1 PRZEWODNIK WDRAŻANIA SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCIWYMIANA DOBRYCH PRAKTYK W OBSZARZE CSR BRANŻY MASZYNOWEJ Z POLSKI I BUŁGARII PRZEWODNIK WDRAŻANIA SPOŁECZNEJ ODPOWIEDZIALNOŚCI 1

2 Przegląd instytucji promujących upowszechnianie CSR w Polsce i Unii EuropejskiejOdpowiedzialny biznes to szeroko rozumiana koncepcja obejmująca wiele zagadnień: od relacji z pracownikami i przejrzystości wobec akcjonariuszy, poprzez zaangażowanie w rozwój lokalnej społeczności, do standardów etycznych wdrażanych także wobec dostawców. W niniejszej prezentacji przedstawiam w skrócie kluczowe instytucje promujące i upowszechniające CSR. Zaprezentowane zostały również media oraz inicjatywy propagujące społeczną odpowiedzialność biznesu tj. konkursy i rankingi czy cykliczne konferencje i seminaria.

3 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce1. Fundacja „Instytut Społecznej Odpowiedzialności Organizacji” Fundacja „Instytut Społecznej Odpowiedzialności Organizacji” rozpoczęła działalność z dniem 12 sierpnia 2009 roku. Powstała w wyniku doświadczeń, wynikłych z realizacji projektów współfinansowanych ze środków Unii Europejskiej – Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL, czy Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Celem działania fundacji jest dążenie do wdrażania zasad etycznych, związanych z szeroko pojętą odpowiedzialnością społeczną. Instytut realizuje swoje cele poprzez współpracę z samorządami, pracodawcami oraz organizacjami pozarządowymi, w tym organizacjami pracowniczymi. Fundacja dąży do inicjowania i wprowadzania różnorodnych rozwiązań w życiu społecznym i gospodarczym, wprowadzając na lokalny rynek pracy nowatorskie idee i rozwiązania, takie jak flexicurity – czyli model elastycznych i bezpiecznych form zatrudnienia, Gender Index, czy CSR.

4 Organizacje zajmujące się CSR w PolsceKontakt: Fundacja Instytut Społecznej Odpowiedzialności Organizacji ul. Dworcowa 18/8; Olsztyn Tel.:

5 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce2. Forum Odpowiedzialnego Biznesu Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest jedną z najstarszych i największych organizacji pozarządowych w Polsce, która zajmuje się koncepcją społecznej odpowiedzialności biznesu w kompleksowy sposób. Stowarzyszenie powstało w 2000 roku, posiada status organizacji pożytku publicznego. FOB prowadzi liczne działania umożliwiające dialog i wymianę doświadczeń w zakresie odpowiedzialnego biznesu i zrównoważonego rozwoju pomiędzy firmami, przedstawicielami władz publicznych, organizacjami pozarządowymi oraz środowiskiem akademickim. Obecnie współpracuje z 40 Partnerami Strategicznymi, do których należą: ABB w Polsce, Antalis, Aviva, Bayer, British American Tobacco, CEMEX Polska, Citi Handlowy, firmy z systemu Coca-Cola, Danone sp. z o.o., Deloitte, Euro Bank S.A., Gaz-System S.A., GlaxoSmithKline, Grupa BRE Banku, Grupa Hotelowa Orbis, Grupa LOTOS, Grupa Żywiec, IKEA, Kompania Piwowarska S.A., KPMG, L'Oreal, Lafarge Cement, Metro Group, Microsoft, Nestle Polska, Orange Polska, PKN Orlen, PGNiG S.A., ProLogis, PwC, Procter & Gamble, Provident Polska, PZU, RWE Polska, Shell Polska, Siemens, Skanska, Tchibo Warszawa, Totalizator Sportowy i Unilever.

6 Organizacje zajmujące się CSR w PolsceMisją Forum Odpowiedzialnego Biznesu jest upowszechnianie idei odpowiedzialnego biznesu jako standardu obowiązującego w Polsce w celu zwiększenia konkurencyjności przedsiębiorstw, zadowolenia społecznego i poprawy stanu środowiska. W tym celu Forum: wspiera firmy w stawaniu się bardziej odpowiedzialnymi, buduje koalicje firm wokół rozwiązywania problemów społecznych, tworzy społeczność firm zaangażowanych społecznie, tworzy przestrzeń do wymiany doświadczeń pomiędzy menedżerami, administracją państwową i organizacjami społecznymi, aktywnie poszukuje rozwiązań z zakresu społecznej odpowiedzialności dla firm działających w Polsce, adekwatnych do ich potrzeb i możliwości, współpracuje z organizacjami pozarządowymi i administracją publiczną na rzecz budowania klimatu społecznego i politycznego, który sprzyja rozwojowi koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu.

7 Organizacje zajmujące się CSR w PolsceGłówne Programy : Program Partnerstwa - kompleksowy program współpracy Forum z firmami, które poprzez swoje zaangażowanie i działania przyczyniają się do szerzenia idei odpowiedzialnego biznesu w Polsce. Obecnie FOB współpracuje z blisko 40 Partnerami Strategicznymi. Grupy Robocze - projekt realizowany wraz z firmami partnerskimi, którego ideą jest wykorzystanie potencjału, wiedzy i doświadczenia. Konferencja FOB – doroczna konferencja podejmująca istotne zagadnienia związane z CSR w perspektywie krajowej i międzynarodowej. Targi Dobrych Praktyk CSR - unikalne w Polsce przedsięwzięcie, podczas którego firmy dzielą się swoim doświadczeniem w obszarze CSR, prezentując swoje najlepsze praktyki.

8 Organizacje zajmujące się CSR w PolsceLiga Odpowiedzialnego Biznesu - program edukacyjny FOB skierowany do studentów, budujący nowe kadry menedżerów i przedsiębiorców, animatorów społecznych, liderów zmian i przede wszystkim odpowiedzialnych ludzi. Rozmowy o odpowiedzialnym biznesie - Spotkania dyskusyjne na dany temat z udziałem przedstawicieli trzech sektorów. Odbywają się w formie debat medialnych. Raport Odpowiedzialny Biznes w Polsce, Dobre praktyki - doroczna publikacja FOB, będąca podsumowaniem zaangażowania firm w Polsce w realizację zasad odpowiedzialnego biznesu oraz przeglądem innych inicjatyw związanym z CSR w danym roku. Portal - wiarygodne i rzetelne źródło wiedzy o CSR. Portal dostarcza wiedzy teoretycznej, praktycznej oraz informuje o najnowszych wydarzeniach z dziedziny społecznej odpowiedzialności biznesu. Kontakt : Forum Odpowiedzialnego Biznesu ul. Szpitalna 5/5, Warszawa

9 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce3. Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce Stowarzyszenie Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce jest niezależną, nienastawioną na zysk organizacją pozarządową działającą od 1998 r. Akademia prowadzi działania w 4 obszarach programowych: - rozwój społeczności lokalnych - programy stypendialne - aktywność osób starszych - społeczne zaangażowanie biznesu Działania Akademii skierowane są przede wszystkim do organizacji pozarządowych, grup obywatelskich i przedsiębiorców. Adresatami programów są także samorządy, media i opinia publiczna. Kontakt ul. Marszałkowska 6/6, Warszawa

10 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce4. Instytut Odpowiedzialnego Biznesu Misja i cele : Instytut działa w duchu przedsiębiorczości społecznej - jest zorientowany na przekształcanie wyzwań społecznych i ekologicznych w rozwiązania biznesowe i innowacje rynkowe. Instytut zamierza rozwijać i upowszechniać aktywności związane z koncepcją zrównoważonego rozwoju i CSR, promować nowoczesną koncepcję przedsiębiorczości społecznej, w której biznes jest elementem napędzającym zmiany społeczne oraz zrównoważone innowacje. Kontakt : Instytut Odpowiedzialnego Biznesu ul. Smolna 14 lok.6, Warszawa

11 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce5. Centrum Etyki Biznesu Misja i cele: Centrum Etyki Biznesu to: Ośrodek badań i studiów na rzecz rozwoju etyki biznesu w Polsce. Miejsce spotkania liderów biznesu i świata akademickiego, którym zależy na promowaniu etyki życia gospodarczego jako warunku uprawiania tyleż skutecznego, co społecznie odpowiedzialnego biznesu. CEBI nawiązuje do najlepszych polskich tradycji naukowych i gospodarczych, korzysta z doświadczeń światowych liderów etyki i odpowiedzialności biznesu oraz współpracuje z instytucjami naukowymi i organizacjami gospodarczymi z Polski i całego świata. Kontakt Centrum Etyki Biznesu - Akademia Leona Koźmińskiego ul. Jagiellońska 59, Warszawa

12 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce6.Fundacja CentrumCSR.PL Fundacja CentrumCSR.PL jest niezależną organizacją społeczeństwa obywatelskiego o charakterze non-profit. Istnieje od 2006 r. Zajmuje się upowszechnianiem wiedzy, prowokowaniem debaty publicznej oraz lobbingiem w zakresie CSR. Współpracuje z wieloma organizacjami reprezentującymi różne grupy interesariuszy w Polsce i za granicą. Oferuje swoją wiedzę i doświadczenia innym organizacjom społecznym, związkom zawodowym oraz administracji publicznej. Fundacja współpracuje z biznesem, ale nie świadczy usług konsultingowych. Celami statutowymi Fundacji są: wprowadzenie działalności badawczej i edukacyjnej; propagowanie norm, standardów i rozwiązań instytucjonalnych mających na celu wdrażanie koncepcji społecznej odpowiedzialności przedsiębiorców; inicjowanie i wspieranie działań mających na celu dialog pomiędzy poszczególnymi grupami społecznymi w obszarze CSR.

13 Organizacje zajmujące się CSR w PolsceKontakt : Fundacja CentrumCSR.PL Al. Niepodległości 235/237 lok.7, Warszawa

14 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecie7.UNDP – Global Compact Global Compact jest największą na świecie inicjatywą na rzecz odpowiedzialności korporacyjnej i zrównoważonego rozwoju. Od momentu inauguracji w 2000 roku przez Sekretarza Generalnego ONZ Kofi Annana, do Inicjatywy przystąpiło już ponad członków ze 135 krajów. Global Compact stanowi skierowane do biznesu wezwanie, aby w swojej działalności kierował się 10 podstawowymi zasadami z zakresu praw człowieka, praw pracowniczych, ochrony środowiska i przeciwdziałania korupcji oraz promował społeczną odpowiedzialność biznesu (CSR). W Polsce koordynacją Inicjatywy Sekretarza Generalnego ONZ Global Compact zajmuje się Biuro Programu Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju (UNDP).

15 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecie10 Zasad GC Dziesięć zasad Global Compact nakłania firmy do poparcia, przyjęcia i stosowania, we wszystkich sferach działalności, dziesięciu fundamentalnych zasad z zakresu praw człowieka, standardów pracy, ochrony środowiska i przeciwdziałania korupcji. Przestrzeganie tych reguł prowadzi do dokonania wielu pozytywnych zmian w sferze działalności operacyjnej firm. Zasady te wynikają z następujących przyjętych fundamentalnych dokumentów:

16 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecie"Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka" "Deklaracji Międzynarodowej Organizacji Pracy o Fundamentalnych Zasadach i Prawach w Pracy" - The International Labour Organization's Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work "Deklaracji z Rio o Środowisku Naturalnym i Rozwoju" Agenda 21 - The Rio Declaration on Environment and Development "Konwencji Narodów Zjednoczonych przeciwko korupcji" - United Nations Convention against Corruption

17 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świeciePrawa Człowieka: Zasada 1. Popieranie i przestrzeganie praw człowieka przyjętych przez społeczność międzynarodową. Zasada 2. Eliminacja wszelkich przypadków łamania praw człowieka przez firmę. Standardy pracy Zasada 3. Poszanowanie wolności stowarzyszania się. Zasada 4. Eliminacja wszelkich form pracy przymusowej. Zasada 5. Zniesienie pracy dzieci.

18 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecieZasada 6. Efektywne przeciwdziałanie dyskryminacji w sferze zatrudnienia. Środowisko naturalne Zasada 7. Prewencyjne podejście do środowiska naturalnego. Zasada 8. Podejmowanie inicjatyw mających na celu promowanie postaw odpowiedzialności ekologicznej. Zasada 9. Stosowanie i rozpowszechnianie przyjaznych środowisku technologii. Zasada 10.Przeciwdziałanie korupcji we wszystkich formach, w tym wymuszeniom i łapówkarstwu. UNDP Project Office Poland Szpitalna 6/23 tel. (22) fax. (22) Warszawa

19 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce8. Krajowy Punkt Kontaktowy OECD Krajowy Punkt Kontaktowy OECD - jego głównym celem jest promowanie i rozpowszechnianie opracowania - Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych. Przewodnik Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych zachęca firmy międzynarodowe do rozpowszechniania w bardziej otwartej formie dokładnych informacji o swojej działalności i planach. Dotyczy to takich zagadnień jak: zatrudnienie, ochrona środowiska, działalność B+R (prace badawczo-rozwojowe), prawa konsumenta, reguły uczciwej konkurencji, regulacje podatkowe. Zgodnie z dokumentem OECD, przedsiębiorstwa powinny respektować działalność legalnych związków zawodowych, a także informować pracowników o planowanych zmianach w działalności przedsiębiorstwa. Powinny ponadto przywiązywać dużą wagę do przestrzegania zasad ochrony środowiska i tworzyć mechanizmy zapobiegające korupcji oraz innym bezprawnym praktykom.

20 Organizacje zajmujące się CSR w PolsceKontakt Polski Krajowy Punkt Kontaktowy OECD Danuta Łożyńska

21 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecie9. oikos International jest międzynarodową organizacją studencką zrzeszającą obecnie 31 oficjalnych oddziałów, w Europie, Ameryce Północnej, Azji oraz Afryce. Organizacja powstała w 1987 roku, w Szwajcarii, jako lokalna inicjatywa studentów uniwersytetu w St.Gallen. Celem założycieli oikosa było promowanie społecznie odpowiedzialnej, ekonomicznie opłacalnej, a jednocześnie ekologicznie poprawnej gospodarki zasobami świata.

22 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecieOikos Warszawa został założony w 1997 roku jako inicjatywa studentów Szkoły Głównej Handlowej, przy której w dalszym ciągu funkcjonuje. Głównymi celami oikos Warszawa są: Zwiększenie świadomości studentów i pracowników naukowych uczelni ekonomicznych oraz szkół biznesowych w kwestii szans i możliwości wynikających ze zrównoważonego rozwoju Rozwijanie zdolności studentów do analizy związków między ekonomią, środowiskiem a trendami społecznymi oraz stymulowanie zrównoważonych innowacji Implementacja tematów związanych ze społeczną odpowiedzialnością biznesu i zrównoważonym rozwojem do programów nauczania polskich uczelni wyższych Promowanie idei zrównoważonego rozwoju w społeczeństwie Kontakt:

23 Organizacje zajmujące się CSR w Polsce i na świecie10. Związki Zawodowe Niepodważalną rolę we wdrażaniu CSR odgrywają również związki zawodowe. W naszym regionie od wielu lat bardzo aktywny udział we wdrażaniu dobrych praktyk CSR ma Region Warmińsko-Mazurski NSZZ „Solidarność”. Pod jego kierownictwem zrealizowano wiele projektów dotyczących tematyki odpowiedzialności społecznej m.in. CSR na „Warmii i Mazurach” czy „Gender Index”. Z wymiernych efektów wymienić należy powołanie do życia 8 Powiatowych Centrów CSR czy organizowanie tzw. kawiarenek dla pracodawców – gdzie, m.in. dzięki wymianie wzajemnymi informacjami budowano sieć CSR w naszym regionie. Pod egidą „Solidarności” opublikowanych zostało również wiele publikacji dotyczących tematyki CSR np. „Prawa człowieka w miejscu pracy. Międzynarodowa perspektywa‘’ wydana wspólnie przez CSRinfo i NSZZ "Solidarność" publikacja dotyczy zagadnień praw związkowych i pracowniczych. Przedstawia problematykę naruszeń praw związkowych w międzynarodowej perspektywie jak również polską praktykę.

24 Organizacje zajmujące się CSR na świecie11. BUSINESS ETHICS CENTER (Budapeszt) ethics.bkae.hu Misją Centrum jest promowanie idei i narzędzi etyki biznesu w edukacji wyższej w badaniach naukowych i działalności przedsiębiorstw. Działalność Centrum dotyczy działań edukacyjnych i badawczych w obszarze etyki biznesu i społecznej odpowiedzialności biznesu.

25 Organizacje zajmujące się CSR na świecie12. BUSINESS FOR SOCIAL RESPONSIBILITY BSR powstało w USA, ale obecnie jest globalną organizacją wspierającą firmy członkowskie, które prowadzą działalność z poszanowaniem wartości, zarówno osób, społeczności, jak i środowiska naturalnego. BSR zapewnia informacje, usługi szkoleniowe i konsultacyjne, które mogą stanowić integralną część działań i strategii biznesowych. Promuje współpracę międzysektorową i wspiera działania na rzecz rozwoju idei społecznej odpowiedzialności biznesu.

26 Organizacje zajmujące się CSR na świecie13. CSR EUROPE – The Business Network for Corporate Social Responsibility CSR Europe jest organizacją sieciową, prowadzoną przez przedstawicieli biznesu, której misją jest wspieranie firm w osiąganiu zyskowności, zrównoważonego rozwoju i postępu społecznego poprzez wprowadzanie społecznej odpowiedzialności biznesu do głównego nurtu działań przedsiębiorstw. Dzięki pracy 65 członków korporacyjnych i 18 partnerów narodowych (w Polsce jest to Forum Odpowiedzialnego Biznesu) oraz informacyjnemu centrum CSR on-line, CSR Europe stało się głównym europejskim punktem odniesienia w sferze społecznie odpowiedzialnego biznesu. Poprzez narodowych partnerów działalność CSR Europe dociera do ponad 1500 firm w całej Europie. CSR Europe blisko współpracuje z instytucjami Unii Europejskiej. CSR Europe jest ważnym ośrodkiem informacji źródłowej na temat strategii i praktyki w sferze odpowiedzialności społecznej biznesu na obszarze całej Europy. Ponadto pełni funkcję placówki badawczej w dziedzinie odpowiedzialności społecznej biznesu dla instytucji i rządów państw europejskich.

27 Organizacje zajmujące się CSR na świecie14. GLOBAL COMPACT Global Compact jest inicjatywą byłego Sekretarza Generalnego ONZ Kofi Annana skierowaną do biznesu. Zachęca firmy do poparcia, przyjęcia i stosowania, we wszystkich sferach swojej działalności, dziewięciu fundamentalnych zasad z za-kresu praw człowieka, standardów pracy i ochrony środowiska. Przestrzeganie tych reguł prowadzi do pozytywnych zmian w sferze działalności operacyjnej firm.

28 Organizacje zajmujące się CSR na świecie15. GLOBAL REPORTING INITIATIVE GRI jest niezależną instytucją, której misją jest rozwój i rozpowszechnianie standardów raportowania, dobrowolnie wykorzystywanych w sprawozdawczości. Obejmują one wymiar ekonomiczny, ekologiczny i społeczny działalności przedsiębiorstwa. Celem GRI jest wspieranie przejrzystości w działalności gospodarczej poprzez podnoszenie jakości raportów.

29 Organizacje zajmujące się CSR na świecie16. INTEGRA VENTURE Działa w Bułgarii, Rumunii, Chorwacji, Rosji i na Słowacji. Prowadzi m.in. program społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, a w jego ramach konsultacje z zakresu CSR. Celem jest promocja przejrzystych praktyk i sprawiedliwych zasad w sektorze biznesu.

30 Organizacje zajmujące się CSR na świecie17. INTERNATIONAL BUSINESS LEADERS FORUM IBLF jest organizacją pozarządową promującą praktyki społecznie odpowiedzialnego biznesu. Organizacja powstała w 1990 roku z inicjatywy Księcia Walii oraz grupy międzynarodowych korporacji. Obecnie członkami organizacji jest ponad 60 korporacji z całego świata.

31 Organizacje zajmujące się CSR na świecie18. SOCIAL VENTURE NETWORK Sieć liderów biznesu oraz przedsiębiorców zaangażowanych w sprawy społeczne i środowiska naturalnego. Założona w 1987 roku przez liderów społecznej odpowiedzialności jest organizacją pozarządową, która wspiera proces budowania sprawiedliwego i opartego na zrównoważonym rozwoju światowego biznesu. SVN promuje nowy model przywództwa i zarządzania w biznesie XXI wieku.

32 Organizacje zajmujące się CSR na świecie19. Atsakingas Verslas (Odpowiedzialny Biznes) Litewska Instytucja zajmująca się społeczną odpowiedzialnością biznesu koncentrująca się głównie na sektorze mmśp. Propaguje dobre praktyki csr w przedsiębiorstwach, realizuje projekty edukacyjne. Kontakt:

33 Media Ważną rolę w upowszechnianiu CSR odgrywają media. Do najważniejszych zajmujących się tą tematyką wymienić należy: 1. CSRinfo.org 2. 3. Portal ChallengeSD.eu 4. 5. Magazyn Think Tank 6. CR Navigator 7.Personel Plus

34 Inicjatywy Istotny wpływ w upowszechnianie idei CSR mają również cykliczne konkursy i inicjatywy. Do najważniejszych zaliczyć można m.in.: 1. Ranking Odpowiedzialnych Firm 2. RESPECT Indeks 3. Dobroczyńca Roku 4. Liderzy Filantropii 5. Raport Odpowiedzialny Biznes 6. Wytyczne do raportowania kwestii zrównoważonego rozwoju 7. Inicjatywa „Raporty społeczne” 8. Indeks Bi-NGO 9. "Przedsiębiorstwo Fair Play" 10. Inwestor w Kapitał Ludzki 11. Najlepsze Miejsca Pracy Polska 12. Konkurs Verba Veritatis 13. Promocja standardów społecznej odpowiedzialności.

35 Dziękuję 35