1 Postaci Historyczne W Potopie Henryka Sienkiewicza W LEKTURZE W HISTORII Janusz Radziwiłł Bogusław Radziwiłł Jan Kazimierz  hetman wielki litewski, Choć miał bronić Polskę przed Szwedami, to jednak w powieści jawi się jako zdrajca W Potopie pisarz podkreślił skłonność księcia do z niesłychanego przepychu, hojności i buty. Takie wartości jak honor czy miłość do ojczyzny zastąpił chęcią wzbogacenia się i przekonaniem, że majątek jest najważniejszy  został przedstawiony jako postać negatywna, obłudny zdrajca ojczyzny, dbający tylko o swoje własne dobro. Jednocześnie jest człowiekiem światowym, odznacza się doskonałą znajomością obyczajów. Znany jest z tego, że bez problemu uwodzi kobiety  Nie radzi sobie z rządzeniem coraz bardziej osłabioną i pogrążoną w wojnach Rzeczpospolitą. Upokorzony przez poddanych, którzy wybrali protektorat szwedzki, ucieka z Polski. Wraca by stanąć na czele powstania antyszwedzkiego  hetman wielki litewski od 1654, wybitny dowódca Rzeczypospolitej, o wysokich umiejętnościach militarnych, doskonałym wykształceniu wojskowym, umiejętności utrzymywania żelaznej dyscypliny w wojsku, lecz także skłonnościach do podejmowania nadmiernego ryzyka i okrucieństwa. Protektor kalwinizmu na Litwie  książę Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego, postać kontrowersyjna: z jednej strony określany jest jako zdrajca I Rzeczypospolitej i magnat dbający wyłącznie o swoje prywatne interesy i majątki, z drugiej strony uważany za patriotę chcącego ocalić Wielkie Księstwo Litewskie przed władzą carów moskiewskich. Protektor protestantyzmu na Litwie i Podlasiu. Jeden z najbogatszych i najbardziej wpływowych przedstawicieli rodu Radziwiłłów w XVII wieku  kr ó l Polski w latach 1648-1668, posiadał talenty militarne. Był też człowiekiem osobiście odważnym, nie oszczędzał się w czasie kampanii wojennych i był odporny na trudy wojaczki

2 Jerzy Sebastian Lubomirski Jan Zamoyski Krzysztof Opaliński  marszałek wielki koronny, magnat posiadający wielkie bogactwa i znaczenie, doświadczony wódz, człowiek bardzo pyszny, posiadający wygórowane ambicje, gotowy dla zaspokojenia swej pychy poświęcić nawet dobro ojczyzny  zwany Sobiepanem, starosta kałuski, człowiek wesoły, trochę chełpliwy, ale poczciwy i odważny, kochający ojczyznę, zamożny  wojewoda poznański, bogaty magnat, nie posiadający żadnego doświadczenia militarnego  hetman polny koronny od 1657, w czasie potopu szwedzkiego cały czas pozostawał oficjalnie po stronie polskiej  W 1655 r., z nadejściem potopu szwedzkiego, w przeciwieństwie do większości szlachty, zachował wierność królowi Janowi Kazimierzowi. W 1656 r. dowodził skuteczną obroną Zamościa przed Szwedami. W czasie bitwy pod Warką w 1656 r. dowodził - freikompanią dragońską (chorągwią lekkiej jazdy) - 300 koni i chorągwią husarską - 137 koni  jeden z przywódców opozycji magnackiej przeciw Władysławowi IV i Janowi Kazimierzowi.W 1644 stał na czele polskiego poselstwa do Paryża. Był wysłannikiem króla, zastępował go podczas zawarcia małżeństwa per procura z Ludwiką Marią Gonzagą i przywiózł młodą królową do Polski. Podczas potopu szwedzkiego poddał Wielkopolskę Szwedom (1655)

3 Hieronim Radziejowski Arvid Wittenberg Augustyn Kordecki Karol X Gustaw  były podkanclerzy koronny, dbający tylko o własne interesy, zdrajca ojczyzny  stary i bardzo doświadczony oficer szwedzki, jeden z głównych dowódców szwedzkich wojsk  przeor klasztoru jasnogórskiego, świątobliwy kapłan, niezwykle odważny i zarazem rozważny  król Szwecji, w kwiecie wieku, mężczyzna, którego twarz wyrażała dumę i wspaniałość niepospolitego człowieka  podkanclerzy koronny, syn wojewody łęczyckiego, Stanisława Radziejowskiego, oskarżony przed sądem marszałkowskim o obrazę majestatu oraz pogwałcenie bezpieczeństwa rezydencji królewskiej  szwedzki hrabia i feldmarszałek, uczestnik wojny trzydziestoletniej i potopu szwedzkiego, objął dowodzenie nad obroną zajętej przez Szwedów Warszawy, która skapitulowała 21 czerwca 1656, wzięty do niewoli  przeor zakonu Paulinów i dowódca obrony klasztoru podczas oblężenia Jasnej Góry w czasie potopu szwedzkiego, ukrył obraz Matki Boskiej Częstochowskiej  król Szwecji, wybitny wódz, zwolennik silnej władzy królewskiej, naczelny wódz armii szwedzkiej w końcowej fazie wojny trzydziestoletniej

4 Inne postacie historyczne  Andrzej Grudziński  Weyhard Wrzeszczowicz  gen. Burchard Miller  księżna Gryzelda Wiśniowiecka  Stefan Czarniecki