1 Polacy powracający z zagranicyPraktyczne rozwiązania wynikające z nowych ramowych planów nauczania i uregulowań prawnych na przykładzie Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich w Gliwicach

2

3 W naszej szkole uczą się:młodzi Polacy powracający z zagranicy, m.in. z : Hiszpanii, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Węgier, Wielkiej Brytanii.

4 Do naszej szkoły uczęszczają uczniowie, których jedno lub oboje rodziców pochodzą z zagranicy, m. in. z: Afganistanu, Chin, Niemiec, Nigerii, Rosji, Wietnamu, Włoch, a więc z: Europy Wschodniej i Zachodniej, Azji, Afryki.

5 Uczniami naszej szkoły są Romowie, a około 5% naszych podopiecznych nosi wyraźnie niepolskie nazwiska świadczące o korzeniach m. in.: angielskich, francuskich, niemieckich, rosyjskich, serbskich, węgierskich, włoskich.

6 Uczniowie powracający z zagranicy mogą napotykać w nowej, polskiej szkole na różnorodne problemy. By je minimalizować, konieczne jest prowadzenie w szkole dialogu -polilogu międzykulturowego opartego na zaplanowanej działalności edukacyjnej.

7 Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3Wprowadzenie drugiego języka obcego we wszystkich klasach w ramach godzin dyrektorskich, Opracowanie i wdrożenie innowacji organizacyjnej w latach Klasy kultury i języków z językiem czeskim, słowackim, włoskim, warsztatami teatralnymi i dodat-kowymi zajęciami z historii w ramach kół pozalekcyjnych, Prowadzenie klas ze zwiększonym wymiarem godzin języka obcego, Wyjazdy edukacyjne uczniów do bawarskich szkół głównie podczas ferii zimowych i letnich – uczestniczenie w lekcjach na różnych przedmiotach. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 dydaktyka

8 Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3Realizacja projektu Comenius „Nawyki żywieniowe” 2007 Realizacja projektu Comenius „Let’s Entertain You” , partnerzy ze szkół w Holandii, Turcji, Niemiec i Słowacji, Wymiana uczniów wspierana przez Polsko-Niemiecką Współ-pracę Młodzieży w Warszawie 2008, 2009, e-twinning – współpraca ze szkołami we Włoszech i Rumunii, Wizyta dzieci z Białorusi 2009. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Współpraca międzynarodowa

9 Trójkowe spotkania ze sztuką, Kocham Kraków. Z Gliwic do Krakowa, Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Realizacja szkolnych projektów Podejmowana tematyka Trójkowe spotkania ze sztuką, Kocham Kraków. Z Gliwic do Krakowa, Ruch i spokój, Bryły w architekturze. Historia i kultura Żydów, Wielokulturowość Gliwic, Śladami secesji, Architektura naszego miasta.

10 Zwiedzanie niezliczonych muzeów i galerii sztuki.Udział w kilkudziesięciu spektaklach teatralnych opartych na dziełach europejskich dramatopisarzy, a także warsztatach teatralnych, koncertach symfonicznych, operach, Zwiedzanie niezliczonych muzeów i galerii sztuki. Zwiedzanie Polski i Europy (Gliwice, Bielsko – Biała, Kraków, Wrocław, Zakopane, Warszawa, Praga, Wiedeń, Berlin, Paryż, Lwów, Ateny), Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Realizacja szkolnych projektów

11 Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 W stronę wielojęzycznościPowstanie w szkole teatru wielojęzycznego, Wielojęzyczny repertuar szkolnego chóru, Prowadzenie szkolnej strony internetowej w trzech językach, Uczniowie – widzami na spektaklu teatralnym w języku angielskim oraz niemieckich filmach w oryginalnej wersji. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 W stronę wielojęzyczności

12 Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3Wolontariat uczniów w ramach utworzonego przez naszą nauczycielkę oddziału młodzieżowego w Gliwicach międzynarodowej organizacji charytatywnej People To People Internationale, Systematycznie prowadzone przez naszą nauczycielkę warsztaty dla szkolnych mediatorów, Akcja: Adopcja serca-opłacenie edukacji małej Afrykanki. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Postawy Wartości Etyka

13 Dzień Eggenfelden w Gliwicach, Rodzinne festyny 2 razy w roku, Dzień Europy, Dzień Języków, Dzień Noblowski, Dzień Eggenfelden w Gliwicach, Rodzinne festyny 2 razy w roku, Zawody sportowe, Konkursy przedmiotowe, Prezentacje talentów i wiele innych. Dialog między-kulturowy w Gimnazjum nr 3 Organizacja imprez i uroczystości

14 Uczniowie powracający z zagranicyoprócz akceptacji środowiska i odnalezienia w nim swego miejsca potrzebują: wsparcia w pokonaniu bariery językowej, pomocy w wyrównaniu różnic programowych, wskazówek dotyczących zasad organizacji pracy szkoły.

15 Procedura postępowaniaDziałanie Odpowiedzialny 1. Zdiagnozowanie potrzeb ucznia. Wychowawca we współpracy z nauczycielami poszczególnych przedmiotów, pedagogiem, psychologiem oraz rodzicami ucznia. 2. Opracowanie planu pomocy dotyczącego wyrównywania różnic programowych. Wychowawca we współpracy z zespołem uczącym w klasie ucznia powracającego z zagranicy. 3. Spotkanie z rodzicami i uczniem w celu uzgodnienia wspólnych działań – podpisanie kontraktu. Dyrektor oraz wychowawca, pedagog, psycholog. 4. Objęcie ucznia szczególną opieką pedagogiczno- psychologiczną. Pedagog we współpracy z wychowawcą i psychologiem.

16 Procedura postępowania –c.d.Działanie Odpowiedzialny 5. Uczestniczenie ucznia w konsultacjach, zespołach dydaktyczno-wyrównawczych (w miarę potrzeb) oraz we wszelkich formach działań pozalekcyjnych zgodnych z zainteresowaniami dziecka. Wychowawca, rodzice 6. Bieżąca współpraca z rodzicami, monitorowanie postępów ucznia. Wychowawca. 7. Ewaluacja pracy. Wychowawca we współpracy z nauczycielami poszczególnych przedmiotów, pedagogiem, psychologiem oraz rodzicami ucznia.

17 Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnymW świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści Drugi język nowożytny jako przedmiot dodatkowy (z godzin do dyspozycji dyrektora). 1. Drugi język nowożytny jako przedmiot obowiąz-kowy w ramowym planie nauczania. 1. Wzmocnienie rangi przedmiotu → skuteczniejsze budowanie dialogu międzykulturowego. 2. Opracowanie i wdrożenie innowacji „Klasa kultury i języków”- na 3 lata, bez możliwości multiplikacji. 2. Możliwość opracowania własnego programu -Rozporządzenie MEN z dnia 6 stycznia 2009r. W sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów… 2. Wprowadzenie nowych przepisów → motywacja nauczycieli do tworzenia własnych programów, spójnych z potrzebami konkretnej placówki.

18 Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnymW świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 3. Za kształcenie umiejętności posługiwania się językiem polskim odpowiedzialny nauczyciel języka polskiego. 3. Cele kształcenia nowej podstawy pro-gramowej:” Jednym z najważniejszych zadań szkoły jest kształcenie umiejętności posłu-giwania się językiem polskim, w tym dba-łość o wzbogacenie zasobu słownictwa uczniów. Wypełnianie tego zadania należy do obowiązków każ-dego nauczyciela.” 3. Współdziałanie i współodpowiedzial-ność wszystkich nauczycieli w zakresie kształcenia umiejętności posługiwania się językiem polskim→ zwiększenie szans edukacyjnych uczniów powracających z zagranicy, możliwość ich pełnego uczest-nictwa w życiu szkoły.

19 Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnymW świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 4. Udział uczniów w wymianie, w programie Comenius, projektach szkolnych i zewnętrznych często powiązany z koniecznością uzupełniania zaległości w lekcjach. 4. Liczba godzin lekcyjnych określona w ramowym planie nauczania konieczna do zrealizowania mniejsza od liczby tygodni szkolnych. 4. Możliwość zaplano-wania innej organizacji działań w trakcie roku szkolnego niż realizacja tygodniowe-go planu lekcji→ zwiększony dostęp uczniów do realizowa-nych w szkole progra-mów, konsolidacja szkolnej społeczności usprawnienie pracy metodą projektów, zwiększenie motywacji uczniów, przejrzystość pracy szkoły.

20 Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnymW świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 5. Konsultacje indywidualne i koła zainteresowań często „aktem dobrej woli” nauczycieli. 5. Stworzenie podstaw prawnych ( artykuł Karty Nauczyciela) obligujących nauczycieli do prowadzenia dodatkowych zajęć 5. Usystematyzowanie, planowanie i monitorowanie zajęć dla uczniów→zwiększenie efektywności indywidualnych zajęć dla uczniów powracających z zagranicy, głównie z zakresu języka polskiego, historii Polski, geografii Polski itd.

21 Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnymW świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 6. Dość ogólnikowe zapisy służące dialogowi międzykultu-rowemu 6. Bardziej przejrzyste, skonkretyzowa-ne, wzbogacone zapisy dotyczące dialogu międzykulturowego, np. jęz. obcy: „uczeń posługuje się (…) za-sobem środków językowych (…)w za-kresie nast. tematów: człowiek, dom, szkoła, życie rodzinne i towarzyskie, podróżowanie i turystyka, elementy wiedzy o krajach obszaru nauczane-go języka(…)z uwzględnieniem konte-kstu międzykulturowego; w.o s.- wy-brane treści: życie społeczne, współ-czesne społeczeństwo polskie, naród i mniejszości narodowe (także grupy migrantów, Polonia itd.), patriotyzm dzisiaj (stereotypy i uprzedzenia utru-dniające relacje między narodami). 6. Zmiana podstawy programowej →szersze uwzględnienie tematyki międzykulturo-wości służące intensyfikacji i skuteczności działań

22 Uczeń powracający z zagranicy -nowe rozwiązania w nowym roku szkolnymW świetle obowiązujących przepisów Nowa podstawa programowa, nowe uregulowania prawne Korzyści 7. Obszerny kanon lektur , przewaga utworów odległych kontekstowo, np. Żeromski „Syzyfowe prace”, Kossak – Szczucka „Bursztyny” 7. „Odchudzenie” kanonu lektur, włącze-nie pozycji z kręgu autentycznych zainte-resowań młodzieży, np. powieści fantasy 7. Nacisk na kształcenie umiejętności, teksty kultury jako punkt wyj-ścia do rozważań→ zwiększenie szans edu-kacyjnych uczniów wracających z zagranicy

23 Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programowąReforma programowa daje możliwość innego niż system klasowo-lekcyjny realizowania podstawy programowej. Mając na uwadze dialog międzykulturowy, można zaplanować np. Tydzień Międzynarodowy i tydzień pod hasłem: Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego. Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa Wystawa prac plastycznych i foto-grafii pod hasłem,, Polak- Europejczyk- Obywatel Świata” w.o s.- pkt 9. Patriotyzm dzisiaj pkt 23. Problemy współ-czesnego świata

24 Uczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programowąTydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa plastyka-zadania: stworzenie możliwości publicznej prezentacji umiejętności plastycznych uczniów. Gry edukacyjne „Wędrowiec” geografia- pkt 8. Sąsiedzi Polski pkt 9. Europa pkt 10. Wybrane regiony świata informatyka-pkt 4. Opracowywanie za pomocą komputera rysunków itd. pkt 7. Wykorzystanie komputera(…) do rozwijania zainteresowań język obcy-pkt 1./13 Świat przyrody pkt 1./14 Elementy wiedzy o krajach obszaru nauczanego języka…

25 Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów PolskichUczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa „Tańce świata”- pokaz wychowanie fizyczne – pkt6. Taniec-opracowanie i wykonanie dowolnego układu tańca muzyka – pkt.1/2 Rozróżnianie podstawowych gatunków muzyki (…) etnicznej pkt. 1/5 Charakteryzowanie wybranych tańców różnych narodów. Konkurs „Języki Europy” język obcy-całość podstawy Wielojęzyczna gazetka nadrzędne zadanie szkoły i obowiązek każdego nauczyciela- Kształcenie umiejętności posługiwania się językiem polskim

26 Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów PolskichUczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Tydzień Międzynarodowy w Gimnazjum nr 3 im. Noblistów Polskich Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od IX do XII Forma prezentacji Podstawa programowa język obcy- cele kształcenia: III Tworzenie wypowiedzi Zadania: „Znajomość języków obcych jest warunkiem pełnego, aktywnego uczestnictwa młodych Polaków w życiu społeczności europejskiej i globalnej.” geografia- pkt 6./6 znajomość walorów turystycznych Polski w tym obiektów dziedzictwa kulturowego, pkt7./5 planowanie podróży we własnym regionie z uwzględnieniem walorów przyrodniczych i kulturowych,

27 Szlakiem Dziedzictwa KulturowegoUczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od I do VI Forma realizacji Podstawa programowa Wycieczki klasowe, wymiany uczniowskie, wyjazdy edukacyjne- w jednym tygodniu czerwca biologia- obserwacje pkt2./4 dokonywanie obserwacji przedstawicieli pospolitych gatunków roślin i zwierząt, język polski –pkt 3.d Rozpoznawanie cech kultury i języka regionu, pkt 3. Tworzenie wypowiedzi, pkt 2./4)c Dostrzeganie zróżnicowania postaw społecznych, narodowych (…) kulturowych i w ich kontekście kształtowanie własnej tożsamości pkt 3/1)k Operowanie słownictwem z określo-nych kręgów tematycznych (… kultura, region, Polska),

28 Szlakiem Dziedzictwa KulturowegoUczeń powracający z zagranicy Propozycje zajęć w oparciu o nową podstawę programową Szlakiem Dziedzictwa Kulturowego Podsumowanie projektów uczniowskich realizowanych od I do VI Forma realizacji Podstawa programowa plastyka- pkt 3/2) rozpoznawanie wybranych dzieł architektury i sztuk plastycznych należących do polskiego i europejskiego dziedzictwa kultury geografia- pkt 6./6 znajomość walorów turystycznych Polski w tym obiektów dziedzictwa kulturowego, pkt7./5 planowanie podróży we własnym regionie z uwzględnieniem walorów przyrodniczych i kulturo-wych wychowanie fizyczne- cele kształcenia: II gotowość do uczestnictwa w rekreacyjnych (…) formach aktywności i oraz ich organizacji historia- zadania: zajęcia służące poszukiwaniu dziedzictwa epok

29 Uczeń powracający z zagranicyNowa podstawa programowa mówi: ”W rozwoju społecznym bardzo ważne jest kształtowanie postawy obywatelskiej, postawy poszanowania tradycji i kultury własnego narodu , a także postawy poszanowania dla innych kultur i tradycji.” „Szkoła ma obowiązek zadbać o wszechstronny rozwój każdego ucznia…”

30 Uczeń powracający z zagranicyTak prowadzony dialog międzykulturowy służy i pomaga nie tylko uczniom powracającym z zagranicy, ale wzbogaca oraz rozwija całą uczniowską społeczność. Poprzez uczestnictwo w nim także nauczyciele w naturalny i niewymuszony sposób rozwijają swoje kompetencje - są wspomagani w tym zakresie m. in. zagranicznymi wizytami studyjnymi, kursami językowymi oraz udziałem w wyjazdach edukacyjno-turystycznych. Wszystkie wymienione w tej prezentacji działania skutkują także systematycznym rozwojem organizacyjnym szkoły.

31 Uczeń powracający z zagranicy„Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy, aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z innymi…” Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej „Dialog międzykulturowy to nieodzowny sposób budowania świata wewnętrznie pojednanego.” Jan Paweł II „Żadna kultura nie może przeżyć, jeśli stara się być jedyną i wykluczającą inne.” Mahatma Ghandi

32 www.gim3-gliwice.oswiata.org.pl [email protected]