1 Produkty tradycyjne i regionalnePRODUKTY REGIONALNE
2 Produkty tradycyjne i regionalneProdukt regionalny wyrób charakterystyczny dla danego obszaru występowania związany z miejscem jego powstania utożsamiają się z nim mieszkańcy, uważają za coś „swojego” zazwyczaj wytwarzany w nie masowy sposób produkowany często z wykorzystaniem metod tradycyjnych
3 Produkty tradycyjne i regionalneZagadnienia związane z ochroną produktów regionalnych i wytwarzanych tradycyjnymi metodami określone są w następujących aktach prawa Unii Europejskiej: Rozporządzenie Rady (WE) nr 509/2006 z dnia 20 marca 2006 r. w sprawie produktów rolnych i środków spożywczych będących gwarantowanymi tradycyjnymi specjalnościami.
4 Produkty tradycyjne i regionalneRozporządzenie Rady (WE) nr 510/2006 z dnia 20 marca r. w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych. Rozporządzenie Komisji (WE) nr /2006 z dnia 14 grudnia r. określającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 510/2006.
5 Produkty tradycyjne i regionalneRozporządzenie Komisji (WE) nr 1216/2007 z dnia 18 października 2007 r. ustanawiającym szczegółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 509/2006.
6 Produkty tradycyjne i regionalnePolskie regulacje prawne dotyczące zagadnień związanych z ochroną produktów regionalnych i wytwarzanych tradycyjnymi metodami określone są w: Ustawie z dnia 17 grudnia 2004 r. o rejestracji i ochronie nazw i oznaczeń produktów rolnych i środków spożywczych oraz o produktach tradycyjnych (Dz.U. Nr 10, poz. 68).
7 Produkty tradycyjne i regionalneW Polsce jednostką odpowiedzialną za prowadzenie systemu rejestracji produktów o okreslonym pochodzeniu geograficznym i specyficznej, tradycyjnej jakości w rozumieniu przepisów unijnych jest Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
8 Produkty tradycyjne i regionalneMinisterstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest odpowiedzialne za przyjmowanie, ocenę i przekazywanie wniosków o rejestrację nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych oraz gwarantowanych tradycyjnych specjalności do Komisji Europejskiej.
9 Produkty tradycyjne i regionalneChroniona Nazwa Pochodzenia (PDO) – pod takim oznaczeniem może zostać zarejestrowany produkt spożywczy lub rolny jeżeli spełnia następujące kryteria: nazwa produktu powinna wskazywać nazwę regionu, konkretnego miejsca lub wyjątkowo kraju, w którym wyrób jest produkowany, np. "Miód z Korsyki" (Miel de Cors); surowce, produkcja i przygotowanie do sprzedaży powinno odbywać się na obszarze, do którego odnosi się nazwa; jakość produktu powinna być efektem jego pochodzenia
10 Produkty tradycyjne i regionalneChronione Oznaczenie Geograficzne (PGI) - powinno wskazywać nazwę regionu, konkretnego miejsca lub wyjątkowo kraju, w którym dany wyrób jest produkowany; produkt posiada szczególną, specyficzną jakość, reputację lub posiada inne cechy przypisywane pochodzeniu geograficznemu; owany; produkt posiada szczególną, specyficzną jakość, reputację lub posiada inne cechy przypisywane pochodzeniu geograficznemu;
11 Produkty tradycyjne i regionalnejakość produktu może być wynikiem czynników naturalnych lub ludzkich (np. klimatu, roślinności, ukształtowania terenu, jakości gleby, metody i tradycji wytwarzania); istnieje związek pomiędzy produktem a obszarem, z którego produkt pochodzi. Związek ten nie musi być aż tak silny jak w przypadku Chronionej Nazwy Pochodzenia - wystarczy, aby jeden z elementów całego procesu produkcyjnego odbywał się na obszarze, do którego nawiązuje nazwa.
12 Produkty tradycyjne i regionalneGwarantowana Tradycyjna Specjalność (TSG) - może być wydana produktowi w następujących przypadkach: produkt posiada cechę lub zespół cech odróżniających go od innych produktów tej samej kategorii; nazwa produktu musi wyrażać jego specyficzny charakter; produkt posiada tradycyjny charakter czyli wyprodukowany jest przy użyciu tradycyjnych surowców lub tradycyjną metodą lub charakteryzuje się tradycyjnym składem.
13 Produkty tradycyjne i regionalneNazwa produktu ubiegającego się o miano GTS musi być sama w sobie specyficzna lub wyrażać specyficzny charakter produktu rolnego lub środka spożywczego. „Specyficzna nazwa” musi być tradycyjna i zgodna z przepisami krajowymi lub być przyjęta zwyczajowo. „Specyficzny charakter” oznacza natomiast cechę lub zespół cech, które w sposób klarowny odróżniają produkt rolny lub artykuł spożywczy od podobnych mu produktów lub też produktów należących do tej samej kategorii. Takimi cechami mogą być: smak, zapach lub szczególne surowce, użyte do produkcji. O specyficznym charakterze nie może natomiast świadczyć sposób prezentacji lub pakowania produktu.
14 Produkty tradycyjne i regionalneW odróżnieniu od Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionego Oznaczenie Geograficznego, produkty będące Gwarantowaną Tradycyjną Specjalnością można wytwarzać na terenie całej Polski, pod warunkiem spełniania warunków specyfikacji.
15 Produkty tradycyjne i regionalneLISTA PRODUKTÓW TRADYCYJNYC H
16 Produkty tradycyjne i regionalneCzym jest Lista Produktów Tradycyjnych? Służy ona zwiększeniu zainteresowania konsumentów produktami tradycyjnymi poprzez skierowanie uwagi na ten rodzaj żywności. Ponadto umieszczenie produktu na liście ma na celu rozpowszechnienie informacji o produkcji żywności tradycyjnej.
17 Produkty tradycyjne i regionalneKto prowadzi Listę Produktów Tradycyjnych? Lista Produktów Tradycyjnych prowadzona jest przy współpracy Marszałków Województw oraz Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
18 Produkty tradycyjne i regionalnePodstawa wpisu produktu na Listę Produktów Tradycyjnych. Jakość lub też wyjątkowe cechy i właściwości wynikające ze stosowania tradycyjnych metod produkcji.
19 Produkty tradycyjne i regionalneTradycyjne metody produkcji. Za tradycyjne metody produkcji uważa się te wykorzystywane, od co najmniej 25 lat. Należy udokumentować przynajmniej 25-letnią tradycję wytwarzania danego produktu.
20 Produkty tradycyjne i regionalneOprócz ww. wymagań produkty wpisywane na LPT powinny: stanowić element dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane oraz być elementem tożsamości społeczności lokalnej, Informacje zawarte we wniosku muszą potwierdzać spełnienie tych wymagań
21 Produkty tradycyjne i regionalneW jaki sposób dokonuje się wpisu produktu? Wpisu zgłaszanego wyrobu na Listę Produktów Tradycyjnych dokonuje się poprzez wypełnienie odpowiedniego wniosku.
22 Produkty tradycyjne i regionalneDo wniosku w wersji papierowej należy dołączyć: Wersję elektroniczną (taka sama jak papierowa) Zdjęcia Oświadczenie dotyczące przekazania praw do zdjęcia MRiRW oraz Urzędu Marszałkowskiego Fragmenty utworów literackich, zapisy w historycznych książkach kucharskich, ksiąg parafialnych, historycznych, artykuły, zapisy z audycji radiowych, telewizyjnych. Dokumenty z muzeum etnograficznego, wywiady etnograficzne.
23 Produkty tradycyjne i regionalneDo wniosku należy dołączyć ponadto streszczenie najważniejszych informacji dotyczących produktu uwzględniając informacje dotyczące: nazwy produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego, rodzaju produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego, charakterystyki produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego,
24 Produkty tradycyjne i regionalneInformacji o tradycji, pochodzeniu i historii produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego, Streszczenie informacji o których mowa powinno zawierać nie więcej niż znaków drukarskich łącznie ze spacjami (około jednej strony).
25 Produkty tradycyjne i regionalneGdzie składa się wnioski o wpis na Listę Produktów Tradycyjnych? Marszałkowie Województw przyjmują i oceniają wnioski, które następnie przesyłane są do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
26 Produkty tradycyjne i regionalneCzy w jednym wniosku można ubiegać się o rejestrację kilku nazw produktów rolnych i środków spożywczych? Jeden wniosek o rejestrację może dotyczyć wyłącznie jednego produktu.
27 Produkty tradycyjne i regionalneMarszałek województwa może wystąpić do wnioskodawcy o uzupełnienie lub wyjaśnienie informacji zawartych we wniosku w wyznaczonym terminie. W przypadku nieuzupełnienia lub niewyjaśnienia informacji zawartych we wniosku o wpis na listę produktów tradycyjnych, wniosek pozostawia się bez rozpoznania.
28 Produkty tradycyjne i regionalneKto może ubiegać się o wpis produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego na Listę Produktów Tradycyjnych?
29 Produkty tradycyjne i regionalneZ wnioskiem o wpis produktu rolnego, środka spożywczego lub napoju spirytusowego na Listę Produktów Tradycyjnych mogą wystąpić osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, wytwarzające dany produkt rolny, środek spożywczy lub napój spirytusowy.
30 Produkty tradycyjne i regionalneJakie produkty mogą być wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych? Produkty rolne i środki spożywcze, o których mowa w załączniku I do Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską, w załącznikach do Rozporządzenia Rady (WE) nr 509/2006 lub w załączniku do Rozporządzenia Rady (WE) nr 510/2006 oraz napoje spirytusowe, o których mowa w Rozporządzeniu Rady (EWG) nr 1576/89 z dnia 29 maja 1989 r.
31 Produkty tradycyjne i regionalneKategorie produktów: 1) sery i inne produkty mleczne, 2) mięso świeże oraz produkty mięsne, 3) przetwory rybołówstwa, w tym ryby, 4) warzywa i owoce (przetworzone i nie), 5) wyroby piekarnicze i cukiernicze,
32 Produkty tradycyjne i regionalne6) oleje i tłuszcze (masło, margaryna, olej itp.), 7) miody, 8) gotowe dania i potrawy, 9) napoje (alkoholowe i bezalkoholowe), 10) inne produkty.
33 Produkty tradycyjne i regionalneCzy producenci produktów tradycyjnych wpisanych na Listę Produktów Tradycyjnych muszą poddawać się dobrowolnej kontroli potwierdzającej zgodność produkcji z zadeklarowaną metodą wytwarzania?
34 Produkty tradycyjne i regionalneProducenci nie są zobowiązani do poddawania się dobrowolnej kontroli, która miałaby na celu potwierdzenie zgodności produkcji z metodą wytwarzania zadeklarowaną przez nich we wniosku.
35 Produkty tradycyjne i regionalneKiedy produkt tradycyjny zostanie skreślony z Listy Produktów Tradycyjnych? Produkt tradycyjny może zostać skreślony z Listy Produktów Tradycyjnych w przypadku gdy:
36 Produkty tradycyjne i regionalnenie będzie istniała możliwość wytworzenia produktu o cechach lub właściwościach, które były podstawą do umieszczenia wyrobu na Liście Produktów Tradycyjnych.
37 Produkty tradycyjne i regionalneGdzie jest publikowana Lista Produktów Tradycyjnych? Lista Produktów Tradycyjnych jest publikowana na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz każdorazowo po jej aktualizacji w Biuletynie Informacyjnym Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
38 Produkty tradycyjne i regionalneWyroby z Województwa Lubelskiego wpisane na Listę Produktów Tradycyjnych: 1. Olej świąteczny roztoczański – Krynice 2. Olej rzepakowy – miejscowość Oszczywilk, powiat Ryki 3. Olej lniany – miejscowość Oszczywilk, powiat Ryki 4. Miód fasolowy – miejscowość Mokrelipie, gmina Radecznica 5. Pieróg (piróg) Biłgorajski – Biłgoraj
39 Produkty tradycyjne i regionalne6. Malinóweczka – miejscowość Olbięcin, gmina Trzydnik Duży 7. Miód pitny PÓŁTORAK Apis z Lublina 8. Miód pitny DWÓJNIAK Apis z Lublina 9. Miód pitny TRÓJNIAK Apis z Lublina 10. Miód pitny CZWÓRNIAK Apis z Lublina 11. Sękacz Podlaski Cukiernia Zaniewicza – Allnet Sp. z o.o., Międzyrzec Podlaski 12. Marchwiaki z makiem Gminny Ośrodek Kultury w Kąkolewnicy
40 Produkty tradycyjne i regionalne13. Parowańce z kaszą jaglaną Gminny Ośrodek Kultury w Kąkolewnicy 14. Parowańce z serem Gminny Ośrodek Kultury w Kąkolewnicy 15. Racuchy z makiem Gminny Ośrodek Kultury w Kąkolewnicy 16. Pierogi Nowodworskie – miejscowość Nowodwór, Lubartów 17. Grzaniec Marcina z Urzędowa – Rada Kobiet Powiatu Kraśnickiego, Kraśnik
41 Produkty tradycyjne i regionalne18. Kapusta Kwaszona Kraśnicka – Rzeczyca Ziemiańska, Trzydnik Duży 19. Ogórki Kiszone Kraśnickie – Rzeczyca Ziemiańska, gmina Trzydnik Duży 20. Kaszanka Nadwieprzanka – Baranów 21. Kiełbasa Nadwieprzańska – Baranów 22. Miód Malinowy – Pszczela Wola 23. Kaczka czarna nadziewana – Olbięcin 24. Pieróg gryczany – miejscowość Giełczew, gmina Wysokie
42 Produkty tradycyjne i regionalne25. Naleweczka – „gruszkówka” z Kraśnika – Kraśnik 26. Nalewka – „poziomkowa leśna” z Kraśnika – Kraśnik 27. Chleb wiejski żytni razowy – Kodeń 28. Witaminy Eremity – Syrop z Czarnego Bzu – Kodeń 29. Nektar Świętego Eugeniusza – Miód Ziołowy – Kodeń 30. Miód gryczany Godziszowski – Godziszów 31. Miód gryczany z Lubelszczyzny – Pszczela Wola 32. Miód rzepakowy z Roztocza – miejscowość Mokrelipie, gmina Radecznica
43 Produkty tradycyjne i regionalne33. Cebularz lubelski – Lublin 34. Gryczak Janowski – Janów Lubelski 35. Gryczok Godziszowski – Godziszów 36. Polędwica Nadwieprzańska – Baranów 37. Szynka Nadwieprzańska – Baranów 38. Baleron Nadwieprzański – Baranów 39. Boczek Nadwieprzański – Baranów 40. Nadwieprzański miód lipowy – Sobieszyn 41. Nadwieprzański miód wielokwiatowy – Sobieszyn
44 Produkty tradycyjne i regionalne42. Janowska nalewka miodowa – Janów Lubelski 43. Żurawinówka Momocka – Janów Lubelski 44. Zawijas nasutowski – Nasutów 45. Gruszka suszona kraśnicka – Kraśnik 46. Ser zabłocki – Zabłocie k. Kodnia
45 Produkty tradycyjne i regionalneIle kosztuje wpis na Listę Produktów Tradycyjnych? Wpis na Listę Produktów Tradycyjnych jest bezpłatny.
46 Produkty tradycyjne i regionalneSprzedaż Produktów Tradycyjnych i Regionalnych występujące problemy
47 Produkty tradycyjne i regionalneSprzedaż produktów pochodzenia zwierzęcego Sprzedaż produktów pochodzenia roślinnego
48 Produkty tradycyjne i regionalneW obecnej chwili w Polsce obowiązujące przepisy prawne dotyczące możliwości sprzedaży bezpośredniej (w tym marginalnej i lokalnej) funkcjonują w oparciu o dwa kluczowe rozporządzenia UE
49 Produkty tradycyjne i regionalneRozporządzenie (WE) nr 853/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. ustanawiające szczególne przepisy dotyczące higieny w odniesieniu do żywności pochodzenia zwierzęcego Rozporządzenie (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych
50 Produkty tradycyjne i regionalneW Polsce zasady oraz warunki sprzedaży bezpośredniej, a także przetwórstwa produktów rolnych, w tym produktów pochodzenia zwierzęcego na poziomie gospodarstwa określone zostały dwoma rozporządzeniami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia
51 Produkty tradycyjne i regionalnePodstawowe dokumenty regulujące zasady sprzedaży bezpośredniej, dotyczące produkcji zwierzęcej: Rozporządzenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 grudnia 2006 roku w sprawie wymagań weterynaryjnych przy produkcji produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do sprzedaży bezpośredniej (Dz. U. Nr 5, poz. 38 z 2007 r.)
52 Produkty tradycyjne i regionalneRozporządzenie z dnia 15 grudnia roku w sprawie szczegółowych warunków uznania działalności marginalnej, lokalnej i ograniczonej (Dz. U. Nr 5, poz. 36 z 2007 r.)
53 Produkty tradycyjne i regionalneSprzedaż bezpośrednią, zwaną dostawami bezpośrednimi produktów innych niż zwierzęce, czyli produktów roślinnych, reguluje: Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 6 czerwca 2007 r. w sprawie dostaw bezpośrednich środków spożywczych (Dz. U. Nr 112, poz.774 z 2007 r.).
54 Produkty tradycyjne i regionalneProdukty roślinne mogą obejmować: produkty produkcji pierwotnej pochodzenia roślinnego, takie jak: zboża, owoce, warzywa, zioła, grzyby uprawne, pochodzące wyłącznie z własnych upraw lub hodowli producentów produkcji pierwotnej, nie stanowiących działów specjalnych produkcji rolnej oraz pozostałe surowce pochodzące z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego.
55 Produkty tradycyjne i regionalneDostawy bezpośrednie obejmują również środki spożywcze pochodzące z produktów lub surowców, o których mowa wyżej w postaci kiszonej lub suszonej. Działalność w ramach dostaw bezpośrednich może być prowadzona na terenie województwa, w którym prowadzona jest produkcja pierwotna lub na terenie województw przyległych.
56 Produkty tradycyjne i regionalneWymienione pierwotne produkty w rozporządzeniu (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie higieny środków spożywczych są dość ograniczone i zawężają pole sprzedaży bezpośredniej w Polsce, a co za tym idzie przyczyniają się do ograniczenia roli żywności ekologicznej, regionalnej i tradycyjnej w zwiększaniu dochodu naszego rolnictwa.
57 Produkty tradycyjne i regionalneDodatkowe informacje: Departament Rolnictwa i Środowiska Urząd Marszałkowski Województwa Lubelskiego w Lublinie, ul. Czechowska 19, 20 – 072 Lublin, tel. (081) 44 –
58 Produkty tradycyjne i regionalneDziękuję za uwagę