1 Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego JAKIE CZYNNIKI WPŁYWAJĄ NA ROZPUSZCZANIE SIĘ SUBSTANCJI W WODZIE? 1

2  Dowiesz się kiedy substancje rozpuszczają się szybciej.  Nauczysz się rysować krzywe rozpuszczalności.  Dowiesz się co to jest hipoteza i jak ją sprawdzić. Cele lekcji: 2

3  -Wykonasz poprawnie doświadczenie zgodnie z instrukcją.  -Znajdziesz zależność między temperaturą, rodzajem substancji a rozpuszczalnością na podstawie wykresu.  -Narysujesz krzywą rozpuszczalności.  -Obliczysz ilość substancji, którą można rozpuścić w określonej ilości wody w danej temperaturze. NaCoBeZu: 3

4 Cząsteczka wody jest dipolem, ponieważ  A) ma dwa bieguny: dodatni i ujemny.  B) ma dwa dodatnio naładowane bieguny.  C) w cząsteczce wody występuje wiązanie jonowe.  D) w skład cząsteczki wody wchodzą dwa pierwiastki. Pytanie 1.Wskaż poprawne dokończenie zdania. 4

5 Cząsteczka wody jest dipolem, ponieważ  A) ma dwa bieguny: dodatni i ujemny.  B) ma dwa dodatnio naładowane bieguny.  C) w cząsteczce wody występuje wiązanie jonowe.  D) w skład cząsteczki wody wchodzą dwa pierwiastki. Pytanie 1.Wskaż poprawne dokończenie zdania. 5

6 Pytanie 2. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 6 StwierdzeniePrawdaFałsz W temperaturze pokojowej woda jest bezbarwną cieczą. Woda ma smak i zapach. Woda wrze w temperaturze 100 ° C, pod ciśnieniem 1013 hPa. Ma małą pojemność cieplną. Krzepnie w temperaturze 100 ° C.

7 Pytanie 2. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 7 StwierdzeniePrawdaFałsz W temperaturze pokojowej woda jest bezbarwną cieczą. P Woda ma smak i zapach.F Woda wrze w temperaturze 100 ° C, pod ciśnieniem 1013 hPa. P Ma małą pojemność cieplną.F Krzepnie w temperaturze 100 ° C.F

8  A) alkohol,  B) nafta,  C) galaretka,  D) rozdrobniona siarka,  E) kisiel. Pytanie 3. Podziel wymienione mieszaniny różnych substancji w wodzie na roztwory właściwe, koloidy lub zawiesiny. 8

9  A) alkohol, roztwór właściwy  B) nafta, roztwór właściwy  C) galaretka, koloid  D) rozdrobniona siarka, zawiesina  E) kisiel. koloid Pytanie 3. Podziel wymienione mieszaniny różnych substancji w wodzie na roztwory właściwe, koloidy lub zawiesiny. 9

10 Jeden procent wody ziemskiej znajduje się stale w obiegu, na który składają się następujące procesy: Pytanie 4. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 10 StwierdzeniePrawdaFałsz 1. Parowanie wody, głównie z oceanów i mórz. 2. Występowanie pary wodnej w atmosferze. 3. Przemieszczanie pary wodnej zawartej w powietrzu. 4. Spływanie wody z opadów atmosferycznych do strumieni, rzek, jezior i oceanów. 5. Wsiąkanie wody z opadów atmosferycznych w ziemię. 6. Pobieranie wody gruntowej za pomocą korzeni przez rośliny, głównie drzewa.

11 Jeden procent wody ziemskiej znajduje się stale w obiegu, na który składają się następujące procesy: Pytanie 4. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 11 StwierdzeniePrawdaFałsz 1. Parowanie wody, głównie z oceanów i mórz. 2. Występowanie pary wodnej w atmosferze. 3. Przemieszczanie pary wodnej zawartej w powietrzu. 4. Spływanie wody z opadów atmosferycznych do strumieni, rzek, jezior i oceanów. 5. Wsiąkanie wody z opadów atmosferycznych w ziemię. 6. Pobieranie wody gruntowej za pomocą korzeni przez rośliny, głównie drzewa.

12 Jeden procent wody ziemskiej znajduje się stale w obiegu, na który składają się następujące procesy: Pytanie 4. Zaznacz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F, jeśli jest fałszywe. 12 StwierdzeniePrawd a Fałsz 1. Parowanie wody, głównie z oceanów i mórz. P 2. Występowanie pary wodnej w atmosferze. P 3. Przemieszczanie pary wodnej zawartej w powietrzu. P 4. Spływanie wody z opadów atmosferycznych do strumieni, rzek, jezior i oceanów. P 5. Wsiąkanie wody z opadów atmosferycznych w ziemię. P 6. Pobieranie wody gruntowej za pomocą korzeni przez rośliny, głównie drzewa. P

13 Dlaczego ryby umierają w jeziorach w upalne dni? Pytanie kluczowe: 13

14 Doświadczenia uczniowskie Weryfikacja hipotezy 14

15 Wykonanie: Do dwóch zlewek wlejcie po 50 cm3 wody: do jednej zlewki zimnej z kranu a do drugiej bardzo ciepłej, zagotowanej w czajniku. Następnie wsypcie do obu zlewek łyżeczkę substancji – grupa I cukru, grupa II soli kuchennej grupa III herbaty rozpuszczalnej, grupa IV siarczanu(VI) miedzi(II), grupa V saletry potasowej i zamieszajcie. Zaobserwujcie, czy substancja się rozpuściła, jeżeli tak, dodajcie znów łyżeczkę i ponownie zamieszajcie. Czynność powtarzajcie tak długo, aż badana substancja przestanie się rozpuszczać. Ile łyżeczek substancji rozpuściliście? Instrukcja 15

16 Autorzy: Oliwia Lipok Agnieszka Kaczmarzyk- Mozgawa 16