1 PROCEDURA OCENY ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO W PROJEKTACH RPO WP 2014 – 2020 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Gdańsk, 7 września 2015 r.

2 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Podstawy prawne ocen oddziaływania na środowisko (ooś) (1) Unijne: dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko ( Dz. Urz. UE.L.2012.26.1 ze zm.) ), dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dz. Urz. UE.L.2001.197.30), dyrektywa Rady 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory (Dz. Urz. UE. L.1992.206.7), dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/147/WE z dnia 30 listopada 2009 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa (Dz. Urz. UE. L. 2010.20.7), dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2000/60/WE z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. UE L.2000.327.1 ze zm.)

3 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Podstawy prawne ocen oddziaływania na środowisko (ooś) (2) Krajowe: ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2013 r. poz. 1235 ze zm.), rozporządzenie Rady Ministrów z 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. z 2010 r. Nr 213 poz. 1397 ze zm.), ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2013 r. poz. 627 ze zm.), ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.), ustawa z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym ( Dz. U. z 2012 r. poz. 647 ze zm. ), ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409 ze zm.), ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r. poz. 267)

4 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Rodzaje ocen oddziaływania na środowisko Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Ocena oddziaływania na obszar Natura 2000 Ponowna ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Transgraniczna ocena oddziaływania na środowisko PROJEKT PROJEKT PLANU / PROGRAMU/ STRATEGII Strategiczna ocena oddziaływania na środowisko W RPO WP 2014 – 2020 oceniana tylko dla konkretnych rodzajów projektów (energetyka, rewitalizacja, transport).

5 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Zakres weryfikacji dokumentów z procedury ooś we wnioskach RPO WP 2014 - 2020 1. Kompletność dokumentacji 2. Poprawność wypełnienia załącznika 2.1. Informacja o zakresie przeprowadzonej procedury ooś Poprawność wypełnienia załącznika Informacja o zakresie przeprowadzonej procedury ooś 3. Spójność informacji zawartych w poszczególnych dokumentach 4. Chronologia uzyskania zezwoleń na inwestycję 5. Poprawność przeprowadzenia procedury ooś pod kątem wymogów prawa (unijnego, krajowego)

6 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Dokumentacja ooś oceniana w projektach RPO WP 2014 - 2020 Wniosek o dofinansowanie Studium wykonalności (SW) / biznes plan Zał. 2.1. Informacja o zakresie przeprowadzonej procedury ooś Dokumentacja z postępowania ooś Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 Zezwolenia inwestycyjne (decyzje lokalizacyjne, zgłoszenia, pozwolenia na budowę)

7 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Rodzaje projektów ocenianych w ramach konkursów RPO WP 2014 - 2020 PROJEKT (jedno lub więcej zadań) INFRASTRUKTURALNY (wymagający prac budowlanych, niezależnie od tego czy wymagają pozwolenia na budowę/ zgłoszenia) NIEINFRASTRUKTURALNY (szkolenia, zakup taboru, sprzętu, wyposażenia) wymaga DSU i zezwoleń inwestycyjnych Nie wymaga DSU, wymaga zezwoleń inwestycyjnych Nie wymaga DSU i zezwoleń inwestycyjnych Wymaga DSU i zezwoleń inwestycyjnych Nie wymaga DSU i zezwoleń inwestycyjnych najbardziej prawdopodobne w konkursie dla działania 11.4.

8 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Zakres dokumentacji z procedury ooś (1) Zał. 2.1. Informacja o zakresie przeprowadzonej procedury ooś dla każdego zadania projektu, niezależnie od charakteru (infrastrukturalny czy nie) szczególnie istotny gdy brak obowiązku uzyskiwania DSU Dokumentacja postępowania ooś dla każdego zadania projektu, które wymagało uzyskania DSU, przeprowadzenia ponownej ooś i / lub oceny na obszar Natura 2000 Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 wydawane przez właściwego regionalnego dyrektora ochrony środowiska, dla projektu infrastrukturalnego, załącznikiem mapa z lokalizacją projektu względem najbliższych obszarów Natura 2000

9 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Zakres dokumentacji z procedury ooś (2) Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 zasada podstawowa: 1 zaświadczenie na wszystkie zadania projektu (w przypadku projektu złożonego z kilku zadań lub realizacji zadań przez kilka podmiotów, w karcie informacyjnej przedsięwzięcia (KIP) powinien się znaleźć opis całego projektu), zaświadczenie nie jest możliwe do uzyskania dla przedsięwzięcia infrastrukturalnego jeśli RDOŚ stwierdzi ryzyko negatywnego oddziaływania projektu na obszar Natura 2000,

10 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Zakres dokumentacji z procedury ooś (3) Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za monitorowanie obszarów Natura 2000 zaświadczenia nie trzeba składać jeśli szczegółową analizę oddziaływania na obszar Natura 2000 (zgodną z art. 6.3 dyrektywy „siedliskowej”) dokonano w ramach: - ooś przeprowadzanej podczas uzyskiwania DSU, - ponownej ooś, - oceny oddziaływania na obszar Natura 2000 na etapie zezwolenia na realizację przedsięwzięcia. Dla projektu nieinfrastrukturalnego każdorazowo wnioskodawca jest zobowiązany do sprawdzenia czy przedmiot projektu nie wiąże się z wykonaniem niezbędnych prac budowlanych (remontowych, instalacyjnych). Jeśli takie prace występują wówczas należy zawnioskować o wydanie zaświadczenia.

11 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Zakres dokumentacji z procedury ooś (4) Informacje o koniecznych do złożenia wraz z wnioskiem o dofinansowanie dokumentach potwierdzających prawidłowość procedury ooś znajdują się w Zasadach wdrażania RPO WP 2014 – 2020: Załącznik nr 2 – Instrukcja przygotowania załączników do wniosku o dofinansowanie załącznik 2.1. – Informacja o zakresie przeprowadzonej procedury ooś (wzór załącznika), załącznik 2.2. – Informacja o zakresie przeprowadzonej procedury ooś (instrukcja wypełniania), załącznik 2.3. – Lista dokumentów koniecznych do przedstawienia w zależności od procedury ooś i daty złożenia wniosku o wydanie DSU). Podstawowe informacje o rodzajach i zasadach dotyczących procedur ooś opisano w załączniku nr 5 – Wytyczne OOŚ do Zasad wdrażania RPO WP 2014 – 2020.

12 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Zmiany w dokumentowaniu procedury ooś w projektach RPO WP 2014 – 2020 względem perspektywy 2007 - 2013 brak obowiązku opisu oddziaływania projektu na środowisko w SW, gdy brak obowiązku uzyskiwania DSU = brak obowiązku przedstawiania opinii organu ochrony środowiska / oświadczenia wnioskodawcy, możliwość przedstawienia raportu ooś (jego ostatecznej wersji) tylko w wersji elektronicznej, rozszerzony zakres zał. 2.1. Informacja o zakresie procedury ooś (zgodność projektu z RDW, uwzględnienie problematyki klimatu), brak wzoru zaświadczenia Natura 2000 w wytycznych programowych.

13 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 O czym należy pamiętać przy procedurach ooś (1)? Zawsze: zgodność działek w poszczególnych decyzjach (DSU, DCP / WZ, PNB, zgłoszenie), zgodność zakresu projektu z zakresem uzyskanych zezwoleń, chronologia uzyskiwanych decyzji, możliwość wykorzystania uzyskanych decyzji w procesie inwestycyjnym (ważność), organ właściwy do wydania DSU, zgodność DSU z ustaleniami mpzp (jeśli obowiązuje), oddziaływania skumulowane, powiązania funkcjonalne i technologiczne,

14 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 O czym należy pamiętać przy procedurach ooś (2)? Zawsze: przedstawianie do udziału społecznego ostatecznej wersji raportu ooś (ze wszystkimi aneksami, uzupełnieniami), dokładne uzasadnienie przebiegu postępowania i podjętego stanowiska (postanowienia o potrzebie/ braku potrzeby przeprowadzenia ooś, DSU), dokładne dokumentowanie powiadamiania o poszczególnych etapach postępowania (podanie do publicznej wiadomości, umieszczenie informacji w publicznie dostępnym wykazie danych o środowisku), ostateczność i kompletność załączanych decyzji.

15 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 O czym należy pamiętać przy procedurach ooś (3)? W odniesieniu do projektów zgłaszanych do konkursu z działania 11.4: sprawdzenie wymogu uzyskania DSU, zgodność przedmiotu projektu z MPZP (jeśli obowiązuje), WPZP (korytarze ekologiczne – obszary umożliwiające migrację roślin, zwierząt lub grzybów), zbadanie obowiązku uzyskania dodatkowych zezwoleń (np. decyzja zezwalająca na usunięcie drzew i krzewów, DCP / WZ, zezwolenie na odstępstwa w stosunku do gatunków chronionych) zbadanie zgodności projektu z ustaleniami szczegółowymi dla form ochrony przyrody: - obszary Natura 2000 – plany zadań ochronnych (pzo), - rezerwaty przyrody, parki narodowe, parki krajobrazowe – działania ochronne, plany ochrony

16 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 O czym należy pamiętać przy procedurach ooś (4)? W odniesieniu do projektów zgłaszanych do konkursu z działania 11.4: zbadanie zgodności projektu z ustaleniami szczegółowymi dla form ochrony przyrody: - obszary chronionego krajobrazu - uchwała nr 1161/XLVII/2010 Sejmiku WP z dnia 28 kwietnia 2010 r. (Dz. Urz. Woj. Pomorskiego Nr 80 poz. 1455), - pomniki przyrody, stanowiska dokumentacyjne, użytki ekologiczne, zespoły przyrodniczo – krajobrazowe – uchwały Rady Gmin Dla projektów, które nie wymagają uzyskania jakiejkolwiek zgody w trybie KPA a mają być prowadzone na obszarze chronionym przyrodniczo lub w odległości stwarzającej ryzyko dla wyznaczonego w nim przedmiotu ochrony, zaleca się dobrowolne powiadomienie zarządzającego / sprawującego nadzór nad tym obszarem o planowanych pracach.

17 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Nowe zagadnienia związane z wpływem projektu na środowisko A.5. Stosowanie dyrektywy 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady („ramowa dyrektywa wodna”) A.5.1. W jaki sposób przedsięwzięcie spełnia warunek wstępny dotyczący przepisów w zakresie gospodarki wodnej? - czy projekt został przeanalizowany pod kątem wpływu na zasoby wodne zgodnie z przepisami prawa krajowego i unijnego (odnieść się do niezgodności prawa krajowego z RDW)? A.5.2. Czy przedsięwzięcie obejmuje nowe zmiany charakterystyki fizycznej części wód powierzchniowych lub zmiany poziomu części wód podziemnych, które pogarszają stan jednolitej części wód lub uniemożliwiają osiągnięcie dobrego stanu/potencjału wód? -jaka jest lokalizacja projektu względem jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) i podziemnych (JCWPd)? -jaki jest stan JCW i w związku z tym cele środowiskowe ustalone na podstawie RDW? -czy projekt stwarza ryzyko spowodowania zmian hydromorfologicznych w obrębie JCWP? -czy projekt stwarza ryzyko zmiany poziomu wód podziemnych ? -co zdecydowało o tym, że projekt nie będzie stwarzał zagrożenia dla osiągnięcia wyznaczonych dla JCW celów środowiskowych ? lub -czy projekt po stwierdzeniu, że realnie zagraża osiągnięciu wyznaczonych dla JCW celów środowiskowych, spełnia wszystkie warunki określone w art. 38j ust. 3 ustawy Prawo wodne) ? 1. Zgodność projektu z przepisami Ramowej Dyrektywy Wodnej

18 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Nowe zagadnienia związane z wpływem projektu na środowisko A.5.3. W jaki sposób przedsięwzięcie wpisuje się w cele planu gospodarowania wodami w dorzeczu ustanowione dla odpowiednich jednolitych części wód? Ogólny cel: osiągnięcie dobrego stanu wszystkich wód do końca 2015 r. (w uzasadnionych przypadkach – w późniejszym terminie) - w jaki sposób projekt pokrywa się z celami przyjętymi dla odpowiednich JCW w Masterplanie /Planie Gospodarowania Wodami na Obszarze Dorzecza? 1. Zgodność projektu z przepisami Ramowej Dyrektywy Wodnej

19 Regionalny Program Operacyjny Województwa Pomorskiego na lata 2014-2020 Nowe zagadnienia związane z wpływem projektu na środowisko 2. Zgodność projektu z europejską i krajową polityką w sprawie spraw klimatu A.7. Przystosowanie projektu do zmian klimatu i łagodzenia zmian klimatu, a także jego odporność na klęski żywiołowe A.7.1. W jaki sposób projekt przyczynia się do realizacji celów w zakresie zmian klimatu ustanowionych w strategii „Europa 2020” ? - czy i w jakim stopniu projekt przyczynia się do osiągnięcia celów strategii „Europa 2020” opisanych w pakiecie 3 x 20%, tj. ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, wzrostu wykorzystania energii pochodzącej z OZE, wzrostu poziomu efektywności energetycznej? - jak projekt przyczynia się do osiągnięcia celów i wykonania działań ujętych w krajowym dokumencie SPA 2020? A.7.2. W jaki sposób w projekcie uwzględniono zagrożenia związane ze zmianami klimatu – adaptacją do zmian klimatu, łagodzenia zmian klimatu oraz odporność projektu na klęski żywiołowe? - w jakim stopniu projekt będzie oddziaływał na warunki klimatyczne? - jakie przewidziano rozwiązania (organizacyjne, techniczne) chroniące klimat przed negatywnymi oddziaływaniami projektu? - jakimi anomaliami pogodowymi, klęskami jest potencjalnie zagrożone przedsięwzięcie i jaka jest jego odporność na nie? - jakie przewidziano rozwiązania chroniące projekt przed zmieniającymi się warunkami klimatu?

20 Dziękuję za uwagę Kontakt: Joanna Skierka Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego Departament Programów Regionalnych Centrum Kompetencji Tel. (58) 326-81-87, fax: (58) 326-81-34 e-mail: [email protected]