1 POLITECHNIKA RZESZOWSKA im. Ignacego Łukasiewicza WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I INFORMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW DIAGNOSTYCZNYCH METROLOGIA Andrzej Rylski Politechnika Rzeszowska Katedra Metrologii i Systemów Diagnostycznych, ul. W. Pola 2 35-959 Rzeszów, rylski @prz.edu.pl Fazomierze 1. Zagadnienia 2. Cyfrowy pomiar przesunięcia fazy 3. Cyfrowy pomiar przesunięcia fazy z uśrednianiem 4. Pomiar przesunięcia fazowego za pomocą oscyloskopu elektronicznego 5. Podsumowanie Literatura: [1]. P.D. Sydenham, Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa 1990r. [2]. A. Chwaleba, M.Poński, A.Siedlecki, Metreologia Elektryczna, WNT Warszawa, 1994 [3]. Rylski A., Metrologia II prąd zmienny, str. 128-138, skrypt, Wydawnictwa Politechniki Rzeszowskiej 2004 [4]. Rylski A., Metrologia – wybrane zagadnienia. Zadania, str.40- 43, skrypt Wydanie III, Wydawnictwa Politechniki Rzeszowskiej 2004,.

2 Pomiar przesunięcia fazy [3], str. 128 5.1 Fazomierze cyfrowe Rys. 5.1. Schemat blokowy fazomierza cyfrowego (5.1) tx = N2 *Tw(5.2) (5.3) (5.4) Rys. 5.2. Przebiegi czasowe w fazomierzu cyfrowym (5.5) (5.6) błąd zliczania 1/N 2, niestałość częstotliwości wzorcowej (  g ), błąd bramkowania  B, niejednakowe opóźnienia w obu kanałach (  p ), niestałość częstotliwości sygnału mierzonego(  s ), błąd  Z uwarunkowany zniekształceniami przebiegu badanego. (  z ),

3 Cyfrowy pomiar przesunięcia fazy z uśrednianiem [3], str.131 Rys. 5.3. Układ cyfrowego pomiaru przesunięcia faz z uśrednianiem (5.7) (5.8) a u1u1 u2u2 txtx TxTx NxNx N t t t N t b c d t B2 Rys. 5.4. Przebiegi czasowe w układzie cyfrowego pomiaru przesunięcia faz z uśrednianiem

4 a b H L 5.2 Pomiar przesunięcia fazowego za pomocą oscyloskopu elektronicznego [3], str. 133 (5.9) Rys. 5.5. Pomiar przesunięcia fazowego za pomocą dwukanałowego oscyloskopu elektronicznego: a)schemat blokowy; b) odczyt przesunięcia fazy na podstawie oscylogramu Pomiar fazy metodą krzywych Lissajous U x =U mx sin  t U y =U my sin(  t+  ) E F G H B A CDCD 10 20 30 40 50 60 70 80 90 90 80 70 60 50 40 30 20 10 10 20 40 50 60 80 90 90 70 50 30 20 10 30 70 40 60 80 90 c) (5.18)(5.19)

5 Pytania: 1. Wymień metody analogowe pomiaru okresu i przesunięcia fazowego. 2. Wymień metody cyfrowe pomiaru okresu i przesunięcia fazowego. 3. Zasada pracy fazomierza cyfrowego z pomiarem czasu. 4. Zasada pracy fazomierza cyfrowego z uśrednianiem. 5. Pomiar okresu i przesunięcia fazowego oscyloskopem dwukanałowym. 6. Pomiar okresu i przesunięcia fazowego - krzywe Lissajous. Literatura: [1]. P.D. Sydenham, Podręcznik metrologii, WKŁ Warszawa 1990r. [2]. A. Chwaleba, M.Poński, A.Siedlecki, Metreologia Elektryczna, WNT Warszawa, 1994 [3]. Rylski A., Metrologia II prąd zmienny, str. 128-138, skrypt, Wydawnictwa Politechniki Rzeszowskiej 2004