1 Poziomy intensywności opieki pielęgniarskiejBarbara Frymorgen Katowice 2017
2 Przepisy prawne Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 listopada 2013 r. w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu leczenia szpitalnego(tekst jednolity Dz. U poz. 694) Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 20 grudnia 2012 r. w sprawie standardów postępowania medycznego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą (Dz. U. z 7 stycznia 2013 r. poz. 1315) – straciło moc z dniem 1 stycznia 2017 r. Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie standardu organizacyjnego opieki zdrowotnej w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii (Dz.U. z 29 grudnia 2016 r. poz.2218)
3 Pielęgniarka anestezjologicznaPielęgniarka, która ukończyła specjalizację w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki Pielęgniarka, która ukończyła kurs kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki Pielęgniarka w trakcie specjalizacji w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego i intensywnej opieki
4 Warunki ogólne – pielęgniarki*Równoważnik co najmniej 2,2 etatu na jedno stanowisko intensywnej terapii – pielęgniarka anestezjologiczna W przypadku udzielania świadczeń z zakresu anestezji dodatkowo: równoważnik co najmniej 1 etatu: pielęgniarka, która ukończyła specjalizację pielęgniarka, która ukończyła kurs kwalifikacyjny pielęgniarka odpowiednio do zakresu wykonywanych świadczeń *część I załącznika nr 1 do rozporządzenia
5 Warunki ogólne - Organizacja udzielania świadczeń*Ustala się trzy poziomy intensywności opieki na stanowiskach intensywnej terapii w oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii: Najniższy poziom opieki Pośredni poziom opieki Najwyższy poziom opieki * część I załącznika nr 1 do rozporządzenia
6 Intensywność opieki pielęgniarskiejIlość bezpośrednich i pośrednich działań pielęgniarskich oraz czynników mających wpływ na poziom nakładu pracy Obciążenie pracą pielęgniarek Ocena ciężkości stanu pacjenta Minimalny nakład czasu poświęcony na zapewnienie opieki
7 Najniższy poziom opiekiPotrzeba ciągłego monitorowania z powodu zagrożenia niewydolnością narządową – co najmniej 1 pielęgniarka na trzy stanowiska intensywnej terapii na zmianę
8 Najniższy poziom opiekiKryteria: Aktywność fizyczna: chory samodzielnie lub przy pomocy dokonuje zmiany pozycji, stosowana jest fizjoterapia klatki piersiowej, ćwiczenia rehabilitacyjne bierne i czynne Higiena: wymaga pomocy przy czynnościach higienicznych, toaleta odbywa się w łóżku lub poza łóżkiem Odżywianie: samodzielnie lub z pomocą polegającą na przyniesieniu posiłku, jego rozdrobnieniu, karmieniu, zgłębnik żołądkowy Wydalanie: samodzielnie, sygnalizuje potrzeby fizjologiczne, korzysta z basenu, kaczki Parametry życiowe: pomiary parametrów życiowych co godzinę CGS, SBP, DBP, EKG, SpO2, temperatura ciała, regularna rejestracja i obliczanie bilansu płynów; krew do badania pobierana raz na dobę Leczenie: leki drogą doustną, podskórną, domięśniową, wlewy dożylne 2 razy na dobę, zmiana opatrunków 1 raz na dobę, inhalacje, tlenoterapia bierna Edukacja i wsparcie psychiczne: komunikacja z pacjentem i jego rodziną, wsparcie i opieka, edukowanie w zakresie samoopieki i zapobiegania powikłaniom - pełne poświęcenie przez ok. 1 godzinę na którejkolwiek zmianie
9 Pośredni poziom opiekiPacjent z 1 niewydolnością narządową, która bezpośrednio zagraża życiu i wymaga mechanicznego lub farmakologicznego wspomagania czynności narządów – co najmniej 1 pielęgniarka na dwa stanowiska intensywnej terapii na zmianę
10 Pośredni poziom opiekiKryteria: Aktywność fizyczna: zmiana ułożenia wykonywana więcej niż 3 razy na dobę lub z dwiema pielęgniarkami z jakąkolwiek częstotliwością na zmianę Higiena: wymaga całkowitej pomocy w czynnościach higienicznych, zmiana bielizny pościelowej 2 razy na dobę, wykonywanie procedur higienicznych zajmowało więcej niż 2 godziny podczas jakiejkolwiek zmiany (toaleta jamy ustnej, przewodów nosowych, oczu, uszu, pielęgnacja skóry przeciwodleżynowa) Odżywianie: wymaga odżywiania enteralnego (zgłębnik nosowo-żołądkowy, PEG, zgłębnik jelitowy) oraz żywienia parenteralnego i nawadniania drogą dożylną Wydalanie: chory nie zawsze sygnalizuje potrzeby wydalania, zanieczyszcza się (pieluchmajtki), cewnikowanie pęcherza moczowego
11 Pośredni poziom opiekiKryteria: Parametry życiowe: obecność przy łóżku pacjenta i ciągła obserwacja lub aktywność przez 2 godziny lub dłużej na którejkolwiek zmianie, wiążąca się z ciągłym pomiarem i oceną parametrów życiowych co godzinę: stanu świadomości (CGS), RR, SBP, DSP, MAP metodą bezpośrednią, EKG, EtCO2, SpO2, OCŻ, temperatury powierzchownej i głębokiej, różnicy temperatur, diurezy. Krew na badania pobierana 2 razy lub częściej na dobę, wprowadzone badania niestandardowe. Leczenie: cewnik dożylny centralny, obwodowy i tętniczy. Leki tj. w najniższym poziomie opieki, z tym, że dożylne 3 razy lub częściej na dobę, wlewy dożylne co 6 lub co 4 godziny, stosowana krew i jej preparaty, leczenie jednym lekiem naczynioaktywnym, tlenoterapia bierna ciągła, zmiana opatrunków częściej niż 2 razy na dobę. Zastosowanie nieinwazyjnej wentylacji mechanicznej, zastosowanie mechanicznej inwazyjnej (intubacja/tracheotomia) w trybie CMV, SIMV, BIPAP, CPAP, PSV, z PEEP. Stymulacja czasowa (elektroda endokawitarna, stymulator nasierdziowy), kontrapulsacja wewnątrzaortalna, kardiowersja/defibrylacja. Opieka pooperacyjna z niewydolnością jednego narządu. Opieka nad chorym umierającym. Edukacja i wsparcie psychiczne: utrzymanie kontaktu werbalnego i pozawerbalnego. Wsparcie i opieka nad pacjentem i jego krewnymi wymagające pełnego poświęcenia się przez około 2 godziny na którejkolwiek zmianie. Uaktywnianie rodziny w czynnościach pielęgnacyjnych chorego.
12 Najwyższy poziom opiekiPacjent z co najmniej 2 niewydolnościami narządowymi, które bezpośrednio zagrażają życiu i wymagają mechanicznego lub farmakologicznego wspomagania czynności narządów – co najmniej 1 pielęgniarka na 1 stanowisko intensywnej terapii na zmianę
13 Najwyższy poziom opiekiKryteria: Aktywność fizyczna: zmiana ułożenia wykonywana z trzema lub więcej pielęgniarkami przy jakiejkolwiek częstotliwości na zmianę Higiena: czynności jak w pośrednim poziomie opieki, z tym, że zmiana bielizny pościelowej częściej niż 2 razy na dobę. Wykonywanie procedur higienicznych zajmowało więcej niż 4 godziny podczas jakiejkolwiek zmiany. Odżywianie: jak w pośrednim poziomie opieki oraz uzupełnianie drogą dożylną dużych strat płynów (przetaczanie powyżej 3l/m² BSA/dzień, bez względu na rodzaj uzupełnianego płynu). Wydalanie: całkowicie nie kontroluje czynności zwieraczy, cewnikowanie pęcherza moczowego. Parametry życiowe: jak w pośrednim poziomie opieki i dodatkowo: ocena hemodynamiki, m.in. CI, CO, SVV, PCWP oraz ICP, ocena głębokości sedacji. Krew na badania pobierana częściej niż co 4 godziny.
14 Najwyższy poziom opiekiKryteria: Leczenie: jak w pośrednim poziomie opieki oraz: stałe wlewy dożylne, leki naczynioaktywne (więcej niż jeden), analgetyki, sedacja. Pozaustrojowe oczyszczanie krwi (hemofiltracja, hemodializa, hemodiafiltracja, plazmafereza), pozaustrojowa wymiana gazów (ECMO). Opieka pooperacyjna z niewydolnością dwóch i więcej narządów. Opieka nad dawcą narządów. Edukacja i wsparcie psychiczne: jak w pośrednim poziomie opieki ale wsparcie i opieka nad pacjentem i jego krewnymi wymaga pełnego poświęcenia się przez 3 godziny lub więcej na jakiejkolwiek zmianie. Przygotowanie rodziny na wypadek śmierci chorego, zapewnienie atmosfery szacunku i intymności.
15 uproszczona wersja stanowiskowaNajniższy poziom opieki – potrzeba ciągłego monitorowania z powodu zagrożenia niewydolnością narządową – co najmniej 1 pielęgniarka na 3 stanowiska intensywnej terapii na zmianę Monitorowanie EKG, pulsoksymetria, EtCO2 Tlenoterapia Farmakoterapia doustna Diureza godzinowa (cewnik w pęcherzu moczowym) Toaleta drzewa oskrzelowego Sonda żołądkowa
16 uproszczona wersja stanowiskowaPośredni poziom opieki – pacjent z 1 niewydolnością narządową bezpośrednio zagrażającą życiu i wymagającą mechanicznego lub farmakologicznego wspomagania – co najmniej 1 pielęgniarka na 2 stanowiska intensywnej terapii na zmianę Respirator NIV Farmakoterapia naczynioaktywna (aminy katecholowe) Żywienie pozajelitowe i/lub dojelitowe Diureza godzinowa (rozpoznanie kliniczne – niewydolność nerek, leki diuretyczne) Kontrapulsacja wewnątrzaortalna Ciągłe techniki nerkozastępcze Zaburzenia agresywne, nadmierne pobudzenie psychoruchowe, autoagresja
17 uproszczona wersja stanowiskowaNajwyższy poziom opieki – pacjent z 2 lub więcej niewydolnościami narządowymi, które bezpośrednio zagrażającą życiu pacjenta i wymagają mechanicznego lub farmakologicznego wspomagania czynności narządów – co najmniej 1 pielęgniarka na 1 stanowisko intensywnej terapii na zmianę Respirator i farmakoterapia naczynioaktywna (aminy katecholowe) Respirator i żywienie pozajelitowe i/lub dojelitowe Respirator i kontrapulsacja wewnątrzaortalna Respirator i ciągłe techniki nerkozastępcze ECMO
18 Gromadzenie danych Arkusz klasyfikacji pacjentów do określonego poziomu opieki Liczba pielęgniarek rzeczywista i pożądana Okres gromadzenia danych
19 Warunki szczegółowe – organizacja udzielania świadczeńWyodrębniona całodobowa opieka pielęgniarska – na każdej zmianie co najmniej 1 pielęgniarka anestezjologiczna z uwzględnieniem szczegółowych poziomów intensywności opieki Dotyczy: I, II i III poziomu referencyjności oddziału anestezjologii i intensywnej terapii* I, II i III poziomu referencyjności oddziału anestezjologii i intensywnej terapii dla dzieci** *część II załącznika nr 1 do rozporządzenia ** część III załącznika nr 1 do rozporządzenia
20 31 grudnia 2018 r. Zrównanie i wydłużenie terminu dostosowania do wymagań określonych w załączniku do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 16 grudnia 2016 r. (poz ) Pielęgniarki wykonujące przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia czynności przewidziane w rozporządzeniu Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 27 lutego 1998 r. w sprawie standardów postępowania oraz procedur medycznych przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu anestezjologii i intensywnej terapii w zakładach opieki zdrowotnej (Dz. U. poz. 215 oraz z 2007 r. poz. 1133) dla przeszkolonych pielęgniarek, niespełniające wymagań, mogą wykonywać czynności przewidziane dla pielęgniarki anestezjologicznej nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2018 r.
21 31 grudnia 2018 r. Pielęgniarka będąca przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia pielęgniarką oddziałową oddziału anestezjologii i intensywnej terapii lub oddziału anestezjologii i intensywnej terapii dla dzieci albo oddziału anestezjologii lub oddziału anestezjologii dla dzieci w szpitalu, niespełniająca wymagań może pełnić tę funkcję nie dłużej niż do dnia 31 grudnia 2018 r. Podmioty lecznicze prowadzące szpitale, które w dniu wejścia w życie niniejszego rozporządzenia nie spełniają wymagań określonych w załączniku nr 1 do rozporządzenia, dostosują się do tych wymagań do dnia 31 grudnia 2018 r.
22 kontakt [email protected]