1 Piotr Puczek Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich

2 Umowa Partnerstwa Uproszczenia: - Decentralizacja Funduszy Europejskich (zwiększenie udziału RPO) -Rozbudowanie systemu zaliczkowego -Wsparcie zwrotne – szersze zastosowanie instrumentów finansowych -Jedna sieć Punktów Informacyjnych Funduszy Europejskich -Standardowy format wniosków o płatność – w miarę możliwości w ramach wszystkich programów operacyjnych Fundusze Europejskie 2014-2020

3 Umowa Partnerstwa Uproszczenia: - Publikowanie do 30 listopada każdego roku harmonogramów konkursów planowanych w kolejnym roku - Instytucja do czasu zawarcia z wnioskodawcami wszystkich umów, będzie związana treścią opublikowanej dok. konkursowej w taki sposób, że jej zmiany nie będą mogły pogarszać/ wprowadzać nowych warunków realizacji projektu - Kontynuowanie składania oświadczeń zamiast zaświadczeń Fundusze Europejskie 2014-2020

4 Kwalifikowalność wydatków Wersja z 10 kwietnia 2015 r. PO WER 2014-2020

5 Kwalifikowalność wydatków Wydatkiem kwalifikowalnym jest wydatek spełniający łącznie następujące warunki: a)został faktycznie poniesiony w okresie wskazanym w umowie o dofinansowanie, b)jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa unijnego oraz prawa krajowego (w tym przepisami dot. pomocy publicznej), c) jest zgodny z PO i SZOOP, d) został uwzględniony w budżecie projektu, e) został poniesiony zgod. z postanowieniami umowy o dof.. Fundusze Europejskie 2014-2020

6 Kwalifikowalność wydatków f) jest niezbędny do realizacji celów projektu i został poniesiony w związku z realizacją projektu, g) został dokonany w sposób racjonalny i efektywny, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, h) został należycie udokumentowany, i) został wykazany we wniosku o płatność j) dot. towarów dostarczonych lub usług wykonanych lub robót zrealizowanych w tym zaliczek dla wykonawców Fundusze Europejskie 2014-2020

7 Kwalifikowalność wydatków k) jest zgodny z innymi warunkami uznania go za wydatek kwalifikowalny określonymi w Wytycznych (szczegółowych) lub regulaminie konkursu lub dokumentacji dotyczącej naboru projektów pozakonkursowych. Fundusze Europejskie 2014-2020

8 Kwalifikowalność wydatków Fakt, że dany projekt kwalifikuje się do wsparcia w ramach PO nie oznacza, że wszystkie wydatki poniesione podczas jego realizacji będą uznane za kwalifikowalne. W przypadku gdy dofinansowanie w ramach projektu ma charakter pomocy publicznej ocena kwalifikowalności projektu uwzględnia przepisy obowiązujące wnioskodawcę w przedmiotowym zakresie. Fundusze Europejskie 2014-2020

9 Kwalifikowalność wydatków Zgodnie z postanowieniami art. 71 rozporządzenia ogólnego, trwałość projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych lub Funduszu Spójności powinna być zachowana przez okres 5 lat (3 lat w przypadku MŚP - w odniesieniu do projektów dotyczących utrzymania inwestycji lub miejsc pracy) od daty płatności końcowej na rzecz beneficjenta lub w okresie ustalonym zgodnie z zasadami pomocy publicznej. Fundusze Europejskie 2014-2020

10 Kwalifikowalność wydatków W przypadku projektów współfinansowanych ze środków funduszy strukturalnych i FS nie dotyczących inwestycji w infrastrukturę lub inwestycji produkcyjnych, zachowanie trwałości projektu oznacza utrzymanie inwestycji lub miejsc pracy zgodnie z obowiązującymi zasadami pomocy publicznej. Fundusze Europejskie 2014-2020

11 Kwalifikowalność wydatków Naruszenie zasady trwałości następuje w sytuacji wystąpienia co najmniej jednej z poniższych przesłanek: a) zaprzestano działalności produkcyjnej lub ją relokowano poza obszar wsparcia PO, b) nastąpiła zmiana własności elementu współfinansowanej infrastruktury, która daje przedsiębiorstwu lub podmiotowi publicznemu nienależne korzyści, c) nastąpiła istotna zmiana wpływająca na charakter projektu, jego cele lub warunki realizacji, która mogłaby doprowadzić do naruszenia jego pierwotnych celów. Fundusze Europejskie 2014-2020

12 Kwalifikowalność wydatków Naruszenie zasady trwałości występuje również w przypadku (w odniesieniu do inwestycji w infrastrukturę lub inwestycji produkcyjnych) przeniesienia w okresie 10 lat od daty płatności końcowej działalności produkcyjnej poza obszar UE. Przedmiotowego warunku nie stosuje się do MŚP. Fundusze Europejskie 2014-2020

13 Kwalifikowalność wydatków Zasada trwałości nie ma zastosowania w przypadku instrumentów finansowych, a także w sytuacji gdy beneficjent zaprzestał działalności z powodu ogłoszenia upadłości niewynikającej z oszukańczego bankructwa W sytuacji, gdy wobec beneficjenta ogłoszona została upadłość, instytucja będąca stroną umowy – wykorzystując dostępne jej środki (zgodne z obowiązującymi przepisami prawa) przeprowadza weryfikację służącą ocenie, czy w danym przypadku występują przesłanki wskazujące, że upadłość mogła być skutkiem oszukańczego bankructwa. Fundusze Europejskie 2014-2020

14 Kwalifikowalność wydatków W przypadku zaistnienia podejrzenia, że upadłość beneficjenta mogła mieć charakter oszukańczy, instytucja jest zobowiązana do złożenia zawiadomienia o możliwości popełnienia czynu zabronionego zgodnie z Kodeksem Karnym Fundusze Europejskie 2014-2020

15 Kwalifikowalność wydatków Początkiem okresu kwalifikowalności wydatków jest 1 stycznia 2014 r. a w przypadku Inicjatywy na rzecz zatrudnienia ludzi młodych jest 1 września 2013 r. Końcową datą kwalifikowalności wydatków jest 31 grudnia 2023 r.

16 Kwalifikowalność wydatków Do współfinansowania ze środków UE nie można przedłożyć projektu, który został fizycznie ukończony (w przypadku robót budowlanych) lub w pełni zrealizowany (w przypadku dostaw i usług) przed przedłożeniem IZ PO/IP PO/IW PO wniosku o dofinansowanie w ramach PO, niezależnie od tego, czy wszystkie dotyczące tego projektu płatności zostały przez beneficjenta dokonane. W przypadku instrumentów finansowych nie mogą zostać objęte wsparciem inwestycje, które zostały fizycznie ukończone lub w pełni wdrożone w dniu podjęcia decyzji inwestycyjnej.

17 Kwalifikowalność wydatków W przypadku zmian w PO, wydatki, które stają się kwalifikowalne dzięki zmianie PO, kwalifikują się do współfinansowania dopiero od daty przedłożenia KE wniosku o zmianę PO, lub w przypadku zmiany elementów PO nieobjętych decyzją KE, od daty wejścia w życie decyzji wprowadzającej te zmiany. Okres kwalifikowalności wydatków w ramach danego projektu określony jest w umowie o dofinansowanie, przy czym okres ten nie może wykraczać poza daty graniczne.

18 Kwalifikowalność wydatków Początkowa i końcowa data kwalifikowalności wydatków określona w umowie o dofinansowanie może zostać zmieniona w uzasadnionym przypadku, na wniosek beneficjenta, za zgodą właściwej instytucji będącej stroną umowy, na warunkach określonych w umowie o dofinansowanie.

19 Kwalifikowalność wydatków W przypadku wydatków o wartości od 20 tys. PLN netto do 50 tys. PLN netto włącznie, tj. bez podatku od towarów i usług (VAT), oraz w przypadku zamówień publicznych, dla których nie stosuje się procedur wyboru wykonawcy istnieje obowiązek dokonania i udokumentowania rozeznania rynku co najmniej poprzez upublicznienie zapytania ofertowego na stronie internetowej beneficjenta lub innej powszechnie dostępnej stronie przeznaczonej do umieszczania zapytań ofertowych w celu wybrania najkorzystniejszej oferty.

20 Kwalifikowalność wydatków W przypadku wydatków o wartości do 50 tys. PLN netto włącznie, tj. bez podatku od towarów i usług (VAT), IZ PO może określić w wytycznych programowych lub umowie o dofinansowanie szczegółowe warunki i procedury potwierdzania przez beneficjenta, że wydatek został dokonany w sposób racjonalny, efektywny i przejrzysty, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów.

21 Kwalifikowalność wydatków IZ PO może określić wymagania dotyczące standardu oraz cen rynkowych najczęściej finansowanych towarów i usług w ramach PO w wytycznych programowych lub w regulaminie konkursu, lub w dokumentacji dotyczącej projektów zgłaszanych w trybie pozakonkursowym.

22 Wydatki niekwalifikowane: a) prowizje pobierane w ramach operacji wymiany walut, b) odsetki od zadłużenia, z wyjątkiem wydatków ponoszonych na subsydiowanie odsetek lub na dotacje na opłaty gwarancyjne w przypadku udzielania wsparcia na te cele, c) koszty pożyczki lub kredytu zaciągniętego na prefinansowanie dotacji, d) kary i grzywny, e) świadczenia realizowane ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych,

23 Wydatki niekwalifikowane: f) odpisy dokonywane na ZFŚS w projektach realizowanych ze środków Pomocy Technicznej, g) rozliczenie notą obciążeniową zakupu rzeczy będącej własnością beneficjenta lub prawa przysługującego beneficjentowi, h) wpłaty na PFRON,

24 Wydatki niekwalifikowane i)wydatki poniesione na funkcjonowanie komisji rozjemczych, wydatki związane ze sprawami sądowymi oraz koszty realizacji ewentualnych orzeczeń wydanych przez sąd bądź komisje rozjemcze, z pewnymi wyjątkami np. -wydatki związane z procesem odzyskiwania środków od beneficjentów w trybie ustawy o finansach publicznych (po akceptacji IZ), -wydatków wynikających z procedur odwoławczych,

25 Wydatki niekwalifikowane -wydatków wynikających z mechanizmu waloryzacji ceny, -wydatków wynikających ze zwiększenia wynagrodzenia wykonawcy dokonanego w drodze porozumienia, ugody sądowej oraz orzeczenia sądu -wydatków wynikających ze zwiększenia wynagrodzenia ryczałtowego na mocy wyroku sądu,

26 Wydatki niekwalifikowane j) wydatki poniesione na zakup używanego środka trwałego, który był w ciągu 7 lat wstecz (w przypadku nieruchomości 10 lat) współfinansowany ze środków unijnych lub z dotacji krajowych k) podatek VAT, który może zostać odzyskany na podstawie przepisów krajowych,

27 Wydatki niekwalifikowane l) wydatek poniesiony na zakup nieruchomości przekraczający 10% wartości całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu w projektach współfinansowanych w ramach EFRR i FS; w przypadku terenów opuszczonych oraz poprzemysłowych, na których znajdują się budynki, limit ten wynosi 15%; a w przypadku instrumentów finansowych skierowanych na wspieranie rozwoju obszarów miejskich lub rewitalizację obszarów miejskich, limit ten na poziomie inwestycji ostatecznego odbiorcy wynosi 20%

28 Wydatki niekwalifikowane ł) zakup lokali mieszkalnych, za wyjątkiem wydatków dokonanych w ramach celu tematycznego 9 Promowanie włączenia społecznego, walka z ubóstwem i wszelką dyskryminacją, poniesionych zgodnie z Wytycznymi w zakresie zasad realizacji przedsięwzięć w obszarze włączenia społecznego i zwalczania ubóstwa z wykorzystaniem środków Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na lata 2014-2020,

29 Wydatki niekwalifikowane m) inne niż część kapitałowa raty leasingowej wydatki związane z umową leasingu, n) transakcje przekraczające równowartość 15 000 EUR płacone gotówką, o) wydatki związane z czynnością techniczną polegającą na wypełnieniu formularza wniosku o dofinansowanie projektu w przypadku wszystkich projektów, lub formularza wniosku o potwierdzenie wkładu finansowego w przypadku dużych projektów,

30 Wydatki niekwalifikowane q) premia dla współautora wniosku o dofinansowanie opracowującego np. studium wykonalności, naliczana jako procent wnioskowanej/uzyskanej kwoty dofinansowania i wypłacana przez beneficjenta r) w przypadku projektów współfinansowanych z EFS – wydatki związane z zakupem nieruchomości i infrastruktury oraz z dostosowaniem lub adaptacją budynków i pomieszczeń za wyjątkiem wydatków ponoszonych jako cross-financing,

31 Wydatki niekwalifikowane s) w przypadku projektów współfinansowanych z EFRR i FS – wydatki na rzecz: i. likwidacji ani budowy elektrowni jądrowych, ii. inwestycji na rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych pochodzących z listy działań wymienionych w załączniku I do dyrektywy 2003/87/WE, iii. wytwarzania, przetwórstwa i wprowadzania do obrotu tytoniu i wyrobów tytoniowych,

32 Wydatki niekwalifikowane iv. przedsiębiorstw w trudnej sytuacji w rozumieniu unijnych przepisów dotyczących pomocy państwa, v. inwestycji w infrastrukturę portów lotniczych, chyba że są one związane z ochroną środowiska lub towarzyszą im inwestycje niezbędne do łagodzenia lub ograniczenia ich negatywnego oddziaływania na środowisko, vi. w przypadku instrumentów finansowych – wkłady rzeczowe (co do zasady)

33 Zasada faktycznie poniesionego wydatku Pod pojęciem wydatku faktycznie poniesionego należy rozumieć wydatek poniesiony w znaczeniu kasowym, tj. jako rozchód środków pieniężnych z kasy lub rachunku bankowego beneficjenta. Wyjątki stanowią: a) wkład niepieniężny, b) wkład w postaci dodatków lub wynagrodzeń wypłacanych przez stronę trzecią na rzecz uczestników danego projektu w ramach projektów współfinansowanych z EFS, c) koszty amortyzacji,

34 Zasada faktycznie poniesionego wydatku d) rozliczenia dokonywane na podstawie wewnętrznej noty obciążeniowej, e) potrącenia (art. 498 kodeksu cywilnego - gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony), f) udzielenie promesy premii technologicznej, g) złożenie depozytu sądowego przez beneficjenta w związku z realizacją projektu, h) wydatek z tytułu udzielonej gwarancji

35 Konkurencyjność wydatków: Udzielanie zamówienia w ramach projektu następuje zgodnie z: a)Ustawą PZP – w przypadku beneficjenta będącego podmiotem zobowiązanym zgodnie z art. 3 ustawy Pzp do jej stosowania, albo b) Zasadą konkurencyjności (próg 50 tys. PLN netto)

36 Konkurencyjność wydatków: Upublicznienie zapytania ofertowego polega na: a) jego umieszczeniu na stronie internetowej wskazanej w komunikacie ministra właściwego ds. rozwoju regionalnego umieszczonym na stronie internetowej ministra (możliwa też inna), b) do czasu uruchomienia tej strony internetowej – wysłaniu zapytania ofertowego do co najmniej trzech potencjalnych wykonawców, o ile na rynku istnieje trzech potencjalnych wykonawców danego zamówienia, c) upublicznieniu tego zapytania co najmniej na stronie internetowej beneficjenta, o ile posiada taką stronę.

37 Konkurencyjność wydatków: W przypadku, gdy pomimo właściwego upublicznienia zapytania ofertowego: a) wpłynie tylko jedna ważna oferta – uznaje się zasadę konkurencyjności za spełnioną, b) nie wpłynie żadna oferta – dopuszcza się zawarcie umowy z wykonawcą wybranym bez zachowania procedury, przy czym zawarcie umowy z podmiotem powiązanym dopuszczalne wyłącznie za zgodą właściwej instytucji będącej stroną umowy oraz jeżeli podmiot powiązany spełnia warunki.

38 Cross-financing EFRR może finansować w sposób komplementarny działania objęte zakresem z EFS, a EFS działania objęte zakresem pomocy z EFRR, co jest rozumiane jako cross-financing. Wartość wydatków w ramach cross-financingu nie może stanowić więcej niż 10% finansowania unijnego każdej osi priorytetowej PO, przy czym limit wydatków w ramach cross-financingu na poziomie projektu lub grupy projektów określa IZ PO w SZOP.

39 WYTYCZNE W ZAKRESIE TRYBU WYBORU PROJEKTÓW NA LATA 2014 – 2020 (dokument zatwierdzony dnia 31.03.2015 r. )

40 Wybór projektów odbywa się w trybie: a) konkursowym albo b) pozakonkursowym. Podstawowym trybem wyboru projektów jest tryb konkursowy, co oznacza, że jego zastosowanie jest rozważane w pierwszej kolejności. Jedynie w sytuacji, gdy zastosowanie trybu konkursowego jest niecelowe lub nieefektywne istnieje możliwość zastosowania trybu pozakonkursowego.

41 Ocena projektów Rzetelnej i bezstronnej oceny spełniania kryteriów przez projekt dokonuje KOP, powoływana przez właściwą instytucję. W skład KOP wchodzą pracownicy właściwej instytucji oraz mogą wchodzić eksperci zewnętrzni. W posiedzeniach KOP mogą uczestniczyć przedstawiciele instytucji nadrzędnych w stosunku do IOK w systemie wdrażania programu operacyjnego oraz partnerzy. Osoby te nie mogą dokonywać oceny projektów, uczestniczą w posiedzeniach KOP w charakterze obserwatorów.

42 Lista rankingowa Siedem dni po zakończeniu pracy KOP publikowana jest lista rankingowa wniosków, które zostały ocenione w ramach posiedzenia KOP. Rozstrzygnięcie konkursu jest równoznaczne z uznaniem wyników dokonanej oceny projektów i wybraniem niektórych z nich do dofinansowania

43 Harmonogram konkursów W celu umożliwienia potencjalnym wnioskodawcom odpowiedniego przygotowania się do konkursów dnia 30 listopada każdego roku zamieszcza na swojej stronie internetowej oraz na portalu harmonogram naborów wniosków o dofinansowanie w trybie konkursowym, których przeprowadzenie planowane jest na kolejny rok kalendarzowy.

44 PROCEDURA ODWOŁAWCZA (na podstawie Ustawy wdrożeniowej)

45 W przypadku negatywnej oceny projektu wybieranego w trybie konkursowym, wnioskodawcy przysługuje prawo wniesienia protestu w celu ponownego sprawdzenia złożonego wniosku w zakresie spełniania kryteriów wyboru projektów. Negatywną oceną jest ocena, w ramach której: projekt nie uzyskał wymaganej liczby punktów lub nie spełnił kryteriów wyboru projektów, na skutek czego nie może być wybrany do dofinansowania albo skierowany do kolejnego etapu oceny

46 projekt uzyskał wymaganą liczbę punktów lub spełnił kryteria wyboru projektów, jednak kwota przeznaczona na dofinansowanie projektów w konkursie nie wystarcza na wybranie go do dofinansowania (nie może to być jedyna przesłanka do wniesienia protestu – w takiej sytuacji powinno się wykazać dodatkowo jakieś inne niedociągnięcia)

47 Termin na wniesienie protestu wynosi 14 dni. Protest jest wnoszony w formie pisemnej. IOK w terminie 21 dni od otrzymania protestu weryfikuje wyniki dokonanej przez siebie oceny projektu w zakresie kryteriów i zarzutów podniesionych przez wnioskodawcę. W wyniku tej weryfikacji może: Dokonać zmiany podjętego wcześniej rozstrzygnięcia (co skutkuje skierowaniem projektu do właściwego etapu oceny albo umieszczeniem go na liście projektów wybranych do dofinansowania w wyniku przeprowadzenia procedury odwoławczej).

48 Skierować protest wraz z otrzymaną od wnioskodawcy dokumentacją do właściwej instytucji do rozpatrzenia protestu, to jest do instytucji zarządzającej albo pośredniczącej (jeżeli taka została ustanowiona dla danego programu operacyjnego). Do protestu załączane jest wówczas stanowisko instytucji organizującej konkurs dotyczące braku podstaw do zmiany podjętego wcześniej rozstrzygnięcia.

49 W takim przypadku właściwa instytucja (zarządzająca lub pośrednicząca) rozpatruje protest, weryfikując prawidłowość oceny projektu w zakresie kryteriów i zarzutów podniesionych przez wnioskodawcę w terminie 30 dni. (max 60 dni) W przypadku uwzględnienia: kiedy protest dotyczył kryteriów wyboru projektów, wniosek jest kierowany bezpośrednio do właściwego etapu oceny bądź umieszczany na liście projektów wybranych do dofinansowania,

50 kiedy protest dotyczył błędów proceduralnych przy ocenie, sprawa jest przekazywana instytucji organizującej konkurs, w celu dokonania ponownej oceny projektu zgodnie z wszelkimi obowiązującymi procedurami (IOK dokonuje ponownej oceny i albo umieszcza na liście projektów wybranych do dofinansowania, albo wniosek jest odrzucany, a wnioskodawca ma możliwość wniesienia do sądu administracyjnego) Instytucja może także nie uwzględnić protestu i wówczas poinformować wnioskodawcę o możliwości wniesienia skargi do sądu administracyjnego.

51 Skarga do wojewódzkiego sądu administracyjnego jest wnoszona w terminie 14 dni Sąd rozpoznaje skargę w terminie 30 dni i może: uwzględnić skargę oddalić skargę umorzyć postępowanie w sprawie, jeżeli jest ono bezprzedmiotowe.

52 SKARGA KASACYJNA W przypadku oddalenia skargi bądź umorzenia postępowania, wnioskodawca może wnieść skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Ponadto, skargę do NSA mogą wnieść także instytucje zaangażowane w przedsądowy etap procedury odwoławczej (IOK, właściwa IZ lub IP), jeśli nie zgadzają się z decyzją wojewódzkiego sądu administracyjnego. Skarga kasacyjna jest wnoszona w terminie 14 dni. Jest rozpatrywana w terminie 30 dni od dnia jej wniesienia.

53 INTENSYWNOŚĆ POMOCY PUBLICZNEJ (na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2014 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej na lata 2014-2020)

54 Przewiduje intensywność pomocy regionalnej na poziomie: 50% - na obszarach należących do województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego i warmińsko - mazurskiego. 35% - na obszarach województw: kujawsko - pomorskie, lubuskie, łódzkie, małopolskie, opolskie, pomorskie, świętokrzyskie, zachodniopomorskie oraz podregiony: ciechanowsko-płocki, ostrołęcko-siedlecki, radomski i warszawski wschodni 25% - na obszarach województw dolnośląskiego, wielkopolskiego i śląskiego 20% - na podregion warszawskie zachodni.

55 Jeśli chodzi o Warszawę, to ustalono, że intensywność pomocy regionalnej wyniesie 15 proc. w okresie od 1 lipca 2014 r. do 31 grudnia 2017 r. oraz 10 proc. między 1 stycznia 2018 r. a 31 grudnia 2020 r. Maksymalna intensywność pomocy podwyższa się o 10 punktów procentowych w przypadku pomocy dla średniego przedsiębiorstwa oraz o 20 punktów procentowych w przypadku pomocy dla małej firmy.

56

57 Źródła informacji: www.funduszeeuropejskie.gov.pl

58 Główny Punkt Informacyjny Funduszy Europejskich: Wybrzeże J. Słowackiego 12-14, pokój nr 300 50-411 Wrocław, Infolinia: 801 700 008 Tel. (71) 776 95 01, (71) 776 96 51, (71) 776 97 64, (71) 776 97 65 Fax (71) 776 98 41 e-mail: [email protected] Punkt jest czynny: w poniedziałki w godzinach 7.30-17.30 w pozostałe dni robocze w godzinach 7.30-15.30