1 Przedsiębiorczość, Przedsiębiorca prof. dr hab. Agnieszka Sopińska © Agnieszka Sopińska

2 Przedsiębiorczość- wymiary: Ekonomiczny- sposób organizowania posiadanych zasobów i wykorzystania szczególnych okazji w istniejących warunkach gospodarczych; taki sposób zarządzania zasobami, który gwarantuje najwyższą efektywność podejmowanych rozwiązań; proces organizowania i prowadzenia działalności gospodarczej Personalny- to cecha osobowości konkretnej osoby lub grupy © Agnieszka Sopińska

3 Przedsiębiorczość- ujęcia Przedsiębiorczość jako funkcja Przedsiębiorczość jako cecha Przedsiębiorczość jako sposób zarządzania proces organizowania i prowadzenia działalności gospodarczej gwarantujący uzyskanie wyższej użyteczności produktów oraz wyższą efektywność gospodarowania gotowość i zdolność do podejmowania ryzyka, rozwiązywania w sposób twórczy i nowatorski powstałych problemów, umiejętność rozpoznania i wykorzystania pojawiających się szans i okazji oraz elastycznego przystosowania się do zmieniających się warunków rynkowych. nastawiony na wykorzystanie pojawiających się okazji; bazujący na innowacjach © Agnieszka Sopińska

4 Przedsiębiorczość- pojęcie: to umiejętność dostrzegania i wykorzystywania nadarzających się szans w otoczeniu w celu zaspokojenia swoich potrzeb i potrzeb innych. © Agnieszka Sopińska

5 Przykłady przedsiębiorczości Poduszka powietrzna dla rowerzysty Kluby taneczne dla pań lub panów © Agnieszka Sopińska

6 Przedsiębiorca- pojęcie: człowiek potrafiący dostrzec nadarzające się w otoczeniu szanse i potrafiący je wykorzystać w celu zaspokojenia swoich potrzeb i potrzeb innych. © Agnieszka Sopińska

7 Cechy przedsiębiorcy:  potrzeba osiągnięć (chęć odniesienia sukcesu);  nastawienie na ciągły rozwój;  potrzeba niezależności (zachowania kontroli nad własnym życiem);  wiara we własne siły (pewność siebie);  kreatywność;  skłonność do pewnego ryzyka;  odpowiedzialność;  optymizm (dostrzeganie pozytywów w każdej sytuacji);  umiejętność wyznaczania celów ( sobie i podwładnym);  umiejętność podejmowania decyzji;  umiejętność współpracy z innymi;  umiejętność planowania swojego czasu; © Agnieszka Sopińska

8 Uwarunkowania przedsiębiorczości System ekonomiczny występujący w danym kraju (gospodarka rynkowa) Uwarunkowania kulturowe Poziom wykształcenia zatrudnionych przekładający się na innowacyjność podmiotów Predyspozycje ludzi © Agnieszka Sopińska

9 Zewnętrzne i wewnętrzne uwarunkowania przedsiębiorczości Typ otoczenia Warunki ekonomiczne Rynek Kultura narodowa Technika Surowce Typ organizacji Pozycja na rynku Produkty Technologia Cechy organizacji Wielkość Lokalizacja Strategia Struktura Styl zarządzania Kultura organizacyjna Cechy uczestników Wartości Postawy Wiek Doświadczenie Wiedza © Agnieszka Sopińska

10 Rozwijanie umiejętności przedsiębiorczych:  Diagnoza swoich mocnych stron;  Samoakceptacja;  Wyznaczenie celów działania (konkretnych i realnych) dobranych do mocnych swoich stron;  Wyrobienie umiejętności cieszenia się z już osiągniętych sukcesów;  Zmiana myślenia z rutynowego na kreatywne (niekonwencjonalne);  Akceptacja konieczności ciągłego procesu dokształcania. © Agnieszka Sopińska

11 Sposoby oceny przedsiębiorczości RodzajOpis/Przykłady wewnętrzneDotyczą danej organizacji i wyrażają cele i aspiracje menedżerów (np. wydajność na 1 zatrudnionego; realizacja planu sprzedaży) zewnętrznePochodzą z innych organizacji i stanowią podstawę do porównań różnych podmiotów (np. udział w rynku krajowym/ zagranicznym; zysk) statyczneNp. stan zatrudnienia; wielkość produkcji dynamiczneNp. wzrost udziału w rynku; wzrost produkcji w ciągu roku ekonomiczneDotyczące miar odnoszących się do produktu, zysku, rynku, satysfakcji z pracy itp. behawioralneDotyczące wymiarów behawioralnych (np. kultury organizacyjnej, poczucia bezpieczeństwa, poziomu konfliktów) © Agnieszka Sopińska

12 Sektor MSP- definicja wg GUS © Agnieszka Sopińska PrzedsiębiorcaŚrednioroczne zatrudnienie MikroDo 9 osób Mały10-49 osób Średni50-249 osób

13 Cechy MSP Samodzielność ekonomiczna Elastyczność w działaniu Kreatywność i innowacyjność w podejmowaniu przedsięwzięć gospodarczych Mobilność (łatwość zmiany branży) Szybkość reagowania na potrzeby rynku ( tym lokalnego) Łatwość wchodzenia w układy kooperacyjne © Agnieszka Sopińska

14 Rola MSP w gospodarce Udział MSP w tworzeniu PKB wynosi ok. 47-48% Znaczący udział w podaży pracy (69 % wszystkich zatrudnionych) Liczba aktywnych MSP w 2006 roku © Agnieszka Sopińska OgółemMikroMałeŚredniePozostałe 1 704 2621 642 55244 03414 6982 978

15 Znaczenie MSP w regionie Oddziaływanie bezpośrednie:  wzrost miejsc pracy  wpływy z podatków  zaspokajanie lokalnych potrzeb Oddziaływanie pośrednie:  tworzenie więzi społecznych  tworzenie miejscowych elit  nośnik postępu Efekt mnożnikowy  Wykorzystanie lokalnych zasobów  Przyciąganie dotacji Zmiana postaw jednostek © Agnieszka Sopińska

16 Mocne i słabe strony MSP AtutyMankamenty Bliskość rynku (potrzeb klienta)Ograniczony wpływ na rynek Przejrzystość struktur organizacyjnych (niewielka ilość szczebli zarządzania) Ograniczona siła przetargowa wobec dostawców, nabywców, banków itp.. Elastyczność i szybkość reakcji na zmiany w otoczeniu Ograniczoność zasobów (ludzkich i finansowych) Innowacyjność (niewielka skala działania) Wyższe koszty jednostkowe (brak efektu skali) Kadra kierownicza (sposób zarządzania) Ograniczone planowanie (brak strategii; niedostateczna podstawa informacyjna decyzji) Ograniczony marketing © Agnieszka Sopińska

17 Miary przedsiębiorczości stosowane przez MSP (badania B. Bojewskiej z 2000 roku) © Agnieszka Sopińska

18 Uwarunkowania przedsiębiorczości MSP (badania B. Bojewskiej z 2000 roku) © Agnieszka Sopińska

19 Bariery rozwoju przedsiębiorczości MSP (badania B. Bojewskiej z 2003 roku) © Agnieszka Sopińska

20 Przedsiębiorcze strategie wg P.F. Druckera „ być pierwszym i najsilniejszym” „twórcze naśladownictwo” „wyszukiwanie i zajmowanie wyspecjalizowanej niszy ekologicznej” „zmiana ekonomicznych właściwości wyrobu, rynku lub przemysłu” © Agnieszka Sopińska