1 PRACA METODĄ PROJEKTU W OPARCIU O INTERNETWebQuest PRACA METODĄ PROJEKTU W OPARCIU O INTERNET
2 Co to jest WebQuest WebQuest to działalność badawcza.Większość informacji pochodzi z Internetu. Motywuje badacza do twórczego wykorzystania informacji a nie tylko wyszukania ich w Sieci. Wspomaga jego myślenie na poziomie analizy, syntezy i ewaluacji. WebQuesty - niezależnie od swojej długości - mają na celu maksymalne wykorzystanie czasu nauczania i połączeń internetowych na wyszukiwanie informacji w zasobach internetowych na tej zasadzie, że bezmyślne surfowanie i dryfowanie po sieci bez określonego i jasno sformułowanego celu, zastąpione zostaje ściśle określonymi zadaniami. Aby osiągnąć ten maksymalny efekt nauczania każdy z WebQuestów powinien być oparty na wzorcu składającym się z kilku ogniw spełniających właściwe sobie funkcje, warunkujące osiągnięcie zamierzonych celów dydaktyczno-wychowawczych.
3 Podręcznik dla nauczycielaKomponenty WebQuestu Nauczyciel musi napisać instrukcję dla uczniów zbudowaną z sześciu komponentów mających ściśle określone funkcje. WebQuest Wprowadzenie Zadanie Proces Źródła Ewaluacja Konkluzja Podręcznik dla nauczyciela
4 Wprowadzenie Wprowadzenie powinno przedstawiać główny problem i dostarczać niezbędnych informacji kontekstowych dotyczących tła i uwarunkowań stawianego w WebQueście problemu, w taki sposób, by angażować u uczących się różne sposoby myślenia. Ta część WebQuestu powinna: odwoływać się do ich emocji jak i argumentów racjonalnych, odwoływać się do treści i idei nośnych dla młodzieży, czasem nawet kontrowersyjnych, zaintrygować uczniów, wzbudzić zainteresowanie, wskazać zagadkę, problem do rozwiązania. Nauczyciel powinien zastosować taki przekaz, aby trafić do uczących się i zachęcić ich tematem do poszukiwań i badań, dlatego: warto wykorzystywać w motywacyjnym wprowadzeniu na przykład proekologiczne nastawienie młodzieży, ich naturalną krytykę zastanej rzeczywistości i świata wartości ich rodziców, radykalizm, chęć odkrywania nowych rzeczy, poznawania nieznanych dla siebie obszarów rzeczywistości, techniczne nowinki (tak absorbujące młodych), warto postawić pytanie nie mające jednoznacznej odpowiedzi, wymagające zbudowania określonej bazy wiedzy na dany temat, zajęcia stanowiska w sprawie. Wprowadzenie powinno przedstawiać główny problem i dostarczać niezbędnych informacji kontekstowych dotyczących tła i uwarunkowań stawianego w WebQueście problemu, w taki sposób, by angażować u uczących się różne sposoby myślenia. Ta część WebQuestu powinna: trafić do uczniów, odwoływać się zarówno do ich emocji jak i argumentów racjonalnych, odwoływać się do treści i idei nośnych dla młodzieży, czasem nawet kontrowersyjnych, zaintrygować uczniów, wzbudzić zainteresowanie, wskazać zagadkę, problem do rozwiązania. Nauczyciel powinien zastosować taki przekaz, aby trafić do uczących się i zachęcić ich tematem do poszukiwań i badań, dlatego: warto wykorzystywać w motywacyjnym wprowadzeniu na przykład proekologiczne nastawienie młodzieży, ich naturalną krytykę zastanej rzeczywistości i świata wartości ich rodziców, radykalizm, chęć odkrywania nowych rzeczy, poznawania nieznanych dla siebie obszarów rzeczywistości, techniczne nowinki (tak absorbujące młodych), warto postawić pytanie nie mające jednoznacznej odpowiedzi, wymagające zbudowania określonej bazy wiedzy na dany temat, zajęcia stanowiska w sprawie.
5 Zadanie Zadanie powinno opisywać oczekiwania nauczającego, być interesujące i wykonalne. Zadanie w WebQueście ma określić jaki będzie końcowy rezultat nauki. Może to być: budowanie witryny internetowej podsumowującej realizacje WebQuestu, tworzenie prezentacji multimedialnej, tworzenie biuletynu internetowego, tworzenie wirtualnej galerii, napisanie scenariusza i nakręcenie filmu.
6 Procedura Procedura powinna określać kolejne kroki, które pozwolą zrealizować zadanie. Dzielić zadania na zadania cząstkowe, opisywać role do odegrania i perspektywy do przyjęcia przez każdą z osób uczących się. Opis procedury w formie instrukcji dla uczniów powinien: opisywać, co uczniowie powinni zrobić, aby w pełni wykonać zadanie, mieć charakter instrukcji, krok po kroku, dostarczać kilku porad jak organizować zebrane informacje - ta rada może sugerować użycie schematu działania, tabeli, streszczeń, map pojęciowych lub innych struktur organizujących, wprowadzać opcjonalnie formę listy kontrolnych pytań przydatnych do analizy informacji lub rzeczy, na które trzeba zwrócić uwagę, przemyśleć. Procedura powinna określać kolejne kroki, które pozwolą uczącym się zrealizować zadanie zgodnie z wytyczoną ścieżką. Dzielić zadania na zadania cząstkowe, opisywać role do odegrania i perspektywy do przyjęcia przez każdą z osób uczących się. Niektóre z WebQuestów mogą zawierać dodatkowe poradniki w formie przewodników z pytaniami pomocniczymi i wskazówkami o całkowicie zorganizowanych strukturach, takich jak np. harmonogramy działań, mapy pojęciowe czy diagramy przyczynowo - skutkowe. Opis procedury w formie instrukcji dla uczniów powinien: w miarę precyzyjnie opisywać, co uczniowie powinni zrobić, aby w pełni wykonać zadanie, mieć charakter instrukcji, krok po kroku, prowadzącej ucznia lub zespół do realizacji projektu, dostarczać kilku porad jak organizować zebrane informacje - ta rada może sugerować użycie schematu działania, tabeli, streszczeń, map pojęciowych lub innych struktur organizujących, wprowadzać opcjonalnie formę listy kontrolnych pytań przydatnych do analizy informacji lub rzeczy, na które trzeba zwrócić uwagę, przemyśleć.
7 Ewaluacja Ewalucja polegająca na tworzeniu formularza oceny, często w postaci tabeli. Pozwala mierzyć osiągnięcia uczniów, oraz ustalać oceny. Jest dołączony aby uczniowie mieli informacje jakie są oczekiwania dotyczące efektów ich pracy. Wyróżnia się trzy lub cztery poziomy realizacji. Skala trzypoziomowa zawiera następujące poziomy: początkujący, rozwijający się, znakomity, w skali czterostopniowej można wyróżnić dodatkowo kolejny stopień: wzorcowy. Ewalucja polegająca na tworzeniu formularza oceny, często w postaci tabeli. Pozwala mierzyć osiągnięcia uczniów, oraz ustalać oceny. Blok ewaluacyjny jest nieodzownym elementem samokontroli i śledzenia stopnia wykonania zadania przez uczniów w WebQueście. Ten komponent WebQuestu jest dołączony po to, aby uczniowie przystępując do realizacji zadania, mieli jasne i czytelne informacje na temat tego, jakie są oczekiwania dotyczące efektów ich pracy. Z reguły mają one postać kryteriów określających jakość wykonanej pracy, w formie tabeli ewaluacyjnej. W tradycji konstruowania tabel (rubryk) ewaluacyjnych WebQuestu wyróżnia się trzy lub cztery poziomy realizacji. Skala trzypoziomowa zawiera następujące poziomy: początkujący, rozwijający się, znakomity, w skali czterostopniowej można wyróżnić dodatkowo kolejny stopień: wzorcowy.
8 Ewaluacja Jeżeli zadania zawierają następujące elementy…Rozważ następujące wymiary…. Prezentacja ustna organizacja przemówienia, gramatyka i wymowa, komunikacja niewerbalna Prezentacja w programie PowerPoint aspekty techniczne, wrażenia estetyczne, gramatyka, ortografia, stylistyka Praca pisemna gramatyka, ortografia, stylistyka, organizacja tekstu, formatowanie Współpraca wzajemna pomoc, odpowiedzialne działanie, sposób rozwiązywania konfliktów Projektowanie kreatywność, zastosowanie (wymiar praktyczny), uzasadnienie wyboru danego rozwiązania Apel jakość argumentów, reakcje „publiczności”, organizacja dyskusji
9 Formularz ewaluacyjnyBardzo dobre narzędzia umożliwiające generowanie formularzy ewaluacyjnych znajdziemy na stronie internetowej RubiStar (http://rubistar.4teachers.org/index.php).
10 Przykładowy formularz ewaluacyjnyMinimalny, niski - 1 pkt. Rozwinięty, średni - 2 pkt. Zaawansowany, dobry - 3 pkt. Wzorcowy, wysoki - 4 pkt. pkt. Wynik poszukiwań i badań (ilość i jakość wyszukanych informacji i materiałów). Nie zgromadzono wymaganych informacji i materiałów koniecznych do zrealizowania zadania. Zgromadzono niektóre wymagane informacje i materiały, są one jednak niepełne i niewystarczające do zrealizowania zadania. Zgromadzono większość wymaganych informacji i materiałów, ale nie wszystkie konieczne do zrealizowania zadania. Zgromadzono wszystkie wymagane informacje konieczne do zrealizowania zadania w pełni. 1-4 Zawartość merytoryczna (dobór informacji i materiału, poprawność merytoryczna, sposób opracowania). Duża pobieżność w opracowaniu tematu, źle dobrane informacje i materiały, liczne błędy merytoryczne, brak własnych opracowań. Poprawnie zrealizowany temat lecz brak szczegółów, nie wykorzystano wszystkich zebranych informacji i materiałów, nieliczne opracowania własne. Dobrze opracowany temat, zawiera szczegółowe informacje, wykorzystano większość zebranych informacji i materiałów, zawiera własne opracowania. Obszerne i wyczerpujące omówienie tematu, logiczne wykorzystanie zebranych informacji i materiałów, liczne własne opracowania. Sposób prezentacji efektów pracy i ogólne wrażenia estetyczne (styl i forma prezentacji). Prezentacja nieatrakcyjna, nieuporządkowana i nieadekwatna do treści, trudna w odbiorze, nieprzejrzysta i niezrozumiała, uczniowie nie potrafią się prawidłowo posługiwać programami prezentacyjnymi. Prezentacja mało oryginalna, niedostatecznie uporządkowana, tylko częściowo dostosowana do treści, mało przejrzysta i czasami niezrozumiała, uczniom brak biegłości w posługiwaniu się programami prezentacyjnymi. Ciekawa prezentacja, dobrze uporządkowana, dostosowana do treści, przejrzysta i zrozumiała, uczniowie dobrze posługują się programami prezentacyjnymi. Atrakcyjna prezentacja, oryginalne podejście do zagadnienia, wysoko uporządkowana, przejrzysta, logiczna i łatwa w odbiorze, adekwatna do przedstawianych treści, uczniowie biegle posługują się programami prezentacyjnymi. Poprawność i jakość wykonania strony WWW (przejrzystość, czytelność, intuicyjna nawigacja, szata graficzna, jakość elementów graficznych etc.). Strona nieestetyczna i źle sformatowana, uboga, brak elementów graficznych. Strona dość przejrzysta, niepoprawny dobór kolorów, uboga ilość grafiki i skąpe formatowanie. Strona ciekawa graficznie, prawidłowy dobór kolorów, dość łatwa nawigacja, prawidłowo uporządkowane poszczególne działy. Bardzo dobrze zaprojektowana strona, przejrzysta, czytelna, łatwa nawigacja, atrakcyjna wizualnie. Koordynacja działań i zespołowość podczas pracy nad zadaniem (umiejętność współpracy w grupie). Całkowity brak współpracy uczniów z partnerami i/lub grupą, poszczególni uczniowie nie uczestniczą w realizacji wszystkich aspektów zadania, kolejne kroki nie są wykonywane dokładnie i terminowo. Uczniowie w niepełny sposób współpracują z partnerami i grupą, nie wszyscy uczniowie uczestniczą w realizacji wszystkich aspektów zadania, kolejne kroki są wykonywane częściowo i nie zawsze terminowo. Uczniowie dobrze współpracują z partnerami i grupą, większość uczniów uczestniczy w realizacji wszystkich aspektów zadania, kolejne kroki wykonywane są dokładnie, ale nie zawsze terminowo. Bardzo dobra współpraca całej grupy, wszyscy uczniowie uczestniczą w realizacji wszystkich aspektów zadania, kolejne kroki wykonywane są dokładnie i terminowo.
11 Konkluzja Podsumowanie przynosi zamknięcie poszukiwań, przypomnienie uczącym tego, czego się nauczyli a często także zawiera zachętę do rozszerzania tego typu doświadczeń na inne obszary wiedzy. Podsumowanie powinno być z jednej strony zwieńczeniem WebQuestu, a z drugiej miejscem do postawienia nowych pytań. Podsumowanie przynosi zamknięcie poszukiwań, przypomnienie uczącym tego, czego się nauczyli a często także zawiera zachętę do rozszerzania tego typu doświadczeń na inne obszary wiedzy. Obok podsumowania zdobytych doświadczeń zawiera refleksje na temat procedury i sugestie do klasowej dyskusji. Podsumowanie powinno być z jednej strony zwieńczeniem WebQuestu, a z drugiej miejscem do postawienia nowych pytań. W tej części WebQuestu należy zamieścić kilka zdań bilansujących projekt. Powinny one uświadomić uczniom, czego już nauczyli się wykonując zaplanowane zadania. Dobre podsumowanie winno być zalążkiem dalszych badań własnych i poszukiwań prowadzonych przez uczniów.
12 Właściwości WebQuestówWebQuesty posiadają kilka ważnych cech i właściwości: zazwyczaj są formą grupowej aktywności, ale mogą także być wykorzystywane do indywidualnych poszukiwań w nauczaniu na odległość, efektywność nauczania poprzez WebQuesty jest większa od tradycyjnych metod, ponieważ zawierają one wiele czynników motywujących do uczenia się m.in. poprzez możliwość wcielania się przez uczących w różne role (np. naukowców, detektywów, reporterów), możliwość kontaktowania się z wybitnymi osobowościami świata nauki, sztuki i polityki poprzez e organizowane telekonferencje, możliwość uczestnictwa w zainscenizowanych sytuacjach według zaproponowanych scenariuszy. WebQuesty mogą dotyczyć jednej dziedziny wiedzy lub też mogą mieć charakter interdyscyplinarny, ze względu na swój charakter szczególnie przydatne są w nauczaniu interdyscyplinarnym. WebQuesty posiadają kilka ważnych cech i właściwości: zazwyczaj są formą grupowej aktywności, ale mogą także być wykorzystywane do indywidualnych poszukiwań w nauczaniu na odległość, efektywność nauczania poprzez WebQuesty jest większa od tradycyjnych metod, ponieważ zawierają one wiele czynników motywujących do uczenia się m.in. poprzez możliwość wcielania się przez uczących w różne role (np. naukowców, detektywów, reporterów), możliwość kontaktowania się z wybitnymi osobowościami świata nauki, sztuki i polityki poprzez e lub organizowane telekonferencje, możliwość uczestnictwa w zainscenizowanych sytuacjach według zaproponowanych scenariuszy (np. zaprojektowanie programu festiwalu teatralnego, nowej wystawy w muzeum czy przeprowadzenie badań kryminalnej statystyki w Japonii i sporządzenie raportu dla CIA), WebQuesty mogą dotyczyć jednej dziedziny wiedzy lub też mogą mieć charakter interdyscyplinarny, ze względu na swój charakter szczególnie przydatne są w nauczaniu interdyscyplinarnym.
13 Przykładowe WebQuestyPrzykładowe WebQuesty w języku polskim odnaleźć można na stronach: - Uniwersytet Wrocławski, - kurs online. - prezentowane w konkursie WebQuest w Webuzzie