1 Projekt systemowy współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet IX, Działanie 9.4. Wysoko wykwalifikowane kadry systemu oświaty www.nauczyciele.org.pl

2 Edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju (...) Piękno tej ziemi skłania mnie do wołania o jej zachowanie dla przyszłych pokoleń. Jan Paweł II „Jak skutecznie i atrakcyjnie kształcić proekologiczne postawy i zachowania od najmłodszych lat” Opracowała Irena Olszewska-Żywno

3 Jan Paweł II (...) zwracam się w szczególny sposób do tych, którym powierzona została odpowiedzialność za ten kraj i za jego rozwój, aby nie zapominali o obowiązku chronienia go przed ekologicznym zniszczeniem! Niech tworzą programy ochrony środowiska i czuwają nad ich skutecznym wprowadzeniem w życie! Niech ich wspierają organizacje, które stawiają sobie za cel obronę dóbr naturalnych! Fragment Homilii wygłoszonej 12.06.1999r. w Zamościu

4 Dzień Ziemi Wszystko zaczęło się w latach sześćdziesiątych, kiedy senator Gaylord Nelson podjął działania na rzecz ratowania środowiska naturalnego w Stanach Zjednoczonych. W 1969 roku wpadł na pomysł ustanowienia specjalnego dnia, podczas którego ludzie mogliby dowiedzieć się jak rozwiązywać problemy ekologiczne naszej planety. Informator (1999) Fundacja Nasza Ziemia

5 Dzień Ziemi c.d. Przygotował list i wysłał go do szkół i mediów, licząc na ich poparcie. W efekcie 22 kwietnia 1970 roku po raz pierwszy obchodzono Dzień Ziemi, w który w USA włączyły się szkoły, uniwersytety, biura, urzędy. Dzień Ziemi zgromadził wielu Amerykanów na paradach, happeningach, pokazach, festynach, manifestacjach. Informator (1999) Fundacja Nasza Ziemia

6 Dzień Ziemi c.d. W roku 1990 obchody Dnia Ziemi stały się Świętem międzynarodowym. Wśród 140 krajów, w których świętowano ten dzień była również Polska. Od tego czasu Dzień Ziemi na stałe zapisał się w naszych kalendarzach.

7 Sprzątanie Świata Działania na rzecz ochrony środowiska naturalnego

8 Geneza: Akcję Sprzątanie Świata rozpoczął australijski żeglarz Ian Kieman w roku 1989. Wtedy posprzątano Zatokę Sydney i pomysł sprzątania od samego początku zyskał wielu zwolenników. Wkrótce, po czterech latach istnienia, przy współpracy Programu Ochrony Środowiska ONZ, akcja Sprzątanie Australii przekształciła się w akcję Sprzątanie Świata. Informator (1999) Fundacja Nasza Ziemia

9 Sprzątanie Świata c.d. Obecnie około 150 państw całego świata bierze udział w zainicjowanej przez Iana Kiemana akcji na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Poza swoimi bardzo wymiernymi skutkami, akcja spełnia też niezwykłą rolę edukacyjną.

10 Sprzątanie Świata c.d. Akcja Sprzątanie Świata w Polsce przyjęła się bardzo szybko i z dużym efektem. Być może przyczynił się do tego fakt, że w Polsce od dawna istniała tradycja sprzątania miejsc o szczególnym znaczeniu dla środowiska naturalnego, miejsc pamięci narodowej. Informator (1999) Fundacja Nasza Ziemia

11 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 9 kwietnia 2002r. w sprawie warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez publiczne szkoły i placówki

12 § 1. 1. Innowacją pedagogiczną „zwaną dalej innowacją” prowadzoną w publicznych szkołach i placówkach, zwanych dalej „szkołami”, są nowatorskie rozwiązania programowe, organizacyjne lub metodyczne, mające na celu poprawę jakości pracy szkoły. 2. Eksperymentem pedagogicznym, zwanym dalej „eksperymentem”, są działania służące podnoszeniu skuteczności kształcenia w szkole, w ramach których są modyfikowane warunki, organizacja zajęć edukacyjnych lub zakresu treści nauczania, prowadzone pod opieką jednostki naukowej. 3. Innowacje i eksperymenty nie mogą prowadzić do zmiany typu szkoły.

13 § 2. 1. Innowacja lub eksperyment może obejmować wszystkie lub wybrane zajęcia edukacyjne, całą szkołę, oddział lub grupę. 2. Rozpoczęcie innowacji lub eksperymentu jest możliwe po zapewnieniu przez szkołę odpowiednich warunków kadrowych i organizacyjnych, niezbędnych do realizacji planowanych działań innowacyjnych i eksperymentalnych.

14 § 2. c.d. 3. Innowacje lub eksperymenty, wymagające przyznania szkole dodatkowych środków budżetowych, mogą być podjęte po wyrażeniu przez organ prowadzący szkołę pisemnej zgody na finansowanie planowanych działań. 4. Rekrutacja do szkół lub oddziałów, w których jest prowadzona innowacja lub eksperyment, odbywa się na zasadzie powszechnej dostępności. 5. Udział nauczycieli w innowacji lub eksperymencie jest dobrowolny.

15 § 3. Innowacje i eksperymenty nie mogą naruszać uprawnień ucznia do bezpłatnej nauki, wychowania i opieki w zakresie ustalonym w ustawie z dnia 7 września 1991r o systemie oświaty, a także w zakresie uzyskania wiadomości i umiejętności niezbędnych do ukończenia danego typu szkoły oraz warunków i sposobu przeprowadzania egzaminów i sprawdzianów określonych w odrębnych przepisach.

16 § 4. 1. Uchwałę w sprawie wprowadzenia innowacji w szkole podejmuje rada pedagogiczna. 2. Uchwała w sprawie wprowadzenia innowacji może być podjęta po uzyskaniu: zgody nauczycieli, którzy będą uczestniczyć w innowacji opinii rady szkoły pisemnej zgody autora lub zespołu autorskiego innowacji na jej prowadzenie w szkole, w przypadku gdy założenia innowacji nie były wcześniej opublikowane.

17 § 4. c.d. 3. Uchwałę rady pedagogicznej w sprawie wprowadzenia innowacji wraz z opisem jej zasad oraz opinią rady szkoły i zgodą autora lub zespołu autorskiego innowacji, o której mowa w ust.2 pkt.3, dyrektor szkoły przekazuje kuratorowi oświaty i organowi prowadzącemu szkołę w terminie do dnia 31 marca roku poprzedzającego rok szkolny, w którym jest planowane rozpoczęcie innowacji.

18 § 5. 1. Uchwałę w sprawie wprowadzenia eksperymentu w szkole podejmuje.... § 6., § 7., § 8. dot. eksperymentu

19 § 9. Innowacje i eksperymenty prowadzone w dniu wejścia w życie rozporządzenia należy dostosować do wymogów określonych w rozporządzeniu do dnia 30 września 2002r. § 10. Traci moc zarządzenie nr 18 Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 czerwca 1993r. W sprawie zasad i warunków prowadzenia działalności innowacyjnej i eksperymentalnej przez szkoły i placówki publiczne. § 11. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia

20 Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 5 lutego 2004r. W sprawie dopuszczania do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego, programów nauczania i podręczników oraz cofania dopuszczenia

21 § 1. 1. Rozporządzenie określa: 1) Szczegółowe warunki, jakie muszą spełniać do użytku szkolnego: a) programy wychowania przedszkolnego... b) programy nauczania dla zajęć edukacyjnych z zakresu... c) programy nauczania dla zawodów... 2. Warunki tworzenia przez nauczycieli własnych programów

22 § 2. 1. Program wychowania przedszkolnego stanowi opis sposobu realizacji zadań ustalonych w podstawie programowej wychowania przedszkolnego, określonej w odrębnych przepisach lub zadań, które mogą być realizowane w ramach zajęć dodatkowych, określonych w odrębnych przepisach.

23 2. Program wychowania przedszkolnego zawiera: 1. szczegółowe cele edukacyjne; 2. tematykę materiału edukacyjnego; 3. wskazówki metodyczne, dotyczące realizacji programu; 4. w przypadku publikacji programu- nazwiska rzeczoznawców, którzy opiniowali program.

24 3. Program nauczania dla zajęć edukacyjnych z zakresu kształcenia ogólnego, zwany dalej „programem nauczania ogólnego”, stanowi opis sposobu realizacji zadań edukacyjnych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, określonej w odrębnych przepisach.

25 4.Program nauczania ogólnego zawiera: 1. szczegółowe cele edukacyjne - kształcenia i wychowania; 2. materiał nauczania związany ze szczegółowymi celami edukacyjnymi, uwzględniający treści nauczania określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego; 3. procedury osiągania szczegółowych celów edukacyjnych; 4. opis założonych osiągnięć ucznia i propozycje metod ich oceny, z uwzględnieniem standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, określonych w odrębnych przepisach;

26 c.d. 5. omówienie założeń dydaktycznych i wychowawczych, na jakich została oparta koncepcja programu, relacji do zakresu podstawy programowej kształcenia ogólnego, a także ewentualnych specjalnych warunków dotyczących realizacji programu; 6. w przypadku publikacji programu - nazwiska rzeczoznawców, którzy opiniowali program.

27 § 24. 9. Program nauczania ogólnego opracowany przez nauczyciela może zostać dopuszczony do użytku w danej szkole i włączony do szkolnego zestawu programów po uzyskaniu pozytywnej opinii nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, posiadającego wykształcenie wyższe w zakresie zgodnym z zakresem treści nauczania, które program obejmuje.

28 c.d. 10. Program nauczania dla zawodu albo program nauczania dla profilu opracowany przez nauczyciela może zostać dopuszczony do użytku w danej szkole i włączony do szkolnego zestawu programów po uzyskaniu pozytywnej opinii kuratora oświaty, a w przypadku programów nauczania dla zawodów podstawowych dla żeglugi morskiej i śródlądowej - także pozytywnej opinii odpowiednio ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej i ministra właściwego do spraw transportu, o której mowa w § 8. Program nauczania wybranej specjalizacji w zawodzie opracowuje szkolny zespół przedmiotowy właściwy dla danego zawodu.

29 c.d. 11. Programy nauczania, o których mowa w ust. 9 i 10, dopuszcza do użytku w danej szkole i włącza do szkolnego zestawu programów dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii rady pedagogicznej i rady szkoły, a jeżeli nie została ona powołana - opinii rady rodziców lub innego przedstawicielstwa rodziców.

30 BIURO PROJEKTU Zachodniopomorskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli ul. Gen. J. Sowińskiego 68, p. 35 70-236 Szczecin tel.: 091/435 06 29 e-mail: [email protected] www.nauczyciele.org.pl