1 PRZEDMIOT PRAW RZECZOWYCHpojęcie rzeczy i mienia nieruchomości i rzeczy ruchome rzeczy oznaczone co do gatunku i co do tożsamości części składowe rzeczy przynależności

2 CHARAKTER PRAW RZECZOWYCHprawa bezwzględne skuteczne erga omnes tzn. względem wszelkich osób prawa względne skuteczne jedynie wobec oznaczonej osoby

3 PODZIAŁ PRAW RZECZOWYCHprawo własności użytkowanie wieczyste ograniczone prawa rzeczowe UŻYTKOWANIE SŁUŻEBNOŚĆ SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚĆIOWE PRAWO DO LOKALU ZASTAW HIPOTEKA

4 PODZIAŁ PRAW RZECZOWYCHsamodzielne związane akcesoryjne zasada numerus clausus praw rzeczowych jawność praw rzeczowych

5 WSPÓŁCZESNA STRATYFIKACJA WŁASNOŚCIprywatna państwowa - Skarbu Państwa - państwowych osób prawnych - własność rolna Skarbu Państwa (ANR) samorządowa osobista

6 PRAWO WŁASNOŚCI podmiotowo uniwersalne bezterminowebezwzględne – skuteczne erga omnes Triada uprawnień - ius possidendi - ius utendi, fruendi, abutendi - ius disponendi

7 PRAWO WŁASNOŚCI - UPRAWNIENIAposiadanie rzeczy korzystanie z rzeczy - używanie rzeczy - pobieranie pożytków z rzeczy - pobieranie innych dochodów z rzeczy zużycie i przetworzenie rzeczy rozporządzanie rzeczą

8 Przesłanki zasiedzeniaNabycie własności pierwotne i pochodne na mocy umowy przeniesienia własności z mocy samego prawa z mocy orzeczenia sądowego Przesłanki zasiedzenia posiadanie samoistne ciągłość posiadania upływ terminu zasiedzenia dobra wiara posiadacza

9 roszczenie windykacyjne roszczenie negatoryjne OCHRONA WŁASNOŚCI roszczenie windykacyjne roszczenie negatoryjne roszczenia uzupełniające roszczenia związane ze z wzniesieniem budowli na cudzym gruncie

10 KSIĘGI WIECZYSTE CHARAKTER WPISÓW: WPIS KONSTYTUTYWNYWPIS DEKLARATORYJNY ----- ZASADA JAWNOŚCI KSIĄG WIECZYSTYCH DOMNIEMANIE ZGODNOŚCI WPISU Z RZECZYWISTYM STANEM PRAWNYM RĘKOJMIA WIARY PUBLICZNEJ

11 OGRANICZONE PRAWA RZECZOWEUŻYTKOWANIE SŁUŻEBNOŚĆ SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚĆIOWE PRAWO DO LOKALU ZASTAW HIPOTEKA

12 OGRANICZONE PRAWA RZECZOWESAMOISTNE UŻYTKOWANIE SŁUŻEBNOŚĆ SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚĆIOWE PRAWO DO LOKALU AKCESORYJNE ZASTAW HIPOTEKA

13 POWSTANIE OGRANICZONYCH PRAW RZECZOWYCHUMOWNE USTANOWIENIE PRAWA Z MOCY SAMEGO PRAWA NA MOCY ORZECZENIA SĄDOWEGO NA MOCY DECYZJI ADMINISTRAYCJNEJ

14 WYGAŚNIĘCIE OGRANICZONYCH PRAW RZECZOWYCHZRZECZENIE SIĘ PRAWA KONFUZJA INNE ŹRÓDŁA UPŁYW TERMINU ŚMIERĆ UPRAWIONEGO NA SKUTEK NIEWYKONYWANIA

15 1. UŻYTKOWANIE PRZEDMIOT- RZECZY (niezbywalne, oznaczone co do tożsamości) - PRAWA TREŚĆ UŻYWANIE POBIERANIE POŻYTKÓW (zgodnie z zasadami prawidłowej gospodarki art. 256 KC) --- UŻYTKOWANIE PRZEZ OSOBY FIZYCZNE UŻYTKOWANIE PRZEZ ROLNICZE SPÓŁDZIELNIE PRODUKCYJNE

16 2. SŁUŻEBNOŚĆI GRUNTOWE OSOBISTE SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁUSŁUŻEBNOŚĆ JEST OBCIĄŻENIEM CUDZEJ NIERUCHOMOŚCI MAJĄCYM NA CELU ZWIĘKSZENIE UŻYTECZNOŚCI INNEJ NIERUCHOMOŚCI ALBO ZASPOKOJENIE POTRZEB OZNACZONEGO PODMIOTU

17 SŁUŻEBNOŚĆI BIERNE CZYNNE ---POLEGAJĄ NA OBCIĄŻENIU NIERUCHOMOŚCI PRAWEM, KTÓREGO TREŚĆ POLEGA NA TYM, ŻE WŁAŚCICIEL NIERUCHOMOŚCI OBCIĄŻONEJ ZOSTAJE OGRANICZONY W MOŻNOŚCI DOKONYWANIA W STOSUKNU DO NIEJ OKREŚLONYCH DZIAŁAŃ CZYNNE POLEGAJĄ NA TYM, ŻE WŁAŚCICIEL NIERUCHOMOŚCI WŁADNĄCEJ MOŻE KORZYSTAĆ Z NIERUCHOMOŚĆI OBCIĄŻONEJ W OZNACZONYM ZAKRESIE --- USTANOWIENIE SŁUŻEBNOŚCI DROGI KONIECZNEJ SŁUŻEBNOŚĆ PRZESYŁU

18 3. SPÓŁDZIELCZE WŁASNOŚCIOWEPRAWO DO LOKALU ustanowienie jedynie na rzecz członka spółdzielni umowa o budowę lokalu umowa o ustanowienie prawa (forma pisemna pod rygorem nieważności wniesienie wkładu budowlanego

19 4. ZASTAW ZABEZEPIECZENIA RZECZOWE PRZEWŁASZCZENIE NA ZABEZPIECZENIEZASTRZEŻENIE WŁASNOŚCI RZECZY SPRZEDANEJ ZASTAW HIPOTEKA PRAWO ZATZRYMANIA KAUCJA BLOKADA ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH W celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można rzecz ruchomą obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z rzeczy bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela rzeczy.

20 4. ZASTAW POWSTANIE umowa między właścicielem a wierzycielemwydanie rzeczy - ZASTAW REJESTROWY - ZASTAW SKARBOWY - ZASTAW USTAWOWY PRZEDMIOT RZECZY OZNACZONE CO DO TOŻSAMOŚCI RZECZY OZNACZONE CO DO GATUNKU ZBIÓR RECZY RUCHOMYCH LUB PRAW STANOWIĄCY CAŁOŚĆ GOSPODARCZĄ WIERZYTELNOŚCI PRAWA NA DOBRACH NIEMATERIALNYCH PRAWA Z PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH PRAWA Z NIEBĘDĄCYCH PAPIERAMI WARTOŚCIOWYMI INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH

21 4. ZASTAW ZAKRES ZABEZPIECZENIA ROSZCZENIE O ODSETKI NIE PRZEDAWNIONEODSZKODOWANIE Z POWODU NIEWYKONANIA LUB NIENALEŻYTEGO WYKONANIA ZOBOWIĄZANIA ZWROT NAKŁADÓW NA RZECZ PRZYZNANE KOSZTY ZABEZPIECENIA WIERZYTELNOŚCI

22 5. HIPOTEKA - HIPOTEKA UMOWNA - HIPOTEKA PRZYMUSOWA - HIPOTEKA ŁĄCZNAW celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to czyją stała się własnością i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości. HIPOTEKĘ USTANAWIA SIĘ DLA ZABEZPIECZENIA WIERZYTELNOŚCI NA NIERUCHOMOŚCIACH ORAZ WYBRANYCH PRAWACH

23 5. HIPOTEKA NA NIERUCHOMOŚCI NA UDZIALE WE WSPÓŁWŁASNOŚCINA UŻYTKOWANIU WIECZYSTYM NA SPÓŁDZIELCZYM WŁASNOŚCIOWYM PRAWIE DO LOKALU NA WIERZYTELNOŚCI ZABEZPIECZONEJ HIPOTEKĄ

24 POSIADANIE element fizyczny władztwa nad rzeczą (corpus)element psychiczny władztwa nad rzeczą (animus) SAMOISTNE ZALEŻNE W DOBREJ I ZŁEJ WIERZE FUNKCJE: PRAWO MANIFESTUĄCA PRAWO KORYGUJĄCA OCHRONNA

25 POSIADANIE OCHRONA OBRONA KONIECZNA DOZWOLONA SAMOPOMOCROSZCZENIE POSESORYJNE