1 Polityka podatkowa rządu - szanse i zagrożenia dla biznesuWarszawa, listopad 2016
2 Ze sztuką opodatkowania jest jak ze skubaniem gęsi: trzeba tak je skubać, by przy jak najsłabszym syku uzyskać jak najwięcej pierza J. B. Colbert Nie ma dobrych podatków, są tylko mniej lub bardziej złe J.B. Say
3 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymOgólne prawo podatkowe - Ordynacja podatkowa Ogólna klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania – odrzucanie skutków podatkowych czynności mających na celu optymalizację opodatkowania Szanse: poprawa konkurencyjności przez zrównanie podatkowych warunków prowadzenia biznesu Zagrożenia: nieostrość przepisów może prowadzić do nadużywania prawa przez organy podatkowe Ustawowe uchylenie interpretacji podatkowych skutkujących optymalizacją zobowiązań podatkowych Szanse: brak Zagrożenia: uchylenia ochronnej funkcji interpretacji indywidualnej z mocą wsteczną
4 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek dochodowy od osób fizycznych Jednolita danina łącząca w sobie podatek dochodowy, składki ubezpieczeniowe i składkę na ubezpieczenie zdrowotne; wprawdzie ma wejść w życie od 2018 r. – dotąd nie są znane szczegółowe założenia tej daniny, a informacje z kręgów rządowych są niespójne Szanse: uproszczenie systemu rozliczeń oraz zapewnienie ich przejrzystości, ograniczenie kosztów administracyjnych na poziomie państwa Zagrożenia: sprzeczne informacje z kręgów rządowych dotyczące przyszłości 19% liniowego podatku PIT; negatywny wpływ na rozwój gospodarczy poprzez zniechęcanie podatników do podejmowania i rozwijania działalności gospodarczej, a tym samym do tworzenia innowacyjnych rozwiązań; ryzyko uznania przez inwestorów zagranicznych braku stabilności i pewności polskiego systemu prawnego (ze względu na tempo prac legislacyjnych i brak czasu na konsultacje społeczne); zwiększanie obciążeń bez odzwierciedlenia w wysokości przyszłych emerytur
5 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek dochodowy od osób prawnych (1) Wprowadzenie stawki 15% CIT dla tzw. małych podatników oraz dla podatników rozpoczynających działalność w pierwszym roku podatkowym Szanse: poprawa konkurencyjności, przyspieszenie rozwoju małych firm, zwiększenie przedsiębiorczości Zagrożenia: komplikacja systemu podatkowego, możliwe próby rekompensaty strat budżetowych poprzez przyszłe uszczelnienie systemu Opodatkowanie agio aportowego – przychodem będzie cała rynkowa wartość wkładu niepieniężnego (obecnie agio nie jest opodatkowane) Szanse: brak Zagrożenia: wzrost opodatkowania; utrudnienie działań reorganizacyjnych w grupach kapitałowych, stworzenie barier dla inwestorów, trudności w wycenie składników majątku
6 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek dochodowy od osób prawnych (2) Uzależnienie neutralności podatkowej transakcji „wymiany udziałów” od przeprowadzenia jej z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych Szanse: brak Zagrożenia: nieostrość przepisów mogąca prowadzić do nadużywania prawa przez organy podatkowe, brak pewności prawno-podatkowej Pozbawienie Funduszy Inwestycyjnych Zamkniętych (FIZ) zwolnienia podmiotowego z CIT i wprowadzenie ograniczonego zwolnienia przedmiotowego Szanse: brak Zagrożenia: potencjalne wywołanie strat u polskich inwestorów i instytucji finansowych, zahamowanie rozwoju polskich przedsiębiorstw, odpływ kapitału za granicę, utrata zaufania do ustawodawcy, destabilizacja rynku kapitałowego
7 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek dochodowy od osób prawnych (3) Modyfikacja ulgi na działalność badawczo-rozwojową (B+R) Szanse: polepszenie warunków dla rozwoju polskiej innowacyjności, zachęta dla przedsiębiorców do podejmowania działalności innowacyjnej, uproszczenie procedur dla instytucji badawczych i naukowych Zagrożenia: skomplikowane algorytmy wyliczania ulgi Wprowadzenie spółek rynku wynajmu nieruchomości („Spółek REIT”) do polskiego systemu prawnego Szanse: rozwój rynku kapitałowego, zwiększenie wpływów budżetowych, zwiększenie możliwości inwestycyjnych i wiążący się z tym przyrost nowych inwestycji, stworzenie nowych miejsc pracy Zagrożenia: potencjalna niezgodność regulacji z przepisami UE
8 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymCeny transferowe Nowelizacja przepisów dotyczących podmiotów powiązanych, w tym: podwyższenie progu powiązań kapitałowych z 5% do 25%; zniesienie tzw. „progów dokumentacyjnych”, odejście od dokumentowania pojedynczych transakcji (przyjęcie podejścia istotności transakcji); rozbudowana treść dokumentacji: obowiązkowa analiza porównawcza, dokumentacja grupowa (tzw. „master file”), analiza finansowa; uregulowanie terminu sporządzania dokumentacji podatkowej
9 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymCeny transferowe Nowelizacja przepisów dotyczących podmiotów powiązanych Szanse: dostosowanie krajowych przepisów dotyczących dokumentacji do Wytycznych OECD w sprawie cen transferowych; brak objęcia przepisami o cenach transferowych podatników posiadających udział w kapitale innego podmiotu poniżej 25%; zniesienie obowiązku dokumentacyjnego dla mikro przedsiębiorców Zagrożenia: przerzucenie na podatnika obowiązku wykazania rynkowości rozliczeń; wzrost pracochłonności (przygotowywanie obszernych opisów i analiz); wzrost kosztochłonności (np. obowiązkowe analizy porównawcze); sprawozdanie CIT TP1 jako narzędzie organów do selekcji podmiotów do kontroli; ograniczenie możliwości przygotowania dokumentacji cen transferowych dopiero po otrzymaniu stosownego wezwania 1 CIT-TP – uproszczone sprawozdanie w sprawie transakcji z podmiotami powiązanymi lub rajami podatkowymi (stanowi załącznik do rocznego zeznania podatkowego)
10 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek od towarów i usług (1) Rozszerzenie zakresu tzw. odwrotnego obciążenia (reverse charge) – usługi budowlane, procesorów, niektórych wyrobów z udziałem złota i srebra Szanse: ograniczenie szarej strefy, poprawa konkurencyjności Zagrożenia: ryzyka podatkowe z uwagi na nieprecyzyjne przepisy Zmiany w zakresie rozliczania WNT, importu usług oraz dostawy towarów, w których podatnikiem jest nabywca – gdy faktura od zagranicznego kontrahenta będzie otrzymana z ponad trzymiesięcznym opóźnieniem Szanse: uproszczenie rozliczeń WNT, importu usług, dostawy towarów, w których podatnikiem jest nabywca poprzez zmniejszenie liczby obowiązkowych korekt związanych z późniejszym otrzymaniem faktury Zagrożenia: koszty związane z zapłatą VAT należnego wcześniej niż odliczenie VAT naliczonego, ryzyko 30% sankcji i odsetek za zwłokę
11 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek od towarów i usług (2) Wstrzymanie zwrotu VAT na czas działań sprawdzających z jednoczesnym wydłużeniem na czas nieokreślony okresu sprawdzania zasadności zwrotu VAT na transakcje we wcześniejszych fazach obrotu Szanse: ograniczenie możliwości wyłudzeń VAT Zagrożenie: pogorszenie płynności finansowej, ekonomiczna odpowiedzialność przedsiębiorcy za obrót towarowy, na który nie miał wpływu, brak środków prawnej ochrony przed przewlekłością czynności sprawdzających Nowe warunki uzyskania zwrotu VAT w 25 dni – zwiększenie wymogów dokumentacyjnych (szeroki zakres dokumentów , potwierdzeń i zapewnień) Zagrożenia: pogorszenie płynności finansowej, wzrost pracochłonności rozliczeń, biurokracja
12 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek od towarów i usług (3) Likwidacja rozliczeń kwartalnych dla dużych podatników, bez względu na ich historię podatkową Szanse: brak Zagrożenia: pogorszenie płynności finansowej i wzrost kosztów obsługi rozliczeń podatkowych Wymóg stosowania elektronicznych deklaracji i eliminacja deklaracji papierowych od 2018 r. (w 2017 r. obejmie przedsiębiorców zatrudniających więcej niż 5 osób, zawierających transakcje w systemie odwróconego obciążenia i handlujących z kontrahentami z UE) Szanse: usprawnienie rozliczeń podatkowych i ich kontroli Zagrożenia: kary grzywny za niezłożenie deklaracji podatkowych w formie elektronicznej od 200 zł do zł
13 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek od towarów i usług (4) Wyrejestrowanie z VAT z urzędu – gdy zachodzi podejrzenie udziału podatnika w przestępstwie podatkowym, w razie zawieszenia działalności, opóźnień w składaniu deklaracji (6 miesięcy lub dwa kwartały) lub składaniu deklaracji bez wykazania sprzedaży lub nabycia z kwotami VAT Szanse: ograniczenie oszustw podatkowych Zagrożenia: ryzyko wyrejestrowania w razie nieświadomego uczestnictwa w przestępstwie np. karuzelowym; pułapka podatkowa w obrocie, bo urząd skarbowy nie będzie informował podatnika o wykreśleniu go z rejestru
14 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymPodatek od towarów i usług (5) Sankcja VAT – 30% lub 100% wartości podatku należnego lub do zwrotu, gdy rozliczenie VAT dokonywane jest na podstawie faktur (1) wystawionych przez nieistniejący podmiot, (2) stwierdzających czynności niedokonane, dokonane w celu obejścia prawa lub pozorne, (3) podających kwoty niezgodne z rzeczywistością Szanse: ograniczenie przestępstw w VAT Zagrożenia: przedsiębiorca może być obciążony sankcją, gdy nieprawidłowość w rozliczeniu VAT wynika z działań osób trzecich, na które podatnik nie miał wpływu; nieprecyzyjny tryb ustalania sankcji, gdy podatnik skorzysta z prawa do korekty rozliczenia na etapie zakończenia kontroli
15 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymKodeks karny skarbowy i kodeks karny (1) Nawet 25 lat pozbawienia wolności dla wystawiających i posługujących się nierzetelnymi fakturami (tzw. fałsz intelektualny) opiewającymi na łączną wartość przekraczającą ogółem zł Etap: prace w komisji sejmowej po I czytaniu na posiedzeniu Sejmu Szanse: ochrona dochodów budżetowych (głównie VAT), prewencja Zagrożenia: ryzyko ukarania uczciwych podatników nieświadomie uwikłanych przez przestępców w oszustwo podatkowe – w kontekście rozlicznych żądań organów skarbowych co do sposobów sprawdzania kontrahentów
16 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymKodeks karny skarbowy i kodeks karny (2) Fakultatywny przepadek przedsiębiorstwa osoby fizycznej, choćby nienależącego do sprawcy, które stanowiło narzędzie popełnienia przestępstwa – w przypadku uszczupleń przekraczających zł (w 2016 r.). Przed orzeczeniem przepadku przedsiębiorstwa chroni m.in.: zachowanie ostrożność wymaganej w danych okolicznościach przez właściciela lub osobę kierującą w jego imieniu przedsiębiorstwem; rozmiar uszczuplenia, który wobec rozmiaru działalności przedsiębiorstwa nie jest znaczny. Zabezpieczenie przepadku przedsiębiorstwa przez ustanowienie zarządu przymusowego – o czym ma decydować prokurator za zgodą sądu
17 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymKodeks karny skarbowy i kodeks karny (2) Konfiskata rozszerzona mienia ruchomego będącego narzędziem przestępstwa skarbowego, nawet jeśli nie jest własnością sprawcy – gdy sprawca działając np. w zorganizowanej grupie przestępczej osiągnął korzyść majątkową dużej wartości (w 2016 r. więcej niż zł) Przed zastosowaniem konfiskaty chroni m.in. zachowanie ostrożności wymaganej w danych okolicznościach przez właściciela lub inną osobę uprawnioną. Domniemanie przestępnego pochodzenia majątku objętego we władanie w ciągu 5 lat przed popełnieniem przestępstwa – ciężar wykazania tezy przeciwnej spoczywa na osobie zainteresowanej.
18 Zamierzone główne zmiany w systemie podatkowymKodeks karny skarbowy i kodeks karny (2) Etap prac: rządowy proces legislacyjny Szanse: pozbawienie przestępców źródeł finansowania działalności przestępczej, nieopłacalność procederu, prewencja Zagrożenia: nacjonalizacja przedsiębiorstw osób fizycznych uznanych za nieostrożne w relacjach z kontrahentami
19 Pakiet dla przedsiębiorców – główne założeniaZasady działalności gospodarczej Co nie jest prawem zabronione, jest dozwolone Domniemanie uczciwości przedsiębiorcy Pewność wobec prawa Przyjazna interpretacja przepisów Prowadzenie działalności gospodarczej NIP – podstawą identyfikacji przedsiębiorcy (likwidacja REGON) Zachowanie możliwości zawieszenia działalności (brak zatrudnienia, zawieszenie ponad 30 dni) Ulga w składkach na ubezpieczenia społeczne dla rozpoczynających działalność gospodarczą Możliwość nierejestrowania działalności przy przychodzie miesięcznym mniejszym niż połowa minimalnego wynagrodzenia Powołanie Rzecznika Przedsiębiorców oraz Komisji Wspólnej Rządu i Przedsiębiorców
20 Pakiet dla przedsiębiorców – główne założeniaKontrola Planowanie kontroli przez organy państwa – przede wszystkim będą prowadzone tam, gdzie podejrzenia naruszenia przepisów jest największe Ograniczenia czasowe kontroli, w tym zakaz ponownej kontroli Milczące załatwienie sprawy – postępowanie uproszczone Odszkodowania za kontrole niezgodne z prawem Mediacja w administracji Zmiana wykładni przepisów przy braku zmiany samych przepisów i stanu faktycznego, będzie obowiązywała tylko na przyszłość Szanse: poprawa relacji na linii organy podatkowe – podatnicy, poprawa zaufania do instytucji państwa, sprawniejsze rozpoznawanie spraw Zagrożenia: brak możliwości odwrócenia skutków błędnych decyzji, w razie przyjęcia po latach prawidłowej wykładni prawa
21 Zapraszamy do kontaktuDr Irena Ożóg Partner Zarządzający Kancelaria Ożóg Tomczykowski Sp. z o.o. ul. Sienna 39, Warszawa linkedin.com/Kancelaria Ożóg Tomczykowski