1 POLSCY NOBLIŚCI W DZIEDZINIE LITERATURY H. Sienkiewicz W. S. ReymontCz. Miłosz W. Szymborska

2 Henryk Sienkiewicz (1846 – 1916)Literacką Nagrodę Nobla otrzymał w 1905 roku za wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu.

3 Henryk Sienkiewicz Pseudonim Litwospolski powieściopisarz, nowelista, publicysta; urodził się 5 maja 1846 roku w Woli Okrzejskiej na Podlasiu w rodzinie drobnoziemiańskiej, która po stracie majątku przeniosła się do Warszawy; studiował w Szkole Głównej w Warszawie, najpierw na wydziałach prawa i medycyny, później historii i polonistyki, naukę przerwał w 1871 roku i rozpoczął pracę dziennikarską; debiutował w 1872 roku, publikując powieść "Na marne"; w 1900 roku, w dowód uznania dla swojej twórczości, otrzymał w darze od narodu polskiego pałacyk w Oblęgorku pod Kielcami; w 1905 roku uhonorowany został Literacką Nagrodą Nobla za "wybitne osiągnięcia w dziedzinie eposu"; sławę, jednego z największych twórców prozy polskiej i światowej, zyskał jako autor powieści historycznych; zmarł 15 lipca 1916 roku w Szwajcarii, osiem lat później jego ciało przewieziono do Polski.

4 Utwory literackie Henryka Sienkiewicza„Na marne” (1872) - powieść „Humoreski z teki Worszyłły” ( ) - nowele „Sielanka” (1875) - opowiadanie „Stary sługa” (1875) - opowiadanie „Hania” (1876) - opowiadanie „Listy z podróży do Ameryki” „Szkice węglem” (1880) –nowela „Za chlebem” (1880) - nowela „Bartek Zwycięzca” – nowela „Janko Muzykant” (1880) –nowela „Latarnik” (1882) – nowela „Ogniem i mieczem” (1884) – powieść historyczna, pierwsza część trylogii „Potop” (1886) – powieść historyczna, druga część trylogii „Pan Wołodyjowski” (1888) – powieść historyczna, trzecia część trylogii „Bez dogmatu” (1891) - powieść „Rodzina Połanieckich” (1895) - powieść „Quo vadis” (1896) - powieść „Krzyżacy” (1900) – powieść historyczna „Na polu chwały” (1905) - powieść „Wiry” (1910) - powieść polityczna „W pustyni i w puszczy” (1911) – powieść dla młodzieży „Legiony” (1914) - powieść

5 Dyplom noblowski Henryka Sienkiewicza

6 Akt urodzenia Henryka Sienkiewicza

7 Fragment rękopisu Henryka Sienkiewicza

8 Moneta z wizerunkiem laureata Literackiej Nagrody Nobla – Henryka Sienkiewicza

9 Banknot z 1990 roku z wizerunkiem laureata Literackiej Nagrody Nobla – Henryka Sienkiewicza

10 Znaczki pocztowe z wizerunkiem noblisty – Henryka Sienkiewicza

11 Muzeum w Woli OkrzejskiejTutaj, w oficynie dworskiej w Woli Okrzejskiej, urodził się Henryk Sienkiewicz. Wspólnie ze swoim rodzeństwem spędził tu lata beztroskiego dzieciństwa. 2 października 1966 roku otwarto Muzeum Henryka Sienkiewicza w Woli Okrzejskiej. Muzeum było malutkie, ledwo trzy sale wystawowe, jeden medal, jedno popiersie, 17 książek, trochę wycinków prasowych oraz jeden obraz. Obecnie sale muzealne podzielone są tematycznie, znajdują się w nich ekspozycje stałe oraz czasowe.

12 Kopiec w Woli Okrzejskiej,usypany w 1938 roku na cześć laureata Literackiej Nagrody Nobla, Henryka Sienkiewicza

13 Muzeum w Oblęgorku W 1900 roku pisarzowi, w dowód uznania zasług, podarowano majątek ziemski i stylowy pałac w Oblęgorku, niedaleko Kielc, zakupiony z dobrowolnych składek społecznych. Dworek stanowił, dla pisarza, letnią rezydencję. Od 1958 roku w pałacyku mieści się muzeum, oddające wiernie wygląd wnętrza z czasów, gdy przebywał tu i tworzył Henryk Sienkiewicz.

14 Adaptacje filmowe utworów Henryka Sienkiewicza„Krwawa dola” wg opowiadania „Szkice węglem” (1912) „Obrona Częstochowy” wg powieści „Potop” (1913) „Na jasnym brzegu” (1921) „Bartek zwycięzca” (1923) „Janko Muzykant” (1930) „Quo vadis” (1951) „Szkice węglem”(1956) „Krzyżacy” (1960) „Pan Wołodyjowski” (1969) serial telewizyjny „Przygody pana Michała” (1969) wg filmu „Pan Wołodyjowski” z tego samego roku „W pustyni i w puszczy” (1973) „Potop” (1974) „Latarnik” (1976) „Rodzina Połanieckich” (1978) film fabularny i serial telewizyjny „Marynia” wg „Rodzina Połanieckich” (1983) „Hania” (1984) film fabularny i serial telewizyjny „Ogniem i mieczem” (1999) „W pustyni i w puszczy” (2001) film fabularny i serial telewizyjny „Quo vadis” (2001)

15 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „Krzyżacy”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1960 Premiera: rok Reżyseria: Aleksander Ford Scenariusz: Jerzy Stefan Stawiński, Aleksander Ford Gatunek: film historyczny, film kostiumowy

16 Fotosy z filmu „Krzyżacy”

17 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „Pan Wołodyjowski”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1969 Premiera: rok Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Lutowski, Jerzy Hoffman Gatunek: film historyczny

18 Fotosy z filmu „Pan Wołodyjowski”

19 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „Potop”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1974 Premiera: rok Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman, Adam Kersten, Wojciech Żukrowski Gatunek: film historyczny

20 Fotosy z filmu „Potop”

21 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „Ogniem i mieczem”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1999 Premiera: rok Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 2000 Premiera: rok Reżyseria: Jerzy Hoffman Scenariusz: Jerzy Hoffman Gatunek: film kostiumowy

22 Fotosy z filmu „Ogniem i mieczem”

23 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” w 1973 rokuFilm fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1973 Premiera: rok Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 1973 Premiera: rok Reżyseria: Władysław Ślesicki Scenariusz: Władysław Ślesicki Gatunek: film przygodowy, film dla dzieci i młodzieży

24 Fotosy z filmu „W pustyni i w puszczy” z 1973 roku

25 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „W pustyni i w puszczy” w 2001 rokuFilm fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 2001 Premiera: rok Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 2001 Premiera: rok Reżyseria: Gavin Hood Scenariusz: Gavin Hood Adaptacja powieści: Robert Brutter, Maciej Dutkiewicz Gatunek: film przygodowy

26 Fotosy z filmu „W pustyni i w puszczy” z 2001 roku

27 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „Rodzina Połanieckich”Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 1978 Premiera: rok Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Bożena Hlebowicz, Andrzej Mularczyk Gatunek: film kostiumowy, film obyczajowy, melodramat

28 Fotosy z filmu „Rodzina Połanieckich”

29 Ekranizacja powieści Henryka Sienkiewicza „Quo vadis”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 2001 Premiera: rok Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 2002 Premiera: rok Reżyseria: Jerzy Kawalerowicz Scenariusz: Jerzy Kawalerowicz Gatunek: film kostiumowy

30 Fotosy z filmu „Quo vadis”

31 Władysław Stanisław Reymont (1867 – 1925)Literacką Nagrodę Nobla otrzymał w 1924 roku za wybitny epos narodowy, powieść „Chłopi”.

32 Władysław Stanisław Reymont Właściwe nazwisko Stanisław Władysław RejmentØ   polski pisarz i publicysta; Ø urodził się 7 maja 1867 roku we wsi Kobiele Wielkie koło Radomska, w zdeklasowanej rodzinie szlacheckiej, był synem wiejskiego organisty; Ø nie otrzymał starannego wykształcenia, swoją karierę szkolną skończył na uzyskaniu dyplomu czeladnika krawieckiego; Ø  wiódł życie wędrownego aktora w teatralnej trupie objazdowej, pracował również jako dróżnik na kolei; Ø   Władysław Rejment debiutował w roku 1892 pod nieco zmienionym nazwiskiem – Reymont - opublikował swoją pierwszą nowelę "Wigilia Bożego Narodzenia"; Ø  był czołowym przedstawicielem nurtu realistycznego w prozie epoki Młodej Polski; Ø w 1924 roku wyróżniony został Literacką Nagrodą Nobla za wybitny epos narodowy, powieść "Chłopi"; Ø  zmarł 5 grudnia 1925 roku w Warszawie.

33 Utwory literackie Władysława Stanisława Reymonta„Wigilia Bożego Narodzenia” (1892) – nowela ”Pielgrzymka do Jasnej Góry” (1894) - reportaż ”Komediantka” (1896) - powieść ”Fermenty” (1897) - powieść ”Ziemia obiecana” (1899) - powieść ”Chłopi” ( ) - powieść ”Marzyciel” (1910) - powieść ”Wampir” (1911) - powieść ”Rok 1794” ( ) - trylogia historyczna ”Z ziemi chełmskiej” (1909) - reportaż

34 Dyplom noblowski Władysława Stanisława ReymontaZ powodu ciężkiej choroby laureat nie mógł przybyć osobiście na uroczystość wręczania nagród.

35 Notatka Władysława Reymonta, zrobiona w związkuz przyznaną 1924 roku Literacką Nagrodą Nobla.

36 powieści Władysława Reymonta „Chłopi”Fragment rękopisu powieści Władysława Reymonta „Chłopi”

37 Banknot z 1993 roku z wizerunkiem laureata Literackiej Nagrody Nobla – Władysława Reymonta

38 Portret Władysława ReymontaPędzla Jana Malczewskiego (Muzeum Narodowe, Warszawa)

39 Obelisk, upamiętniający Władysława Reymonta w rodzinnej wsi Kobiele Wielkie

40 na budynku, w którym praktykował rzemiosło krawieckieTablica pamiątkowa na budynku, w którym praktykował rzemiosło krawieckie Władysław Reymont

41 Domek dróżnika Mieszkał w nim Władysław Reymont,kiedy pracował jako pomocnik dróżnika na linii warszawsko-wiedeńskiej – niedaleko wsi Lipce (obecnie Lipce Reymontowskie) Tablica pamiątkowa na budynku

42 Księga pamiątkowa w Domku Reymonta w Lipcach ReymontowskichKsięga pamiątkowa w Domku Reymonta w Lipcach Reymontowskich

43 Władysława Reymonta w ŁodziPomnik Władysława Reymonta w Łodzi na ul. Piotrkowskiej

44 Nagrobek Władysława Reymonta na Cmentarzu Powązkowskim w WarszawiePopiersie na nagrobku

45 Ekranizacja powieści Władysława Reymonta „Ziemia obiecana” w 1927 rokuFilm fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1927 Premiera: rok Reżyseria: Aleksander Hertz, Zbigniew Gniazdowski

46 Ekranizacja powieści Władysława Reymonta „Ziemia obiecana” w 1974 rokuSerial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 1975 Premiera: rok Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1974 Premiera: rok Reżyseria: Andrzej Wajda Scenariusz: Andrzej Wajda Gatunek: film historyczny, film obyczajowy

47 Fotosy z filmu „Ziemia obiecana” z 1974 roku

48 Ekranizacja powieści Władysława Reymonta „Chłopi”Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 1973 Premiera: rok Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1972 Premiera: rok Reżyseria: Jan Rybkowski Scenariusz: Jan Rybkowski, Ryszard Kosiński Gatunek: film obyczajowy

49 Fotosy z filmu „Chłopi”

50 Ekranizacja powieści Władysława Reymonta „Komediantka”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1986 Premiera: rok Serial tv Produkcja: Polska Rok produkcji: 1987 Premiera: rok Reżyseria: Jerzy Sztwiertnia Scenariusz: Jerzy Sztwiertnia Gatunek: film psychologiczny, film obyczajowy

51 za całokształt twórczości.Czesław Miłosz (1911 – 2004) Literacką Nagrodę Nobla otrzymał w 1980 roku za całokształt twórczości.

52 Czesław Miłosz Pseudonim: Adrian Zieliński, B. B. Kuska, Jan MCzesław Miłosz Pseudonim: Adrian Zieliński, B.B. Kuska, Jan M. Nowak, Jan Syruć Ø  polski i litewski poeta, eseista, tłumacz i historyk literatury; Ø  urodził się 30 czerwca 1911 roku w Szetejniach na Litwie; Ø  studiował na Uniwersytecie w Wilnie, najpierw polonistykę na Wydziale Humanistycznym, po krótkim czasie przeniósł się na Wydział Prawa; Ø  zadebiutował w 1930 roku wierszami „Kompozycja” i „Podróż”; Ø  przed 1939 rokiem był członkiem poetyckiej grupy Żagary; Ø po wojnie, w latach , był pracownikiem polskich służb dyplomatycznych; Ø  od 1951 roku przebywał na emigracji; Ø w 1980 roku otrzymał Nagrodę Nobla za całokształt swojej twórczości literackiej; Ø otrzymał również wiele prestiżowych nagród amerykańskich i międzynarodowych; Ø  w 1993 roku definitywnie przeprowadził się do Polski, jako miejsce pobytu wybrał Kraków; Ø  zmarł 14 sierpnia 2004 roku w Krakowie.

53 Utwory literackie Czesława Miłosza„Kompozycja” (1930) – wiersz „Podróż” (1930) – wiersz „Poemat o czasie zastygłym” (1933) - tomik poetycki „Trzy zimy” (1936) - tomik poetycki „Obrachunki” (nowela) „Wiersze” (1940) „Pieśń niepodległa” (1942) – antologia „Ocalenie” (1945) - tomik poetycki „Traktat moralny” (1947) „Zniewolony umysł” (1953) „Zdobycie władzy” (1953) – powieść „Światło dzienne” (1953) - tomik poetycki „Dolina Issy” (1955) – powieść „Traktat poetycki” (1957) „Rodzinna Europa” (1958) „Kontynenty” (1958) – eseje „Człowiek wśród skorpionów” (1961) - studium krytyczne ”Król Popiel i inne wiersze” (1961) - tomik poetycki „Gucio zaczarowany” (1965) - tomik poetycki „Widzenia nad zatoką San Francisco” (1969) - zbiór esejów „Miasto bez imienia” (1969) - tomik poetycki „Prywatne obowiązki” (1972) - tom szkiców literackich „Gdzie słońce wschodzi i kędy zapada” (1974) - tomik poetycki

54 Utwory literackie Czesława Miłosza (c.d.)„Ziemia Ulro” (1977) – esej „Ogród nauk” (1979) - tom esejów i przekładów „Hymn o perle” (1982) - tomik poetycki „Nieobjęta ziemia” (1984) - tomik poetycki „Kroniki” (1987) - tomik poetycki „Dalsze okolice” (1991) - tomik poetycki „Zaczynając od moich ulic” (1985) - zbiór esejów „Metafizyczna pauza” (1989) - zbiór esejów „Poszukiwanie ojczyzny” (1991) - zbiór esejów ”Rok myśliwego” (1991) - dziennik „Na brzegu rzeki” (1994) - tomik poetycki „Szukanie ojczyzny" (1992) „Legendy nowoczesności” (1996) „Życie na wyspach” (1997) „Piesek przydrożny” (1997) – proza „Abecadło Miłosza” (1997) „Inne Abecadło” (1998) „Wyprawa w dwudziestolecie” (1999) „To” - tomik poetycki (2000) „Haiku” (2002) „Druga przestrzeń” (2002) - tomik poetycki „Orfeusz i Eurydyka” (2003)

55 Czesław Miłosz podczas wręczania Literackiej Nagrody Nobla„Za twórczość, w której z bezkompromisową wnikliwością ujawnia zagrożenia człowieka w świecie pełnym konfliktów”

56 Rękopis Czesława Miłosza „Pożegnanie” (fragment)Autografy są pełne skreśleń. Widać na nich graficzną pracę poety.

57 ostemplowana datownikiem okolicznościowym Kartka pocztowa ostemplowana datownikiem okolicznościowym „Laureaci Nagrody Nobla – Cz. Miłosz, 1980 r.”

58 Wiersz Czesława Miłosza na Pomniku Poległych Stoczniowców (w 1970 roku)

59 Czesław Miłosz w swoim mieszkaniu w Krakowie przy ul. Bogusławskiego 6

60 w którym mieszkał, w latach 1994-2004,Tablica pamiątkowa w Krakowie na budynku, w którym mieszkał, w latach , Czesław Miłosz

61 Ekranizacja powieści Czesława Miłosza „Dolina Issy”Film fabularny Produkcja: Polska Rok produkcji: 1982 Premiera: rok Reżyseria: Tadeusz Konwicki Scenariusz: Tadeusz Konwicki Gatunek: film psychologiczny, film poetycki

62 Fotosy z filmu „Dolina Issy”

63 Wisława Szymborska (2 lipca 1923)Literacką Nagrodę Nobla otrzymała w 1996 roku za całokształt twórczości.

64 Wisława Szymborska Ø polska poetka, eseistka i tłumaczka;urodziła się 2 lipca 1923 roku w Bninie pod Poznaniem; od 1931 roku związana jest z Krakowem, gdzie studiowała, mieszka i pracuje; studiowała w latach filologię polską i socjologię na Uniwersytecie Jagiellońskim; debiutowała w prasie literackiej w 1945 roku; w 1953 roku została członkiem zespołu redakcyjnego "Życia Literackiego", gdzie prowadziła dział poezji i stałą rubrykę "Lektury nadobowiązkowe”; laureatka wielu prestiżowych nagród krajowych i zagranicznych; w 1996 roku, za całokształt swojej twórczości, otrzymała Literacką Nagrodę Nobla.

65 Utwory literackie Wisławy Szymborskiej  "Dlatego żyjemy" (1952)       "Pytania zadawane sobie" (1954)       "Wołanie do Yeti" (1957)       "Sól" (1962)       "Sto pociech" (1967)       "Wszelki wypadek" (1972)       "Wielka liczba" (1976)       "Ludzie na moście" (1986)       "Początek i koniec" (1993)       "Widok z ziarnkiem piasku" (1996)       "Lektury nadobowiązkowe" (1992)       "Sto wierszy - sto pociech" (1997)       "Wiersze wybrane" (2000)       "Poczta literacka, czyli jak zostać (lub nie zostać) pisarzem" (2000)       "Chwila" (2002)

66 Literackiej Nagrody NoblaWisława Szymborska podczas wręczania Literackiej Nagrody Nobla w 1996 roku

67 Dyplom noblowski laureatki Literackiej Nagrody Nobla Wisławy Szymborskiej

68 Wisława Szymborska dla Uniwersytetu JagiellońskiegoList noblistki do Rektora UJ, dotyczący przekazania przez Wisławę Szymborską złotego medalu Literackiej Nagrody Nobla, do Muzeum UJ w Collegium Maius.

69 do Muzeum Uniwersytetu JagiellońskiegoPodobizna złotego medalu Nagrody Nobla, który Wisława Szymborska przekazała do Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego

70 Dla kolekcjonerów

71 Wisława Szymborska i Czesław MiłoszW. Szymborska i Cz. Miłosz podczas promocji „Wypisów z ksiąg użytecznych” (Kraków, r.) W. Szymborska i Cz. Miłosz (Warszawa, sierpień 1998 r.)

72 Maria Skłodowska-Curie Lech WałęsaCztery Literackie Nagrody Nobla, dla polskich pisarzy i poetów, nie wyczerpują listy nagrodzonych Polaków. Możemy poszczycić się również innymi laureatami tej prestiżowej nagrody, którą otrzymali Polacy w innych dziedzinach wiedzy i za wybitne osiągnięcia. Listę polskich laureatów Nagrody Nobla należy rozszerzyć o dwa nazwiska: Maria Skłodowska-Curie Lech Wałęsa

73 Maria Skłodowska-Curie(1867 – 1934) Nagrodę Nobla otrzymała: w 1903 roku z fizyki (wraz z mężem Piotrem Curie) za badania nad zjawiskiem promieniotwórczości; w 1911 roku z chemii za wydzielenie czystego radu i uzyskanie radu w postaci krystalicznej.

74 Lech Wałęsa (29 września 1943)Pokojową Nagrodę Nobla otrzymał w 1983 roku.

75 Prezentacja została przygotowana jako jedno z zadań projektu edukacyjnego „Nasz Dom”, realizowanego w ramach programu „PATRIOTYZM – Z POKOLENIA NA POKOLENIE”. Wykonali ją uczniowie z klasy II C Sportowego Gimnazjum nr 2 w Radlinie: MARTYNA PIEKORZ oraz Karolina Morciniec, Daniel Cybułka, Jakub Kowalek, Piotr Larysz, Jacek Ostrzołek i Marek Tkocz pod kierunkiem nauczycieli bibliotekarzy.