1 PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY SYTUACJI KRYZYSOWYCH                ST.SEKC.ANNA NAWROCKA

2 PLAN PREZENTACJI RODZAJE SYTUACJI TRUDNYCHZACHOWANIE SIĘ LUDZI W AKCJACH RATUNKOWYCH CZYNNIKI WARUNKUJĄCE ZACHOWANIE LUDZI W SYTUACJACH ZAGROŻENIA I KRYZYSU KIEROWANIE, DOWODZENIE I PRZYWÓDZTWO W SYTUACJACH KRYZYSOWYCH

3 Klęski ignorują granice: geograficzne, społeczne i kulturowe

4 Odkrywanie złożonej natury psychologicznych skutków klęsk i katastrof jest bardzo trudne

5 RODZAJE SYTUACJI TRUDNYCH I ICH CHARAKTERY-STYKA

6 Sytuacja Daną sytuację charakteryzujemy ze względu na: warunkizadania do wykonania możliwości jednostki

7 Sytuacja normalna W sytuacji normalnej istnieje równowaga między warunkami a możliwościami oraz płynność w wykonywaniu zadania. Sytuacja normalna posiada ustalone: układ wewnętrzny, przebieg aktywności podstawowej, prawdopodobieństwo realizacji,

8 Sytuacja trudna warunki powodują brak szans na realizację zadaniazadanie jest zbyt skomplikowane jednostka nie posiada wystarczających możliwości

9 Sytuacja trudna wymaga od jednostki nowego podejścia

10 Rodzaje sytuacji trudnychsytuacje zagrożenia deprywacja sytuacje konfliktowe przeciążenia utrudnienia

11 Sytuacje zagrożenia - sytuacje, w wyniku których zagrożeniu podlega życie, zdrowie ludzkie czy elementy materialnego środowiska człowieka, które decydują o jego dalszej egzystencji Sytuacje deprywacji - sytuacje, w wyniku których człowiek nie może zaspokoić swoich potrzeb, (szczególnie podstawowych potrzeb życiowych) Sytuacje konfliktowe - sytuacje, które zmuszają nas do wyboru między jednakowymi dla nas wartościami Sytuacje przeciążenia - sytuacja, która zmusza człowieka do działania na granicy fizycznej, fizjologicznej i psychologicznej wytrzymałości Utrudnienia - sytuacja, gdy w podejmowanych działaniach przeszkadzają zbędne elementy, utrudniające lub uniemożliwiające osiągnięcie wyznaczonego celu

12 SYTUACJE KRYZYSOWE zawierają w sobie ogromny czynnik stresogenny samo nasilenie strachu może wywołać przerażenie i panikę, co powoduje brak zdolności do racjonalnego myślenia i działania

13 ZDARZENIE TRAUMATYCZNEstwarzające bezpośrednie zagrożenie życia poważne zranienie wywołuje u ofiar lub uczestników (bądź świadków) reakcje intensywnego strachu, poczucie bezradności, przerażenie odbiera wiarę, że świat jest przewidywalny i bezpieczny

14

15 OFIARY ZDARZENIA TRAUMATYCZNEGOsłużby „pomocowe” przypadkowi ratownicy, gapie, media OSOBY BEZPOŚRENIO NARAŻONE na niebezpieczeństwo członkowie rodzin ofiar, ratowników, przyjaciele, znajomi

16 BEZPOŚREDNIE REAKCJE NA ZDARZENIE TRAUMATYCZNE:FAZA SZOKU szok, nieobecność, niekomunikatywność, otępienie, płacz, czynności kompulsywne itp. FAZA REAKCJI wycofanie z sytuacji lub pobudzenie i nadmierna aktywność

17 OBJAWY DYSOCJACYJNE Odrętwienie Zredukowana świadomość otoczeniaDerealizacja Depersonalizacja Amnezja dysocjacyjna

18 Fazy kryzysu - trauma Faza szoku – mechanizm zaprzeczenia (działania bezsensowne, odrętwienie z zaburzeniami kontaktu) Faza reakcji emocjonalnej – konfrontacja z rzeczywistością (zaprzeczenie, wyparcie, racjonalizacja), intensywne uczucia (gdy wsparcie – do refleksji), gdy brak (ku chronicznemu) Faza pracy nad kryzysem – wyzwolenie z dominacji kryzysu, myślenie o przyszłości Faza nowej orientacji – odbudowanie poczucia wartości, nowe związku, wzbogacenie doświadczenia

19 SYTUACJE TRUDNE – TŁUM

20 TŁUM przelotne zgromadzenie większej liczby osób, na przestrzeni dopuszczającej bezpośredni kontakt, reagujących spontanicznie na te same podmioty w podobny lub identyczny sposób

21 Człowiek w obliczu niepokojącej, potencjalnie niebezpiecznej sytuacji, nie posiadając wystarczającej wiedzy, by na nią zareagować ulega informacyjnemu wpływowi społecznemu.

22 INFORMACYJNY WPŁYW SPOŁECZNYwpływ innych ludzi, który prowadzi nas do konformizmu, ponieważ spostrzegamy te osoby jako źródło informacji, dające wskazówki dla naszego zachowania; dostosowujemy się, ponieważ wierzymy, że cudza interpretacja niejasnej sytuacji jest bardziej poprawna niż nasza.

23 PRYWATNA AKCEPTACJA dostosowanie się do zachowania innych ludzi bez prawdziwego przekonania o tym, że to, co oni robią albo mówią, jest słuszne

24 PUBLICZNY KONFORMIZM dostosowanie się publiczne do zachowania innych ludzi, bez konieczności wiary w to, co robimy lub mówimy

25 szybkie rozprzestrzenianie się emocji lub zachowań w tłumieINDUKOWANIE szybkie rozprzestrzenianie się emocji lub zachowań w tłumie

26 PANIKA nagły, nieoczekiwany, gwałtowny wybuch silnego strachu zbiorowego, charakteryzujący się krótszym lub dłuższym zamroczeniem świadomości, który w konsekwencji powoduje zamęt i szaloną ucieczkę na oślep.

27 TŁUM UCIEKAJĄCY OGARNIĘTY PANIKĄdziała na zasadzie „instynktu stadnego” nie reaguje na polecenia, wezwania zachowuje się irracjonalnie

28 CZYNNIKI SPRZYJAJĄCE PANICEskupienie ludzi na małej przestrzeni zaskoczenie silnym i nieoczekiwanym bodźcem nadzieja na ratunek w ucieczce długie przebywanie w zagrożeniu brak rzetelnej informacji o zdarzeniu

29 pogłoski i trwożne okrzykiduża ilość ofiar widok ogarniętych panika pracowników służb zobowiązanych do niesienia pomocy zadymienie, brak widoczności

30 PSYCHOZA TŁUMU pojawienie się w grupie ludzi podobnych fizycznych symptomów bez znanej fizycznej przyczyny

31 PRZECIWDZIAŁANIE PANICEZDYSCYPLINOWANIE ZDECYDOWANIE ZORGANIZOWANIE

32 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ