1 Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen25 Mayıs ETİK GÜNÜ Mehmet GÖKER Psikolojik Danışman ve Rehber Öğretmen

2 Etik Nedir? Etik terimi ‘töre’, ‘karakter’ anlamlarını içerenYunanca ethos sözcüğünden türetilmiştir. Aksiyoloji dalı olan etik, Felsefenin dört ana dalından biridir.

3 Etik Bireylerin toplumla ve birbirleriylekurmuş oldukları ilişkiler sonucu neyin doğru, neyin yanlış, neyin iyi, neyin kötü olduğuna ilişkin değerleri araştıran ve bunlarla ilgilenen bir disiplin dalıdır.

4 Etik bilinmesidir. Bütün etkinlik ve amaçların yerli yerine konulması,neyin yapılacağı ya da yapılmayacağının, neyin isteneceği neyin istenmeyeceğinin, neye sahip olunacağı ya da olunmayacağının, bilinmesidir.

5 Etik,ahlaki görevler ve zorunluluklarla ilgilidirEtik, insanın kişisel ve toplumsal yaşamdaki ahlaki sorunlarını ele alıp inceler. Türkçe'de etik sözcüğü ahlak sözcüğü ile eşanlamlı olarak da kullanılır. Ancak,

6 Etik ve ahlak birbirinden farklı kavramlardır.Etik ahlak felsefesidir. Ahlak ise etiğin araştırma konusudur. Etik, yanlışı doğrudan ayırabilmek amacıyla ahlâk kavramının doğasını anlamaya çalışır.

7 Dünyanın farklı yerlerinde, birçok farklı toplulukta, çok eski çağlardan beri, etik anlayışının var olduğu bilinir.

8 Sosyal, Kültürel ve Ekonomik Değişim;Beraberinde İlke ve Değerlere Bağlı Hizmet Anlayışı Getirmiştir.

9 Meslek Etiği Özellikle doğrudan doğruyainsanlarla ilgili mesleklerde uyulması gereken davranış kuralları olarak tanımlanabilir.

10 Günümüzde meslek etiğine olan ilginin giderek artmasının nedenikimi mesleklerde karşılaşılan etik sorunlarının artması ya da artan sorunların farkına varılmasıdır.

11 Meslek Etiği Meslek etiğinin en önemli yanlarından biri,dünyanın neresinde olursan olsun, aynı meslekte çalışan bireylerin bu davranış kurallarına uygun davranmalarının gerekli olmasıdır.

12 Mesleki Etik Grup onu koruduğu sürece yürürlükte kalabilenve bireylere emreden, onları şu ya da bu şekilde davranmaya zorlayan, kişisel eğilimlerine bir sınır çizen ve daha ileri gitmelerine engel olan kurallardan oluşmuştur

13 Meslek etiğinin temelinde insanlarla ilişkiler yatar.Hiç etik bulmuyorum! Bu yaptığınız hiç de etik değil! Etik olarak bu yaptığınız yanlış! …derken ne demek istemiştik!

14 Meslek Etiğinde Amaç, Hizmet ideallerini korumakYetersiz ve ilkesiz üyeleri ayırmak Meslek içi rekabeti düzenlemek

15 Eğitim ve etik arasında bu anlamda zorunlu bir ilişki vardır.Eğitimde Etiğin Önemi Eğitim insanı doğumdan ölüme etkileyen ve bir şekle sokmaya çalışan bir süreçtir. Etik ise İnsanın ne yapmalıyım? Nasıl yapmalıyım? Sorularına vermeye çalıştığı yanıttır. Eğitim ve etik arasında bu anlamda zorunlu bir ilişki vardır.

16 Eğitimde Etiğin Önemi Buradan hareketle eğitim, yaşam boyunca süren”etik bir kendini tanıma sürecidir”. Eğitim insanı, insanî değerler doğrultusunda yetiştirmeye çalışmaktır.

17 Eğitimde Etiğin Önemi Her tür eğitim etkinliğinde temel olarakdört boyut üzerinde durulması gerekmektedir.Bu boyutlar; ”amaç” ”kapsam” ”yöntem” “değerlendirme “dir.

18 Eğitimde Etiğin Önemi Bu boyutlar aynı zamanda eğitim programlarının geliştirilmesinde sorulan dört sorunun da yanıtını oluşturmaktadır.

19 Niçin? sorusunun yanıtını amaç boyutu oluşturmaktadır.Ne ? sorusunun yanıtını ise kapsam boyutunda verilir. Nasıl ? Sorusu yöntem boyutunda yanıtlanır. Ne oldu? Sorusu ise değerlendirme boyutunda elde edilen bilgilerle yanıtlanabilir.

20 Öğretmenlik İdeal bir öğretmen,yalnız kusursuz öğretme yetenekleri ile değil,aynı zamanda yaşama biçimi ile de örnek alınacak ahlaki bir modele dönüşür.

21 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriProfesyonellik İlkesi Görevle ilgili bilgi,beceri ve tutumları eksiksiz kazanmış olmak Hizmeti zamanında ve kusursuz sunmak Mesleği daha iyi yapabilmek için sürekli olarak özeleştiri ve değerlendirme yapmak Hizmette kaliteyi sağlamak Mesleğinin yöntem ve tekniklerini sürekli olarak geliştirmek…

22 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriHizmette Sorumluluk İlkesi Öğretmen eğitimde üzerine düşen büyük sorumluluğun bilinci içinde olmalıdır. Bunun da ötesinde öğretmenler davranışlarından ve bunların topluma maliyetinden kendileri ve toplum adına sorumluluk duymalıdır.

23 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriAdalet İlkesi Öğretmen sınıf içindeki öğrenme fırsat ve olanaklarından öğrencilere adil yararlanma hakkı tanımalıdır. Öğretmen değerlendiren ve öğrenci performansı hakkında yargılarda bulunan biri olarak, değerlendirmede adaleti sağlamalıdır.

24 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriAdalet İlkesi Öğrencilerin en çok adaletsizliğe uğrayabildikleri konulardan biri de öğretmenin ilgi ve desteğini kazanmak konusudur. Bazı öğrencilerle daha fazla ilgilenirken bazılarına daha az zaman ve kaynak ayıran bir öğretmen ne derece adil davranmış olacaktır?

25 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriEşitlik İlkesi Bir okula kaydolan bütün öğrenciler eşittir. Öğretmen sınıfındaki bütün öğrencilerine eşit davranmalıdır.

26 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriEşitlik İlkesi Kısmi Eşitlik: Farklı guruplara eşitlik sağlanması için farklı davranılmasını içerir. Yani sınıfta bir engelli öğrenci varsa ona farklı davranarak onu diğer öğrencilerle eşit hale getirmelidir.

27 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriEşitlik İlkesi Öğrencilere kız-erkek, başarılı-başarısız, diye ayırt etmeden eşit davranmalıdır. Velilerin meslekleri ve sosyo- ekonomik düzeyleri eşitsizlik nedeni olmamalıdır.

28 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriSağlıklı ve güvenli ortamın sağlanması ilkesi Sınıf ortamında düzen ve disiplini sağlayarak, öğrenci sağlığını ve güvenliğini tehdit edecek her türlü unsurun ortadan kaldırılmasını sağlamaktır.

29 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriYolsuzluk Yapmamak İlkesi En genel anlamıyla yolsuzluk bir çıkar karşılığında kamu yetkilerinin yasa dışı kullanımı olarak tanımlanabilir. Burada sağlanması amaçlanan maddi kazançlar olabileceği gibi parasal olmayan özel amaçlar da olabilir. Öğretmenin mesleğini kullanarak kişisel çıkar sağlamamalıdır.

30 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriDürüstlük, Doğruluk ve Güven İlkesi İçten ve dürüst davranmayan öğretmenler ilişkilerde kendi sonlarını hazırlarlar ve güven ortamı ortadan kalkar. Öğretmenlerin mesleki etkinlikleri yerine getirirken öncelikle kendilerine güvenmeleri gerekir. Bu özgüven onların toplumun güvenine ve saygısına layık olmalarını da sağlayacaktır.

31 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriDürüstlük, Doğruluk ve Güven İlkesi Öğretmenler sözlerinde ve eylemlerinde güven kırıcı yaklaşımlardan kaçınmalıdırlar. Öğretmenlerin güvenirliliklerinde dış görünümleri de büyük önem taşımaktadır.

32 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriTarafsızlık İlkesi Karşılarındaki birey yada olaylar hakkında kendi ilgi, gereksinim ve korkularını işe karıştırmadan, bu görüntüleri çarpıtmadan aradaki farklılığın görülmesini gerektirir. Nesnel olabilmek kişinin duygularını değil, aklını kullanmasını gerektirir.

33 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriMesleki Bağımlılık ve Sürekli Gelişme İlkesi Meslekleri ile ilgili yeniliklere açık olması, Mesleki performanslarını artırabilmek için kendilerine sağlanan eğitim olanaklarından en iyi şekilde yararlanması, Mesleki yayınları ve teknolojik gelişmeleri sürekli izlemesi Yeni gelen meslektaşlarının işe ve çevreye uyumlarına yardımcı olması gerekir.

34 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriKaynakların Etkili Kullanımı İlkesi Kurumsal ve kamusal kaynakların etkili kullanımı öğretmenlerden beklenen bir başka önemli etik davranıştır. En kıt ve değerli kaynak zamandır. Bu açıdan öğretim ve eğitim zamanının etkili kullanımı öğrencilerin yararını en üst düzeye çıkaracaktır.

35 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriSaygı İlkesi İnsan canlı varlıklar içinde en gelişmiş olan, düşünen, akıl yürüten, iletişim kuran, gelecek için planlar yapan bir varlıktır ve bu yönleriyle saygıdeğerdir İnsanın değeri ve onuru, insan ilişkilerinde köşe taşı niteliği taşır. Öğrencinin varlığına ve bütünlüğüne saygı gösterilmesi gerekmektedir.

36 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriSaygı İlkesi Öğrencilerin dayak, şiddet, hakaret, isim takma, belli özelliklerinden dolayı aşağılanma gibi öğretmen davranışlarına maruz kalması etik açıdan son derece yanlıştır.

37 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriSaygı İlkesi Öğrencilere ait gizli ve mahrem bilgileri diğer öğrenciler yada öğretmenlerle paylaşmak, öğrencinin yada ailesinin özel yaşamına karşı saygı göstermemek de etik dışı bir davranış olarak değerlendirilmelidir.

38 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriSaygı İlkesi Öğretmenlerin birbirlerinin yeterlilik ve kişiliklerine saygı göstermeleri beklenmektedir. Bunun bir gereği olarak birbirleri hakkında sınıf içinde yada dışında, öğrenci yada velilerin yanında olumsuz yorumlar ve dedikodu yapmaktan kaçınmalıdırlar.

39 Öğretmenlik Meslek Etiği İlkeleriSaygı İlkesi Öğretmenler öğrencilerin ve velilerin değerine ve varlığına, özel yaşamına, özerkliğine ve kararlarına, İnsanlar arasındaki farklılıklara saygı göstermelidirler.

40 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLAR

41 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARTürkiye Cumhuriyeti’nin bölünmez bütünlüğüne sahip çıkmaları, yasalara, kurallara ve okul düzenine uymaları, çevreye iyi örnek olmaları, Atatürk ilke ve inkılâplarının anlam ve önemini kavramaları, korumaları ve savunmaları,

42 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARUlusal değerlere, bayrağımıza, çevresindeki kişilere, öğretmenlerine, okul yöneticilerine, görevlilere, arkadaşlarına ve çevreye saygılı olmaları, Doğru sözlü, dürüst ve çalışkan olmaları, yalan söylememeleri,

43 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARBütün okul arkadaşlarının kendisi gibi hakkı ve ödevleri olan bireyler olduğunu unutmamaları, onları sevip saymaları, onur ve haklarına saygı göstermeleri, haklarını kullanmalarını engellememeleri ve ödevlerini yerine getirmeleri,

44 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARDuyarlı, iyi, nazik ve yardımsever olmaları, kaba söz, davranış ve tutumlardan kaçınmaları, Okulunu ve eşyasını kendi öz malı gibi korumaları,

45 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARSigara, içki ve uyuşturucu gibi sağlığa zararlı maddeleri kullanmamaları, İyi işler başarmak için düzenli, sürekli, verimli ve etkin çalışmaya muhtaç olduklarını unutmamaları, zamanı iyi, doğru ve planlı kullanmaları,

46 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARZararlı, bölücü ve yıkıcı etkinliklere katılmamaları, bunlarla ilgili amblem, afiş, rozet, yayın ve benzerlerini taşımamaları veya bulundurmamaları, Boş zamanlarını mutlaka kitap okuyarak spor yaparak veya ders çalışarak geçirmeleri,

47 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLAROkula ve derslere düzenli ve hazırlıklı olarak devam etmeleri; okulda ve derslerde öğretmenlerinin uyarılarına uymaları;

48 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARDerse katılmaları, soru soran ve sorulara yanıtlar bulan bir etkinlik sağlamaları, ödev, proje ve takım çalışmalarını aksatmamaları,

49 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARKitapları, sevmeleri, korumaları, sosyal, kültürel, bilimsel ve sportif etkinliklere katılmaları, Fiziksel, zihinsel ve duygusal güçlerini; beden, zeka ve duygularını dengeli biçimde geliştirmeye özen göstermeleri,

50 ÖĞRENCİDEN BEKLENEN DAVRANIŞLARÖğrencilerden Okulda var olan diğer kurallara da kendisi, ailesi ve Ulusu için Uyması beklenir.

51 Etik Kurul'a en çok gelen şikayet: TorpilBASINDA ETİK Etik Kurul'a en çok gelen şikayet: Torpil Vatandaş, Kamu Etik Kurulu'na en çok eşitsizlik ve torpili şikayet etti. Bunları, görevi ihmal etme, görevi kötüye kullanma ve ihalelerde usulsüzlük izledi. Şikayet sıralamasında yolsuzluğun ise alt sıralarda yer aldığı dikkat çekti. Kamu Etik Kurulu Başkanvekili Metin İlyas Aksoy, sadece üst düzey kamu yöneticileri ile ilgili şikayetleri değerlendirdiklerini belirtti. Şikayetlerin genellikle yoluyla olduğunu söyleyen Aksoy, her yıl yaklaşık 150 tane şikayet başvurusu aldıklarının altını çizdi. Aksoy,başvuruları inceledikten sonra şikayete konu olan kurumları bilgilendirdiklerini ifade etti. Basında Bu ve bunun gibi onlarca etik ile ilgili haberlere rastlamak mümkün…

52 Etik İlke ve Değerlere Bağlı Kalmanız Dileklerimle …İNSANLAR HER ZAMAN,HER YERDE ACIKMIŞLARDIR AMA HER ZAMAN HER YERDE ERDEMLİ OLAMAMIŞLARDIR SOKRATES