1 Planowanie finansowe

2 Po co planować? Koszty planowania. Koszty braku planowania. Rachunek Zysków i Strat planowania.

3 Po co planować? Rozpoznanie możliwości realizacji zamierzeń decydentów / inwestorów (w zakresie pozyskania źródeł finansowania, zaopatrzenia itp.) – realność, wąskie gardła, zagrożenia Rozpoznanie spójności określonych zadań, celów Rozpoznanie możliwości alternatywnych rozwiązań osiągania zamierzeń rozwojowych Kontrola i nadzór nad realizacją zamierzeń rozwojowych

4 Od czego zaczynamy planowanie? -sprzedaż? -możliwości pozyskania kapitału? -zaopatrzenie w surowce? -pozyskanie siły roboczej?

5 Kolejność planowania finansowego (w uproszczeniu) wariant 1 Rachunek zysków i strat Rachunek przepływów pieniężnych Bilans

6 Kolejność planowania finansowego (w uproszczeniu) wariant 2 Rachunek zysków i strat Bilans Rachunek przepływów pieniężnych

7 Kres działalności firm

8 Jak firma kończy swoją działalność? - albo jest likwidowana - albo skierowywana do upadłości

9 Likwidacja firmy a upadłość Kiedy firmę likwidujemy? -jak wciąż jest wypłacalna Kiedy firmę skierowujemy do upadłości? - jak nie spełnia warunku wypłacalności

10 Niewypłacalność firmy Kryteria niewypłacalności wg puin (Prawo upadłościowe i naprawcze) - art. 11 pkt. 1 - art. 11 pkt. 2

11 Na co zwrócić uwagę w zapisach ustawy 1.„nie wykonuje” 2.„zobowiązanie pieniężne” 3.„zobowiązania przekraczają wartość majątku”

12 Zyskowność a niewypłacalność (1) Czy firma nierentowna może płacić swoje zobowiązania? - rezerwy gotówkowe wypracowane w poprzednich okresach działalności, - uzyskuje zasilenie kapitałowe z zewnątrz (wpłaty wspólników, nowe kredyty), - upłynnia (sprzedaje) swój majątek, - strata bilansowa < amortyzacji

13 Zyskowność a niewypłacalność (2) Kiedy firma rentowna nie płaci swoich zobowiązań: - straty z poprzednich okresów - nadmierne inwestycje w majątek trwały - błędy w zarządzaniu majątkiem obrotowym - klienci nie płacą - nierealne zyski w sprawozdawczości (błędy w rachunkowości, przestępstwa)

14 Kiedy w firmie zobowiązania przekraczają wartość majątku Kapitał własny jest ujemny (choć nie zawsze) Nierealnie wyceniony księgowo majątek Niedoszacowane księgowo zobowiązania

15 Kto „gasi światło” w sytuacji likwidacji – likwidator – zwykle Zarząd spółki w sytuacji upadłości – Sąd (wydział ds. upadłościowych i naprawczych) – wyznacza syndyka (masy upadłościowej)

16 Wycena majątku spółki

17 Po co wyceniamy - chcemy wprowadzić do ksiąg handlowych (majątek ujawniony) - wnosimy aport do spółki - sprzedajemy (a nie chcemy sprzedać za tanio) - likwidujemy spółkę (chcemy wiedzieć, czy spełnia wymóg art. 11 puin)

18 Jak wyceniamy (główne metody wyceny) Księgowa Rynkowa składników majątkowych Porównawcza Dochodowa: -Mnożnika zysku -Wartości przyszłych strumieni pieniężnych

19 Ustalanie stóp dyskontowych CAPM (Capital Asset Pricing Model) Build-up (zwaną również „Bond plus” - Bond Yield Plus Risk Premium Method)

20 Stopa zwrotu wg metody CAPM r = r f + ß(r m – r f ) gdzie: r – oczekiwana stopa zwrotu r f – stopa wolna od ryzyka r m – oczekiwana stopa zwrotu portfela rynkowego β – współczynnik beta (określa udział ryzyka akcji spółki w ryzyku rynkowym)

21 Stopa zwrotu wg metody Bond plus r = r f + m r + m rs gdzie: r – oczekiwana stopa zwrotu r f – stopa wolna od ryzyka (bond yield) m r – średnia (wieloletnia lub oczekiwana) marża za ryzyko i przedsiębiorczość inwestora m rs – marża za ryzyko działania w branży oraz charakterystyczne dla danej spółki

22 Zalety metody CAPM Powszechnie stosowana, Zestandaryzowana Twórcy metody otrzymali Nagrodę Nobla

23 Wady metody CAPM 1. Gdy badana spółka nie jest notowana na giełdzie, bazowanie na danych branżowych przy szacowaniu kluczowych wskaźników w metodzie CAPM (indeks beta) przy relatywnej słabości polskiej giełdy niesie za sobą ryzyko uproszczeń i rosnącego poziomu błędu, 2. Istnieje szereg zastrzeżeń do stosowania metody CAPM przy wycenie kosztu kapitału na polskim rynku kapitałowym (np. Cwynar W. Indeks quasi-beta: wykorzystanie wielowymiarowej analizy porównawczej do wyznaczania indeksu ryzyka inwestycji w akcje na GPW w Warszawie, NBP, vol. 6 2010), 3. Prace naukowe ekonomistów Fama i French (Journal of Finance 1992 no 47 i Journal of Financial Economics 1993 no 33) wskazywały, że model CAPM uzasadnia jedynie ok. 70% zmian w poziomie stóp zwrotu akcji spółek na giełdzie w USA i postulowały jego modyfikację, 4. Zastrzeżenia do efektywności wykorzystywania modelu CAPM nawet zmodyfikowanego zgodnie z postulatami Fama i Fench’a w warunkach bessy na giełdzie polskiej wynikają z pracy Czapkiewicz A., Skalna I. Użyteczność stosowania modelu Famy i Frencha w okresach hossy i bessy na rynku akcji GPW w Warszawie, Bank i Kredyt 42 (3), 2011.

24 Kursy walutowe / stopy procentowe / stopy inflacji Zależność pomiędzy kursami walutowymi a stopami procentowymi Zależność pomiędzy kursami walutowymi a stopami inflacji Zależność pomiędzy stopami procentowymi a stopami inflacji

25 „Wyższa” inżyniera finansowa e-learning opcje (europejska i amerykańska) transakcje forward transakcje swap transakcje futures

26 Materiały uzupełniające Czekaj J., Dresler Z. (2002), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw – podstawy teorii, PWN, Warszawa - rozdz. 7.3 Rutkowski A. (2016), Zarządzanie Finansami, PWE, Warszawa, rozdz. 11, 12, 16 www.robertsobkow.weebly.com/EUCB/Corpora te Finance

27 Tytuł kolejnego wykładu „Egzamin”