1 PROJEKT „DZIAŁAJMY RAZEM – AKTYWIZACJA SPOŁECZNA I EKONOMICZNA MŁODZIEŻY POLONIJNEJ W GAGAUZJI” Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r. Moduł warsztatowo-aktywizujący z zakresu edukacji obywatelskiej dla młodzieży polonijnej
2 REŻIMY POLITYCZNE demokratycznyautorytarnytotalitarny Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
3 Ograniczona działalność samorządowa społeczeństwa; Stała kontrola nad zachowaniami masowymi; Silna władza wykonawcza; Centralizacja władzy; Drugorzędna rola organów przedstawicielskich; Władza skupiona w jednym ręku (lub ośrodku); Rozwinięty aparat przymusu; Zachowany (formalny) podział władz; Ograniczona działalność opozycji; Rozdział pomiędzy organami partyjnymi i państwowymi; Autorytet państwa opiera się na przymusie. Państwo autorytarne Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
4 Brak dzielności samorządowej społeczeństwa; Stała kontrola nad wszystkimi przejawami życia, włącznie z terrorem; Centralizacja władzy; Organy przedstawicielskie sprowadzone do roli wykonawcy decyzji władz; Władza skupiona w jednym ręku (lub ośrodku); Rozwinięty aparat przymusu; Brak podziału władz; Brak opozycji; Brak rozdziału pomiędzy organami partyjnymi i państwowymi; Ideologizacja życia. Państwo totalitarne Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
5 Suwerenność narodu; Podział i równowaga władzy; Zasada państwa prawa, konstytucjonalizm i praworządność; Pluralizm (społeczno-ideowy, polityczny, gospodarczy); Rządy większości z poszanowaniem praw mniejszości; Rozproszenie władzy; Zasada przedstawicielstwa; Rozdział pomiędzy partią rządzącą a instytucjami państwa. Państwo demokratyczne Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
6 Demokracja oznacza dosłownie rządy ludu, ludowładztwo. W systemie demokratycznym suwerenem są obywatele, którzy sprawują rządy bezpośrednio lub przez przedstawicieli, którym udzielili mandatu w wyborach. Demokracja to ustrój polityczny, w którym władzę sprawuje społeczeństwo poprzez swych przedstawicieli; to forma organizacji życia społecznego, w której wszyscy uczestniczą w podejmowaniu decyzji oraz szanują prawa i wolność innych ludzi. Demokracja Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
7 DEMOKRACJA TRÓJPODZIAŁ WŁADZY SUWERENNOŚĆ NARODU PAŃSTWO PRAWA PLURALIZM (NA PŁASZCZYŻNIE POLITYCZNEJ, SPOŁECZNEJ, IDEOWEJ, EKONOMICZNEJ) Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
8 Rys. Marek Raczkowski Z MOICH OBLICZEŃ WYNIKA, ŻE ABY PRZEŻYĆ, MUSIMY ZJEŚĆ JEDNEGO Z NAS. KTO JEST ZA, RĘKA W GÓRE.
9 Debata na forum: – Czy demokracja jest najlepszym ustrojem? – Jakie są podstawowe prawa i obowiązki obywatelskie? – Czy należy brać udział w wyborach? Dlaczego? – Jak można zwiększyć frekwencję wyborczą? Czy wybory powinny być obowiązkowe? – Czy większość ma zawsze rację? – Czy możliwa jest demokracja bez wyborów? – Dlaczego demokrację należy pielęgnować? Ćwiczenie – „Dyskusja obywatelska” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
10 Poszanowanie podstawowych praw i wolności jednostek oraz grup społecznych; Rozbudowana kontrolna rola mediów i opinii publicznej; Państwa demokratyczne rzadziej wszczynają wojny; Mniejszy zakres działania aparatu przymusu; Duży zakres samorealizacji jednostek. Zalety demokracji Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
11 „Demokracja jest najgorszą formą rządów, z wyjątkiem wszystkich innych, które kiedykolwiek były wypróbowane” Winston Churchill Ustrój wrażliwy w okresach przejściowych; Niepopularne decyzje mogą delegitymizować ustrój; Długi proces decyzyjny i rozmycie decyzyjne; Wolność słowa może stanowić zagrożenie dla samej demokracji; Zróżnicowanie ideowe może prowadzić do polaryzacji społeczeństwa. Wady demokracji Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
12 Przyjęty i uznany w demokracji kanon podstawowych zasad aksjologicznych, na których oparte jest demokratyczne sprawowanie władzy. Należą do nich przede wszystkim: wolność, równość, sprawiedliwość, pluralizm, tolerancja, praworządność oraz respektowanie praw i wolności obywatelskich. „Historia uczy, że demokracja bez wartości łatwo się przemienia w jawny lub zakamuflowany totalitaryzm” Jan Paweł II Wartości demokratyczne Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
13 Państwo – polityczna, suwerenna, terytorialna i przymusowa organizacja społeczeństwa; organizuje i koordynuje prace dużych grup społecznych; posiada granice terytorialnie, jest niezależne i niepodległe. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
14 Naród - zbiorowość ludzi wyróżniająca się wspólną świadomością narodową, czyli poczuciem przynależności do danej wspólnoty (postrzeganie własnej zbiorowości jako narodu); jest zbiorowością terytorialną o określonym składzie etnicznym; wspólnotą o podłożu gospodarczym, politycznym, społecznym i kulturowym wytworzoną w procesie dziejowym, przejawiającą się w świadomości swych członków; przyjmuje się, że narody europejskie tworzone były na bazie istniejących państw lub w odniesieniu do państw, które istniały w przeszłości. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
15 Narodowość - pochodzenie określane zwykle zgodnie z pochodzeniem ojca bądź też jego przodka, przynależność do określonego narodu, poczucie przynależności do narodu; deklaratywna, oparta na subiektywnym odczuciu cecha indywidualną człowieka, wyrażającą jego związek emocjonalny, kulturowy lub genealogiczny z określonym narodem. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
16 Obywatelstwo - więź prawna łącząca jednostkę (osobę fizyczną) z państwem, na mocy której jednostka ma określone prawa i obowiązki wobec państwa, a państwo – analogicznie - ma obowiązki i prawa wobec jednostki; określenie spraw związanych z obywatelstwem, a w szczególności sposobów jego nabycia i ewentualnie utraty, należy do samego państwa; obywatelstwo gwarantuje prawa i wolności obywatelskie, ale jednocześnie jednostka poddana jest prawu państwa, którego jest obywatelem (obowiązki i powinności, np. służba wojskowa, płacenie podatków, itd. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
17 Prawa i wolności obywatelskie (osobiste, polityczne, socjalne i ekonomiczne) - uprawnienia przysługujące obywatelom danego państwa, ich prawną gwarancją jest nabycie obywatelstwa; dotyczą najistotniejszych interesów obywateli; przysługują obywatelom danego państwa, natomiast podstawowe prawa człowieka przysługują każdej jednostce. Patriotyzm – postawa szacunku, umiłowania i oddania własnej ojczyźnie oraz chęć ponoszenia dla niej ofiar; stawianie dobra ojczyzny ponad własne; to również umiłowanie i pielęgnowanie narodowej tradycji, kultury czy języka. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
18
19 Każdemu człowiekowi przysługują pewne prawa, wynikające z godności człowieka, które są niezbywalne (nie można się ich zrzec) i nienaruszalne (istnieją niezależnie od władzy i nie mogą być przez nią regulowane), np. prawo do życia, wolność słowa, wolność zrzeszania się, czy prawo do edukacji. Prawa człowieka są takie same dla wszystkich ludzi bez względu na rasę, płeć, orientację seksualną, wyznanie, pochodzenie etniczne, społeczne, narodowe czy przekonania polityczne. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
20 Prawa człowieka są niepodzielne i powszechne dla wszystkich ludzi. Są fundamentem demokracji, społeczeństwa obywatelskiego, wolności, sprawiedliwości oraz pokoju. Państwu przypisuje się rolę instytucji, której zadaniem jest ochrona owych praw. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
21 Prawa człowieka mają charakter: – powszechny - są takie same dla każdego człowieka na całym świecie; – przyrodzony - istnieją niezależnie od woli władzy czy przepisów prawa, państwo tworzy jedynie system ich ochrony; – niezbywalny – nikt, żadna władza nie może ich odebrać, nie można się też ich zrzec czy zrezygnować z nich. Posiadamy prawa człowieka, nawet jeśli nie uznaje ich jakieś państwo lub kiedy są one naruszane; – nienaruszalny - istnieją niezależnie od władzy i nie mogą być przez władze w żadne sposób regulowane; – naturalny - człowiek posiada je z racji godności osobowej, człowieczeństwa; – niepodzielny - wszystkie prawa człowieka stanowią integralną i współzależną całość. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
22 Prawa człowieka to prawa: – indywidualne - zazwyczaj ich podmiotem nie są grupy ludzi, ale pojedynczy człowiek (gdy mówimy o prawach człowieka, myślimy o prawach poszczególnych osób, jednostek należących do tych grup); – podstawowe - dają możliwość rozwoju i korzystania z wszelkich innych praw. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
23 Prawa człowieka dzielimy na: – prawa (prawa pozytywne) - oznaczające obowiązek podjęcia przez władzę działania na rzecz jednostki. Jednostka ma prawo żądać przysługujących jej praw, a państwo musi zagwarantować ich realizację. – wolności (prawa negatywne) - oznaczające obowiązek powstrzymywania się władzy od działań w określonych obszarach naszego życia. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
24 Trzecia Sesja Ogólnego Zgromadzenia ONZ, obradująca w Paryżu, uchwaliła 10 grudnia 1948 roku Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Dokument ten stanowi niewątpliwie jedno z największych i najtrwalszych osiągnięć ONZ. Przetłumaczona na większość języków świata Powszechna Deklaracja Praw Człowieka zbiera oraz porządkuje osiągnięcia i postulaty człowieka, który od wielu setek lat toczy nie skończoną jeszcze walkę o swoją wolność i swoją godność. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
25 Międzynarodową organizacją, której celem jest zapobieganie naruszeniom fundamentalnych praw człowieka jest Amnesty International. Podstawową formą działalności Amnesty International jest prowadzenie kampanii (http://amnesty.org.pl/kampanie.html; http://amnesty.org.pl/prawa-czlowieka/prawa-czlowieka-na-plakatach.html. Amnesty International jest finansowana ze składek członkowskich oraz dzięki darowiznom od osób prywatnych i firm. Zasadami działania Amnesty International jest pełna niezależność polityczna i finansowa od wszelkich rządów, ideologii politycznych, religii czy ekonomicznych grup interesu, oraz maksymalny obiektywizm. W 1977 roku organizacja ta otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla. Mimo to, jest ona w wielu krajach (głównie tych, które często represjonują swoich obywateli) deprecjonowana czy oskarżana. Prawa człowieka Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
26 Podział na kilkuosobowe zespoły. Każdy zespół otrzymuje karteczki, które zawierają najważniejsze wypowiedzi, fragmenty biogramów oraz zdjęcia osób, które walczyły o prawa człowieka. Zadaniem każdej z grup jest odpowiednie połącznie/przyporządkowanie danych i informacji zapisanych na karteczkach do konkretnego „wojownika”. Ćwiczenie – „Wojownicy” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
27 Podział na kilkuosobowe zespoły. Każdy zespół ma za zadanie opracować dydaktyczną grę planszową (plansza, pionki, karty z zadaniami, itd.) wraz z krótką instrukcją gry. Po zakończeniu prac, wyznaczeni przedstawiciele poszczególnych grup prezentują wyniki na forum. Ćwiczenie – „Gra o nasze prawa” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
28 Każdemu dziecku (niezależnie od koloru skóry, wyznania czy pochodzenia, itd.) przysługują prawa dziecka - tak, jak każdemu dorosłemu przysługują prawa człowieka. Prawa dziecka są więc naturalną konsekwencją praw człowieka. Praw tych nikt nie może dziecko pozbawić. Najważniejszym dokumentem dotyczącym praw dziecka jest Konwencja o prawach dziecka uchwalona w 1989 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych. Główna zasada funkcjonująca w Konwencji dotyczy nadrzędności dobra dziecka. Znaczy to tyle, iż ludzie przebywający w otoczeniu dziecka mają dbać o jego interes. Państwo powinno traktować dziecko podmiotowo i bezwzględnie przestrzegać przysługujących mu praw. Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
29 Podstawowym prawem każdego dziecka jest prawo do życia, które jest niezbywalne. Po urodzeniu dziecka sporządzany jest akt urodzenia. Po urodzeniu dziecko ma prawo do imienia, uzyskania obywatelstwa oraz (jeżeli jest to możliwe) do poznania swoich rodziców oraz pozostania pod ich opieką. Państwa respektujące przepisy Konwencji zobowiązane są do zwalczania nielegalnego transferu dzieci oraz ich nielegalnego wywozu za granicę. Innym podstawowym prawem dziecka jest prawo do edukacji. Państwo realizuje to prawo poprzez wprowadzenie obowiązkowego, bezpłatnego nauczania podstawowego, udostępnianie rożnych form szkolnictwa średniego poprzez m.in. wprowadzenie nauczania bezpłatnego, szkolnictwo wyższe ma być dostępne na zasadzie zdolności. Dyscyplina w szkole musi być realizowana z poszanowaniem godności dziecka. Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
30 Dziecko podobnie jak i dorośli ma prawo do wypoczynku, czasu wolnego, zabawy. Dziecko nie może wykonywać pracy, która kolidowałaby z jego nauką, byłaby szkodliwa dla jego zdrowia, rozwoju fizycznego, umysłowego, duchowego, moralnego, społecznego. Państwo ma obowiązek zapobiegania wyzyskowi ekonomicznemu, seksualnemu dziecka. W tym celu państwa będące stronami Konwencji będą wspólnie przeciwdziałały wykorzystywaniu dzieci do prostytucji, pornografii dziecięcej, nakłanianiu dziecka do działań seksualnych. Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
31 Łamanie praw dziecka, np. prawa do edukacji, jest nagminne w niektórych rejonach świata, takich np. jak Afryka. Niewywiązywanie się z obowiązku zapewnienia dostępu do edukacji w krajach Afryki prowadzi często do innych ciężkich naruszeń praw człowieka, jak przymusowa pracy dzieci, przedwczesne, często wymuszone przez rodzinę małżeństwa oraz zwiększony udział dzieci w konfliktach zbrojnych. Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
32 Najlepiej jest, jeśli konflikt rozwiązywany jest na terenie szkoły. W szkole uczeń może poprosić o pomoc : Wychowawcę klasy, Innego nauczyciela, którego darzy zaufaniem, Pedagoga szkolnego, Samorząd Uczniowski, Szkolnego Rzecznika Praw Ucznia (jeśli istnieje), Dyrektora szkoły. Jeśli problemu nie udało się rozwiązać na terenie szkoły i są to sprawy dla ucznia ważne, warto interweniować dalej. Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
33 SZKOŁA PODSTAWOWA W PIEKLE Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
34 Poza szkołą uczeń może zwrócić się do: Organizacji pozarządowych, np. UNICEF (podstawą działalności tej organizacji są zapisy zawarte w Konwencji o prawach dziecka; http://www.unicef.pl/Co-robimy/Filmy). Branżowych instytucji publicznych, Sądu (w imieniu ucznia występuje rodzic) Służb bezpieczeństwa, np. Policji. „Musimy budować świat, w którym żadne dziecko nie będzie pozbawione prawa do życia w pokoju i bezpieczeństwie, w trwałej rodzinie, prawa do wzrastania w atmosferze wolnej od lęku i niepokoju” Jan Paweł II Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
35 Na władzach szkoły spoczywa obowiązek dostarczenia uczniom podstawowych informacji na temat ich praw. Chodzi o dostępność wiedzy o prawach i uprawnieniach, warunkującą korzystanie z nich i dlatego uważane jest za szczególnie ważne. Informacje takie powinien zawierać statut szkoły. Ponadto, konieczne są działania informacyjno-edukacyjne. Korzystając świadomie z własnych praw, uczniowie poszerzają sferę własnej wolności, ale zarazem uczą się odpowiedzialności za podejmowane decyzje. Podejmując samodzielnie decyzje muszą liczyć się z decyzjami innych, z ich obszarem wolności. Dokonując samodzielnie wyborów ponoszą ich konsekwencje. Prawa dzieci i uczniów, prawa młodzieży Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
36 Podział na kilkuosobowe zespoły. Każda z grup otrzymuje zestaw kart z hasłami dotyczącymi praw ucznia i ma za zadanie ułożyć je hierarchicznie, w formie piramidy. Wszyscy członkowie danej grupy powinni zgodzić się, co do ułożenia kart. Prezentacja na forum, porównanie wyników i dyskusja. Ćwiczenie – „Ranking praw ucznia” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
37 Wielokulturowość – wielość kultur, zróżnicowanie kulturowe danego społeczeństwa lub — szerzej — istnienie na świecie odmiennych kultur etnicznych, grup religijnych, subkultur itp.; oznacza również politykę rządową zmierzającą do niwelacji napięć społecznych związanych z faktem wielokulturowości danej populacji; jako doktryna / ruch / filozofia oznacza działania środowisk mniejszościowych skierowane na emancypację i pełniejszy udział w życiu społecznym, politycznym i kulturowym kraju. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
38 Tolerancja - świadoma zgoda na wyznawanie i głoszenie przez innych ludzi poglądów, z którymi się nie zgadzamy, oraz na wybór sposobu życia uważanego przez nich za właściwy, chociaż go nie aprobujemy; tolerancja oznacza rezygnację ze stosowania przymusu wobec innych; zakres tolerancji jest historycznie zmienny. Najważniejsze pojęcia Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
39 Społeczeństwo obywatelskie to społeczeństwo charakteryzujące się bogatą aktywnością swych członków w wielu dziedzinach życia, którzy w znacznym stopniu są niezależni od państwa, mają szerokie możliwości dokonywania wyborów w swym życiu społecznym, politycznym, ekonomicznym, osobistym. To społeczeństwo, w którym pomiędzy ludźmi dominują więzi niehierarchiczne. Przyjmuje się, że filarami społeczeństwa obywatelskiego są: organizacje pozarządowe, wspólnoty obywateli oraz samorządy lokalne. Społeczeństwo obywatelskie Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
40 Silne społeczeństwo obywatelskie to świadomi obywatele, rozumiejący potrzeby wspólnoty, dążący do ich zaspokojenia, ale przede wszystkim obywatele pełni odpowiedzialności za wspólne dobro i zaangażowani w sprawy publiczne. Społeczeństwo obywatelskie Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
41 Czym jest obywatelskość? „To, co nazywamy patetycznie wolnością, nie sprowadza się do uroczystych aktów obalania tyrana, zmieniania ustroju, proklamowania demokracji i powoływania rządów drogą wolnych wyborów, lecz obejmuje także (…) przestrzeń społeczną, gdzie obywatele robią na co dzień to, co chcą robić, wyznaczając tym samym, nawet nie myśląc o tym i nie wiedząc, granice i kierunek tego, co robi ich rząd. (…) to, czy rząd ma do czynienia z obywatelami, dla których jedyną legitymacją zaświadczającą bycie obywatelem, jest okresowy udział w wyborach, czy też z obywatelami, którzy czują się powołani do tego, by na co dzień zajmować się nie tylko swymi całkiem prywatnymi sprawami, (…) brać sprawy w swoje ręce”. Jerzy Szacki Aktywność obywatelska Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
42 Podział na kilkuosobowe zespoły. Każdy zespół otrzymuje grafikę/rysunek przedstawiający człowieka z pustymi dymkami do wypełnienia. Zadaniem uczestników ćwiczenia jest stworzenie portretu antyobywatela - postaci, która będzie zaprzeczeniem wszelkich cech dobrego obywatela. Dodatkowo, należy przygotować krótką opowieść zakończoną morałem, że antyobywatel szkodzi innym i samemu sobie. Praca ta może mieć postać np. rymowanego wierszyka, piosenki, wywiadu, krótkiej historyjki itp. Ćwiczenie – „Antyobywatel” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
43 „ANTYOBYWATEL XY” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r." NIE INTERESUJĘ SIĘ NICZYM NIC NIE ROBIĘ DLA INNYCH NIE PŁACĘ PODATKÓW NIKOMU NIE WIERZĘ DBAM TYLKO O SWOJE DOBRO NIE CHODZĘ NA WYBORY
44 PARTIA POLITYCZNA zrzesza ludzi o podobnych poglądach ma program chce zdobyć i utrzymać władzę (celu praktycznej realizacji swojej ideologii). posiada sformalizowaną struktury (określoną organizacją wewnętrzną) i władze (przywództwo) Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
45 Partia polityczna to dobrowolna organizacja społeczna (zrzeszająca członków) o określonym programie politycznym, występującą pod określoną nazwą, posiadająca określony i indywidualny program polityczny, mająca na celu jego realizację poprzez zdobycie i sprawowanie władzy lub wywieranie na nią wpływu. Partii nie można zaliczyć do organizacji pozarządowych, czego przyczyną jest zbyt silne powiązanie z władzą publiczną. Partie polityczne Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
46 Partie polityczne - programy SOCJALDEMOKRACI PARTIE CHADECKIE kapitalizm i ochrona najbiedniejszych Wspieranie zasad religii w życiu społecznym, tradycyjne wartości Rozbudowany program socjalny w państwie Mieszana gospodarka rynkowa, interwencjonizm państwa KONSERWATYŚCI silna władza wykonawcza religia, tradycja, nacjonalizm LIBERAŁOWIE Wolność obywatela i jednostki Wolny rynek, minimum państwa Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
47 Rys. Andrzej Mleczko PROGRAM MA DOBRY, ALE MAŁO REALNY
48 Podział na dwa zespoły. Każdy z nich stanowi partię polityczną. Uczestnicy otrzymują wydruk, przedstawiający najważniejsze założenia programu danej partii. Zadaniem zespołów jest wymyślenie nazwy własnej partii, sloganu wyborczego, wybór lidera oraz przygotowanie się do dyskusji z partią opozycyjną. Zespoły powinny przygotować argumenty świadczące za ich programem oraz obronę względem kontrargumentów ze strony politycznych przeciwników. Ćwiczenie – „Debata polityczna” Projekt jest współfinansowany ze środków finansowych otrzymanych z Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu na realizację zadania "Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r."
49 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ! Wojciech Odzimek [email protected] Dawid Hoinkis [email protected] FRDL Małopolski Instytut Samorządu Terytorialnego i Administracji w Krakowie ul. Szlak 73A, 31-153 Kraków Projekt współfinansowany przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu Współpraca z Polonią i Polakami za granicą w 2015 r.