1 Przemoc a inne problemy w rodzinieRenata Durda Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie „Niebieska Linia” IPZ Zespół Monitorujący ds. Przeciwdziałania Przemocy przy ministrze pracy i polityki społecznej Zespół Społecznych Doradców Rzecznika Praw Dziecka

2 16 dni przeciwko przemocy ze względu na płeć 25 listopada – 10 grudnia Kampania BIAŁEJ WSTĄŻKIzwiększenie świadomości społecznej na temat skali i problemu przemocy wobec kobiet podniesienie roli mężczyzn w przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet zwrócenie uwagi mediów na ten problem wzmocnienie w kobietach wiary w to, że nie są same wyrażenie niezgody na przemoc w relacjach między kobietami i mężczyznami                                                                                     

3

4 Rozwód zwłaszcza prowadzony z udziałem pełnomocników stron czyli adwokatów ("mecenas mi kazał") „Rozwodzą się? To konflikt okołorozwodowy!” „Nie rozwodzą się? To nie może być tak źle…” W 2013 roku na 181 tys. zawartych związków rozstało się 66 tys. par. Oznacza to, że, wskaźnik rozwodów czyli ich proporcja w stosunku do nowo zawartych małżeństw wyniósł 36,4 proc. Częstą przyczyną rozwodów w Polsce jest przemoc! GR ma obowiązek zadbać o reprezentowanie interesu dzieci i/lub innych słabych osób w rodzinie!

5

6

7 Zdrada małżeńska a jak ktoś uważa, że zdrada = przemoc?... niezwykle istotne spojrzenie na przekonania własne pomagaczy Dwie trzecie ankietowanych za wystarczającą przyczynę rozwiązania małżeństwa uznaje zdradę małżeńską (65%) Najczęściej jako przyczynę rozwodu małżonkowie deklarują niezgodność charakterów (1/3 wszystkich rozwodów), kolejne przyczyny to zdrada lub trwały związek uczuciowy z inną osobą (26%) oraz alkoholizm (20% rozwodów).

8

9 Konflikt zwłaszcza majątkowy, ale też o inne wartości - często, zarówno majątkowy, jak też wzajemnie agresywne zachowania małżonków (partnerów),  walka o wpływy i o władzę/dominację w związku, o to kto będzie dyktował warunki, o to czyje wartości zostaną uhonorowane Dobra diagnoza różnicująca „konflikt” i „przemoc” (nie mylić z agresją!) Konflikt to dobry fundament związku!

10 Uzależnienia i współuzależnieniebardzo często mam wrażenie, że znaczna część procedur ma służyć rozwiązaniu problemu uzależnienia członka rodziny a nie problemu przemocy Alkohol = co najmniej przemoc ekonomiczna Grupa robocza jest modelem klasycznej interwencji wobec osoby uzależnionej (W. Sztander) W składzie GR zasiada przedstawiciel komisji alkoholowej (g/mkrpa)

11

12 Trudności w opiece nad dziećmi po rozwodzieWśród rozwodzących się 47,7% to rodziny bezdzietne, a 37,7% to rodziny z 1 dzieckiem. Najmniej rozwodów występuje w rodzinach wielodzietnych (0,8 – 2,9%). Wśród rozwiedzionych w 2012 r. małżeństw ok. 58% wychowywało ponad 54 tys. nieletnich dzieci. Najczęściej (w 60% przypadków) sąd przyznawał opiekę nad dziećmi matce, natomiast ojcu tylko w ok. 4% przypadków, a ok. 33% rozwiedzionym małżonkom przyznano wspólne wychowywanie dzieci. GR jako strażnik dobra dziecka – obligatoryjnie w składzie GR kurator rodzinny i pedagog W planie pomocy warsztaty kompetencji rodzicielskich

13

14 Zemsta / fałszywe oskarżenia w rodzinie lub ze strony np. sąsiadów, którzy fałszywie oskarżają - bardzo interesujący wątek - jak reagować, jakie działania podejmować, na czyje zlecenie działamy, kogo chronimy? Zasady GR - nie ujawniamy danych osobowych! Zgłaszający i jego intencje - przesadna reakcja versus pomówienie (z zamiarem zniesławienia lub uprzykrzenia życia) Musimy odróżnić przestępstwo składania fałszywych oskarżeń (art. 234) od przestępstwa zniewagi (art. 216) i zniesławienia (art. 212) Powinniśmy zmienić „opinie” o procedurze „NK” – „kara” versus „pomoc”

15 Surowe/niestandardowe praktyki życiowenp. surowe kary w wychowaniu, restrykcyjne czy dziwne zwyczaje żywieniowe, surowe lub odmienne od powszechnie akceptowanych praktyki religijne, pary nieheteronormatywne, alternatywna medycyna tj. nieszczepienie dzieci, leczenie głodem itd....) - tutaj chyba najłatwiej pogubić się specjalistom, bo to co "dziwne" zawsze może pachnieć przemocą... Dobra diagnoza sytuacji rodziny Wsparcie specjalistów w konkretnych dziedzinach Uważność na dobro dzieci Tolerancja 

16 Oziębłość/samotność w życiu małżeńskim…ona mnie karze wielotygodniowym milczeniem, nie dotyka mnie, on nie mówi, że mnie kocha...  - spotkałem się ze specjalistami, którzy bez przysłowiowego mrugnięcia okiem  kwalifikowali takie zachowania jako przemoc; ciekawe natomiast spostrzeżenie z dzisiejszych zajęć "Partnera" - panowie spostrzegali takie zachowania jako sygnał, że w  związku "coś jest nie tak", że trzeba się temu przyjrzeć, porozmawiać, zrobić "rachunek sumienia"... Dwie trzecie ankietowanych za wystarczającą przyczynę rozwiązania małżeństwa uznaje zdradę małżeńską (65%), a niemal trzy piąte wymienia w tym kontekście niezgodność charakterów małżonków (57%) oraz ich niedobranie seksualne (59%).

17

18 Instrumentalne wykorzystywanie procedury "NK" przez instytucje (specjalistów)wiemy, że przemocy tam nie ma, lecz z uwagi na to, że mamy do czynienia z grupą podwyższonego ryzyka (np. agresywni alkoholicy - czyli ktoś kogoś po pijanemu może zabić nożem), to prowadzimy procedurę tylko po to, aby nam nikt niczego nie zarzucił... i tak brniemy w ślepą uliczkę! Albo wiemy, że przemocy tam nie ma, lecz nie zamykamy "NK" bo Pan(i) napisze na nas skargę, urządzi nam piekło itd… Kultura organizacyjna w służbach uprawionych do wszczynania procedury „NK” Zbyt duża ciemna liczba przypadków przemocy

19

20 Polityka państwa wobec przemocy wobec kobietPaństwa, które negują istnienie problemu (np. znikają prawa usprawiedliwiające krzywdzenie kobiet, ale nie ma penalizacji przemocy w rodzinie, nie ujmuje się w statystykach śmierci kobiet z powodu przemocy domowej) Państwa, uznają istnienie problemu i „gaszą pożary” (np. przeciwdziałaniem przemocy zajmują się głównie NGO, a niedostatek pomocy państwowej jest łagodzony przez istnienie wolontariatu) Państwa aktywnie zwalczające przemoc (np. ustawowo obowiązek kształcenia zawodowego w tym obszarze, prewencja w szkołach, państwo prowadzi politykę równości płci...)

21

22 Mężczyźni na rzecz zmianyPokazywać inne wzorce męskości Angażować się w ojcostwo, dawać sobie (i innym) prawo do czułości i delikatności Nie godzić się na zachowania tych, którzy psują opinię przeważającej większości Głośno wyrażać swój sprzeciw!

23

24

25 Dziękuję Piotrowi Wojnowskiemu i zespołowi Poznańskiego Centrum Profilaktyki Społecznej za pomysł i inspiracje do tego wystąpienia

26 i zapraszam do współpracyDziękuję za uwagę i zapraszam do współpracy z „Niebieską Linią” Renata Durda W prezentacji wykorzystałam grafiki przygotowane przez twórców różnych kampanii społecznych. Dziękuję za tę możliwość!