1 Poradnik PrzedsiębiorcyKatarzyna Dwórznik Krajowa Izba Gospodarcza

2

3 Mam pomysł na biznes… jaka forma działalności?jaka forma opodatkowania? jakie składki ZUS? możliwość zewnętrznego finansowania?

4 Działalność gospodarczadziałalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zgodnie z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U r. Nr 173 poz ze zm.) Definicję prowadzenia działalności gospodarczej będzie spełniać każda czynność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. Zgodnie z istniejącym orzecznictwem, działalność gospodarczą należy rozumieć szeroko. Istotny jest zamiar prowadzonych, powtarzalnych czynności, które mają na celu osiągnięcie dochodu.

5 Działalność gospodarcza – formy prawne- osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą spółka cywilna spółka jawna spółka partnerska spółka komandytowa spółka komandytowo – akcyjna spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka akcyjna

6 Biznesplan Biznesplan - funkcje Funkcja wewnętrzna Funkcja zewnętrznaKierunek rozwoju firmy, strategia działań Instytucje finansowe, inwestorzy dla banku ->podstawa udzielenia kredytu czy pożyczki/ czy dane przedsięwzięcie przyniesie zysk?

7 Biznesplan, czyli plan gospodarczy firmyujawnia słabe i mocne strony pomysłu przedstawia koncepcję rozwoju oraz wynik realistyczna ocena firmy i jej potencjału sprawdza realność pomysłu, ułatwia przedsiębiorcy osiągnąć wyznaczony cel harmonogram działań firmy (strategia)

8 Struktura biznesplanuStreszczenie projektu przedsięwzięcia Profil i zakres działania przedsiębiorstwa Plan strategiczny przedsięwzięcia Plan techniczny Plan marketingowy Plan organizacyjny Plan finansowy Podsumowanie/ wnioski

9 „Jedno okienko” – zakładam firmęCentralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) lub Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS) - jako płatnik składek, Urząd Skarbowego (nadaje NIP), Urząd Statystycznego (nadaje numer REGON)

10 Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej (CEIDG)Projekt „Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej” w zakresie Działania "Uruchomienie Elektronicznego Punktu Kontaktowego"

11 Rejestracja spółek on –line https://ekrs.ms.gov.pl/

12 Krajowy Rejestr Sądowy (KRS)Projekt „Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej” w zakresie Działania "Uruchomienie Elektronicznego Punktu Kontaktowego"

13 Zawieszenie działalnościod 30 dni do 24 miesięcy (z faktu zawieszenia wynikają skutki prawne - ubezpieczeniowe i podatkowe) W sytuacji, gdy przedsiębiorca nie wznowi działalności przed upływem okresu 24 miesięcy, wpis zostanie wykreślony z urzędu Przedsiębiorca w czasie zawieszenia działalności gospodarczej ma m.in. prawo wykonywać wszelkie czynności niezbędne do zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. Jest uprawniony do przyjmowania należności, jest zobowiązany regulować zobowiązania powstałe przed datą zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej oraz wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa.

14 Ubezpieczenia społeczne – praktyczne informacje

15 Zgłoszenie płatnika składekOsoby fizyczne działające na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (CEIDG) rozpoczynające wykonywanie pozarolniczej działalności jednoosobowo albo w formie spółki cywilnej dokonują zgłoszenia płatnika składek na formularzu: CEIDG-1 - wniosek o wpis do ewidencji działalności gospodarczej Płatnicy w ciągu 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń są zobowiązani zgłosić w ZUS siebie, osoby zatrudnione i osoby współpracujące do odpowiednich ubezpieczeń (formularz ZUS ZUA lub ZUS ZZA)

16 System ubezpieczeń społecznych Podstawa prawna: ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych - ubezpieczenie emerytalne - ubezpieczenie rentowe - ubezpieczenie chorobowe - ubezpieczenie wypadkowe Podstawa prawna: ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

17 Wysokość składek 19,52% podstawy wymiaru składki - ubezpieczenie emerytalne  8% podstawy wymiaru składki - rentowe 2,45% podstawy wymiaru składki – ubezpieczenie chorobowe Składka na ubezpieczenie wypadkowe wynosi od 0,67 do 3,86% podstawy wymiaru składek (uzależniona od rodzaju działalności - według PKD).

18 Podstawa wymiaru składekZgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych: - podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2017 r. stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa niż 2 557,80 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 ustawy na dany rok kalendarzowy).

19 Wysokość składek Zgodnie z art. 18a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r. poz. 963, z późn. zm.) podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2017 r. dla tych osób stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa niż 600 zł (30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w 2017 r.). Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 września 2016 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2017 r. (Dz. U. poz. 1456) od dnia 1 stycznia 2017 r. minimalne wynagrodzenie za pracę ustalono w wysokości zł. Za miesiące styczeń - grudzień 2017 r. składka na ubezpieczenia społeczne wyżej wymienionych nie może być niższa od kwoty: 117,12 zł  /tj. 19,52%/ - na ubezpieczenie emerytalne, 48,00 zł  /tj. 8%/ - na ubezpieczenia rentowe, 14,70 zł  /tj. 2,45%/ - na ubezpieczenie chorobowe.

20 Ubezpieczenie choroboweOsoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowym mogą przystąpić na swój wniosek do ubezpieczenia chorobowego (tzn. dobrowolnie)

21 Ubezpieczenie chorobowePodstawa wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe osób, które podlegają dobrowolnie, nie może przekraczać miesięcznie 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjmowanego do ustalenia rocznego ograniczenia podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych. Kwota 250% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, stosowana w okresie od dnia 1 stycznia 2017 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. przy ustalaniu podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe osób, które ubezpieczeniu chorobowemu podlegają dobrowolnie, wynosi miesięcznie ,50 zł.

22 Zasiłek chorobowy Prawo do zasiłku chorobowego przysługuje po upływie tzw. okresu wyczekiwania. Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego.

23 tzw. mały ZUS (?) Zgodnie z art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Wskazany przepis jednak nie ma zastosowania do osób, które: 1) prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność; 2) wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej.

24 wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnościąmały ZUS cd. W oparciu o art. 18a ust. 2 oraz art. 8 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z preferencyjnych zasad opłacania składek (tzw. mały ZUS) nie mogą skorzystać: wspólnicy jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej (wymienieni w art. 8 ust. 6 pkt. 4 ustawy).

25 ZUS W sytuacji, gdy występuje zbieg tytułów ubezpieczeń (zatrudnienie na podstawie umowy o pracę przy jednoczesnym prowadzeniu przez daną osobę działalności gospodarczej), jeżeli przedsiębiorca z pracy na etat uzyskuje wynagrodzenia równe lub wyższe od wynagrodzenia minimalnego, które w roku 2017 wynosi 2000 zł brutto, to z tytułu prowadzonej działalności nie jest zobowiązany do opłacania składek społecznych ZUS. Ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowe i składka jest odprowadzana również z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (czyli z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej należy jedynie opłacać składki na ubezpieczenie zdrowotne).

26 ZUS cd. W sytuacji, gdy osoba prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG i jednocześnie jest wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., to podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu z obu tytułów (tzn. składka na ubezpieczenie zdrowotne jest odprowadzana z obu rodzajów działalności) – czyli z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej oraz jako wspólnik sp. z o.o. Zgodnie z art. 82 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w przypadku gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego (…) składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.

27 Zawieszenie działalności a ZUSPrzedsiębiorca zawieszając działalność gospodarczą w trakcie miesiąca kalendarzowego odprowadza składki za okres, kiedy działalność ta była prowadzona - obliczając składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy wymiaru proporcjonalnie do dni prowadzenia działalności gospodarczej (tzn. dzieląc podstawę przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i pomnożyć przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom). Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest natomiast odprowadzana w pełnej jej wysokości.

28 Podatki w działalności gospodarczej

29

30 Ułatwienia dla przedsiębiorców i zmiany w przepisach podatkowych od 1 stycznia 2017 r.Wyższy próg dla „pełnej” księgowości i ryczałtu (został podniesiony z 1,2 mln euro do 2 mln. euro), Próg przychodów dla ryczałtu ewidencjonowanego podniesiony do 250 tys. euro (ze 150 tys. do 250 tys. euro), Limit wartości sprzedaży uprawniający do skorzystania ze zwolnienia z VAT został podwyższony do 200 tys. zł (ze 150 tys.). Obniżona stawka CIT 15% - z obniżonej stawki niektóre firmy mogą skorzystać Klauzula pewności prawa Objaśnienia podatkowe Ministra Finansów

31 Opodatkowanie w PolsceOrdynacja podatkowa – ogólne zasady. Szczegółowe obowiązki podatkowe: ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ustawa o podatku od towarów i usług (VAT) ustawa o podatku akcyzowym ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC) ustawa o podatkach i opłatach lokalnych

32 Opodatkowanie podatkiem dochodowymPodatek dochodowy pobierany jest od dochodów Dochód do opodatkowania = Przychody – K.U.P. Przychód – każde przysporzenie majątkowe Koszt uzyskania przychodu (K.U.P.) – tylko koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

33 Formy opodatkowania PITopodatkowanie na zasadach ogólnych - skala podatkowa (tu też dochody ze stosunku pracy) zryczałtowany podatek 19% (tzw. podatek liniowy) ryczałt od przychodów ewidencjonowanych karta podatkowa

34 Opodatkowanie na zasadach ogólnychOpodatkowaniu podlegają dochody osób fizycznych z pozarolniczej działalności gospodarczej, w tym działalność w formie spółki cywilnej, czy spółki jawnej. Wszelkie zakupy związane z działalnością, koszty wynagrodzeń czy raty leasingowe obniżają podstawę opodatkowania (kwotę, od której jest obliczany podatek do zapłaty). podstawą opodatkowania jest dochód, rozumiany jako różnica przychodu i kosztów uzyskania przychodów. Podatek opłacany jest według skali podatkowej Opodatkowanie na zasadach ogólnych oznacza, że od dochodu w jednym roku kalendarzowym do 85 528 zł zapłacisz 18% podatku, a od nadwyżki powyżej wskazaną kwotę, dochód jest opodatkowany według stawki 32%.

35 Podatek liniowy bez względu na wysokość dochodu osiąganego z działalności gospodarczej opłacasz podatek stale według stawki 19% W podatku liniowym opodatkowaniu podlega uzyskany dochód, a więc przychód pomniejszony o koszty jego uzyskania. Prawo do wyboru tej formy opodatkowania mają jedynie podatnicy prowadzący działalność gospodarczą i tylko w stosunku do uzyskiwanych z tego tytułu przychodów. Dochodów opodatkowanych w ten sposób nie łączy się z dochodami z innych źródeł. Nie można zastosować podatku liniowego przykładowo do dochodów z umowy o pracę, rent i emerytur, czy przychodów z działalności wykonywanej osobiście (które są opodatkowane na zasadach ogólnych – skalą podatkową). w przypadku podatku liniowego nie możesz korzystać z większości ulg i odliczeń, które przysługują opodatkowanym według skali podatkowej. Podstawę opodatkowania można obniżyć jedynie o zapłacone w danym roku składki na ubezpieczenie społeczne oraz ubezpieczenie osób z nim współpracujących, poniesione straty oraz dokonane w danym roku wpłaty na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE). Sam podatek zaś może zostać pomniejszony o zapłacone składki na powszechne ubezpieczenie zdrowotne.

36 Ryczałt od przychodów ewidencjonowanychRoczny dochód nie przekracza 250 tys. euro. Podstawę opodatkowania stanowi przychód bez pomniejszania o koszty jego uzyskania. Wysokość podatku zależy od wysokości przychodów (nie można odliczać kosztów uzyskania przychodów) Podatek ulega obniżeniu, w pierwszej kolejności, o kwotę zapłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Stawkę ryczałtu określa się w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Możliwe jest opodatkowanie jednego z rodzajów działalności ryczałem, a innych według innej formy opodatkowania.

37 Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych - stawki podatku20% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów, 17% przychodów ze świadczenia usług: reprodukcji komputerowych nośników informacji, pośrednictwa w sprzedaży hurtowej samochodów osobowych i furgonetek prowadzonej przez Internet i w formie tradycyjnej, sprzedaży części i akcesoriów, parkingowych, związanych z zakwaterowaniem, wydawniczych, zarządzania nieruchomościami na zlecenie, wynajmu i dzierżawy, fotograficznych, poradnictwa dla dzieci dotyczący problemów edukacyjnych itd. 8,5% od przychodów m.in. z działalności usługowej, w tym od przychodów z działalności gastronomicznej w zakresie sprzedaży napojów o zawartości alkoholu powyżej 1,5%; od przychodów z tytułu umowy najmu, podnajmu, dzierżawy, poddzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze, świadczeniu usług wychowania przedszkolnego itd. 5,5% od przychodów m.in. z działalności wytwórczej, robót budowlanych, sprzedaży jednorazowych biletów komunikacji miejskiej, znaczków pocztowych itd. 3,0% od przychodów m.in. z działalności usługowej w zakresie handlu oraz z działalności gastronomicznej, z wyjątkiem przychodów ze sprzedaży napojów o zawartości powyżej 1,5% alkoholu, z odsetek od środków na rachunkach bankowych utrzymywanych w związku z wykonywaną działalnością gospodarczą, usługi związane z produkcją zwierzęcą, sprzedaż ryb z własnych połowów itd.

38 Karta podatkowa Opodatkowanie kartą podatkową polega na opłacaniu stałej kwoty podatku niezależnie od wartości faktycznie uzyskiwanych przychodów. Możliwość rozliczania się kartą podatkową jest ograniczona do ściśle określonych rodzajów działalności wymienionych w jednej z 12 części tabeli - załączniku do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne współmałżonek nie może prowadzić działalności w tym samym zakresie

39 Karta podatkowa Przykładowe rodzaje działalności opodatkowanej w formie karty: Handel detaliczny wyrobami spożywczymi opodatkowany w formie karty podatkowej Handel detaliczny wyrobami nieżywnościowymi opodatkowany w formie karty podatkowej Usługi gastronomiczne opodatkowane w formie karty podatkowej Usługi weterynaryjne i medyczne opodatkowane w formie karty podatkowej Usługi transportowe opodatkowane w formie karty podatkowej Usługi rozrywkowe opodatkowane w formie karty podatkowej Korepetycje opodatkowane w formie karty podatkowej Inne usługi i wytwórczość opodatkowana w formie karty podatkowej

40 CIT Opodatkowanie podatkiem dochodowym dochodów osób prawnych reguluje ustawa podatku dochodowym od osób prawnych (ustawa o CIT). Podatek wynosi 19% od podstawy opodatkowania (dochodu). Podatnik jest zobowiązany do prowadzenia księgi rachunkowej na zasadach określonych w ustawie o rachunkowości.

41 CIT - zmiany od 1 stycznia 2017 r.15 % CIT – z obniżonej stawki będą mogli skorzystać przedsiębiorcy, których wartość przychodu ze sprzedaży (wraz z kwotą należnego podatku od towarów i usług) nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym 1,2 mln euro (tzw. mali podatnicy). Kwoty wyrażone w euro przelicza się według średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na pierwszy dzień roboczy października poprzedniego roku podatkowego, w zaokrągleniu do zł. Z niższej stawki CIT skorzystają firmy rozpoczynające działalność (w pierwszym roku podatkowym). Z obniżonej stawki nie będą mogły skorzystać grupy kapitałowe.

42 CIT - zmiany od 1 stycznia 2017 r.ograniczenie stosowania preferencji dla firm rozpoczynających działalność. Dotyczy to m.in. sytuacji, gdy nowa firma powstanie poprzez restrukturyzację (np. podział dotychczasowej firmy) albo przez przekształcenie firmy osoby fizycznej lub spółki niebędącej osobą prawną w inny rodzaj działalności. Takie firmy nie będą mogły stosować obniżonego CIT ani w roku rozpoczęcia działalności (czyli wtedy, kiedy zostały przekształcone), ani w kolejnym roku podatkowym (nawet jeśli posiadają status „małego podatnika"). Preferencyjną stawkę CIT będą mogły stosować począwszy od trzeciego roku podatkowego (pod warunkiem, że będą spełniać kryteria „małego podatnika")

43 Rejestruję się jako podatnik podatku VAT - poradnik

44 VAT - podatnik VAT czynnyUstawa o VAT określa rodzaje działalności oraz wartość sprzedaży, które zobowiązują przedsiębiorcę, do rejestracji jako podatnik VAT (art. 113 ustawy o VAT). Dotyczy to m.in. podatników dokonujących dostaw wyrobów z metali szlachetnych, towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym (z pewnymi wyjątkami), nowych środków transportu, terenów budowlanych oraz przeznaczonych pod zabudowę, świadczących usługi prawnicze oraz usługi w zakresie doradztwa, a także usługi jubilerskie, oraz podatników nieposiadających siedziby na terytorium Polski. Przedsiębiorcy rozpoczynającemu działalność gospodarczą przepisy w większości przypadków umożliwiają podjęcie decyzji odnośnie zostania, bądź nie podatnikiem VAT.

45 Sprawdź, czy twój kontrahent jest czynnym podatnikiem VAT

46 Finansowanie – przykładowe możliwości

47 Finansowanie Kredyty bankowe (krótko- i długoterminowe) Pożyczki Poręczenia kredytowe (fundusze poręczeniowe) Leasing Factoring Środki w ramach dofinansowania działalności gospodarczej

48 Finansowanie http://wsparciewstarcie. bgkFinansowanie „Pierwszy biznes –Wsparcie w starcie II”

49 JEREMIE http://www.jeremie.com.pl/BGK nie będzie dystrybuował produktów finansowych w ramach inicjatywy JEREMIE, ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Mazowieckiego na lata 

50 Portal Funduszy Europejskich - Ministerstwo Rozwoju https://www

51 Portal Funduszy Europejskich - Ministerstwo Rozwoju

52 Program COSME http://instrumentyfinansoweue.gov.pl/program-cosme/

53 Program COSME http://instrumentyfinansoweue.gov.pl/program-cosme/

54 Gwarancja de minimis https://www.bgk.pl/przedsiebiorstwa/poreczenia-i-gwarancje/gwarancje-de-minimis/

55 Gwarancja de minimis https://www.bgk.pl/przedsiebiorstwa/poreczenia-i-gwarancje/gwarancje-de-minimis/ Środki z kredytu obrotowego mogą być wykorzystane na bieżące finansowanie działalności gospodarczej, tj. : • zapłacenie faktur za zakupione towary i usługi, • uregulowanie podatków, składek ZUS i innych zobowiązań, jakie powstały w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, • finansowanie celów rozwojowych przedsiębiorstwa, • spłatę kredytu obrotowego w innym banku (nie jest możliwe spłacenie kredytu w ramach jednego banku, kredytem zabezpieczonym gwarancją de minimis). Środki z kredytu inwestycyjnego mogą być przeznaczane na finansowanie realizowanych przez Kredytobiorcę przedsięwzięć inwestycyjnych np.: • budowę, rozbudowę, nadbudowę czy modernizację obiektów związanych z działalnością gospodarczą, • zakup samochodów, maszyn, urządzeń.

56 Dodatkowe praktyczne informacje:polubowne metody rozwiązywania sporów, strategie rozwoju firmy, ochrona własności intelektualnej.

57

58 sądy powszechne arbitraż mediacjaProblem i co dalej??? sądy powszechne arbitraż mediacja

59 Marketing - Strategia Błękitnego Oceanu i Strategia Czerwonego OceanuStrategia Czerwonego Oceanu - wchodzimy na rynek z ustalonymi zasadami, tworzymy usługi produkty konkurencyjne, Strategia Błękitnego Oceanu (Blue Ocean Strategy) – szukamy i odkrywamy innowacje, tworzymy nowe rynki. Autorami strategii są dwaj francuscy naukowcy W. Chan Kim i Renée Mauborgne.

60 Ochrona własności intelektualnejOchrona znaków towarowych i wzorów przemysłowych stanowi coraz bardziej istotny składnik majątku przedsiębiorstw Budowa pozycji konkurencyjnej Innowacyjność

61 Ochrona własności intelektualnejNowelizacja ustawy Prawo własności przemysłowej z dnia 11 września 2015 r., która obowiązuje od dnia 15 kwietnia 2016 r., dotyczy zmian w zakresie prawa znaków towarowych Nowe prawo przewiduje zmianę systemu rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych przez Urząd Patentowy RP z systemu badawczego na system sprzeciwowy Procedura przed Urzędem Patentowym RP jest konkurencyjna wobec procedury przed Urzędem Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO)

62 Dziękuję za uwagę Katarzyna Dwórznik Krajowa Izba Gospodarcza