1 Program Promocji Zdrowiarealizowany w Szkole Podstawowej nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi im. Polskich Olimpijczyków w Mikołowie na lata

2 CHARAKTERYSTYKA SZKOŁYSzkoła Podstawowa nr 3 z Oddziałami Integracyjnymi im. Polskich Olimpijczyków jest największa szkołą w Mikołowie. Od roku 2015/2016 uczyć się w niej będzie 1056 uczniów w 49 oddziałach w trybie dwuzmianowym. Klasy 2, ze względu na brak pomieszczeń, uczyły się będą w budynku Gimnazjum nr 2 oddalonym o około 1 km od budynku głównego SP 3. W szkole pracuje nauczycieli, a kadrę zarządzającą stanowi Pani dyrektor i jej 3 zastępców. Od 20 lat szkoła prowadzi oddziały integracyjne. Placówka usytuowana jest w centrum miasta, sąsiaduje z parkiem miejskim, krytą pływalnią, lodowiskiem. Szkoła ma bardzo bogate zaplecze sportowe. Łączy się z halą sportową miejską, z której w godzinach dopołudniowych korzystają uczniowie szkoły na zajęciach wychowania fizycznego. Podobnie jest z krytą pływalnią, na której odbywają się zajęcia w-f obowiązkowe dla klas 1-3, a fakultatywne dla klas 4-6. W niewielkiej odległości od szkoły znajduje się także kompleks boisk sportowych Orlik oraz stadion miejski, z których również korzystają uczniowie na zajęciach. Poza zapleczem sportowym na terenie szkoły funkcjonują dwie pracownie komputerowe, cztery klasopracownie wyposażone w tablicę interaktywną, bardzo dobrze działająca świetlica szkolna. Uczniowie mają do dyspozycji dwóch pedagogów, dwóch psychologów, dwóch logopedów. Na terenie szkoły działa biblioteka szkolna. Bardzo dobrze i aktywnie działa samorząd szkolny oraz szkolny klub wolontariatu. W sąsiedztwie szkoły znajduje się także jedno z 2 dużych gimnazjów, do którego w większości przechodzą absolwenci naszej szkoły. Nasza szkoła od lat podejmuje działania mające na celu propagowanie zdrowego stylu życia. Jesteśmy najbardziej usportowioną szkołą w powiecie mikołowskim oraz przez ostatnie 2 lata zajmowaliśmy 2 miejsce we współzawodnictwie sportowym szkól podstawowych w województwie śląskim. Nasi uczniowie aktywnie uczestniczą w wielu imprezach sportowo-rekreacyjnych, a w szkole realizowanych jest wiele programów i działań mających na celu propagowanie zdrowego stylu życia na 3 płaszczyznach (zdrowe odżywianie, aktywność fizyczna i higiena ciała i umysłu).

3 DIAGNOZA   W roku szkolnym 2014/2015 została w szkole przeprowadzona diagnoza, która miała na celu pokazać mocne i słabe strony placówki oraz wskazać kierunki działania. Przeprowadzono ankiety wśród uczniów, rodziców, nauczycieli, pracowników obsługi i administracji. W ankietach zadano następujące pytania: Ankiety dla nauczycieli i pracowników obsługi i administracji: - Czym powinna się wyróżniać szkoła moich marzeń? - Co powinno zostać z obecnej szkoły? - Z czego można zrezygnować? - Co należy zmienić? - Co podoba mi się w mojej szkole? - Co zmieniłbym w mojej szkole? - Co wpływa na moje samopoczucie w szkole? 2. Ankieta dla rodziców - Moje dziecko czuje się dobrze w szkole, gdy jego wychowawca… - Moje dziecko czuje się źle, gdy jego wychowawca… - Chciałbym, żeby wychowawca mojego dziecka… 3. Ankieta dla uczniów: - Co mi się w szkole podoba? - Co należy zmienić w szkole?

4 Wyniki ankiet pokazały następujące problemy, z którymi boryka się szkoła i nad którymi należy pracować: - nadmierny hałas - zmianowość w szkole - zła jakość oferty sklepiku szkolnego - brak odpowiedniego zaplecza (szafki, szatnie) - zbyt liczne klasy - organizacja lekcji w-f w klasach 1-3 (niewystarczający dostęp do sal gimnastycznych, jakość prowadzonych lekcji) - spożywanie posiłków w szkole

5 Głównym celem programujest propagowanie zdrowego trybu życia poprzez: zdrowe odżywianie aktywność fizyczną higienę ciała i umysłu

6 W ramach programu promocji zdrowia, który realizowany będzie w szkole w latach będziemy kłaść nacisk na problem nadmiernego hałasu oraz kulturę i jakość spożywanych posiłków w szkole. Założenia programu są zgodne z aktualnie obowiązującą podstawą programową, szkolnym zestawem programów nauczania, statutem szkoły i programem profilaktyki szkoły.

7 Moduł I ZDROWE ODŻYWIANIE

8 TREŚCI /ZADANIA PROCEDURY/METODY PLANOWANE EFEKTYProwadzenie edukacji żywieniowej wśród całej społeczności szkolnej organizowanie szkoleń z zakresu racjonalnego odżywiania przygotowywanie cyklicznych gazetek o zdrowym odżywianiu przygotowanie konspektu zajęć dla klas 1-6 na G-W o zdrowym odżywianiu spotkania z dietetykiem - Społeczność szkolna zna zasady racjonalnego odżywiania, - potrafi dokonywać zdrowych wyborów produktów do jedzenia i picia - wie jak produkty żywieniowe wpływają na jego organizm. Działania prozdrowotne wzmacniające właściwe nawyki i postawy udział w programach: - Europejski program „Owoce w szkole” - „ Szklanka mleka” poszerzenie asortymenty sklepiku szkolnego o artykuły prozdrowotne (owoce, warzywa), dobrze skomponowane menu szkolne (porcja owoców i warzyw) zorganizowanie w szkole akcji: „Dzień owoców”, „Dzień marchewki” itp. zorganizowanie pogadanek z rodzicami na zebraniach na temat racjonalnego odżywiania organizacja Festynu Szkolnego z naciskiem na „zdrowe jedzenie” organizowanie konkursów i akcji promującej zdrowe odżywianie (gł. nacisk na II śniadania - jakość spożywania i sposób) -zmiana oferty sklepiku szkolnego; - uczeń potrafi świadomie zrezygnować z zakupu produktów niezdrowych; -wszyscy uczniowie biorą udział w akcjach; -rodzice akceptują i wspierają przystąpienie szkoły do w/w akcji. - uczeń potrafi przygotować zdrowe kanapki; - uczeń spożywa drugie śniadanie w szkole; - potrafi wymienić produkty, z których powinno się składać drugie śniadanie; -potrafi skomponować zbilansowany jadłospis.

9 Moduł II AKTYWNOŚĆ FIZYCZNA

10 współpraca z MOSiR MikołówTREŚCI /ZADANIA PROCEDURY/METODY PLANOWANE EFEKTY Podnoszenie kondycji fizycznej i dbałość o prawidłową postawę ciała poprzez korzystanie z różnorodnej oferty sportowych zajęć szkolnych. czynny udział w zajęciach wychowania fizycznego udział w zajęciach z gimnastyki korekcyjnej organizowanie i udział zajęć sportowych pozalekcyjnych ( kółek sportowych, SKSów, wyjść na basen, lodowisko, stadion ) uczestnictwo w pokazach sportów osób niepełnosprawnych - Uczniowie pozyskują nowe umiejętności m.in. sprawnościowe, ruchowe, - zachowują prawidłową postawę ciała, poznają zasady gier zespołowych, potrafią pracować w grupie, - wiedzą, że niepełnosprawność nie oznacza rezygnacji z aktywności fizycznej. Udział uczniów w zawodach organizowanych na terenie szkoły, miasta, powiatu, kraju i poza. Udział w zawodach sportowych w ramach współzawodnictwa szkół organizowanych przez Szkolny Związek Sportowy organizowanie i udział w zawodach sportowych wewnątrzszkolnych, miejskich, i innych (m.in. Międzynarodowe zawody sportowe Mikołów-Klimkovice-Ilava, Europejski Tydzień Sportu, część sportowa na Festynie Szkolnym, zabawy integracyjne i wiele innych) - integracja w grupie - wyrabianie nawyków fair play; - zdrowa rywalizacja z rówieśnikami. współpraca z MOSiR Mikołów udział w rajdach, zawodach, korzystanie z obiektów sportowych , czwartki LA, „Pierwsze kroki na lodzie” - Uczniowie zdobywają nowe umiejętności sportowe, mogą poszerzać poznane umiejętności w czasie poza szkolnym.

11 Szerzenie treści w zakresie sportu i idei olimpijskiej obchody Dnia Patrona Dzień Sportu Szkolnego udział w Igrzyskach Przyszłych Olimpijczyków Olimpiada Sportowa dla dzieci świetlicowych gazetki - integracja w grupie; - wyrabianie nawyków fair play; - zdrowa rywalizacja z rówieśnikami; - pokonanie własnych słabości i pokazanie mocnych stron. Promowanie sukcesów sportowych naszych uczniów gablotkę na parterze szkoły: „możemy być z nich dumni” gablotkę z rekordami szkoły dyplomy, medale i puchary zdobyte przez naszych uczniów i prezentowane na ścianach i gablotach w szkole - pokazanie sukcesów uczniów - zachęcenie uczniów do aktywności poprzez sukcesy ich kolegów/koleżanek Organizowanie i udział w różnych formach turystyki pieszej i rowerowej (rajdy rowerowe, piesze i inne) wyjazdów, wycieczek i innych form turystyki udział uczniów wszystkich klas w wycieczkach; udział uczniów w rajdach rowerowych i pieszych udział uczniów w wycieczkach do muzeum, teatru, kina; udział uczniów w zielonych szkołach. - poznanie walorów przyrodniczych i kulturalnych kraju i miasta; - pobyt na terenach czystych ekologicznie; - uprawianie aktywnego wypoczynku

12 Moduł III HIGIENA CIAŁA I UMYSŁU

13 Działania podejmowane na rzecz higieny osobistej i higieny otoczeniaTREŚCI /ZADANIA PROCEDURY/METODY PLANOWANE EFEKTY Prowadzenie edukacji z zakresu higieny osobistej i higieny otoczenia wśród całej społeczności szkolnej pogłębianie wiedzy na temat zasad higieny osobistej oraz sposobów dbania o czystość ciała i estetyczny wygląd (do realizowania zwłaszcza na zajęciach z w-f, ale także na innych przedmiotach i w kontakcie codziennym z uczniem) poszerzenie wiedzy o środkach i sposobach utrzymania w czystości otoczenia wokół siebie dostarczenie informacji na temat sposobów wspomagania organizmu w celu zwiększenia jego odporności (programy edukacyjne) ograniczenie hałasu (stworzenie „strefy ciszy” na korytarzu, ”kącika książki”) pogadanki na zebraniach z rodzicami na temat higieny osobistej u dzieci gazetki ścienne, gazetka Świetlik plakaty edukacyjne w toaletach i łazienkach -uczeń wygląda estetycznie w każdej sytuacji szkolnej; - uczeń dba o porządek otoczenia wokół siebie; - uczeń wie jak dbać o swoje zdrowie, posiada odpowiednią wiedzę z tego zakresu; - uczniowie wiedzą jak dbać o narząd słuchu, znają wpływ nadmiernego hałasu na swój organizm, korzystają ze stref ciszy i kącików książki - rodzice wspierają nauczycieli w dbaniu o prawidłową higienę swoich dzieci, posiadają odpowiednią wiedzę w tym zakresie Działania podejmowane na rzecz higieny osobistej i higieny otoczenia gazetki ścienne akcje podejmowane przez pielęgniarkę szkolną fluoryzacja zębów konkurs na najładniejszą klasę udział w akcji sprzątanie świata, Dzień Ziemi segregowanie odpadów, zbieranie zużytych baterii, surowców wtórnych pogadanki na lekcjach na temat wyglądu zewnętrznego, ubioru i higieny osobistej konspekty zajęć na GW na temat higieny osobistej i otoczenia udział w akcji „Odciążania plecaków szkolnych „; „Trzymaj się prosto” wdrażanie profilaktyki wad postawy (prawidłowe siedzenie w ławkach, zajęcia korekcyjno-kompensacyjne) organizacja miejsca do spożywania II śniadania zajęcia z „Ekoludkiem” - pogadanki, quizy,konkursy - uczeń prawidłowo czyści zęby i dba o higienę jamy ustnej; -uczeń posiada wiedzę na temat higieny osobistej, jest czysty, schludnie ubrany; - uczeń dba o otoczenie bliższe i dalsze; - uczeń posiada wiedzę dotyczącą wad postawy, dba o swój kręgosłup; - szkoła jest zaopatrzona w szafki dla uczniów, dzieci korzystają z zaplecza sal lekcyjnych; -uczeń potrafi zachować się przy stole oraz spokojnie i kulturalnie spożywać posiłki; - uczeń posiada wiedzę z zakresu ekologii, stosuje ją w praktyce

14 Prowadzenie edukacji z zakresu bezpieczeństwa i profilaktyki udział w szkoleniach z zakresu I pomocy udział nauczycieli w szkoleniach BHP udział uczniów w szkoleniach z zakresu I pomocy prelekcje i spotkania z Policją - Nauczyciele i uczniowie znają i rozumieją rolę przepisów BHP w domu , szkole i miejscu publicznym oraz respektują je. -uczniowie znają numery telefonów alarmowych, - wiedzą do kogo powinni się zwrócić w nagłym przypadku. - każdy w szkole wie jak udzielić pierwszej pomocy i jak zachować się w razie wypadku. Działania podejmowane na rzecz bezpieczeństwa w szkole i poza nią organizowanie konkursu I pomocy organizowanie konkursu „Bezpieczeństwo w ruchu drogowym” udział w kampanii Zachowaj Trzeźwy Umysł konkurs świetlicowy „Bezpieczne ferie” organizowanie egzaminów na kartę rowerową gazetki ścienne na temat bezpiecznych wakacji, ferii pogadanki na lekcjach oraz konspekty zajęć na G W o bezpieczeństwie - Uczniowie poszerzają wiedzę z zakresu I pomocy - Uczniowie poszerzają wiedzę z zakresu przepisów ruchu drogowego - Uczeń zna zagrożenia, jakie niosą ze sobą wszelkiego rodzaju używki, wie, jakie są zdrowotne konsekwencje stosowania używek, prezentuje postawę asertywną odnośnie stosowania używek; - Uczeń zna i respektuje zasady i przepisy ruchu drogowego

15 Prowadzenie edukacji z zakresu zdrowia psychicznego kształtowanie podstawowych umiejętności radzenia sobie ze stresem kształtowanie umiejętności komunikowania się z innymi rozwijanie umiejętności szukania pomocy w sytuacjach trudnych i konfliktowych stworzenie w szkole atmosfery sprzyjającej zdrowiu psychicznemu zapoznanie ucznia z pojęciem zdrowia psychicznego i kształtowanie go wydawanie gazetki Świetlik - Uczniowie wiedzą jak radzić sobie ze stresem; - Uczniowie potrafią komunikować się z innymi zachowując postawy poszanowania dla innych, kultury słowa oraz tolerancji względem współrozmówcy; - Szkoła jest przyjaznym środowiskiem dla ucznia, w którym rozwija się w sposób harmonijny; - Uczniowie widzą, co o jest zdrowie psychiczne, potrafią o nie dbać; - Uczniowie propagują wśród swoich rówieśników treści związane ze zdrowiem psychicznym Działania podejmowane na rzecz zdrowia psychicznego wdrażanie programu profilaktycznego ścisła współpraca z psychologiem i pedagogiem szkolnym pogadanki na zajęciach i konspekty zajęć na GW dot. zdrowia psychicznego pokazanie uczniom technik relaksacyjnych pogadanki z rodzicami na wywiadówkach konkurs na najżyczliwszego kolegę/koleżankę udział w akcji „Cała Polska Czyta Dzieciom” działania świetlicy: „Godzina z książką”; - Uczniowie wiedzą, że zawsze mogą zwrócić się o pomoc do nauczycieli i pracowników szkoły. - Uczniowie znają i stosują techniki relaksacyjne - Rodzice są świadomi działań na rzecz zdrowia psychicznego, wspierają nauczycieli w tych działaniach - Uczniowie są życzliwi w stosunku do siebie - Uczniowie znają różne wyciszające sposoby spędzania czasu, m.in. czytanie książek

16 ankiety wśród uczniów, rodziców, nauczycieli, pracowników niepedagogicznych – na temat bezpieczeństwa w szkole, zdrowego stylu życia, zdrowego odżywiania zestawienie wyników przeprowadzonych konkursów porównanie frekwencji organizowanych zajęć i imprez rozmowy z uczniami i rodzicami na temat skuteczności programu systematyczna analiza kart pracy

17 BIBLIOGRAFIA M. Kozłowska – Wojciechowska „Żyjmy w zdrowiu” wyd. Prószyński i S-ka. R. Sharma „Encyklopedia zdrowia dla całej rodziny” Rebis. Gaś „Profilaktyka uzależnień” strona internetowa: strony internetowe o zdrowym odżywianiu: strony internetowe o aktywności fizycznej: B. Woynarowska „Problemy zdrowotne uczniów i udział szkoły w ich rozwiązywaniu”, Nowa Szkoła”6/2003 B. Wolny „Wpływ szkoły promującej zdrowie na zachowanie zdrowotne uczniów”,„ Kwartalnik Edukacyjny” 2004 nr 3 i 4. K. Podczaszy „Szkoła promująca zdrowie”, „ Dyrektor szkoły”6/2002.

18

19 Ubiegamy się o przyjęcie do Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie oraz zdobycie Certyfikatu Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie

20 WARUNKI WSTĘPNE Szkołę/placówkę, która chce zostać przyjętado Sieci Szkół Promujących Zdrowie powinna cechować: aktywność na rzecz promocji zdrowia w szkole/placówce i środowisku lokalnym – działania te zapisane są w misji i wizji szkoły/placówki oraz zawarte w jej dokumentacji, otwartość na zmiany, przekonanie o słuszności idei szkoły promującej zdrowie u dyrektora szkoły/placówki, większości członków rady pedagogicznej oraz rady rodziców, aktywne i twórcze zaangażowanie w edukację prozdrowotną i promocję zdrowia

21 Okres przygotowawczy (minimum 6 miesięcy)W tym okresie: Dyrektor szkoły/placówki powołuje szkolnego koordynatora (lidera) promocji zdrowia. Dyrektor szkoły/placówki powołuje szkolny zespół promocji zdrowia. Dyrektor szkoły/placówki zgłasza szkołę/placówkę do udziału w projekcie Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie. Szkolny koordynator wraz ze szkolnym zespołem uczestniczy w szkoleniach dla koordynatorów organizowanych przez Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny Metis w Katowicach. Szkolny koordynator przeprowadza zajęcia warsztatowe dla rady pedagogicznej oraz zapoznaje radę rodziców i samorząd uczniowski z koncepcją, strategią i modelem tworzenia szkoły promującej zdrowie. Rada pedagogiczna – po konsultacjach z samorządem uczniowskim oraz radą rodziców (jeśli funkcjonują w szkole) – podejmuje uchwałę o przystąpieniu do projektu Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie. Szkoła podejmuje systemowe działania w zakresie promocji zdrowia – diagnoza, planowanie, realizacja, ewaluacja. Działania te powinny być uwzględnione w dokumentacji szkolnej. W okresie przygotowawczym koordynator wraz ze szkolnym zespołem (w oparciu o diagnozę wstępną oraz wiedzę i umiejętności zdobyte podczas szkoleń): tworzy 3. letni program promocji zdrowia dla szkoły/placówki macierzystej. tworzy – w oparciu o ww. program – roczny harmonogram działań lub inaczej szczegółowy plan pracy. Szkolny koordynator przedstawia program promocji zdrowia radzie pedagogicznej. Rada pedagogiczna w drodze uchwały, po zasięgnięciu opinii rady rodziców zatwierdza ten program do realizacji.

22 Okres kandydacki (minimum 1 rok szkolny/2 semestry)Za datę rozpoczęcia okresu kandydackiego przyjmujemy datę zatwierdzenia szkolnego programu promocji zdrowia przez radę pedagogiczną. W tym okresie: Szkoła/placówka składa koordynatorowi wojewódzkiemu: szkolny program promocji zdrowia, roczny harmonogram (szczegółowy plan pracy, pisemną deklarację o gotowości przystąpienia społeczności szkolnej do projektu Śląska Sieć Szkół Promujących Zdrowie, podpisaną przez: dyrektora szkoły, co najmniej 60% nauczycieli (w tym opiekuna samorządu uczniowskiego), co najmniej 2 przedstawicieli pracowników administracyjno – technicznych, przedstawicieli samorządu uczniowskiego, pielęgniarkę (jeśli pracuje w szkole), przewodniczącego rady rodziców. Szkoła placówka realizuje zatwierdzony szkolny program promocji zdrowia przez co najmniej jeden rok szkolny lub dwa kolejne semestry. Szkoła/placówka stale monitoruje samopoczucie przedstawicieli różnych grup społeczności szkolnej (badanie stopnia ich zadowolenia ze szkoły/placówki). Szkolny koordynator wraz ze szkolnym zespołem uczestniczy w szkoleniach dla koordynatorów organizowanych przez Regionalny Ośrodek Metodyczno-Edukacyjny Metis w Katowicach.

23 Przyjęcie do Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie Nadanie Certyfikatu Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie Po upływie okresu przygotowawczego oraz kandydackiego wojewódzki koordynator wraz z wojewódzkim zespołem koordynującym przyjmują szkołę/placówkę do Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Szkoła/placówka zastaje przyjęta do Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie oraz otrzymuje Certyfikat Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie. Warunkiem przyjęcia do Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie jest: 1. Złożenie następującej dokumentacji: pisemnej deklaracji, podjętej uchwały rady pedagogicznej (kopia z dziennika protokołów), szkolnego programu promocji zdrowia szkoły/placówki (3. lub 5. letniego), harmonogramu działań (szczegółowego planu pracy) na dany rok szkolny, napisanego w oparciu o szkolny program promocji zdrowia, raportu z podjętych działań (lub inaczej sprawozdania z realizacji szczegółowego planu pracy) po roku realizacji zatwierdzonego programu. O wymogach formalnych dotyczących zawartości raportu może Pani/Pan przeczytać tutaj. Pomocna w napisaniu raportu może być ewaluacja programu. Listę wskaźników do oceny jakości szkolnych programów promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej znajdą Państwo tutaj. kart obecności na zajęciach – dotyczy koordynatora oraz członków szkolnego zespołu wymienionych w formularzu zgłoszeniowym.

24 Certyfikat jest przyznawany po okresie 3 miesięcy od daty złożenia wymaganej dokumentacji.Certyfikat nadawany jest na okres trzech lat. Po tym okresie szkoła może ubiegać się ponownie o jego nadanie  W tym okresie szkoła/placówka realizuje szkolny program promocji zdrowia, a po zakończeniu każdego roku szkolnego przesyła koordynatorowi wojewódzkiemu raport z realizacji programu.

25 Certyfikat ten upoważnia do ubiegania się o:Krajowy Certyfikat Szkoła Promująca Zdrowie (ścieżka A) lub Certyfikat 2. stopnia Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie (ścieżka B) lub Prolongatę Certyfikatu Śląskiej Sieci Szkół Promujących Zdrowie – kontynuacja (ścieżka C).