1 Polityka fiskalna państwaWykład 10 WNE UW J. Wilkin - Ekonomia

2 Główne kategorie Budżet państwa: przychody i wydatki budżetu państwaPodatki i polityka podatkowa Deficyt budżetowy i dług publiczny Fiskalizm i jego skutki Krzywa Laffera Kryteria i aspekty społeczno-ekonomiczne systemu podatkowego J. Wilkin - Ekonomia

3 Budżet państwa Plan dochodów i wydatków państwa, zatwierdzony ustawą budżetową; Deficyt budżetowy: nadwyżka wydatków państwa ponad przychody do budżetu, która musi być sfinansowana poprzez zaciągnięcie długu publicznego J. Wilkin - Ekonomia

4 Tzw. złota reguła finansów publicznychG. Jeze: Są wydatki, trzeba je pokryć Strona dochodowa budżetu państwa powinna być dostosowana do strony wydatkowej Zapewnienie dostępu państwa do rynku pożyczkowego, w przypadku braku pokrycia wydatków w bieżących dochodach budżetowych J. Wilkin - Ekonomia

5 Struktura budżetu państwa (2005 r.)Dochody budżetu: 174 mld zł., w tym: z podatków: 154 mld zł z innych źródeł: 19,5 mld. zł Wydatki państwa: 208,7 mld zł, w tym: wydatki sztywne: 122,6 mld zł wydatki elastyczne: 86,1 mld zł J. Wilkin - Ekonomia

6 Dochody z podatków VAT: 73,1 mld zł Akcyza: 42,3 mld złCIT: 14,7 mld zł PIT: 23,5 mld zł J. Wilkin - Ekonomia

7 Najważniejsze wydatki z budżetuSubwencje dla samorządu terytorialnego, w tym subwencja oświatowa: 32,4 mld zł Koszty obsługi długu publicznego: 27,4 mld zł Dotacja do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych: 18,6 mld zł Dotacja do KRUS: 14,2 mld zł Obrona narodowa: 12,6 mld zł Składki do budżetu UE: 10,2 mld zł Szkolnictwo wyższe: 9,6 mld zł J. Wilkin - Ekonomia

8 Koncepcje systemu podatkowegoPodatek liniowy Podatek płaski Podatek progresywny Wady i zalety różnych systemów podatkowych J. Wilkin - Ekonomia

9 Rodzaje podatków Podatki bezpośrednie:PIT – podatek od dochodów osób fizycznych CIT – podatek od dochodów osób prawnych Podarki lokalne: gruntowy, od nieruchomości, leśny i inne Podatki pośrednie: VAT – podatek od wartości dodanej Akcyza J. Wilkin - Ekonomia

10 Funkcje podatków Dochodowa Redystrybucyjna Alokacyjna SpołecznaPodatki a „szara strefa” J. Wilkin - Ekonomia

11 Fiskalizm Wpływ systemu podatkowego na funkcjonowanie gospodarkiKrzywa Laffera: związek stopy opodatkowania z wielkością wpływów do budżetu. Dlaczego niższa stopa podatkowa może dawać większe wpływy do budżetu państwa niż wysoka stopa opodatkowania? J. Wilkin - Ekonomia

12 Krzywa Laffera 100 Wpływy do budżetu Stopa podatkowa100 J. Wilkin - Ekonomia

13 Pytania problemowe do wykładu 10Jakie są cele polityki fiskalnej państwa? Przyczyny i skutki deficytu budżetowego Wady i zalety różnych systemów podatkowych Rodzaje i funkcje podatków Skutki nadmiernego fiskalizmu J. Wilkin - Ekonomia