1 PRAWO HANDLOWE Gr. 8, prawo 2.5 letnie semestr letni 2016/2017mgr Konrad Gralec Zakład Prawa Gospodarczego i Handlowego Konsultacje pokój 117A r : :45 r : :00 r : :00 r : :00 r : :00
2 Wyprzedzając pytanie: Tak, to będzie na mojej stronie osobistejPLAN ZAJĘĆ: r. - zajęcia organizacyjne, (dzisiaj) - źródła prawa handlowego - pojęcie przedsiębiorcy i przedsiębiorstwa - firma i jej ochrona - spółki osobowe w ogólności - spółka cywilna - spółka jawna r. - spółki kapitałowe w ogólności r. - spółka z o.o. - spółka z o.o.
3 PLAN ZAJĘĆ: r. - umowy handlowe w ogólności - obrót konsumencki - umowa sprzedaży r. - umowa agencyjna - umowa komisu - umowa leasingu - umowa przewozu r. - KOLOKWIUM Kolokwium: Forma: pytania jednokrotnego wyboru. Pytania: 50. od 26. poprawnych odpowiedzi ocena dostateczna. Zakres: to co omawiane na zajęciach + Prokura + KRS
4 Kolokwium: Forma: pytania jednokrotnego wyboru. Pytania: 50. od 26. poprawnych odpowiedzi ocena dostateczna. Zakres: to co omawiane na zajęciach + Prokura + KRS Pytania: z przepisów oraz mini kazusy Grupy: dwie Wyniki: zgodnie z regulaminem Poprawa: tylko ustnie! na konsultacjach
5 ZRÓDŁA PRAWA HANDLOWEGOPRZEPISY PRAWA STANOWIONEGO REGULACJE UMOWNE UMOWY MIEDZYNARODOWE ZWYCZAJE; ORZECZNICTWO SĄDOWE; DOKTRYNA
6 Źródła stosunku zobowiązaniowego (ważne!)Art Kodeksu Cywilnego Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Art Kodeksu Cywilnego § 1. Czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, chyba że właściwy przepis przewiduje inny skutek, w szczególności ten, iż na miejsce nieważnych postanowień czynności prawnej wchodzą odpowiednie przepisy ustawy. § 2. Nieważna jest czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego. § 3. Jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana.
7 Przedsiębiorca Najważniejsze definicje legalne tego pojęcia znajdziemy w Kodeksie Cywilnym oraz Ustawie o swobodzie działalności gospodarczej. Kodeks Cywilny – podstawowa definicja dla stosunków prywatnoprawnych UoSDG – podstawowa definicja o charakterze publicznoprawnym
8 Zgodnie z KC Przedsiębiorcą jest: 1) osoba fizyczna, 2) osoba prawna Kodeks cywilny Zgodnie z KC Przedsiębiorcą jest: 1) osoba fizyczna, 2) osoba prawna 3) jednostka organizacyjna niebędąca osoba prawną, której ustawa przyznaje zdolność prawną prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej: Zgodnie z UoSGD Przedsiębiorcą jest: 1) osoba fizyczna, 2) osoba prawna i 3) jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność: - wytwórcza - budowlana - handlowa - usługowa - poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż - działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
9 UWAGA! Powszechnie przyjmuje się ze powyższe definicje mają charakter źródłowy dla prawa cywilnego i prawa administracyjnego Jednakże, niektóre akty prawne wprowadzają swoje własne definicje omawianego pojęcia Dla przykładu: Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktyką rynkowym przedsiębiorcy – rozumie się przez to osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, które prowadzą działalność gospodarczą, zarobkową lub zawodową, bez względu na to, czy działalność ta ma charakter główny czy uboczny, a także osoby działające w ich imieniu lub na ich rzecz;
10
11 Komparycja umowy Komparycja (głowa) umowy jest jej częścią wstępną.Określa jej nazwę, czas, okoliczności oraz strony Może w niej znajdować się preambuła
12 Komparycja umowy - strukturaNazwa umowy Konstruując projekt umowy, należy pamiętać o generalnej zasadzie, że o rodzaju zawartej umowy decyduje jej treść, a nie nazwa Nazwa ma jednak pewne znaczenie; może (nie musi) wskazywać na to jaki był cel stron. Dla zainteresowanych : I CSK 703/09 i IV CSK 463/12
13 Komparycja umowy - strukturaData i miejsce zawarcia umowy Miejsce zawarcia umowy może determinować prawo właściwe i właściwość sądu Art. 70 KC UWAGA! – strony mogą w umowie zmienić ustawowe przepisy o wymagalności roszczeń Dla zainteresowanych I CK 272/02 i IV CK 236/03
14 Komparycja umowy - strukturaPreambuła Cele Okoliczności zawarcia Ogólny sposób realizacji
15 Preambuła - przykłady Z uwagi na to, że Strony wyrażają wolę współpracy w zakresie zawierania umów leasingowych, co będzie dalej określane jako Przedsięwzięcie, a wykonanie zawieranych umów w ramach tego Przedsięwzięcia zostanie powierzone Przyjmującemu Zamówienie. Strony postanawiają określić warunki zawieranych między sobą umów leasingu, których przedmioty wchodzą w zakres Przedsięwzięcia, a warunki te będą miały zastosowanie niezależnie od powołania się na nie w poszczególnych umowach dotyczących Przedsięwzięcia. A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 184
16 Preambuła - przykłady Zważywszy, że:1) Wynajmujący dysponuje wolnymi pomieszczeniami w budynku przy ul Piastowskiej 1/702 we Wrocławiu(50-351) ; 2) Wynajmujący przeprowadził postępowanie celem wyłonienia Najemcy przedmiotowych, wolnych pomieszczeń; 3) Najemca wyłoniony w postępowaniu prywatnego przetargu jest zainteresowany najmem przedmiotowych pomieszczeń do prowadzenia działalności w zakresie ________; 4) Najemca zapoznał się ze stanem pomieszczeń, o których mowa wyżej, i uznaje je za odpowiednie do prowadzenia wyżej wskazanej działalności, Strony zawierają umowę najmu o następującej treści: A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 184
17 Preambuła - przykłady Zwarzywszy, że: Sponsor jest właścicielem i dystrybutorem produktów marki LOL. Sponsor nieprzerwanie dąży do zwiększenia poziomu sprzedaży tychże produktów. W organizowanym przez Sponsorowanego „Festiwalu HALL OF GAMES XYZ” będą brać udział potencjalni klienci Sponsora. Strony uznaje za uzasadnione sponsorowanie organizatora „Festiwalu HALL OF GAMES XYZ” w celu zwiększenia ogólnej wiedzy o produktach marki LOL a co za tym idzie do zwiększenia poziomu sprzedaży tych produktów.
18 Preambuła – przykłady Zważywszy, że Zleceniodawca jako Partner XYZ i dystrybutor produktów marki XYZ dąży nieprzerwanie do zwiększenia poziomu sprzedaży tejże marki na rynku uznaje się za celowe i uzasadnione zorganizowanie akcji promocyjnej przybliżającej markę oraz produkty mającej na celu zwiększenie poziomu ogólnej wiedzy o produktach i zwiększenie ich sprzedaży .
19 Komparycja umowy - strukturaStrony umowy – o prawidłowym sposobie ich określenia była mowa na pierwszych zajęciach UWAGA NA SPOŁKE CYWILNĄ! Konradem Gralec prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą „ Gralec XYZ s.c” z siedzibą we Wrocławiu przy ul. Piastowskiej 1/ Wrocław, zamieszkałym przy pl. Uniwersyteckim 1, Wrocław, wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod NIP: , REGON: , PESEL: Marcinem Gralec prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą „Gralec XYZ s.c” z siedzibą we Wrocławiu przy ul. Piastowskiej 1/ Wrocław, zamieszkałym przy ul. Słowiańskiej 5/2, Wrocław, wpisanym do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej pod NIP: , REGON: , PESEL: Działającymi jako wspólnicy spółki cywilnej „Gralec XYZ s.c.” zwanymi w dalszej części umowy
20 Strony – rzadziej spotykane w obrocieFundacją „Lux Vertatis” z siedzibą przy ul. Leszno 14, Warszawa, wpisana do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, Fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej oraz Krajowego Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla M. ST. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS: , NIP: , REGON: reprezentowana przez prezesa zarządu Tadeusza Rydzyka
21 Strony – rzadziej spotykane w obrocieStowarzyszenie Młodych Twórców „Kontrast” z siedzibą przy ul. Traugutta nr 147/14, Wrocław, wpisane do rejestru stowarzyszeń prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, VI Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod nr KRS:
22 Strony – skarb państwa Państwowe osoby prawne:Przedsiębiorstwo Państwowe „Porty Lotnicze” z siedzibą w Warszawie, , przy ul. Żwirki i Wigury 1, zarejestrowane w Sądzie Rejonowym dla m.st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS: , Regon: , NIP: , reprezentowane przez Naczelnego Dyrektora: Michała Kaczmarczyka
23 Strony – skarb państwa Agencja rządowePolska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, z siedzibą przy ul. Pańskiej 81/83, Warszawa, NIP: , REGON: , reprezentowana przez Prezesa Agencji powołanego przez Ministra Gospodarki na mocy aktu powołania z dnia 1 stycznia 2014 roku
24 Strony – skarb państwa Jednostki budżetowe: Skarb Państwa – Urząd Skarbowy Wrocław-Fabryczna we Wrocławiu z siedzibą przy ul. Ostrowskiego 5, 53—238 Wrocław, reprezentowany przez: Waldemara Szuchtara– Naczelnika Urzędu Skarbowego. Dla zainteresowanych : II CSK 162/07
25 UWAGA! W przypadku sporu sądowego czynności procesowe za Skarb Państwa podejmuje zgodnie z art. 67 § 2 KPC organ państwowej jednostki organizacyjnej, z której działalnością wiąże się dochodzone roszczenie, lub organ jednostki nadrzędnej Należy także pamiętać, że w pewnym wskazanym ustawą zakresie za Skarb Państwa czynności procesowe podejmuje Prokuratoria Generalna Skarbu Państwa.
26 UWAGA NA PRAWIDŁOWĄ REPREZENTACJE!!!
27 Umowa – „szkielet” Preambuła Słownik pojęć umowy Postanowienia wstępnePostanowienia dotyczące przedmiotu umowy Miejsce wykonania umowy Podstawowe obowiązki stron Sposób spełnienia świadczenia Materiały i siła robocza Wartość umowy Sposób rozliczeń i płatności Odpowiedzialność Czas zawarcia umowy Dodatkowe zabezpieczenia Postanowienia końcowe Załączniki
28 Słownik pojęć przykład (słaby)1. Pod pojęciem „wykonanie zastępcze” należy rozumieć wykonanie prac lub robót na koszt i ryzyko wykonawcy, które zamawiający może wykonać samodzielnie lub zlecić osobom trzecim w wypadku niewykonania lub nienależytego wykonania przez wykonawcę zobowiązań wynikających z niniejszej umowy. 2. Pod pojęciem „niewykonanie zobowiązania wynikającego z umowy” należy rozumieć nieprzystąpienie przez wykonawcę do realizacji postanowień niniejszej umowy do dnia 6 czerwca 2014 r. lub niezakończenie prac do dnia 6 czerwca 2015 r. 3. Pod pojęciem „nienależyte wykonanie zobowiązania” należy rozumieć wykonywanie prac i robót w sposób sprzeczny z obowiązującymi przepisami prawa, normami technicznymi oraz postanowieniami niniejszej umowy. A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 344
29 Postanowienia umowy – przykładyKlauzula dotycząca przejścia korzyści , ciężarów i niebezpieczeństwa 1. Strony zgodnie postanawiają, że wydanie przedmiotu umowy nastąpi w momencie dostarczenia go do miejsca spełniania świadczenia określonego zgodnie w § X umowy. 2. Strony postanawiają, że z chwilą wydania przedmiotu umowy przechodzą na kupującego ciężary związane z rzeczą oraz niebezpieczeństwo przypadkowej utraty lub uszkodzenia rzeczy. 3. Korzyści w postaci pożytków cywilnych przechodzą na kupującego od dnia 1 czerwca 2015 roku A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 329
30 Postanowienia umowy – przykładyKlauzula miejsca wykonania umowy 1. Strony umowy postanawiają, że miejscem spełnienia świadczenia przez sprzedającego będzie siedziba kupującego. 2. Koszty dostarczenia przedmiotu umowy do miejsca spełniania świadczenia wskazanego w ust. 1 będzie ponosił kupujący. A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 333
31 Postanowienia umowy – przykładyWynagrodzenie kosztorysowe: 1. Wykonawcy należy się wynagrodzenie kosztorysowe ustalone na podstawie przygotowanego przez przyjmującego zamówienie kosztorysu ofertowego w wysokości ,00 zł. Kosztorys stanowi załącznik nr 2 i jest integralną częścią umowy. 2. Wynagrodzenie końcowe zostanie wypłacone na podstawie protokołu odbioru oraz wyciągu z kosztorysu ofertowego lub kosztorysów powykonawczych sporządzonych na podstawie cen jednostkowych podanych w kosztorysie ofertowym. A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 335
32 Postanowienia umowy – przykładyWynagrodzenie ryczałtowe: 1. Strony umowy zgodnie postanawiają, że wynagrodzenie za roboty budowlane opisane w § X umowy należne wykonawcy od inwestora ma charakter ryczałtowy. 2. Wysokość wynagrodzenia wskazanego w ust. 1 jest określona w załączniku nr 5 do umowy. 3. Strony zgodnie postanawiają, że wynagrodzenie ryczałtowe opisane w ust. 1 i 2 nie obejmuje wykonania prac dodatkowych określonych w załączniku nr 9 do umowy. A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 339
33 Postanowienia umowy – przykładyWykonanie zastępcze: 1. Strony umowy zgodnie postanawiają, że wynagrodzenie za roboty budowlane opisane w § X umowy należne wykonawcy od inwestora ma charakter ryczałtowy. 2. Wysokość wynagrodzenia wskazanego w ust. 1 jest określona w załączniku nr 5 do umowy. 3. Strony zgodnie postanawiają, że wynagrodzenie ryczałtowe opisane w ust. 1 i 2 nie obejmuje wykonania prac dodatkowych określonych w załączniku nr 9 do umowy. A. Cempura, A. Kasolik - Metodyka Sporządzania Umów Gospodarczych Wyd. 1 Warszawa 2013 s. 339
34 Postanowienia umowy – przykładyZadatek: X S.A potwierdza, że otrzymała już od Y sp. z o.o. w gotówce kwotę w wysokości 5000,00 zł (pięć tysięcy złotych), która to kwota zostaje uznana przez strony za zadatek w rozumieniu 394 KC. Zaliczka: Kupujący zobowiązuje się wpłacić w dniu 1 marca 2014r. tytułem zaliczki kwotę 100 złotych na rachunek wskazany w załączniku nr 1. W przypadku rozwiązania umowy wskutek okoliczności, za które żadna ze stron nie ponosi odpowiedzialności, dane zaliczki nie podlegają zwrotowi.
35 Postanowienia umowy – przykładyKara umowna 1. Strony postanawiają, iż w przypadku opóźnienia/zwłoki w wykonaniu dzieła zamawiającemu przysługuje kara umowna w wysokości 50% wartości dzieła wskazanego w § X ust. Y umowy za każdy dzień opóźnienia/zwłoki. 2. Kara umowna za opóźnienie/zwłokę nie może przekraczać łącznie kwoty zł
36 Postanowienia umowy – przykładySiła wyższa – często w słowniczku Strony umowy zgodnie postanawiają, że nie są odpowiedzialne za skutki wynikające z działania siły wyższej, w szczególności pożaru, powodzi, ataku terrorystycznego, klęsk żywiołowych, a także innych zdarzeń, na które strony nie mają żadnego wpływu i których strony nie mogły uniknąć (siła wyższa).2umowy. 2. Strona umowy, u której wyniknęły utrudnienia w wykonaniu umowy na skutek działania siły wyższej, jest obowiązana do podjęcia wszelkich możliwych i prawem przewidzianych działań w celu zminimalizowania wpływu działania siły wyższej na wykonywanie umowy.
37 Postanowienia umowy – przykładyPoufność Przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do traktowania jako poufnych dokumentów oraz informacji odnośnie zamawiającego lub dzieła uzyskanych w związku z wykonywaniem umów o dzieło lub niniejszej umowy oraz do ich nieujawniania osobom trzecim bez uprzedniej zgody zamawiającego zarówno w trakcie realizacji umowy, jak i po jej zakończeniu.
38 Postanowienia umowy – przykładyOdstąpienie 1. Strony postanawiają, że kupującemu będzie przysługuje prawo do odstąpienia od umowy w terminie do dnia 22 lipca 2016 r. 2. Odstąpienie od umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. 3. Odstąpienie od umowy będzie skuteczne, jeżeli kupujący jednocześnie zapłaci na rzecz sprzedającego odstępne w wysokości 10% ceny przedmiotu umowy opisanej w §X umowy.
39 Postanowienia umowy – przykładyZapis na sąd polubowny 1. Strony zgodnie postanawiają, iż wszystkie sprawy sporne majątkowe, jakie mogą wyniknąć między stronami z niniejszej umowy, rozpozna powołany przez strony zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania cywilnego sąd arbitrażowy przy Dolnośląskiej Izbie Gospodarczej 2. Strony zgodnie postanowią, iż sąd arbitrażowy wskazany w ust. 1 będzie rozpatrywał sprawy zgodnie z regulaminem wewnętrznym tego sądu.
40 Postanowienia umowy – przykładyKlauzula salwatoryjna Strony zgodnie postanawiają, że w przypadku gdyby którekolwiek z postanowień umowy było lub miało stać się nieważne, nie wpływa to na ważność całej umowy, która w pozostałej części pozostaje nienaruszona.
41 Postanowienia umowy – przykładyKlauzula języka 1. Niniejsza umowa została sporządzona w językach polskim i francuskim. 2. W razie niezgodności tekstów umowy obowiązywać będzie tekst polski. Zmiana umowy Wszelkie zmiany umowy wymagają zachowania formy pisemnej pod rygorem nieważności.
42 Postanowienia umowy – przykładyKoszty – głównie przy aktach notarialnych Koszty sporządzenia niniejszej umowy, w szczególności koszty notarialne ponosi w całości wykonawca Koszty sporządzenia niniejszej umowy obciążają obie strony porówno.