1 POJĘCIE I FUNKCJE FINANSÓWDr Katarzyna Sum Katedra Finansów Międzynarodowych Szkoła Główna Handlowa w Warszawie POJĘCIE I FUNKCJE FINANSÓW Finanse

2 Materiały dostępne na:Na początek Materiały dostępne na: Kontakt: Konsultacje: Po umówieniu mailowym Finanse

3 Warunki zaliczenia przedmiotuTest wielokrotnego wyboru Zakres egzaminu- tematy objęte sylabusem dostępne na stronie Finanse

4 Ogólny zarys wykładu Finanse publiczne Finanse przedsiębiorstwFinanse międzynarodowe Finanse behawioralne Finanse

5 Literatura podstawowaPodstawy finansów, pod red. K. Mareckiego, PWE, Warszawa 2008 A. Sławiński, Rynki finansowe, PWE, Warszawa 2006 Finanse

6 Pojęcie finansów Finanse- część nauki ekonomii dotycząca przepływów pieniężnych Finanse jako proces związany z przepływami pieniężnymi Finanse

7 Zjawiska finansowe a zjawiska pieniężneZjawiska finansowe- związane z przepływem środków pieniężnych pomiędzy poszczególnymi podmiotami „Każde zjawisko finansowe jest zjawiskiem pieniężnym, nie każde zjawisko pieniężne jest zjawiskiem finansowym” Finanse

8 Pojęcie finansów Istnienie pieniądza  powstanie stosunków finansowych pomiędzy poszczególnymi podmiotami w gospodarce Funkcje pieniądza- alokacyjna, środka wymiany, miernika wartości Finanse

9 Przykłady zjawisk finansowych i pienięznychZjawisko finansowe- gromadzenie oszczędności, transakcje Zjawisko pieniężne- pieniądz jako miernik wartości Finanse

10 Klasyfikacja zjawisk finansowychKlasyfikacja podmiotowa Klasyfikacja przedmiotowa Finanse

11 Klasyfikacja podmiotowaStrumienie pieniężne między: Gospodarstwami domowymi Jednostkami publicznymi Instytucjami ubezpieczeniowymi Bankami i niebankowymi instytucjami kredytowymi Przedsiębiorstwami Finanse

12 Klasyfikacja przedmiotowaStrumienie pieniężne rynkowe Strumienie pieniężne redystrybucyjne albo transfery Dochody pieniężne kredytowe Oszczędności Finanse

13 System finansowy (1) „Zespół norm prawnych, zasad oraz instytucji, które są wykorzystywane przy realizacji funkcji finansów i regulowaniu przez władze państwowe i samorządowe zjawisk finansowych” Finanse

14 System finansowy (2) Normy prawne- przepisy z zakresu prawa gospodarczego i finansowego Zasady organizacyjne- wypracowane w praktyce oraz teorii naukowej np. zasad równowagi budżetowej Instytucje- zajmujące się działalnością finansową np. ministerstwa finansów, banki Finanse

15 Podsystemy systemu finansowegoSystem budżetowy System bankowy System ubezpieczeniowy System finansów przedsiębiorstw System finansów gospodarstw domowych Finanse

16 System budżetowy Budżet państwa i budżety samorządów terytorialnychBardzo szczegółowa regulacja dochodów i wydatków Redystrybucja dochodu narodowego poprzez system budżetowy Finanse

17 System bankowy Przychody i wydatki kredytoweKreacja pieniądza gotówkowego i bezgotówkowego Regulacja i kontrola kreacji pieniądza Rola banku centralnego- prowadzenie polityki pieniężnej, wyłączność na kreowanie pieniądza gotówkowego Rola banków komercyjnych- kreacja pieniądza bezgotówkowego Finanse

18 System ubezpieczeń System składkowyDziałalność instytucji regulowana prawem ubezpieczeniowym Ubezpieczenia społeczne- obowiązkowe Ubezpieczenia indywidualne Finanse

19 System finansów przedsiębiorstwPozyskiwanie i gromadzenie środków umożliwiających działalność przedsiębiorstw Wydatkowanie środków oraz tworzenie ich zasobów Regulacje zależne od formy prawnej przedsiębiorstwa  wpływ na możliwość pozyskania funduszy Finanse

20 System finansów gospodarstw domowychPrzychody i wydatki obywateli Wynagrodzenia, emerytury, stypendia Brak regulacji Finanse

21 Polityka finansowa Część polityki gospodarczej państwaPolityka fiskalna- zarzadzanie dochodami i wydatkami państwa oraz jednostek samorządów terytorialnych Polityka pieniężna- stabilizacja siły nabywczej pieniądza krajowego Finanse

22 Finanse w wymiarze międzynarodowymFunkcje finansów wypełniane również w wymiarze międzynarodowym Instytucje: publiczne np. EBC, przedsiębiorstwa prywatne działające na skalę międzynarodową, banki, gospodarstwa domowe działające na międzynarodowych rynkach finansowych Finanse

23 Finanse w wymiarze międzynarodowymKwestia regulacji działalności podmiotów finansowych w wymiarze międzynarodowym Regulacje krajowe, regulacje organizacji międzynarodowych (UE), wytyczne instytucji międzynarodowych (Komitet Bazylejski) Finanse

24 Pieniądz międzynarodowyObrót prywatny Obrót oficjalny Funkcja Notowania cen Waluta referencyjna Miernik wartości Waluta transakcyjna Waluta interwencyjna Środek płatniczy Waluta inwestycyjna Waluta rezerwowa Środek akumulacji L. Oręziak, Euro nowy pieniądz, PWN, Warszawa 2002. Finanse

25 Literatura A. Sławiński, Rynki finansowe, PWE, Warszawa 2006Podstawy finansów, pod red. K. Mareckiego, PWE, Warszawa 2008 Finanse