1 Promieniowanie rentgenowskieprzygotowała Karolina Dżugan
2 Promieniowanie strumień cząstek lub fal wysyłanych przez ciałoPromieniowanie rentgenowskie promieniowanie elektromagnetyczne o długości fali krótszej od nadfioletu fali 0,01nm ≤ λ ≤ 10nm, o dużej częstotliwości (1016÷1019Hz), promieniowanie twarde lub miękkie.
3 Wilhelm Conrad Röntgen
4 Badania – rura CrookesaW roku 1895 Roentgen rozpoczął badania promieni katodowych znajdujących się w próżni w rurze Crookesa Promieniowanie X powstaje gdy rozpędzone elektrony hamowane są w materiale anody i w szkle Rys.1. Rura Crookesa (www.wikipedia.pl)
5 Badania i schemat lampyRys. 6. Prześwietlenie ręki promieniami Roentgena. Ilustracja pochodzi z roku 1896
6 Analiza widmowa - zawsze jest wytwarzane promieniowanie o widmie ciągłym tzw. Promienowanie hamowania - w pewnych warunkach wytwarzana jest promieniowanie o widmie liniowym tzw. Promieniowanie charakterystyczne. Rys.2. Przykładowy kształt widma fotonów emitowanych z lampy rentgenowskiej(http://www.if.pw.edu.pl/)
7 Widmo ciągłe Rys.3. Powstanie widma ciągłego oraz widmo ciągłe dla różnych wartości napięć na lampie ( I jest natężeniem prądu a U jest napięciem na lampie rentgenowskiej. )
8 Granica krótkofalowa λgr maksymalna energia promieniowania Xm – masa elektronu V- prędkość elektronu U – napięcie przyśpieszające e – ładunek elektryczny elektronu c- prędkość światła h- stała Plancka
9 Widmo charakterystyczne (liniowe)powstaje na skutek wybijania elektronów z powłok atomowych materiału anody przez rozpędzony strumień elektronów Energia fotonu przy przejściu elektronu pomiędzy powłokami m i n Rys.4. Mechanizm emisji promieniowania charakterystycznego (http://www.if.pw.edu.pl/).
10 Pierwsze zdjęcie rentgenowskieDzięki swemu przełomowemu osiągnięciu w roku 1900 został kierownikiem katedry fizyki doświadczalnej w Monachium, zaś w roku 1901 otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki. Był pierwszym człowiekiem, który otrzymał ją w tej dziedzinie. Rys. 5. Prześwietlenie ręki Berty żony Wilhelma promieniami Roentgena (www.wikipedia.pl)
11 Promieniowanie rentgenowskie właściwościPromienie X rozchodzą się w przestrzeni prostoliniowo. Ich prędkość wynosi km/sek. jest niewidzialne, przenika przez materię, jonizuje materiały, ulega ugięciu na kryształach
12 Rys. 7. Zdjęcie RTG czaszki (www.wikipedia.pl)Zastosowanie Badania absorpcyjne (Medycyna - zdjęcia RTG) Dyfrakcyjne badania strukturalne (Technika-badanie uszkodzeń sprawdzenie izolacji i uszkodzeń badanie struktury ciał badanie struktury kryształów) Rys. 7. Zdjęcie RTG czaszki (www.wikipedia.pl)
13 Dziękuje za uwagę ! BibliografiaBrian Bowers: Promienie X. Ich odkrycie i zatosowanie Józef Hurwic: Twórcy nauki o promieniotwórczości. PWN Warszawa rok 1989. Stanisław Klewenhagen: Promienie X i ich zastosowanie w medycynie. PZWL rok 1965 Dziękuje za uwagę !