1 Problem psychofizycznydokończenie
2 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaFizykalizm Odpowiedź: każde zdarzenie mentalne jest identyczne z jakimś zdarzeniem fizycznym (pobudzeniem neuronów). Teza o redukowalności psychologii do neurofizjologii. x(P(x) Q(x)), x(P(x) P*(x)), x(Q(x) Q*(x)) x(P*(x) Q*(x)) Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
3 Fizykalizm typiczny i egzemplaryczny (type/token physicalism)Argument z szowinizmu gatunkowego Argument z wielorakiej realizacji Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
4 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaFizykalizm Odpowiedź: każde zdarzenie mentalne jest identyczne z jakimś zdarzeniem fizycznym (pobudzeniem neuronów). Teza o redukowalności psychologii do neurofizjologii. x(P(x) Q(x)), x(P(x) P*(x)), x(Q(x) Q*(x)) x(P*(x) Q*(x)) Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
5 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaFunkcjonalizm Funkcjonalizm: terminy mentalistyczne są teoretycznymi terminami psychologii stany mentalne są identyfikowane ze względu na ich funkcję przyczynową Stan początkowy Bodziec Reakcja Stan końcowy Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
6 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaFunkcjonalizm Zarzuty: Czy komputery myślą? Argument chińskiego pokoju (John Searle, 1980). Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
7 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
8 Eliminatywizm Trwające od tysięcy lat niepowodzenie psychologii potocznej (folk psychology) w kwestii wyjaśniania ludzkiego zachowania skłania do porzucenia psychologii na rzecz neurofizjologii. Paul i Patricia Churchland 1986 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
9 Najmodniejsze rozwiązaniePrzypisywać jakiemuś systemowi posiadanie umysłu znaczy tyle, co mieć skłonność do intencjonalnego wyjaśniania jego zachowania (intentional stance) w odróżnieniu od skłonności do wyjaśniania przyczynowego (physical stance) oraz wyjaśniania z projektu (design stance). Daniel Dennett (1942-) The Intentional Stance 1989 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
10 Metoda naukowa
11 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaProblem indukcji Problemem indukcji nazywa się pytanie o to, czy i na jakiej podstawie można przenosić wiedzę uzyskaną dzięki obserwacji na przypadki niezaobserwowane. Przykład: skąd można wiedzieć, czy jutro nastąpi wschód Słońca? Indukcja niekoniecznie jest projekcją na przyszłość Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
12 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaRozwiązanie Bacona Francis Bacon Novum Organum 1620 Indukcja enumeracyjna Indukcja eliminacyjna utworzenie wyczerpującej listy hipotez na dany temat eliminowanie kolejno hipotez za pomocą eksperymentów aż zostanie tylko jedna Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
13 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaW czym Bacon się mylił utwórz wyczerpującą listę hipotez następnie wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej nie ma podstaw, by oczekiwać, że zostanie jakaś hipoteza przyroda może być kapryśna Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
14 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaMilla logika indukcji John Stuart Mill ( ) A System of Logic 1843 Zadanie: ustalić prawa przyrody w celu przewidywania zjawisk. Metoda: reguły indukcji eliminacyjnej. Uzasadnienie reguł Zasada jednostajności przyrody Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
15 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaMilla logika indukcji John Stuart Mill ( ) A System of Logic 1843 Uzasadnienie zasady jednostajności przyrody: Zasada przyczynowości Uzasadnienie zasady przyczynowości Metodą indukcji enumeracyjnej! jako ostatnia deska ratunku przed błędnym kołem w uzasadnianiu! Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
16 Konsekwencje radykalnego empiryzmu MillaJeżeli prawa logiki (indukcji) są empiryczne, mają moc opisową, a nie normatywną. Są prawami ludzkiego myślenia. Logika jest zatem działem psychologii (psychologizm). Inny gatunek inteligentny, różniący się psychologicznie od nas, mógłby mieć inną logikę. A tym samym inne prawa nauki. Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
17 Konsekwencje radykalnego empiryzmu MillaIch nauka byłaby nieprawomocna na gruncie naszej logiki i vice versa. Nie byłoby żadnej powszechnie obowiązującej logiki, która mogłaby być podstawą wspólnych rozstrzygnięć. Psychologizm prowadzi do relatywizmu gatunkowego. Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
18 Czemu Milla metoda indukcji jest błędna?Mill, za Baconem, radzi: utwórz wyczerpującą listę hipotez wyeliminuj wszystkie z wyjątkiem jednej dodając: krytyka Hume’a jest oddalona za pomocą zasady jednostajności przyrody. Ale czy jakakolwiek lista hipotez jest wyczerpująca!? Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
19 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaPozytywizm Trzy stadia rozwoju: (August Comte, 1831) teistyczne metafizyczne pozytywne odrzucenie metafizyki oraz pytań o wyjaśnienie Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
20 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowaPozytywizm Tezy pozytywizmu: przedmiotem nauki są fakty i związki między nimi zadaniem nauki jest przewidywanie zjawisk i panowanie nad nimi zadanie filozofii: refleksja nad metodą naukową Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
21 Obrazkowa teoria znaczenia1.1. Świat jest ogółem faktów, nie rzeczy. 2. To, co się zdarza - fakt - jest zachodzeniem stanów rzeczy. Stan rzeczy jest połączeniem przedmiotów (obiektów, rzeczy). Ludwig Wittgenstein Tractatus 1919 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
22 Obrazkowa teoria znaczenia4.21. … zdanie elementarne … stwierdza zachodzenie pewnego stanu rzeczy. 4.22. Zdanie elementarne składa się z nazw. Jest związkiem, splotem nazw. 4.25. Jeżeli zdanie elementarne jest prawdziwe, to dany stan rzeczy zachodzi; jeżeli fałszywe, to nie zachodzi. Ludwig Wittgenstein Tractatus 1919 Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
23 Obrazkowa teoria znaczenia5. Każde zdanie jest funkcją prawdziwościową zdań elementarnych. 5.6. Granice mego języka wskazują granice mego świata. 6.11. Zdania logiki nic … nie mówią. (Są zdaniami analitycznymi.) Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa
24 Obrazkowa teoria znaczenia6.54. Zdania moje wnoszą jasność przez to, że kto mnie rozumie, rozpozna je w końcu jako niedorzeczne; gdy przez nie - po nich - wyjdzie ponad nie. (Musi niejako odrzucić drabinę, uprzednio po niej się wspiąwszy.)… 7. O czym nie można mówić, o tym trzeba milczeć. Problem psychofizyczny dok. Metoda naukowa