1 Projekt „Wola aktywnej integracji” 2008-2011 Ośrodek Pomocy Społecznej Dzielnicy Wola m. st. Warszawy

2 W latach 2008 -2011 działaniami projektu objęto 207 osób, w tym 166 kobiet. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

3 Głównym celem interwencji jest przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu poprzez przybliżenie do samodzielności życiowej, ekonomicznej i integracji społecznej. W każdej z dotychczasowych edycji projektu instrumenty aktywizacyjne obejmowały indywidualnie zaplanowane działania społeczne, edukacyjne, zawodowe oraz zdrowotne. Dzięki działaniom wdrażanym w projekcie osoby korzystające z systemu pomocy społecznej otrzymują kompleksowe wsparcie, których podstawą jest praca socjalna metodą kontraktu socjalnego oraz poradnictwo psychologiczne. Każdy z uczestników jest objęty wsparciem indywidualnym i grupowym – korzysta z minimum 3 instrumentów aktywnej integracji.  Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

4  Podprojekty  Kompleksowość działań  Realizacja projektu w partnerstwie z organizacją pozarządową  Realizacja projektu w ciągu roku  Cykle uczestników  Zespół projektu Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

5

6 Dzielenie projektu na mniejsze podprojekty jest formą planowania działań dla różnych grup wymagających pilnej interwencji. Pozwala na objęcie działaniami osób wymagających zintensyfikowanego wsparcia, a także na indywidualizację pomocy. Od 2010 r. ośrodek realizuje projekt w podziale na dwie części: aktywizacji zawodowej i szeroko rozumianej aktywizacji społecznej osób z problemami opiekuńczo-wychowawczymi oraz z rodzin wieloproblemowych. Profilowanie grupy docelowej zależy od oceny potrzeb wskazanych przez pracowników socjalnych i innych specjalistów popartych danymi statystycznymi ośrodka, a także specyfiki problemów dzielnicy. Każda grupa uczestników otrzymuje dwie różne oferty wsparcia. Jednakże w uzasadnionych przypadkach możliwe jest objęcie danej osoby instrumentem aktywnej integracji przewidzianej dla drugiej grupy. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

7 Dzięki szerokiej ofercie uczestnicy projektu są objęci kompleksowymi działaniami realizowanymi w ramach programu pomocy szytego na miarę konkretnej grupy problemowej. W ofercie projektu znajdują się działania edukacyjne, psychologiczne, zdrowotne, zawodowe i integracyjne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

8 Dzięki partnerstwu z Fundacją Mederi w 2011 r. możliwa była wymiana wiedzy i doświadczeń dotyczących metod i narzędzi pracy z klientem. Uczestnicy otrzymali profesjonalne wsparcie kadry o wysokich i specjalistycznych kwalifikacjach, działającej na polu przeciwdziałania przemocy w rodzinie oraz wsparcia kobiet i dzieci. Dzięki współpracy z fundacją uczestnicy mogli skorzystać dodatkowo z bezpłatnego poradnictwa w postaci konsultacji prawniczych i specjalistycznych porad medycznych w siedzibie fundacji udzielanych przez personel Centrum Zdrowia Dziecka. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

9 Późne ogłaszanie naboru wniosków na realizację projektów systemowych oraz około dwumiesięczna procedura ich oceny pozwala na rozpoczęcie działań i zaciąganie zobowiązań finansowych dopiero w połowie roku kalendarzowego. Dlatego rozwiązaniem stało się planowanie działań realizowanych od stycznia przez stałą kadrę projektu: rekrutacja, zawarcie kontraktów socjalnych i praca socjalna (2 pracowników socjalnych projektu), konsultacje psychologiczne (psycholog projektu), doradztwo zawodowe oraz warsztaty umiejętności społecznych i zawodowych (specjalista ds. reintegracji zawodowej oddelegowany przez ośrodek). Dzięki tak rozłożonej w czasie pracy małego zespołu możliwe jest objęcie większości uczestników prawie rocznym programem kompleksowego wsparcia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

10 Rozłożenie działań w czasie, mały zespół projektowy, ograniczone zasoby lokalowe ośrodka narzuciły nie tylko harmonogram działań w projekcie, ale i dzielenie uczestników, na co najmniej dwie grupy szkoleniowe - cykle. Dzięki temu zabiegowi pojawiła się możliwość dobierania, w miarę możliwości jednolitych grup szkoleniowych, na przykład pod względem wieku, czy możliwości poznawczych. Ułatwiło to pracę prowadzącym zajęcia oraz pozwoliło na stworzenie uczestnikom kameralnej grupy o podobnych właściwościach i doświadczeniu. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

11 Zespół realizujący projekt systemowy jest relatywnie stałym zespołem. Pracuje pod nadzorem superwizora, stosującego metodę pracy socjalnej i terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach. W spotkaniach superwizyjnych biorą udział nie tylko pracownicy merytoryczni, ale i koordynator oraz asystent koordynatora projektu. Uczestnictwo w tych spotkaniach pozwala na omawianie spraw uczestnika z różnych perspektyw, usprawnianie współpracy pomiędzy członkami zespołu i efektywne planowanie ścieżki pomocy. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

12 Podczas realizacji projektu systemowego oferta działań dobierana była na podstawie diagnozy potrzeb uczestników kwalifikowanych do grup problemowych. Zazwyczaj uczestnicy brali udział w więcej niż trzech instrumentach aktywnej integracji. W czasie czterech lat realizacji projektu systemowego umożliwiono im skorzystanie z następujących działań: Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

13  Asystent rodziny.  Poradnictwo psychologiczne.  Warsztaty zarządzania budżetem domowym i czasem.  Poradnictwo edukatora prozdrowotnego.  Poradnictwo psychologiczne.  Wyjścia do miejsc kulturalno-rekreacyjnych.  Spotkania integracyjne. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

14 Zajęcia dla rodziców i dzieci Mikołajki dla rodzin uczestników objętych wsparciem asystenta rodziny Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

15  Poradnictwo psychologiczne.  Warsztaty umiejętności wychowawczych i komunikacji interpersonalnej w formie stacjonarnej i wyjazdowej.  Poradnictwo edukatora prozdrowotnego.  Kurs pierwszej pomocy z elementami pierwszej pomocy.  Wyjścia do miejsc kulturalno-rekreacyjnych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

16 Kurs udzielania pierwszej pomocy Szkolenie z zakresu umiejętności radzenia z dzieckiem nadpobudliwym/ADHD Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

17  Warsztaty umiejętności społecznych (2008-2011).  Warsztaty aktywnego poszukiwania pracy (2008-2011).  Konsultacje z doradcą zawodowym (2008-2011).  Wsparcie doradcy rodzinnego (2008-2009).  Poradnictwo psychologiczne ( 2010-2011).  Trener pracy dla osób bezrobotnych (2011).  Kursy i szkolenia zawodowe (2008-2011).  Praktyki pracownicze (2010). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

18 Kurs zdobienia paznokci Kurs tankowania gazu LPG Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

19 Szkolenie z zakresu asystentury przy obsłudze systemów nagłośnieniowych Kurs tankowania gazu LPG Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

20  Konsultacje psychiatryczne (2009-2011).  Leczenie stomatologiczne (2009-2011).  Praca nad własnym wizerunkiem z pomocą fryzjera i stylisty (2010).  Zajęcia dla dzieci z elementami socjoterapii (2010- 2011).  Opieka nad dziećmi (2008-2011).  Warsztaty asertywności i radzenia sobie ze stresem (2011).  Warsztaty z zakresu integracji sensorycznej (2011).  Metody pracy z dziećmi nadpobudliwymi i z zespołem ADHD (2010). Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

21

22 Celem działań asystentów rodziny była poprawa społecznego funkcjonowania rodzin, podniesienie kompetencji opiekuńczo- wychowawczych diagnozowanie problemów, monitorowanie postępów i wsparcie. Asystent wspierał uczestników i ich rodziny w codziennych czynnościach, tj. korzystaniu z usług różnych instytucji, w tym wizytach w nich wraz z uczestnikiem, pomoc w organizacji czasu wolnego, prowadzenia domu, gospodarowania budżetem domowym i zarządzania czasem. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

23 Działania te prowadzono w oparciu o zmodyfikowaną metodę hiszpańską przebiegały jako proces mieszanych (indywidualnych i grupowych) działań doradztwa zawodowego, w trakcie którego doradca i osoby bezrobotne ustalały kroki zmierzające do optymalnego rozwoju drogi prowadzącej do znalezienia zatrudnienia. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

24 Do zajęć wykorzystywano grę planszową Cash Flow w celu uatrakcyjnienia tematyki ćwiczeń, co pozwoliło na zwiększenie szansy ukończenia tego instrumentu przez uczestników. Gra uczy zarządzania budżetem, prowadzi do rozwoju umiejętności finansowych i uruchomienia potencjalnych zdolności biznesowych. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

25

26

27 Zabiegi stomatologiczne Leczenie stomatologiczne odbywało się w przychodni posiadającej kontrakt z NFZ, do której uczestnik był uprzednio zapisany. W ramach projektu dofinansowywano tylko te zabiegi, których nie refundował Narodowy Fundusz Zdrowia, a które uczestnik musiałby sam opłacać komercyjnie. Wartością dodaną w przypadku tego instrumentu było przełamanie lęku przed dentystą. Większość korzystających deklarowała w trakcie działania lub tuż po, że zacznie lepiej dbać o stan uzębienia, częściej będzie go kontrolować, że to „nic strasznego”. Znaczna część uczestników bardzo długo nie korzystała z usług stomatologa, ponieważ nie dostrzegała związku pomiędzy wyglądem zewnętrznym, a co za tym idzie kondycją stomatologiczną, a wizerunkiem na rynku pracy (jak również ogólnym stanem zdrowia). W wielu przypadkach uczestnicy, mimo że nie skorzystali z dofinansowania w ramach projektu, zapisali się na wizyty i rozpoczęli w ogóle leczenie w ramach NFZ. Co więcej uczestniczki zaczęły wykazywać większą dbałość o stan zębów swoich dzieci.

28 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

29 Dokonywana corocznie ewaluacja projektu pozwala ocenić, w jaki sposób przyczynił się on do realizacji założonego celu, w stosunku poszczególnych uczestników. Warto jednak także zauważyć jakie znaczenie ma realizacja projektu dla Ośrodka Pomocy Społecznej – jako instytucji i zespołu pracowników.

30 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego „ Co nam daje projekt? – wyjaśnia Zastępca Dyrektora OPS na Woli Pani Olga Filipiak- Wadas- realizacja projektu jest nie mającą precedensu w historii Ośrodka okazją do testowania nowych rozwiązań organizacyjnych, nowych form i narzędzi pracy, nowych sposobów zarządzania zadaniami i kadrami. W naszej praktyce staramy się wykorzystać tę okazję maksymalnie. Dlatego też, choć uczciwie trzeba przyznać, że dokłada to pracy Zespołowi Projektowemu i innym pracownikom Ośrodka, co roku modyfikujemy sposób realizacji projektu i wypróbowujemy kolejne interesujące nas rozwiązania. I tak, realizowaliśmy projekt samodzielnie i w partnerstwie. ( W partnerstwie trudniej, ale ciekawiej i owocniej, niezwykle cenne doświadczenie wymiany perspektyw pracy, narzędzi, metod, a nawet wzajemnej weryfikacji wizerunku). Realizowaliśmy projekt w taki sposób, że pracę socjalną świadczyli pracownicy socjalni, w których rejonie opiekuńczym zamieszkiwali uczestnicy projektu i w taki sposób, że pracę socjalną świadczyli pracownicy socjalni oddelegowani w całości do realizacji projektu ( którzy niejako „przejmowali” uczestników od pracowników rejonowych). Kwalifikowaliśmy uczestników młodych, a kolejnym razem mocno dojrzałych wiekiem – głęboko „zakorzenionych” w systemie pomocy społecznej. Testowaliśmy rożne indywidualne i grupowe formy działań. I rożne podejścia superwizyjne. Dzięki temu nabieramy doświadczeń jako zespół pracowników i instytucja, wykorzystujemy je także poza projektem, modyfikując nasze działania, tak by jak najskuteczniej pomagać osobom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej i same nie są w stanie sobie pomóc”.