1 Pielęgnowanie pacjentów ze schorzeniami w obrębie przewodu pokarmowego
2 Cel opieki: - rozpoznanie przyczyny dolegliwości, wyrównanie gospodarki wodno-elektrolitowej i niedoborów pokarmowych, unormowanie wypróżnień, wyrównanie masy ciała, eliminacja dolegliwości bólowych, pomoc w czynnościach samoobsługowych, przygotowanie do samoopieki, rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych.
3 Obserwacja w kierunku objawów odwodnienia, Prowadzenie bilansu płynów, Możliwość wystąpienia zaburzeń wodno- elektrolitowych z powodu wymiotów i biegunki. Cel opieki: - utrzymanie równowagi wodno- elektrolitowej, - unormowanie wypróżnień Zalecenia: Kontrola: podstawowych parametrów, liczby i charakteru wypróżnień i wymiotów, poziomu elektrolitów, Obserwacja w kierunku objawów odwodnienia, Prowadzenie bilansu płynów, Utrzymanie higieny ciała i otoczenia, Pielęgnowanie okolicy odbytu, Farmakoterapia wg. zaleceń lekarza, Ocena przestrzegania zaleceń dietetycznych,
4 Zalecenia dietetyczne24-48 godz. głodówka płyny: przegotowana woda, herbata bez cukru, napar z rumianku lub mięty. Ok. 100 ml co godzinę + przy intensywnych wymiotach preparaty wieloelektrolitowe lub niewielka ilość soli (uzupełnienie chlorków). stopniowo kleik z ryżu, kaszy jęczmiennej.
5 rozcieńczone soki owocowo- warzywne z wodą przegotowaną w rozcieńczeniu 1:4 lub soki dla dzieci Bobo Vita (nie z jabłek wzmaga fermentacje).
6 po 2-3 dniach wprowadzamy – sucharki, bułkę czerstwą, gotowane jabłko, marchew puree, chudy rosół, mięso cielęce i drób, kasze, rozcieńczone mleko, chudy twaróg - później cukier, olej. dieta lekkostrawna.
7 Zalecenia Kiersta: posiłki jadać częściej w niewielkiej ilości, jadać regularnie, jeść powoli, żuć dokładnie, nie połykać dużych kęsów, unikać pośpiechu, unikać pokarmów trudno strawnych, wzdymających, kolacja 2 godziny przed snem, dostateczna ilość snu,
8 nie pić alkoholu, nie palić papierosów,płyny w umiarkowanych ilościach, posiłki urozmaicone, unikać podczas jedzenia: czytania gazet, książek, rozmawiania przez telefon, prowadzenia rozmów, oglądania TV.
9 Stany zapalne jelit Zadania diagnostyczne pielęgniarkiOcena stanu ogólnego (niedożywienie, powikłania) Monitorowanie podstawowych parametrów i masy ciała Kontrola liczby i wyglądu wypróżnień np. skala BSS w zespole jelita nadwrażliwego (IBS) Ocena nasilenia dolegliwości bólowych i stopnia aktywności choroby np. skala CDAI w Ch.Leśniow.- Crohna,
10 Rozpoznanie czynników nasilających objawy,Ocena poziomu wiedzy na temat choroby i powikłań, Przygotowanie do badań diagnostycznych Rozpoznanie problemów pielęgnacyjnych.
11 Zadania terapeutyczne pielęgniarkiUdział w farmakoterapii, Kontrola regularności przyjmowanych leków, Poinformowanie o konieczności zgłaszania przyjmowania leków dodatkowych, Poinformowanie o działaniach niepożądanych: glikokortykosteroidy: podatność na zakażenia (nie wolno podawać szczepionek), osteoporoza, nadciśnienie. leki immunosupresyjne: nudności, wymioty, utrata apetytu, zaburzenia szpiku, zapalenie trzustki
12 Kontrola natężenia objawów oraz systematyczne stosowanie wlewek doodbytniczych ( zgodnie ze zleceniem lekarskim), Nadzór nad podawaniem diet przemysłowych (w razie konieczności stosowania) Ograniczanie spożywania mleka i produktów mlecznych przy nietolerancji laktozy,
13 Kontrola morfologii, enzymów wątrobowych i trzustkowych,Zachęcanie do stosowania: kwasów omega-3, prebiotyków i probiotyków Uświadomienie konieczności uzupełniania żelaza, kwasu foliowego, wit. B12, wit.D i K, cynku w diecie.
14 Zadania rehabilitacyjneSystematyczna aktywność ruchowa: spacery, sport nadmiernie nieobciążający np. pływanie, jazda na rowerze. Aktywność ruchowa reguluje perystaltykę (zaparcia, wzdęcia) oraz zwiększa wydolność organizmu, odporność na infekcję i stres.
15 Zadania profilaktyczneZapoznanie ze sposobami redukcji stresu, Uświadomienie konieczności długotrwałego leczenia, Zachęcanie do zmiany trybu życia: unikanie dużych skupisk ludzkich wypoczynek ruch na świeżym powietrzu zalecenia żywieniowe unikanie zbędnej suplementacji lekowej Eliminowanie palenia papierosów, alkoholu, kawy, ostrych przypraw.
16 Zachęcanie do regularnych badań diagnostycznych oraz konsultacji z lekarzem gastroenterologiem,Zapoznanie z powikłaniami i działaniami niepożądanymi leków, oraz sposobem postępowania w przypadku ich wystąpienia. Udostępnienie kontaktu ze Stowarzyszeniami działającymi na rzecz chorych z Colitis Ulcerosa i Chorobą Leśniowskiego – Crohna.
17 niedokwaśny nieżyt żołądka zespół złego wchłaniania, alergie Przewlekłe zapalenie jelit Przyczyny niedokwaśny nieżyt żołądka zespół złego wchłaniania, alergie choroby zakaźne jelit stany poresekcyjne jelit choroby pasożytnicze niewydolność trzustki i wątroby niedoczynność kory nadnerczy biegunki psychogenne
18 Objawy przewlekłe biegunki - obfite, pieniste, zielonkawe wypróżnienia wskazują na przewagę procesów fermentacyjnych. cuchnące, śluzowe z ropą, krwią wskazują na przewagę procesów gnilnych i stan zapalny. wzdęcia
19 Cel: - uzupełnienie niedoborów - zapobieganie dalszym powikłaniom Problem: Możliwość wystąpienia niedożywienia i odwodnienia z powodu nawracających biegunek. Cel: - uzupełnienie niedoborów - zapobieganie dalszym powikłaniom Działania: 1. Ocena stanu bio-psycho-społecznego pacjenta, w tym objawów odwodnienia i niedoborów. 2.Nawadnianie 1500 – 2000 ml/ dobę- w zależności od nasilenia biegunki. Płyny obojętne, garbnikowe, rozcieńczone soki warzywne.
20 3. Produkty zapierające: ryż, mąka ziemniaczana, galaretka z warzyw lub owoców zapierających (zawierają garbniki i pektyny): suszone czarne jagody, borówka brusznica, jabłka, banany, marchew, dynia. 4. W okresie remisji wyrównujemy niedobory dieta wysokobiałkowa + witaminy i sole mineralne.
21 5. Ograniczamy: tłuszcze - zwierzęce cukry proste – nasilają fermentacje produkty wysokoresztkowe zawierające błonnik kawa, wody gazowane zimne dania ostre przyprawy kwaśne owoce
22 6. Przygotowywanie posiłków - pokarmy powinny byćgotowane, regularnie spożywane. 7. Eliminowanie czynnika etiologicznego, 8. Przygotowanie do samoopieki: umiejętność rozpoznania objawów i odpowiedniego postępowania, wykonywanie badań diagnostycznych, przestrzeganie higieny osobistej i żywienia, regularne podejmowanie aktywności ruchowej.
23 W okresie remisji przy żywieniu uwzględniamy:przyczynę biegunki stopień niedożywienia stopień wydolności wątroby i trzustki możliwość wtórnej alergizacji (zwiększona przepuszczalność błony śluzowej jelit). - Przy nietolerancji laktozy eliminujemy mleko słodkie, czasami jego przetwory. - W zespole złego wchłaniania ograniczamy białko zbóż – gluten.
24 niepowodzenia życioweZespól nadwrażliwości jelita grubego Przyczyny stres stany lękowe niepowodzenia życiowe
25 Objawy bóle brzucha – kurczowe wzdęcia naprzemienne biegunki z zaparciami uczucie niepełnego wypróżnienia nudności, wymioty uczucie pełności po lekkim posiłku często dołączają się objawy ze strony układu moczowo- płciowego: częste oddawanie moczu, bolesne współżycie.
26 Zalecenia dla pacjenta:Ćwiczenia relaksacyjne, Regularna aktywność ruchowa, Przestrzeganie zaleceń żywieniowych: dieta lekkostrawna
27 ograniczamy błonnik, używki: kawa, herbata, alkohol.Eliminujemy: tłuszcze zwierzęce, napoje gazowane, cukry proste: glukoza, fruktoza, laktoza (wzmagają fermentację), sorbitol- guma do żucia, galaretki, dżemy, czekolady, słodziki sorbitowe. soki: jabłkowy, gruszkowy, winogronowy, śliwkowy, suszone owoce oraz wiśnie, brzoskwinie. ograniczamy błonnik, używki: kawa, herbata, alkohol.
28 Dieta przy zaparciach: dieta bogata w błonnik jak: pieczywo gruboziarniste, otręby pszenne, suszone śliwki, morele, rodzynki, surowe owoce i warzywa, buraki ćwikłowe, papryka. Płyny przynajmniej 1,5l, unikamy pokarmów zapierających.
29 Przy biegunkach czynnościowych:Dieta: niskoresztkowa, niskotłuszczowa z ograniczeniem cukrów prostych, z dużą ilością płynów garbnikowych oraz produktów zapierających: ryż, mąka ziemniaczana itd. ograniczanie błonnika. Ograniczanie stosowania leków NLPZ, drażniących.
30 Problem pielęgnacyjny: Nawracające bóle brzucha spowodowane zwiększoną kurczliwością jelit (często dodatkowo biegunki). Cel opieki: - zniesienie dolegliwości bólowych, - unormowanie perystaltyki, - zapobieganie odwodnieniu organizmu, - utrzymanie higieny ciała.