proszków, preparatów dentystycznych). Ranking pokazuje duży eksportowy potencjał branży drzewnej (7. miejsce), obuwniczej (9. miejsce), tworzyw sztucznych (10. miejsce). Duże szanse eksportowe dla dostawców cynku i art. z cynku, waty, filcu i włóknin, przędzy i art. z niej, zegarów i zegarków, specjalistycznych przyrządów i aparatury np. optycznej, pomiarowej, medycznej, nakryć głowy, a także pierza, sztucznych kwiatów i art. z włosów ludzkich.

25 Szanse eksportowe polskich produktów spożywczychMocną stroną jest eksport art. spożywczych, a wśród nich jabłek, których jesteśmy największym eksporterem w UE i 5. na świecie. Wzrosty w segmencie art. rolno-spożywczych - 25 mld euro (wzrost o 3,7 mld euro r/r); Wartościowo eksport żywności to ok. 13% całego polskiego eksportu; Eksportujemy ponad 40% wytworzonej żywności;

26 Szanse eksportowe polskich produktów spożywczychProdukujemy najwięcej na świecie żyta i najwięcej w UE pieczarek; 3 miejsce w rankingu hodowców trzody chlewnej w UE; z polskich pól pochodzi 30% światowej produkcji porzeczek i 25% malin, niewiele dalej znajdujemy się produkcji ziemniaków, buraków cukrowych; 4 producent pszenicy, rzepaku, tytoniu oraz mleka krowiego; rośnie produkcja serów, ok. 3,6% ogólnoświatowej produkcji; Artykuły rolno-spożywcze znajdują najwięcej odbiorów w UE (80%); Główni odbiorcy: Niemcy, W. Brytania, Czechy, Francja, Włochy, Niderlandy i Słowacja;

27 Perspektywy eksportowe polskich produktów spożywczychPrzyszłością polskiego eksportu żywności może być Wschód. Potencjał w rynkach środkowo-azjatyckich, na Kaukazie, w Iranie i Północnej Afryce. Polska ma do zaoferowania zarówno drób, mleko i jego przetwory, słodycze, miód, owoce i warzywa, jak i maszyny rolnicze oraz naczepy do samochodów ciężarowych. Azja Środkowa to jest ponad 140 mln potencjalnych odbiorców, którzy są głodni wszystkiego.

28 Prognozy rozwoju eksportuSzacunki popytu na polskie towary dla roku 2017 wskazują na zwiększenie sprzedaży do 188,9 mld euro tj. o 8,0%. Najszybszego wzrostu eksportu (rzędu 9-10%) oczekuje się po rynkach Europy Wschodniej. 8% powinien być eksport do krajów Unii. Wzrost sprzedaży do Niemiec szacowany jest na około 8,2% , a do pozostałych krajów strefy euro na 8,5%. Nieco wolniej rozwijać się będzie sprzedaż do krajów Unii spoza strefy euro (7,9%). Wysoka baza z 2016 r. ograniczy możliwą do wypracowania skalę wzrostu eksportu do krajów rozwiniętych spoza Unii (do około 7-7,5%). Popyt z krajów rozwijających się bezpiecznie szacuje się, że wzrośnie około 5-6%.

29 Prognozy rozwoju eksportuW 2017 r. tempo wzrostu eksportu opierać się będzie głównie na rosnącym poziomie popytu u naszych głównych partnerów (krajach UE), wspieranym dynamiczną sprzedażą do krajów rozwijających się, ale również na długo oczekiwanej normalizacji sytuacji u naszych wschodnich partnerów.

30 Prognozy rozwoju eksportuStabilizacja nastrojów konsumentów w pierwszej kolejności owocować będzie silniejszym popytem na dobra szybko zbywalne w tym żywność, kosmetyki, odzież i obuwie.  Z opóźnieniem pojawi się więcej zamówień na dobra konsumpcyjne o bardziej trwałym charakterze jak artykuły z grup AGD i RTV.  Ważnym będzie wznowienie zakupów związanych z wykańczaniem i wyposażaniem wnętrz. Większych zamówień powinna oczekiwać branża motoryzacyjna – tak w zakresie gotowych aut jak i części do ich produkcji. W przypadku dostaw na rzecz producentów dobra passa utrzymać się będzie w zakresie chemii oraz w przemyśle drzewnym, przyspieszać powinna natomiast sprzedaż części i osprzętu do produkcji maszyn i urządzeń.

31 Prognozy rozwoju eksportuPrognozy KUKE dotyczące wyników eksportu w 2017 są wynikiem prognozowanych zmian wolumenu eksportu na podstawowych dla naszej gospodarki rynkach: Niemcy – wzrost eksportu o 9,3%   Pozostałe kraje strefy euro o 9,8% Pozostałe kraje UE o 9,2%   Pozostałe kraje rozwinięte o 8,7% Kraje Europy Środkowo - Wschodniej o 14,0% Kraje rozwijające się o 13,0%

32 Proces planowania KONTROLA CEL WDROŻENIE ANALIZA WEWNĘTRZNA ANALIZAZEWNĘTRZNA Plan rozwoju WYBÓR STRATEGII

33 Trzy pytania strategiczneGdzie jesteśmy? Dokąd chcemy dojść? Jak tam chcemy dojść? Co mamy? JAK? Co chcemy osiągnąć? Strategia polega na przeanalizowaniu sytuacji i jej zmiany w razie konieczności /P. Drucker/

34 Jakie informacje pomogą przy wyborze rynku?Większość prawidłowych działań powinna być poparta zbieraniem, przetwarzaniem i analizowaniem informacji. Informacje ogólnogospodarcze Wzrost gosp., stopa inflacji, kursy walut, średnia płaca, stopa bezrobocia, deficyt budżetowy Cechy branży Faza cyklu życia, stopień koncentracji, tempo wzrostu, cechy uczestników (innowacyjność, profesjonalizm), bariery wejścia Informacje dotyczące marek/produktów Udział w rynku marek, penetracja rynku, informacje dotyczące opakowań‏ Informacje dotyczące nabywców ostatecznych Segmenty nabywców, preferencje, kryteria wyboru marki, reakcja na promocję Informacje dotyczące konkurencji Udział w rynku, produkty, ceny produktów, klienci, system dystrybucji, system promocji Różnice kulturowe w biznesie Kultura biznesowa w wybranym kraju, etykieta, zwyczaje, różnice mentalnościowe

35 Korzyści z eksportu Dywersyfikuje rynki, uniezależnia od wahań na rynku krajowym Zwiększa produkcję i obroty, prowadzi do rozwoju firmy Zwiększa konkurencyjność (obniżenie kosztów jednostkowych)‏ Pozwala na szybkie dostosowanie się do zmian zachodzących w branży Ułatwia wprowadzanie innowacji i wymianę parku maszynowego (finansowanie eksportu)‏ Ułatwia nawiązywanie nowych więzi kooperacyjnych Zwiększenie sprzedaży oraz zwiększenie zysków Poprawa jakości oferowanych produktów Wprowadzenie nowych produktów do oferty

36 Najważniejsze przesłanki do podjęcia eksportuFirma odnosi sukcesy na rynku krajowym Ma wolne moce produkcyjne, dostęp do surowców i finansowania Wejście na nowe rynki zdywersyfikuje sprzedaż, zwiększy stabilność Konkurencja na rynku zagranicznym jest niezbyt intensywna Rentowność innego rynku jest istotnie wyższa niż na rynku podstawowym Kluczowym zagadnieniem nie jest - czy wejść na rynki zagraniczne, ale jak i kiedy to zrobić? Podstawą sukcesu w eksporcie jest WIEDZA wiedza ogólna, uniwersalna (reaserch desk)‏ wiedza specyficzna (bezpośredni kontakt z danym rynkiem)‏

37 Dziękuję Państwu za uwagę Janetta Sałek Tel. 530 101 161

38