1

2 Położenie, obszar, demografia Gmina Czarna to gmina wiejska w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim. W latach 1975-1998 gmina położona była w województwie krośnieńskim. Gmina leży w strefie nadgranicznej, sąsiaduje z Ukrainą.gminawiejskawojewództwie podkarpackimpowiecie bieszczadzkimW latach 1975-1998województwie krośnieńskim Sąsiaduje z gminami: Lutowiska, Solina, Ustrzyki Dolne, Cisna.

3 zaludnienie: 13,28 mieszk./km 2 Powierzchnia 184.62 km 2 w tym: - użytki rolne: 26.00% - użytki leśne: 60.00%

4 Historia Gminy i miejscowości Osada lokowana na prawie wołoskim w 1505 przez Andrzeja Wyderkę. Był on pierwszym wójtem w tej miejscowości. Otrzymał to prawo od Stanisława Kmity Sobieńskiego herbu Szreniawa (ok. 1450–1511), starosty przemyskiego. Istniał tu dwór obronny. Właścicielami Czarnej byli m.in; Czarnieccy, Tarłowie, ks. Konstanty Korybut Wiśniowiecki, Stadniccy, Ossolińscy, Mniszchowie i Raszowscy.prawie wołoskimStanisława KmitySzreniawaCzarnieccyTarłowie ks. Konstanty Korybut WiśniowieckiStadniccy OssolińscyMniszchowie Herb Szreniewa

5 Atrakcje turystyczne i zabytki w Gminie Czarna Grota w Rosolinie jest miejscem, które będąc w okolicy odwiedzić warto, zwłaszcza, że nie znajduje się w jakimś specjalnie odludnym miejscu i spacer do niej nie zajmuje zbyt wiele czasu. Aby się tu dostać, należy skręcić w Polanie w drogę z płyt betonowych tuż przy moście nad potokiem Czarny Rosolin to nieistniejąca obecnie wieś nad potokiem Czarny (wpada do zalewu solińskiego w Chrewcie), której tereny znajdują się na północ od Polany i sięgają południowych stoków Moklika.

6 Trasa rowerowa Czarna Grn. - Lipie - Michniowiec - Bystre - Lipie - Czarna Grn. To opcja dla miłośników pedałowania połączonego ze zwiedzaniem zabytków kulturowych - w tym wypadku bieszczadzkich cerkwi. 5-kilometrowa trasa wiedzie z Czarnej wprost na wschód (na początku sporo pod górę, ale za to potem: co za zjazd!). Można w czasie jazdy zwiedzić wiele zabytków, kapliczek i wiele innych ciekawych obiektów.

7 Trasa rowerowa Czarna Grn. - Czarna Dln. - Czarna Grn. 5 km drogą bez większych podjazdów, którą z rzadka tylko przemknie jakiś samochód. Na początku trasy - jeszcze w obrębie Czarnej Górnej - natrafimy na galerię Barak z ekspozycją prac bieszczadzkich rzeźbiarzy i drewnianą cerkiew z 1834.

8 Cerkiew ulokowana jest na wzgórzu, w niewielkiej odległości od trasy obwodnicy, dojazd jest oznakowany (na Czarną Dolną) a przed cerkwią i obecną plebanią znajduje się utwardzony parking. Obecna, drewniana cerkiew została zbudowana w roku 1834 na miejscu poprzedniej, wzmiankowanej w roku 1795. Cerkiew pokryta jest dwuspadowymi dachami o zróżnicowanych kalenicach. Oryginalny ikonostas z 1882 roku. Jedynie XVII-wieczne carskie wrota znajdują się obecnie w MBL w Sanoku oraz feretron (XIXw) i figura MB (XIXw) w muzeum w Łańcucie. W roku 1967 w czasie prac remontowych część ikonostasu została przesunięta na tylna ścianę nawy głównej, poza ołtarz. Kościół Rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Czarnej Przy cerkwi dzwonnica drewniana z XXw z dzwonem z roku 1886. Kilkanaście zachowanych nagrobków na cmentarzu cerkiewnym, m.in. nagrobek proboszcza Markelija Myhułowicza (1836-1904) oraz proboszcza Iljariona Tuny (1845-1919).

9 Ikonostas

10 Czarna Dolna to wysunięta na zachód część Czarnej, rozciągająca się pod Sokołową Wolę i stoki Moklika. Warto zwrócić tu uwagę na dawną zabudowę wsi, kościół i kapliczkę. Wiadomo, że pierwsza cerkiew w Czarnej Dolnej znajdowała się tu już przed rokiem 1782. Ostatnia natomiast powstała w latach 1880 lub 1888. Była to świątynia drewniana, trójdzielna, trój kopułowa, orientowana, zbudowana na planie podłużnym. Liczba wiernych w roku 1890 wynosiła 528 osób. Cerkiew w Czarnej Dolnej

11 Przy cerkwi znajduje się cmentarz cerkiewny, na którym zachowały się dwa krzyże stalowe oraz cmentarz grzebalny, który graniczy z nim od strony północnej. Na cmentarzu grzebalnym znajduje się obecnie pięć stalowych krzyży (wykonane z rur), jeden krzyż betonowy, jeden nagrobek z symbolem kielicha pozbawiony krzyża, drewniane krzyżyki na mogiłach ziemnych oraz jeden współczesny grób otoczony stalowym

12 Cerkiew w Bystrem znajduje się przy końcu wsi w kierunku północnym. Dojazd przez Czarną Górną i Lipie - dalej zgodnie ze znakami Szlaku Architektury Drewnianej. Po drodze warto zwrócić uwagę na krzyże przydrożne oraz zachowane tu i ówdzie przykłady starszej zabudowy wsi. Obiekt znajduje się po prawej stronie drogi, otoczony jest starodrzewiem. Teren częściowo ogrodzony, przed cerkwią okazała - murowana - dzwonnica parawanowa z 1939 roku. Pierwsza cerkiew w Bystrem została wybudowana około roku 1607, następną zbudowano w roku 1681. Istniała do końca XIX wieku. Obecna cerkiew powstała w latach 1901-1902 i przyjęła wezwanie (podobnie jak poprzednie) św. Michała Archanioła. Projektantem cerkwi był prawdopodobnie lwowski architekt Wasyl Nahirn. Zaprojektował również podobne cerkwie w Lipiu oraz Lutowiskach (obydwie obecnie nie istnieją).

13 Jest to budowla drewniana, osadzona na podmurówce z kamienia łamanego, orientowana (prezbiterium skierowane ku wschodowi), trójdzielna, o konstrukcji zrębowej. Zaliczana jest do tzw. narodowego stylu ukraińskiego, który nawiązuje do cerkwi huculskich.

14 Muzeum Historii Bieszczad w Czarnej Górnej Muzeum znajduję się w Czarnej Górnej blisko przekaźnika. Można zwiedzić wiele ciekawych zabytków pochodzące z powiatu bieszczadzkiego i leskiego z zakresu rzemiosła i historii wojskowej.

15 Muzeum historyczne i przyrodnicze w szkole w Czarnej Muzeum historyczne znajduje się na podstawowej stronie szkoły a przyrodnicze na gimnazjalnej. Można zwiedzić przeróżne i bardzo ciekawe rzeczy takie jak rogi, czaszki, można też wpisać się do księgi. W muzeum historycznym można zobaczyć stare dokumenty, banknoty, umundurowania różnych służb taki jak harcerski mundurek.

16 Kopalnia ropy naftowej Czarna Złoże ropy naftowej Czarna zostało odkryte w 1936 r. Prace wiertnicze geologiczno-poszukiwawcze i eksploatacyjne były prowadzone do 1964 r. Złoże ropy Czarna występuje w strukturze antyklinalnej Czarna-Lipie i występuje w 11 poziomach piaskowcowych oraz w kilku podpoziomach w dolnych warstwach krośnieńskich (między innymi piaskowce i łupki). Skałą zbiornikową są silnie spękane piaskowce dolnokrośnieńskie.

17 Obecnie złoża ropy naftowej i gazu ziemnego w Czarnej są na wyczerpaniu. Raptem kilka otworów daje jeszcze jakieś zasoby, w tym najbardziej rozpoznawalny otwór Czarna 56, który pracuje już przeszło 60 lat. Na chwilę obecną kopalnia Czarna wydobywa około kilkanaście ton ropy miesięcznie, oraz tyle gazu, którego wystarcza na ogrzanie kilku okolicznych domów jak i samego ośrodka kopalni.

18 Agroturystyka gminy Czarna Agroturystyka Michniowiec Piękne miejsce do wypoczynku. Cisza, spokój,dookoła piękne widoki, cudowni właściciele. 2 pokoje 2-osobowe, 1 pokój 4- osobowy, 2 łazienki, aneks kuchenny wraz z kominkiem. Możliwość wykupienia posiłków u właścicieli. Żywność ekologiczna (z własnego gospodarstwa).

19 Zajazd pod Czarnym Kogutem Położony jest w Bieszczadach w miejscowości Czarna Górna, niedaleko łączenia się dużej i małej pętli bieszczadzkiej. Dzika przyroda, zdrowy klimat, lasy, malownicze widoki – to wszystko czeka na Państwa. W stylowej restauracji dominuje ciemne drewno, wszystko utrzymane jest w lekkim klimacie minionej epoki. Niewątpliwym atutem jest duża wiata i winiarnia w piwnicy. Duży ogród a za placami las. Mamy nadzieję, iż znajdą tu Państwo wyjątkowe i przyjemne miejsce do wypoczynku.

20 Zajazd Przy Kominku Na terenie obiektu znajduje się: miejsce na ognisko, możliwość grillowania. Doskonale organizujemy przyjęcia okolicznościowe. Dla zainteresowanych organizujemy jazdę konną. Do dyspozycji gości własne stawy rybne. Dla aktywnych quady. Na życzenie dodatkowo płatne atrakcje sportowe typu paintball.

21 Chrewt miejscowością przy małej obwodnicy bieszczadzkiej, położoną nad malowniczą zatoką przy ujściu Potoku Czarnego do Jeziora Solińskiego w odl. 21 km od Leska. Na uwagę turystów zasługują: liczna letnia baza noclegowa, czynne latem kąpielisko nad zalewem solińskim, platforma widokowa przy szosie z prywatną galerią rzeźbiarską i letnim barem, widokowe odkryte wzgórza nad zatoką dające rozległe panoramy na okolicę. Można też wypożyczyć sprzęt wodny taki jak rowerek lub kajak itp.

22 Geovita Czarna. Hotel Perła Bieszczadów*** Elegancki, komfortowy hotel, profesjonalna obsługa i niezwykły krajobraz sprzyjają zarówno rodzinnemu wypoczynkowi jak i twórczej pracy. Do dyspozycji Gości jest także Dom Wczasowy jak i stylowe, drewniane, całoroczne domki. Hotel Perła Bieszczadów posiada bardzo bogatą bazę odnowy biologicznej oraz SPA.Podczas turnusów rehabilitacyjnych nasi Goście mogą skorzystać z bogatej bazy zabiegowej:hydroterapia,fizykoterapia, elektroterapia (galwanizacja, interdynamik, tens), światłoterapia, magnetoterapia, diadynamik, okłady borowinowe, biostymulacja laserowa

23

24 „Koliba Maryny” położona w Bystre graniczy z Cerkwią Grekokatolicką z 1902 roku, która stanowi atrakcję turystyczną regionu wraz z oddaloną o ok. 1 km cerkwią we wsi Michniowiec. Przez Bystre przebiega Szlak Architektury Drewnianej, który obejmuje najpiękniejsze zabytki Bieszczadów. Bystre Nasza 100 letnia Bojkowska Chyża położona jest w Dolinie Mszanki, obok Cerkwi Grekokatolickiej z 1902 r. Naszą atrakcją jest również regionalna pracowania obrazów i rzeźb.

25 Opracowali: Arkadiusz Faber Bartek Sobiecki Hubert Snadecki Gorąco zapraszamy do naszej gminy Czarna! Dziękujemy za uwagę! Źródła: www.czarna.pl