1 PSYCHOLOGICZNE DETERMINANTY AGRESJI DZIECI I MŁODZIEŻY

2 POJĘCIE AGRESJI aggresio – łac. napadWszelkie wrogie działanie fizyczne lub słowne, zwykle gwałtowne, będące na ogół reakcją na frustrację i mające na celu szkodę obiektu (Ekel J. 1965)

3 POJĘCIE AGRESJI Ekspresja wrogości oraz towarzyszących jej uczuć (złości, wściekłości, nienawiści) stanowiąca odpowiedź na przeżywaną w relacji frustrację potrzeb, pragnień, oczekiwań.

4 FORMY AGRESJI Agresja czynna przejawiająca się realizowaniem wrogich, nienawistnych pragnień poprzez działanie. Agresja pasywna związana z powstrzymywaniem się od podejmowania działania.

5 AGRESJA JAKO KATEGORIA KLINICZNA w ICD-10 i DSM-IVAgresja jest przyjmowana jako jeden z objawów w różnych etiologicznie jednostkach diagnostycznych

6 AGRESJA I WROGOŚĆ W DIAGNOZIE PSYCHODYNAMICZNEJAgresja realna i fantazmatyczna, czynna i pasywna jest komponentą mechanizmów obronnych/adaptacyjnych używanych do redukowania lęku.

7 MECHANIZMY OBRONNE I ADAPTACYJNEFunkcja obron: uniknięcie/zapanowanie nad lękiem i innymi dezorganizującymi uczuciami. Utrzymanie spójności JA (samooceny)

8 MECHANIZMY OBRONNE I ADAPTACYJNEObrona jako kategoria diagnostyczna Chronienie przed/chronienie JA Determinanty obron: temperament, doświadczenie, modelowanie, informacje zwrotne

9 TYPY MECHANIZMÓW OBRONNYCHPrymitywne (pierwotne) Dojrzałe

10 PRYMITYWNE MECHANIZMY OBRONNEOdnoszą się do granic JA/świat zewnętrzny Są prewerbalne, prelogiczne, wszechogarniające Brak zasady rzeczywistości oraz rozumienia stałości i odrębności tego co znajduje się poza JA (brak stałości JA)

11 PRYMITYWNE MECHANIZMY OBRONNE związane z agresywnościąPrymitywne wycofanie Omnipotentna kontrola Prymitywna idealizacja/dewaluacje Spliting Acting-out

12 WŚCIEKŁOŚĆ (NARCYSTYCZNA)frustracja-złość-agresja Wściekłość i indukowana przez nią agresja są odpowiedzią na konfrontację z brakiem własnej omnipotencji. Pozwalają na odzyskanie poczucia sprawstwa.

13 WŚCIEKŁOŚĆ Brak umiejętności odroczenia nagrody (odporności na frustrację). Brak przestrzeni w relacji na bezpieczne złoszczenie się.

14 ZŁOŚĆ JAKO SYGNAŁ

15 ZŁOŚĆ, WŚCIEKŁOŚĆ, NIENAWIŚĆ I AGRESJA W UJĘCIU ROZWOJOWYMPozycja depresyjna w koncepcji M.Klein: trwa od 3 miesiąca do 3 roku życia; dziecko uwewnętrznia relację z obiektem, buduje ambiwalencję obiektu oraz własnych związanych z nim ambiwalentnych pragnień. Dzięki zintrojektowaniu obiektu jego utrata oznacza przeżycie możliwego do zniesienia żalu (żałoba)

16 ZWIĄZEK AGRESJI I DEPRESYJNOŚCI U DZIECI I MŁODZIEŻYDepresyjność to świadomie podejmowane działania, których skutkiem jest szkodzenie sobie.

17 DEPRESYJNOŚĆ I AGRESJA W PROCESIE SEPARACJI-INDYWIDUACJIRozwiązanie dylematów separacyjnych (autonomia/zależność) poprzez atakowanie relacji.

18 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ