1 Bezrobocie w Polsce a emigracja , analiza problemu i perspektywy jego przezwyciężenia

2 Początek problemu bezrobocia w Polsce

3 Polska droga do gospodarki rynkowej

4 Transformacja ustrojowa 1989Zastąpienie centralnie planowanej gospodarki przez system sił rynkowych Stworzenie ustawowych ram dla prywatnej działalności gospodarczej Zastąpienie gwarancji pracy przez państwo przez grę popytu i podaży na rynku pracy Prywatyzacja przedsiębiorstw Restrukturyzacja gospodarki W konsekwencji: początek bezrobocia w Polsce

5 Nowa struktura gospodarek centralnej Europy i średniej UE

6 Prywatny sektor w Polsce po 1989 roku

7 Rozwój sektora prywatnego i stopa zatrudnienia

8 Nowy rynek pracy Jego kluczowe znaczenieZatrudnienie na podstawie posiadanych umiejętności zamiast odgórnych gwarancji pracy Znaczenie mobilności siły roboczej, elastyczności stawek płacy i cen, dostępu do informacji Pracownik zmienia kilkakrotnie zawód w ciągu życia Poziom zatrudnienia i stawki płacy ustalane w warunkach konkurencji Ci którzy zostali wchłonięci przez nową gospodarkę i wykluczeni po transformacji

9 Przyczyny bezrobocia Niska mobilność między branżami i wewnątrz krajuSystem edukacji – techniczne szkolnictwo odziedziczone po socjalistycznej gospodarce Zmiana struktury gospodarki – zmniejszenie udziałów rolnictwa i przemysłu na rzecz usług Skill shortages czyli niewystarczające kwalifikacje

10 Brak kwalifikacji potencjalnych pracownikówOdpowiednia alokacja pracowników w sektorach gospodarki Znaczenie mobilności między profesjami Brak systemu edukacji dla technicznych branż Brak life-long learning Rozbieżność między wymaganiami pracodawców a kwalifikacjami pracowników W konsekwencji: Istnieją pracodawcy którym brakuje pracowników i potencjalni pracownicy, którzy nie znajdują pracy

11 Brak kwalifikacji potencjalnych pracownikówBezrobocie dotyka w innym stopniu różnych branż Bezrobocie najczęściej dotyka niewykwalifikowanych i z niskim wykształceniem Ale także: nowe branże jak biotechnologia cierpią z powodu niedostatku pracowników Emigracja wykształconych

12 Najnowsze wskaźniki bezrobocia w Polsce

13 Zróżnicowanie regionalne poziomów bezrobocia

14 Różnice między regionami

15 Zróżnicowanie regionalne bezrobocia

16 Zróżnicowanie regionalne bezrobocia

17 Emigracja za granicę w celach zarobkowychGłównym miejscem wyjazdów aby podjąć pracę przez Polaków są Niemcy Od czasu wstąpienia do UE krajami tymi jest także Wielka Brytania, Irlandia Szwecja, Austria, Belgia Związek między niską mobilnością wewnątrz kraju a emigracją za granicę Zjawisko pracy sezonowej

18 Emigracja za granicę

19 Zjawisko pracy sezonowej

20 Przezwyciężanie problemu

21 Kluczowe działania dla przezwyciężenia problemuElastyczność stawek płacy i cen Dostępność informacji na temat zatrudnienia, stawek płacy i cen Zwiększenie mobilności między profesjami Zwiększenie migracji wewnątrzkrajowej Zmiany w systemie edukacji pracowników, dostosowanie szkolnictwa do nowych gałęzi i stworzenie możliwości nauki przez całe życie

22 Perspektywy przezwyciężenia problemuRządowe wydatki na szkolenie pracowników w branżach, które zgłaszają zapotrzebowanie na pracę Zmniejszenie roli związków zawodowych zwiększa elastyczność cen i płac, przyspiesza dostosowania na tynkach pracy Subsydiowanie szkoleń dla pracowników technicznych i dla nowych firm Badania pokazują, że powyższe działania finansowane z podatków i ulgi dla szkolących się przynoszą efekty w krajach UE, wysoka mobilność między zawodami zostaje osiągnięta

23 Wydatki na szkolenie pracowników

24 Nauka przez okres życia

25 Bibliografia Abraham K., Katz L. (1986), Cyclical Unemployment: Sectoral Shift or Aggregate Disturbances, Journal of Monetary Economics, no. 94. Brunello G. (1991), Mismatch in Japan, Mismatch and Labour Mobility, FP. Schippa (ed.), Cambridge University Press, Cambridge. Borkowska S., Karpinski A. (2001), Emergence of new occupations and labour demand forecasting (synthesis), Government Centre for Strategic Studies, Inter-Departmental Group for Labour Demand Forecasting, Warsaw. Davis S., Haltiwanger J., (1992), Gross Job Creation, Gross Job Destruction and Employment Reallocation, “Quarterly Journal of Economics”, no. 107. Dorenbos R., (1999), Labour Market Adjustments in Hungary and Poland, Graduate School/ Research Institute Systems, Organization and Management. Gawronska-Nowak B., Kaczorowski P. (2000), Regionalne niedopasowania na rynku prac, a zmiany poziomu zatrudnienia w Polsce, Ekonomista, nr 2.