1 Prawo gospodarcze - elementy publiczneProf. dr hab. Wiesław Czyżowicz dr Jarosław Wierzbicki

2 Założenia konstrukcyjne systemu regulacji i reglamentacji gospodarkiPodział prawa na publiczne i prywatne; Ochrona rynku (wolności gospodarczej) i konkurencji jako mechanizmów alokacji dobrobytu; Ochrona własności prywatnej; Konstrukcja ograniczeń wolności gospodarczej; Przedsiębiorca – adresat regulacji prawnych; Sfery normatywne ingerencji w działalność przedsiębiorcy; Kontrola i wymuszanie realizacji prawa. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

3 Publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem Domitius Ulpianus Prawem publicznym jest prawo, które dotyczy Rzeczpospolitej Rzymskiej (państwa ), prywatne to prawo interesów prywatnych.

4 Prawo publiczne i prawo prywatnePrawo publiczne – prawo tzw. stosunków pionowych, w ramach których podmiot władnący (organ władzy publicznej), jest uprawniony do jednostronnego określania, w granicach prawa, treści praw i obowiązków podmiotów podporządkowanych jego władzy. Prawo prywatne – prawo tzw. stosunków poziomych, opartych na zasadzie formalnej równości stron i swobody umów (kontraktowej), dzięki którym wzajemne prawa i obowiązki stron wynikają z ich wzajemnych, suwerennych decyzji. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

5 Prawo prywatne – gałęziePrawo cywilne (prawo obrotu prywatnego), oparte na zasadach równości stron oraz swobody umów – niekiedy Ustawodawca kompensuje brak faktycznej równości kontrahentów poprzez przyznawanie większych uprawnień stronie słabszej np. konsumentom; Prawo handlowe (prawo obrotu gospodarczego) w zdecydowanej większości tożsame z prawem cywilnym – prawo podmiotów prowadzących działalność gospdoarczą, zwykle bez preferencji. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

6 Prawo prywatne w działalności przedsiębiorcówPrawo stosunków kontraktowych zawarte przede wszystkim w kodeksie cywilnym, w tym prawo umów zawieranych w sposób zawodowy. Oparte na zasadzie swobody umów i równości stron (art k.c.), może podlegać modyfikacjom dla kompensowania faktycznych braków w równości stron (wzmocnienie pozycji prawnej klienta / konsumenta). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

7 Publiczna regulacja gospodarkiHistorycznie mamy do czynienia z procesem narastającego znaczenia regulacji prawnych ze sfery prawa publicznego; Prawo publiczne, określa zasady organizacji i funkcjonowania rynku i przedsiębiorców, zaś jego realizacja jest kontrolowana i wymuszana administracyjnie. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

8 Prawo publiczne – gałęziePrawo konstytucyjne; Prawo administracyjne; Prawo finansów publicznych; Prawo karne; Prawa proceduralne (postępowania sądowe i administracyjne); Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

9 Prawo publiczne w działalności przedsiębiorców IPrawo określające tzw. brzegowe warunki prowadzenia działalności gospodarczej np: Prawną dopuszczalność (legalność) podjęcia określonej aktywności gospodarczej; Konieczność ujawnienia formy prawnej i zakresu działalności w odpowiednim rejestrze publicznym; Konieczność wyboru określonej formy prawnej prowadzenia działalności; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

10 Prawo publiczne w działalności przedsiębiorców IIDodatkowe wymogi w tym: kapitałowe, personalne, organizacyjne, sprawozdawcze etc.; Konieczność uzyskania zgody organu administracji na prowadzenie określonej działalności (koncesja / zezwolenie); Zdeterminowanie prawem sfery aktywności gospodarczej (np. konieczność specjalizacji wyłącznie w zakresie ubezpieczeń / bańkowości); Standardy jakościowe i ilościowe prowadzenia działalności gospodarczej; Ograniczenia cenowe (regulacje wysokości cen: minimalne i maksymalne); Obowiązki ujawniania informacji; Zasady zakończenia działalności gospodarczej. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

11 Libertas est potestas faciendi id, quod iure licetWolność (w prawie) to możność czynienia tego na co prawo zezwala (współcześnie: wolność to swoboda czynienia tego, czego prawo nie zabrania).

12 Zasada wolności gospodarczej IKonstytucja RP: Zasada ustrojowa, [adresowana do organów Państwa]; Społeczna gospodarka rynkowa oparta na wolności działalności gospodarczej, własności prywatnej oraz solidarności, dialogu i współpracy partnerów społecznych stanowi podstawę ustroju gospodarczego Rzeczypospolitej Polskiej. (art. 20 Konstytucji) Prawo podmiotowe, [podlegające ograniczeniom]; Ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. (art. 22 Konstytucji) Swoboda wyboru zawodu [wymiar zindywidualizowany] 1. Każdemu zapewnia się wolność wyboru i wykonywania zawodu oraz wyboru miejsca pracy. Wyjątki określa ustawa. 2. Obowiązek pracy może być nałożony tylko przez ustawę. (…) (art. 65 Konstytucji - wyciąg) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

13 Zasada wolności gospodarczej IIWolność gospodarcza nie ma charakteru bezwzględnego i może być ograniczana na zasadach przyjętych dla ograniczania konstytucyjnych praw wolnościowych; Wolność gospodarcza w prawie polskim nie jest uprawnieniem wyłącznie obywatelskim, dotyczy każdego, kto w sposób legalny przebywa na terytorium RP. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

14 Własność dziś to stosunek prawny, który rzecz zmysłową w najszerszej mierze poddaje władzy jednostki tzn. wyklucza innych od wpływu, a zastrzega ten wpływ czyli swobodę rozporządzania rzeczą dla właściciela: (...) St. Wróblewski, Zarys wykładu prawa rzymskiego. Prawo rzeczowe, Kraków 1919, s. 2 Cyt. Za: W Wołodkiewicz, Czy prawo rzymskie przestało istnieć, Kantor Wydawniczy Zakamycze, Kraków 2003, s. 465.

15 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwOchrona własności I Zasada ustrojowa: 1. Rzeczpospolita Polska chroni własność i prawo dziedziczenia. 2. Wywłaszczenie jest dopuszczalne jedynie wówczas, gdy jest dokonywane na cele publiczne i za słusznym odszkodowaniem. (art. 21 Konstytucji RP). Prawo podmiotowe – (zasady ograniczania): 1. Każdy ma prawo do własności, innych praw majątkowych oraz prawo dziedziczenia. 2. Własność, inne prawa majątkowe oraz prawo dziedziczenia podlegają równej dla wszystkich ochronie prawnej. 3. Własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności. (art. 64 Konstytucji RP). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

16 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwOchrona własności II Konstytucja dopuszcza wywłaszczenie jako najwyższą formę ograniczenia własności –pozbawienie jej; Warunkiem legalności wywłaszczenia jest jednak zachowanie celu publicznego wywłaszczenia i słusznego odszkodowania; Niekonstytucyjna najprawdopodobniej (to ostatnie może jednak stwierdzić skutecznie wyłącznie Trybunał Konstytucyjny), jest jakakolwiek forma nacjonalizacji. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

17 Omnia sunt interpretandałac. wszystko podlega interpretacji

18 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwInterpretacja interpretacja wykładnia, wyjaśnienie, wytłumaczenie, komentowanie czegoś (…); etym. - łac. interpretatio „wyjaśnienie” od interpretari „wyjaśniać; tłumaczyć”. Za: Wł. Kopaliński Słownik Wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2003 r. Współcześnie będzie działaniem ukierunkowanym na wyprowadzenie normy prawnej postrzeganej, jako reguła postępowania z przepisów prawnych, jednostek redakcyjnych tekstu prawnego. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

19 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwInterpretacja c.d. Proces wyprowadzania konkretnej zasady (normy) postępowania (w postaci nakazu lub zakazu) z przepisów prawnych; Przepis – zapis / jednostka redakcyjna tekstu prawnego [Artykuł; ustęp; punkt; litera – w ustawach / Artykuł; paragraf; punkt; litera – w kodyfikacjach]; Norma – dyrektywa postępowania, do której odtworzenia zwykle konieczna jest analiza jednego lub większej liczby przepisów. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

20 Podstawowe zasady interpretacjiZałożenia interpretacyjne: Ustawodawca jest racjonalny; Ustawodawca jest najlepszym znawcą języka polskiego; Podstawowe znaczenie ma interpretacja językowa (oparta na znaczeniu użytych słów), dopiero jej nieskuteczność uprawnia do zastosowania interpretacji celowościowej (ukierunkowanej na odtworzenie celu wprowadzenia rozwiązania) lub systemowej (uwzględniającej elementy systemu prawnego – rozwiązań kompleksowych). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

21 Podstawowe zasady interpretacji IIZakaz domniemywania kompetencji organów administracji publicznej (art. 7 Konstytucji RP – zasada legalizmu formalnego. „Organy państwa działają na podstawie i w granicach prawa” ); In dubio pro libertatem. W razie wątpliwości interpretacja powinna być dokonywana na rzecz ochrony wolności podmiotu na który nałożono obowiązek. Nałożenie obowiązku, tożsame z ograniczeniem praw, jest bowiem wyjątkiem od zasady wolnościowej. Jako wyjątek, nie może być interpretowane rozszerzająco; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

22 Eliminacja sprzeczności w prawieReguły kolizyjne (służące eliminacji sprzeczności): Lex superior derogat legi inferiori; (akt nadrzędny uchyla akt podrzędny – vide: hierarchia źródeł prawa). Lex specialis derogat legi generali; (ustawa szczególna uchyla ogólną – na tym samym poziomie). Lex posterior derogat legi priori; (ustawa późniejsza uchyla wcześniejszą – na tym samym poziomie). ale: Lex posterior generalis non derogat legi priori speciali. (ustawa późniejsza ogólna nie uchyla wcześniejszej ustawy szczególnej). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

23 Wolność gospodarcza – zasady wprowadzania ograniczeńWymóg wprowadzenia ograniczenia w formie ustawy (tzw. wymóg formalny); Wymóg wprowadzania ograniczeń wyłącznie w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym (tzw. wymóg materialny); Oba wymogi stanowią kryteria kontroli z punktu widzenia konstytucyjności ustaw, sprawowanej przez Trybunał Konstytucyjny. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

24 Mechanizmy reglamentacjiUzależnienie możliwości legalnego podjęcia określonego działania od uzyskania aprobującej decyzji administracyjnej od organu administracji państwowej. Typowe formy: Koncesja; Zezwolenie; Licencja (Kategoria, której wyodrębnianie na gruncie współczesnego prawa wydaje się wątpliwe); Rejestry działalności regulowanej. Kryteria wyodrębniania sprowadzają się do określenia podmiotu uprawnionego do starania się i kryterium rodzaju przesłanek uwzględnianych przy wydawaniu decyzji administracyjnych. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

25 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwKoncesja - pojęcie I Wywodzi się monopoli państwa, wymagających zgody do prowadzenia ich przez osoby trzecie (łac. concessio - pozwolenie); MECHANIZM – ogólny zakaz z indywidualnymi odstępstwami; FORMA - decyzja administracyjna; CHARAKTER – rozstrzygnięcie o elementach uznaniowych; CZAS OBOWIĄZYWANIA – określony; SFERA ZASTOSOWANIA – dziedziny szczególnie istotne dla gospodarki oraz bezpieczeństwa obywateli. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

26 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwKoncesja – pojęcie II Szczegółowy zakres i warunki wykonywania działalności gospodarczej podlegającej koncesjonowaniu określają przepisy odrębnych ustaw. Wprowadzenie innych koncesji w dziedzinach działalności gospodarczej mających szczególne znaczenie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub obywateli albo inny ważny interes publiczny jest dopuszczalne tylko w przypadku, gdy działalność ta nie może być wykonywana jako wolna lub po uzyskaniu wpisu do rejestru działalności regulowanej albo zezwolenia oraz wymaga zmiany niniejszej ustawy. Art. 46 ust. 2 i 3 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

27 Koncesja – pojęcie III SFERY KONCESJONOWANE – wyliczenie art. 46 usdg:poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin, wydobywanie kopalin ze złóż, bezzbiornikowe magazynowanie substancji oraz składowanie odpadów w górotworze, w tym w podziemnych wyrobiskach górniczych; wytwarzanie i obrót materiałami wybuchowymi, bronią i amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym; wytwarzanie, przetwarzanie, magazynowanie, przesyłanie, dystrybucja i obrót paliwami i energią; ochrona osób i mienia; rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych; przewozy lotnicze. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

28 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwKoncesja – pojęcie IV Koncesje udzielane są na podstawie ustawowej: Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. prawo geologiczne i górnicze; Ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bonią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym; Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne; Ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia; Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji; Ustawa z dnia 3 lipca 2002 r. Prawo lotnicze. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

29 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwKoncesja – pojęcie V W zakresie wynikającym z ustaw szczególnych organ koncesyjny może określać szczególne warunki wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją (art. 48 ust. 1 usdg); Uprawnienia organu koncesyjnego do kontroli przedsiębiorcy ubiegającego się o koncesję (art. 50 usdg); Możliwość przeprowadzenia, po ogłoszeniu w M.P. przetargu w zakresie udzielenia koncesji (art usdg). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

30 Elementy uznaniowe decyzji koncesyjnej związane z usdg:Koncesja – pojęcie VI Elementy uznaniowe decyzji koncesyjnej związane z usdg: Organ koncesyjny może odmówić udzielenia koncesji lub ograniczyć jej zakres w stosunku do wniosku albo odmówić zmiany koncesji: 1) gdy przedsiębiorca nie spełnia warunków wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją (…); 2) ze względu na zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli; 3) jeżeli w wyniku przeprowadzonego przetargu, o którym mowa w art. 52, udzielono koncesji innemu przedsiębiorcy lub przedsiębiorcom; 4) w przypadkach określonych w odrębnych przepisach. Art. 56 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

31 Koncesja – pojęcie VII SFERY PODDANE KONTROLI ORGANU KONCESYJNEGO: zgodności wykonywanej działalności z udzieloną koncesją; przestrzegania warunków wykonywania działalności gospodarczej; obronności lub bezpieczeństwa państwa, ochrony bezpieczeństwa lub dóbr osobistych obywateli. UPRAWNIENIA OSÓB UPOWAŻNIONYCH PRZEZ ORGAN DO KONTROLI: wstępu na teren nieruchomości, obiektu, lokalu lub ich części, gdzie jest wykonywana działalność gospodarcza objęta koncesją, w dniach i w godzinach, w których ta działalność jest wykonywana lub powinna być wykonywana; żądania ustnych lub pisemnych wyjaśnień, okazania dokumentów lub innych nośników informacji oraz udostępnienia danych mających związek z przedmiotem kontroli. NASTĘPSTWO STWIERDZENIA NIEZGODNOŚĆI Z PRAWEM: wezwanie przedsiębiorcy do usunięcia stwierdzonych uchybień w wyznaczonym terminie. (Art. 57 usdg) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

32 Koncesja – pojęcie VIIIPRZESŁANKI OBLIGATORYJNEGO COFNIĘCIA KONCESJI: wydanie prawomocnego orzeczenia zakazującego przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją; przedsiębiorca nie podjął w wyznaczonym terminie działalności objętej koncesją, mimo wezwania organu koncesyjnego, lub trwale zaprzestał wykonywania działalności gospodarczej objętej koncesją. PRZESŁANKI COFNIĘCIA LUB ZMIANY ZAKRESU KONCESJI: rażące naruszenie warunków określonych w koncesji lub innych warunków wykonywania koncesjonowanej działalności gospodarczej, określonych przepisami prawa; nieusunięcie stanu faktycznego lub prawnego niezgodnego z warunkami określonymi w koncesji lub z przepisami regulującymi działalność gospodarczą objętą koncesją. zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub bezpieczeństwa obywateli, a także w razie ogłoszenia upadłości przedsiębiorcy. (Art. 57 usdg) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

33 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwKoncesja – pojęcie XI Opłata skarbowa za udzielenie koncesji lub jej zmianę; Obowiązek zgłaszania zmian istotnych w zakresie działalności koncesjonowanej w terminie 14 dni od dnia powstania. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

34 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwPromesa I Decyzja zawierająca obietnicę wydania koncesji po spełnieniu warunków wykonywania działalności gospodarczej wymagającej koncesji; Promesa eliminuje niepewność dotyczącą oceny przede wszystkim przesłanek ogólnych takich jak „zagrożenie obronności i bezpieczeństwa państwa lub obywateli”; Promesa ma charakter terminowy (nie krótszy niż 6 miesięcy), po którego okresie wygasa; Art. 60 usdg Celem promesy jest uniknięcie sytuacji niepewności inwestycyjnej przedsiębiorcy podejmującego działalność koncesjonowaną. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

35 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwPromesa II W okresie ważności promesy można odmówić koncesji na wykonywanie działalności określonej w promesie, wyłącznie gdy: wystąpiła zmiana danych zawartych we wniosku o udzielenie promesy; wnioskodawca nie spełnił wszystkich warunków określonych w promesie; wystąpiły (jak należy czytać: de novo po wydaniu promesy) okoliczności, o których mowa w art. 56 ust. 1 pkt 1 i 2. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

36 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwZezwolenie – pojęcie I Wiele instytucji o zbliżonej konstrukcji normatywnej noszących różne nazwy: Zgoda / Zezwolenie / Licencja; Można to odczytać jako podstawę przygan a uszczypliwości do Ustawodawcy, który incompositus czyli confusio w przepisach prawnych wyrządza. Konstrukcyjnie oznacza to konieczność uzyskania przez przedsiębiorcę decyzji administracyjnej zawierającej uprawnienie do prowadzenia działalności; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

37 Zezwolenie – pojęcie IIKonstrukcyjnie przypisane jest działalności aprobowanej przez państwo, wymagającej kontroli w zakresie jej wykonywania; Wprowadzane jest na gruncie ustaw szczególnych; Zezwolenie ma charakter decyzji związanej; Może być przyznawane na różnych szczeblach administracji publicznej (rządowej i samorządowej). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

38 Zezwolenie – pojęcie IIIWyliczenie działalności objętych wymogiem uzyskania zezwoleń, zgód i licencji zawiera Art. 75 usdg; Przykłady: produkcja tablic rejestracyjnych; działalność ubezpieczeniowa; bankowość; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

39 Zezwolenie – pojęcie IVKonstrukcja zezwolenia zakłada: kontrolę uprzednią w stosunku do jego wydania; konieczność stałego spełniania wymogów warunkujących jego otrzymanie; poddanie podmiotu autoryzowanego kontroli i nadzorowi (tzw. policja administracyjna) organu autoryzującego; Możliwość cofnięcia zezwolenia w przypadku zajścia określonych w ustawach przesłanek. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

40 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwLicencja Licencją określać się zwykło administracyjne potwierdzenie posiadania (zasadniczo przez osobę fizyczną) kwalifikacji do zawodowego wykonywania określonego rodzaju aktywności. Współcześnie zasadność jej wyróżniania budzi wątpliwości (brak jasnego criterium divisionis), może być utożsamiana z zezwoleniem, szczególnie, iż takoż czyni Ustawodawca vide art. 75 usdg. Dawniejsze przykłądy na licencje to: Licencja pilota; Licencja spawacza podwodnego; Licencja kierowcy zwana prawem jazdy. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

41 Rejestr działalności regulowanej IWPIS DO REJESTRU MA CHARAKTER PRAWA PODMIOTOWEGO (każdy kto spełnia przesłanki określone prawem ma roszczenie o wpis) Działalność regulowana – warunki wykonywania: spełnienie warunków określonych przepisami ustawy i uiszczenie opłaty skarbowej (wymóg materialny); uzyskanie wpisu do odpowiedniego rejestru działalności regulowanej (wymóg formalny). Art. 64 usdg Zasady dokonania wpisu: na pisemny wniosek przedsiębiorcy spełniającego przesłanki wpisu, po złożeniu odnośnego oświadczenia; Art. 65 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

42 Rejestr działalności regulowanej IIKONSTRUKCJA WPISU DO REJESTRU : niezależność od koncesji i zezwoleń (zezwolenie czy koncesja to decyzja administracyjna, wpis to rejestracja – decyzja administracyjna występuje przy ew. odmowie) jawność rejestrów; wykreślenia i zmiany na zasadach określonych w ustawie; obowiązek przedsiębiorcy zgłaszania zmian danych wpisanych w terminie 14 dni od dnia zmiany; obowiązek dokonania wpisu w terminie 7 dni od wpływu wniosku, bezskuteczny upływ 14 dni od dnia wpływu daje przedsiębiorcy możność rozpoczęcia działalności po zawiadomieniu o tym organu na piśmie; obowiązek przedsiębiorcy do przechowywania wszystkich dokumentów niezbędnych do wykazania spełniania warunków wymaganych. Art. 66/67 i 69 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

43 Rejestr działalności regulowanej IIIPRZESŁANKI ODMOWY WPISU: prawomocne orzeczenie zakazujące przedsiębiorcy wykonywania działalności gospodarczej objętej wpisem; przedsiębiorcę wykreślono z rejestru tej działalności regulowanej na podstawie decyzji o zakazie wykonywania działalności objętej wpisem z przyczyn w okresie 3 lat poprzedzających złożenie wniosku, ZAKAZ WYKONYWANIA DZIAŁALNOŚCI OBJĘTEJ WPISEM (decyzja administracyjna): przedsiębiorca złożył oświadczenie, niezgodne ze stanem faktycznym; przedsiębiorca nie usunął naruszeń warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej w wyznaczonym przez organ terminie; stwierdzono rażące naruszenie warunków wymaganych do wykonywania działalności regulowanej przez przedsiębiorcę. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

44 Mechanizmy reglamentacjiWarunkiem rozpoczęcia działalności koncesjonowanej czy wymagającej zezwolenia jest uzyskanie ww. autoryzacji; Podmioty nieautoryzowane narażają się na zastosowanie sankcji zwykle o charakterze prawno-karnym; Uzyskanie zezwolenia zwykle wiąże się z poddaniem działalności kontroli i nadzorowi organów państwa. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

45 Mechanizmy regulacji i reglamentacji - egzemplifikacjaDziałalność bankowa: Wymóg uzyskania zezwolenia na podjęcie działalności (podjęcie wymaga uzyskania zezwolenia Komisji Nadzoru Bankowego) Regulowana forma prawna przedsiębiorcy (spółka akcyjna bank spółdzielczy lub bank państwowy); Szczegółowe wymogi kapitałowe (minimalny kapitał zakładowy wynosi równowartość €); Szczegółowe wymogi dotyczące organów (fachowość członków zarządu, zgoda KNB na wykonywania prawa głosu przez akcjonariuszy przekraczających kwalifikowane progi głosów z akcji); Zasady działalności (np. ostrożność), zasady sprawozdawcze itp. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

46 Kontrola związana z regulacją ISZCZEGÓLNE UPRAWNIENIA WÓJTA, BURMISTRZA, PREZYDENTA MIASTA : Obowiązek informowania (łac. denuntiatio) właściwych organów administracji publicznej o dostrzeżonych naruszeniach prawa lub wykonywaniu działalności z zagrożeniem życia lub zdrowia, niebezpieczeństwa powstania szkód majątkowych w znacznych rozmiarach lub naruszenia środowiska, W przypadku braku możliwości zawiadomienia, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może nakazać, w drodze decyzji, wstrzymanie wykonywania działalności gospodarczej na czas niezbędny, nie dłuższy niż 3 dni (z rygorem natychmiastowej wykonalności). Zawiadomione organy niezwłocznie powiadamiają wójta, burmistrza lub prezydenta miasta o podjętych czynnościach. Art. 78 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

47 Kontrola związana z regulacją IIZASADY KONTROLI: Zasady kontroli określone są w usdg („w zakresie nieuregulowanym stosuje się przepisy ustaw szczególnych” – art. 77 ust. 2 usdg – postanowienie nie mające sensu – przepisy ustaw szczególnych i tak się stosuje, ponieważ usdg nie ma ustrojowo charakteru wyższego - w przypadku kolizji patrz: reguły kolizyjne); Czynności kontrolne wykonuje się po okazaniu legitymacji służbowej upoważniającej do wykonywania takich czynności oraz doręczeniu upoważnienia do przeprowadzenia kontroli; Upoważnienie zawiera co najmniej: wskazanie podstawy prawnej / oznaczenie organu kontroli / datę i miejsce wystawienia / imię i nazwisko pracownika organu kontroli uprawnionego do wykonania kontroli oraz numer jego legitymacji służbowej / firmę przedsiębiorcy objętego kontrolą / określenie zakresu przedmiotowego kontroli / wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontroli / podpis osoby udzielającej upoważnienia z podaniem zajmowanego stanowiska lub funkcji / pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy. Zakres kontroli nie może wykraczać poza zakres wskazany w upoważnieniu. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

48 Kontrola związana z regulacją IIIZASADY KONTROLI cd.: Czynności kontrolnych dokonuje się w obecności kontrolowanego lub osoby przez niego upoważnionej. Wyjątki: ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej; przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla prowadzonego przeciwko przedsiębiorcy śledztwa lub dochodzenia; odrębne przepisy przewidują możliwość przeprowadzenia kontroli w toku prowadzonego postępowania dotyczącego przedsiębiorcy; przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego. Kontrolowany jest obowiązany do pisemnego wskazania osoby upoważnionej do reprezentowania go w trakcie kontroli. Przedsiębiorca obowiązany jest prowadzić i przechowywać książkę kontroli, upoważnienia i protokoły, a także udostępniać ją organowi kontroli. Książka zawiera wpisy organu kontroli obejmujące: oznaczenie organu kontroli; oznaczenie upoważnienia do kontroli; zakres przedmiotowy przeprowadzonej kontroli; daty podjęcia i zakończenia kontroli; zalecenia pokontrolne oraz określenie zastosowanych środków pokontrolnych. Przedsiębiorca obowiązany jest dokonywać w książce wpisu o wykonaniu zaleceń bądź ich uchyleniu przez organ kontroli, organ nadrzędny albo sąd administracyjny. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

49 Kontrola związana z regulacją IVZASADY KONTROLI cd.: Prowadzenie w tym samym czasie jednej kontroli. Wyjątki: ratyfikowane umowy międzynarodowe stanowią inaczej; przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla prowadzonego przeciwko przedsiębiorcy śledztwa lub dochodzenia; odrębne przepisy przewidują możliwość przeprowadzenia kontroli w toku prowadzonego postępowania dotyczącego przedsiębiorcy; przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego; kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu; przeprowadzenie kontroli jest realizacją obowiązków wynikających z przepisów prawa wspólnotowego o ochronie konkurencji lub przepisów prawa wspólnotowego w zakresie ochrony interesów finansowych Wspólnoty Europejskiej; kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług na podstawie przepisów o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Ograniczenie globalnego okresu kontroli w roku kalendarzowym (Wyjątki j.w.): w odniesieniu do mikro-, małych, i średnich przedsiębiorców - 4 tygodni; w odniesieniu do pozostałych przedsiębiorców - 8 tygodni. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

50 Ius publicum privatorum pactis mutari non potestPrawo publiczne nie może być zmieniane umowami prywatnymi.

51 Swoboda działalności gospodarczej IMożliwość wydawania aktów prawnych przez państwo wynika z posiadania przez nie władzy suwerennej na danym terytorium; Osoby znajdujące się na terytorium (podlegające suwerennej władzy państwa), obowiązane są do przestrzegania prawa stanowionego przez państwo; Wszędzie tam, gdzie państwo nie wskaże iż dana regulacja może być zmieniona np: wolą stron stosunku prawnego, konieczne jest przestrzeganie obowiązującego prawa. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

52 Swoboda działalności gospodarczej IIKonstytucyjna regulacja zasad ograniczania praw i nakładania obowiązków w sferze gospodarczej; Doprecyzowanie zasad na poziomie ustawy o charakterze ogólnym (systemowym) tzw. „konstytucja gospodarcza” (ustawa o swobodzie działalności gospodarczej); Wyjątki wynikające ze szczególnego znaczenia konkretnych sfer aktywności gospodarczej - ustawy szczególne poświęcone konkretnym rodzajom działalności gospodarczej; Pierwowzór – tzw. ustawa z dnia 23 grudnia 1998 r. o działalności gospodarczej. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

53 Swoboda działalności gospodarczej IIIRegulacja podstawowa: Ustawa z dnia 2 lipca o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz ze zmianami); Regulacje szczególne (przykład dodatkowych wymogów): Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz ze zmianami). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

54 Swoboda działalności gospodarczej IVUstawa o swobodzie działalności gospodarczej: reguluje podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej; zadania organów administracji publicznej w tym zakresie; obowiązuje na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Art. 1 usdg (zakres i przedmiot obowiązywania) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

55 Swoboda działalności gospodarczej VZasady regulacji i ingerencji w działalność gospodarczą: równość wobec prawa; jawność działalności; jawność odstępstw od powszechności i równości (vide pomoc publiczna); wspieranie przedsiębiorczości przez organy państwa (zadbane rośnie gorzej – przyp. obserwatora); zasada poszanowania uzasadnionych interesów przedsiębiorcy w działalności organów administracji; zasada współpracy organów administracji publicznej z organizacjami pracodawców, organizacjami pracowników, organizacjami przedsiębiorców oraz samorządami zawodowymi i gospodarczymi zasada rejestracji; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

56 Swoboda działalności gospodarczej VIUprawnienia ochronne przedsiębiorcy: Prawo złożenia do właściwego organu wniosku o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej, w jego indywidualnej sprawie (Art. 10 usdg) Nie może być on obciążony jakimikolwiek daninami publicznymi, sankcjami finansowymi lub karami w zakresie, w jakim zastosował się do uzyskanej interpretacji; Obowiązek załatwiania spraw przedsiębiorcy przez organy administracji publicznej bez zbędnej zwłoki (Art. 11 usdg) (dla budujących samoświadomość prawną zasadne będzie oddanie się kontemplacji pojęć zwłoki zbędnej i zwłoki niezbędnej …). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

57 Prawa, wolność i pokój to najlepsze dary.Leges, Libertas et Pax sunt optima dona Inskrypcja z tarczy Tytusa Flaminiusa ofiarowanej świątyni Delfickiej Prawa, wolność i pokój to najlepsze dary.

58 Działalność gospodarcza IZarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły Art. 2 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

59 Działalność gospodarcza IIAktywność zorganizowana (w formie przedsiębiorstwa); Działalność prowadzona w sposób ciągły; Wykonywana samodzielnie, na własną odpowiedzialność przedsiębiorcy (nie stanowi działalności gospodarczej posiadanie akcji); Celem jest uzyskanie zarobku; Ustawodawca wyłącza spod definicji działalność: wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, wynajmowanie przez rolników pokoi, sprzedaż posiłków domowych i świadczenie w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów. Art. 3 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

60 Działalność gospodarcza IIIPrzedsiębiorca - podmiot (jednostka organizacyjna) prowadzący działalność gospodarczą – osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej o ile na podstawie przepisów ustawy posiada zdolność prawną – może występować samodzielnie w obrocie (art. 4 ust. 1 usdg; art. 431 k.c.), Przedsiębiorcami (odrębnymi) są wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej działalności gospodarczej (art. 4 ust. 2 usdg); Przedsiębiorstwo - zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej (art. 551 k.c.); Firma - oznaczenie (nazwa) indywidualizująca przedsiębiorcę w obrocie. Dla osoby fizycznej jest to imię i nazwisko. Dla jednostki organizacyjnej nazwa zawierająca określenie formy prawnej (art. 431 – 4310 k.c.); Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

61 Działalność gospodarcza IVPrzedsiębiorstwo obejmuje w szczególności: oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; koncesje, licencje i zezwolenia; patenty i inne prawa własności przemysłowej; majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; tajemnice przedsiębiorstwa; księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej (art. 551 k.c.) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

62 Działalność gospodarcza VJeden przedsiębiorca np: spółka akcyjna może prowadzić większą liczbę przedsiębiorstw. Przedsiębiorca będzie zatem podmiotem działającym, zaś przedsiębiorstwo będzie miało charakter „warsztatu pracy”. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

63 Zasady prowadzenia działalności gospodarczejZasada gospodarki rynkowej; Zasada wolności gospodarczej; Zasada równości wobec prawa; Zasada ochrony równości konkurencji; Zasada prawa do sądu; Zasada odpowiedzialności odszkodowawczej administracji; Zasada ochrony bezpieczeństwa publicznego i porządku publicznego (jako przesłanki ograniczeń wolności). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

64 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwOsobowość prawna Fikcja prawna (rozwiązanie nakazujące przyjąć, iż prawdziwe jest zjawisko niezgodne z doświadczeniem faktycznym), nakazująca przyjąć, iż konkretna masa majątkowa (tzw. fundacyjny typ osobowości prawnej) lub zbiór osób (tzw. korporacyjny typ osobowości prawnej) może występować samodzielnie w obrocie (tj. odrębnie od pierwotnego właściciela kapitału lub osób wchodzących w skład np: stowarzyszenia). Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

65 Przedsiębiorca 1. Przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. 2. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. (art. 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

66 Przedsiębiorcy – formy IOsoba fizyczna; Jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej (wyodrębniona organizacyjnie, jednak nie będąca w pełni samodzielnym podmiotem prawa) Spółka jawna; Spółka partnerska; Spółka komandytowa; Spółka komandytowo-akcyjna; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

67 Przedsiębiorcy – formy IIJednostki organizacyjne posiadające osobowość prawną: Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością; Spółka akcyjna; Fundacja prowadząca działalność gospodarczą; Stowarzyszenie prowadzące działalność gospodarczą. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

68 Przedsiębiorcy – formy IIICudzoziemcy (art. 13 usdg): Zasada traktowania narodowego podmiotów pochodzących z UE i EFTA, stron umowy o EOG (zakaz dyskryminacji ze względu na pochodzenie lub narodowość w odniesieniu do ww. osób); Wolność na analogicznych do obywateli polskich warunkach dla cudzoziemców przebywających leganie na terytorium RP. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

69 Eventus stultorum magister łac. wynik / skutek nauczycielem głupcówWtręt w wywodu spójny ciąg Eventus stultorum magister łac. wynik / skutek nauczycielem głupców Zasada traktowania narodowego np. w prawie wspólnotowym nie dopuszcza dyskryminacji „obcych” względem „swoich”; Legalna (do czasu naruszenia zasad Traktatowych) jest dyskryminacja „swoich” względem „obcych”; Działanie na niekorzyść własnych obywateli nieobce jest polskiemu Ustawodawcy … Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

70 Przedsiębiorcy – formy IVCudzoziemcy c.d. (art. 13 usdg): Inne osoby zagraniczne mają prawo do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej wyłącznie w formie spółki oraz obejmowania bądź nabywania ich udziałów lub akcji, o ile umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej: komandytowej, komandytowo-akcyjnej, z ograniczoną odpowiedzialnością akcyjnej, a także do przystępowania do takich spółek Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

71 Oddziały przedsiębiorców zagranicznych IPojęcie oddziału przedsiębiorcy zagranicznego: jednostka zależna od przedsiębiorcy zagranicznego, wykonująca na terytorium RP działalność gospodarczą; posiadanie siedziby na terytorium RP. (Dla miłośników prozy Alfreda Szklarskiego: faktoria handlowa do obrotu z dzikimi tj. reprezentacja przedsiębiorstwa kupieckiego zza Wielkiej Wody, oparta na ich podmiotowości prawnej, działająca w sferze ich dozwolenia / specjalizacji, posiadająca lokalną organizację zarządzającą – w osobie faktora) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

72 Oddziały przedsiębiorców zagranicznych IIZasady działalności za pośrednictwem oddziału: Wzajemność - dla podmiotów z państw trzecich (nie dotyczy państw członkowskich UE i zrównanych w prawach, dla których nie obowiązuje zasada wzajemności); Dla obywateli państw członkowskich UE; EOG i państw, które mogą korzystać ze swobody przedsiębiorczości na podstawie umów zawartych ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi, podejmowanie i wykonywanie działalności gospodarczej jest wolne na takich samych zasadach jak dla obywateli polskich. Możliwość prowadzenia działalności wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego (art. 86 usdg); Konieczność ustanowienia osoby uprawnionej do reprezentacji przedsiębiorcy zagranicznego w oddziale (art. 87 usdg); Możliwość rozpoczęcia działalności w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

73 Wtręt doprecyzowujący !!!Podmiot założony zgodnie z prawem polskim jest przedsiębiorcą krajowym, naszym, pszenno-buraczanym, swojakiem / ziomalem. Jednostka organizacyjna wywodząca swoją podmiotowość z istnienia i funkcjonowania gdzieś daleko za granicą przedsiębiorcy macierzystego, będzie działała jako projekcja – oddział lub samo tylko widmo – przedstawicielstwo. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

74 Oddziały przedsiębiorców zagranicznych IIIOBOWIĄZKI PRZEDSIĘBIORCY ZAGRANICZNEGO: używanie do oznaczenia oddziału oryginalnej nazwy przedsiębiorcy zagranicznego wraz z przetłumaczoną na język polski nazwą formy prawnej przedsiębiorcy oraz dodaniem wyrazów „oddział w Polsce”; prowadzenie dla oddziału oddzielnej rachunkowości w języku polskim zgodnie z przepisami o rachunkowości; zgłaszanie ministrowi właściwemu do spraw gospodarki wszelkich zmian stanu faktycznego i prawnego w zakresie okoliczności, stanowiących przesłanki wydania zakazu działalności; inne obowiązki wynikające z mocy prawa np. zawieranie umów w języku polskim, w sytuacjach określonych w ustawie z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

75 ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (wyciąg)Art. 7. Języka polskiego używa się w obrocie prawnym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pomiędzy podmiotami polskimi oraz gdy jedną ze stron jest podmiot polski. Dotyczy to w szczególności nazewnictwa towarów i usług, ofert, reklamy, instrukcji obsługi, informacji o właściwościach towarów i usług, warunków gwarancji, faktur, rachunków i pokwitowań (…). Art. 8. Jeżeli stroną umowy, której wykonanie ma nastąpić na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jest podmiot polski, umowę sporządza się w języku polskim. Umowa sporządzona w języku polskim może mieć wersję lub wersje obcojęzyczne. Jeżeli strony nie postanowiły inaczej, podstawą wykładni takiej umowy jest jej wersja polskojęzyczna. Do umów zawartych z naruszeniem ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio art. 74 § 1 zdanie pierwsze oraz art. 74 § 2 Kodeksu cywilnego; umowa sporządzona w języku obcym nie stanowi uprawdopodobnienia faktu dokonania czynności prawnej, o którym mowa w art. 74 § 2 Kodeksu cywilnego. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

76 Oddziały przedsiębiorców zagranicznych IVSANKACJA W POSTACI ZAKAZU PROWADZENIA DZIAŁALNOŚCI: Podmiot kompetentny: Minister właściwy do spraw gospodarki; Forma prawna: decyzja; Przesłanki wydania decyzji zakazującej (wystarczy, że spełniona jest jedna): oddział rażąco narusza prawo polskie lub nie wykonuje obowiązku aktualizacji informacji; nastąpiło otwarcie likwidacji przedsiębiorcy zagranicznego, który utworzył oddział, lub przedsiębiorca ten utracił prawo wykonywania działalności gospodarczej; działalność przedsiębiorcy zagranicznego zagraża bezpieczeństwu i obronności państwa, ochronie tajemnicy państwowej lub innemu ważnemu interesowi publicznemu. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

77 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwPrzedstawicielstwo I przedstawicielstwa stanowią jednostki przeznaczone do prowadzenia na terytorium Polski w zakresie reklamy i promocji przedsiębiorcy zagranicznego; przedstawicielstwo mogą utworzyć również osoby zagraniczne powołane do promocji gospodarki kraju ich siedziby, z tym że zakres działania takiego przedstawicielstwa może obejmować wyłącznie promocję i reklamę gospodarki tego kraju. utworzenie przedstawicielstwa wymaga wpisu do rejestru przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, prowadzonego przez ministra właściwego do spraw gospodarki. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

78 Przedstawicielstwo IIwymogi dotyczące wniosku o założenie przedstawicielstwa sporządzenie w języku polskim, zawiera: podanie nazwy, siedziby i formy prawnej przedsiębiorcy zagranicznego; określenie przedmiotu działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego; wskazanie imienia, nazwiska oraz adresu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej osoby upoważnionej w przedstawicielstwie do reprezentowania przedsiębiorcy zagranicznego; podanie adresu przedstawicielstwa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. jako załączniki powinny zostać dołączone do wniosku: jeżeli przedsiębiorca zagraniczny działa na podstawie aktu założycielskiego, umowy lub statutu - odpis tego dokumentu; jeżeli przedsiębiorca zagraniczny istnieje lub wykonuje działalność na podstawie wpisu do rejestru - odpis z tego rejestru; Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

79 Podziały funkcjonalne przedsiębiorcówMikroprzedsiębiorca (art. 104 usdg); Mały przedsiębiorca (art. 105 usdg); Średni przedsiębiorca (art. 106 usdg); Podział w swej istocie nie ma wymiernych odniesień dla praktyki działalności gospodarczej w Polsce – państwa członkowskie mogą tworzyć systemy wspomagania działalności małych i średnich przedsiębiorstw, jednak nie naruszając zasady równej konkurencji. Polski program wspierania MiŚ-iów zaginął w pomroce kazamatów MG…. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

80 Podstawowy obowiązek przedsiębiorcyPrzestrzeganie prawa: Przedsiębiorca jest obowiązany spełniać określone przepisami prawa warunki wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności dotyczące ochrony przed zagrożeniem życia, zdrowia ludzkiego i moralności publicznej, a także ochrony środowiska. Art. 18 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

81 Obowiązki przedsiębiorcy IObowiązek zapewnienia fachowości wykonywania działalności: Jeżeli przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych. (np. Sprzedaż farmaceutyków) Art. 19 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

82 Obowiązki przedsiębiorcy IIObowiązek oznaczania towarów: Przedsiębiorca wprowadzający towar do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest obowiązany do zamieszczenia na towarze, jego opakowaniu, etykiecie lub instrukcji informacji w języku polskim zawierających: 1) firmę przedsiębiorcy i jego adres; 2) nazwę towaru; 3) inne oznaczenia i informacje wymagane na podstawie odrębnych przepisów. Art. 20 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

83 Obowiązki przedsiębiorcy IIIObowiązek oznaczania towarów: Jeżeli przedsiębiorca oferuje towary lub usługi w sprzedaży bezpośredniej lub sprzedaży na odległość za pośrednictwem środków masowego przekazu, sieci teleinformatycznych lub druków bezadresowych, jest on obowiązany do podania w ofercie co najmniej następujących danych: 1) firmy przedsiębiorcy; 2) numeru identyfikacji podatkowej (NIP); 3) siedziby i adresu przedsiębiorcy. Art. 21 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

84 Obowiązki przedsiębiorcy IVObowiązek dokonywania rozliczeń za pośrednictwem rachunku bankowego lub prowadzonego w SKOK-u, gdy : (przesłanki samodzielne) stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca; jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość euro (co ma zapewniać przejrzystość operacji przedsiębiorców przed służbami skarbowymi) Art. 22 usdg Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

85 Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego PrzedsiębiorstwRejestry / Ewidencje I Cele funkcjonowania systemu rejestrów: Przejrzystość sfery prowadzenia działalności gospodarczej; (zabezpieczenie prawne ekonomicznego założenia o pełnej przejrzystości rynku); Pewność obrotu – założenie, iż to co w księgach to i w rzeczywistości; Kontrola informacyjna nad aktywnością wykonywaną na terytorium państwa. Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

86 Rejestry / Ewidencje IIWpis - warunek konieczny podjęcia działalności: Przedsiębiorca może podjąć działalność gospodarczą po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym albo do Ewidencji Działalności Gospodarczej, zwanej dalej „ewidencją”. Spółka kapitałowa w organizacji może podjąć działalność gospodarczą przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsiębiorców. Wpisowi do ewidencji podlegają przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi. Zasady wpisu do rejestru przedsiębiorców określają odrębne przepisy. Art. 14 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

87 Rejestry / Ewidencje IIIEwidencja działalności gospodarczej; Art. 7 – 7i (pozostawione w mocy do dnia 31 grudnia 2006 r.) Ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. Prawo działalności gospodarczej (Dz. U Nr 10, poz ze zm.) Krajowy Rejestr Sądowy; Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. z 2001 r. Nr 17 poz. 209 – t.j. ze zm.) Katedra Prawa Administracyjnego i Fiannsowego Przedsiębiorstw

88 felix, qui potuit rerum cognoscere causasszczęśliwy, kto zdołał poznać przyczyny wszechrzeczy Wergiliusz.